Kompost hazırlama (sıcak kompost)

[seaa]

Kompost çalışmaları nasıl gidiyor?

[pomodoro]

Liquid Compost - YouTube

Bu kompost mudur cidden? Daha doğrusu sıvı gübre demeli belki de... Gerçekten böyle bir uygulama bitkilere yararlı olur mu? Yoksa kötü koku ve sineklere davetiye midir?

[pomodoro]

Son 2,5 aydır mutfak artıklarımı balkonumda, 70 lt.lik bir çöp kutusunda kuru yapraklarla ve kağıt kırpıklarıyla birlikte biriktiriyorum. Haftada birkaç kez çöp tenekesini döndürüyorum. Bugün tekrar yeni çöpler eklemek üzere kovayı açtığımda içindekilerin iyice karardığını, artık neyin ne olduğunun anlaşılmayacak kadar çürümüş olduğunu gördüm. Nasıl mutlu oldum anlatamam (Kızım deli olduğumu düşünüyor ). Sanırım, eğer mahalleli zabıtaya çöp ev ihbarı yapmazsa, baharda 70 lt.lik ev yapımı mis gibi kompostum olacak. 70 lt.lik çöp kolay kolay alt üst edilemediğinden en kısa zamanda aynı boylarda yeni bir çöp tenekesini hazırlayıp (matkapla kenarlara ve dibe delikler delerek), hiç olmazsa ayda 1 defa, bir kovadan diğer kovaya aktararak daha fazla oksijenle temasını sağlamayı planlıyorum.

Buarada öğleden sonramın 2,5-3 saatini kuru yaprak didikleyerek geçirdim. Kompost yapmaya karar verdiğimde apartman görevlimizden rica etmiştim, bahçeyi süpürürken kuru yaprakları biriktirebilir mi diye… Olur demişti ama sanırım pek ciddiye almamış beni. Neyse ki başka bir apartman görevlisinden de rica etmiştim. O da benim kadar deliymiş anlaşılan, kocaman bir battal boy çöp torbası dolduracak kadar kestane yaprağı toplamış benim için. Ben de kapkara kompost hayalleri kurarak, elimde kocaman bir makasla bir torbadan bir torbaya yaprakları kırptım. Yeni kompostumu aşağıdaki linkteki gibi yapmayı planlıyorum:

EZ Autumn Composting with Leaves! - YouTube

[Murat Öz]

Video da sesler bana out ama kuru yaprakları bez torbalara doldurup ezmeyi tercih ederim ben.
Stress atma topu da yapılabilir.
Vur allah vur.

[pomodoro]

Bir dahaki sefere öyle de deneyebilirim. Ama evin içi pek uygun olmaz herhalde. Apartmanın bahçesinde bir çuvalı dövdüğümü görenler de ne düşünür bilemiyorum ama kızımın bir daha sokakta benimle birlikte gözükmeyeceği kesin...

[pomodoro]

Bir soru: kompostuma mantar (çiğ) ekleyebilir miyim? Mantar üretmek istemiyorum, kompost yapmak istiyorum. Üremesi gibi bir ihtimal var mıdır? Veya bozulurken toksik olabilir mi? Teşekkürler...

[Çamtepe]

Sorunuz ilginç geldiği için internette biraz araştırdım.

Bahsettiğiniz mantarlar eğer kültür mantarı veya bahçenizde toprakta doğal olarak yetişen mantarlarsa ve özellikle sıcak kompost yapıyorsanız sorun olmayacağında birleşiyor başka forumların yazarları.

Mantar nitrojen açısından zengin, dolayısı ile yeşil madde gibi hesaba katmanız gerekiyor.

Sıcak kompostunuz yeterince sıcaksa patojenlerin öleceğini söylüyorlar.

Bahçenizde kendiliğinden mantar yetişmesini de "toprakta iyi şeyler olduğunun" bir işareti olarak görmüşler. Ayrıca özellikle soğuk komposttan bahsedildiğinde buradaki işlemi daha çok mantarların (mikroorganizma şeklinde) yaptığını dolayısı ile (konsept olarak) mantarlardan yersiz korkulmaması gerektiğini vurguluyorlar. (Kaynak 1 ve Kaynak 2)

Ancak ben yine de her sakallının dede sanılmaması gerektiği yanlısıyım Örneğin bahçenizde şu mantarlardan görürseniz başınız tamamen belada diyorum
agaclar.net - Armillaria kök çürüklüğü hastalığı
Armillaria Kök Çürüklüğü Hastalığı | Tarım | Ziraat | Gıda Güvenliği | Hayvancılık | Destekleme

[MeyveliTepe]

Orijinal Mesaj Sahibi pomodoro

Son 2,5 aydır mutfak artıklarımı balkonumda, 70 lt.lik bir çöp kutusunda kuru yapraklarla ve kağıt kırpıklarıyla birlikte biriktiriyorum. Haftada birkaç kez çöp tenekesini döndürüyorum. Bugün tekrar yeni çöpler eklemek üzere kovayı açtığımda içindekilerin iyice karardığını, artık neyin ne olduğunun anlaşılmayacak kadar çürümüş olduğunu gördüm. Nasıl mutlu oldum anlatamam (Kızım deli olduğumu düşünüyor ). Sanırım, eğer mahalleli zabıtaya çöp ev ihbarı yapmazsa, baharda 70 lt.lik ev yapımı mis gibi kompostum olacak. 70 lt.lik çöp kolay kolay alt üst edilemediğinden en kısa zamanda aynı boylarda yeni bir çöp tenekesini hazırlayıp (matkapla kenarlara ve dibe delikler delerek), hiç olmazsa ayda 1 defa, bir kovadan diğer kovaya aktararak daha fazla oksijenle temasını sağlamayı planlıyorum.

Buarada öğleden sonramın 2,5-3 saatini kuru yaprak didikleyerek geçirdim. Kompost yapmaya karar verdiğimde apartman görevlimizden rica etmiştim, bahçeyi süpürürken kuru yaprakları biriktirebilir mi diye… Olur demişti ama sanırım pek ciddiye almamış beni. Neyse ki başka bir apartman görevlisinden de rica etmiştim. O da benim kadar deliymiş anlaşılan, kocaman bir battal boy çöp torbası dolduracak kadar kestane yaprağı toplamış benim için. Ben de kapkara kompost hayalleri kurarak, elimde kocaman bir makasla bir torbadan bir torbaya yaprakları kırptım. Yeni kompostumu aşağıdaki linkteki gibi yapmayı planlıyorum:

Leaf-mould Sebze ve çiçek diplerine malç yapmak için kolay ve güzel bir malzeme. Mümkünse temiz kestane veya meşe yapraklarından. Meyve ve ceviz yapraklarıyla riske girmemeli.

[pomodoro]

Orijinal Mesaj Sahibi Çamtepe

Sorunuz ilginç geldiği için internette biraz araştırdım...

Bildiğimiz, yediğimiz, marketten aldığımız mantarı kastediyordum. Fazla almışım, tüketemedik, kaldı, son kullanım tarihi geçti. Bahçem yok Keşke olsaydı... Hatta daha ekili dikili pek bir şeyim bile yok. ABC'sinden başlıyorum ben; önce toprağı yapıyorum, baharda tohumları ekeceğim

Mantar konusunda da çok bilgim yok. Direkt gübre üstünde, nemli ve sıcak ortamda üretildiğini biliyorum ki bu tarif de nerdeyse kompost tarifine uyuyor. Kompost kovam mantar üretim çiftliğine döner diye korkmuştum.

Ama madem bir mahsuru yokmuş mantarları da aynen ekliyorum komposta. Teşekkür ederim.

[pomodoro]

Orijinal Mesaj Sahibi MeyveliTepe

Leaf-mould Sebze ve çiçek diplerine malç yapmak için kolay ve güzel bir malzeme. Mümkünse temiz kestane veya meşe yapraklarından. Meyve ve ceviz yapraklarıyla riske girmemeli.

Teşekkür ederim, faydalı bir metin. Tarif edildiği gibi ilerleyeceğim. Fakat niye meyve ve ceviz yapraklarına riskli dediniz?

[Çamtepe]

Diğer meyve yapraklarını bilemeyeceğim ama Ceviz yapraklarındaki Juglon maddesi yüzünden toprakta asitlik yaratıyor ve pH'ı düşürüyor.

[MeyveliTepe]

Yetiştiriciliği yapılan meyveler bir çok fungus ve bakteriyel hastalıklara hassas. Bunlara ait sporlar genellikle dökülen yapraklarda bulunur. Leaf-mould süreci bu patojenlere zarar vermediği için sonunda kendi elinizle bahçenize patojen dağıtma riski vardır. Bu sebeple sağlıklı orman ağaçları çok daha emniyetlidir.

Not: Aynı şekilde meyve ağaçlarına uygulanan (şayet uygulanıyorsa) sistemik pestisitlerin önemlice bir bölümü kalıntı halinde bu kuruyan yapraklarda bulunuyor olabilir.

[pomodoro]

Anladım, çok teşekkür ediyorum. Genel bilgi oldu benim için. Şehrin göbeğinde oturuyorum; etrafta öyle meyve veren ve/veya ilaçlanan ağaç yok. Kazara birinin bahçesinde kestane varmış da yaprakları elime geçti (muhtemelen o da at kestanesidir).

Bir sorum daha olacak: Forumda tohumların yeşertilmesiyle ilgili başlıktaydı sanırım, çimlendirmenin yapılacağı torfun fırınlanması gerektiği belirtiliyordu. Daha sonra youtube'daki bir video'da da aynı şeye rastladım. Zararlı mikroorganizmaları öldürmek için kompostu da fırınlanıyorlardı. Bu doğru bir uygulama mıdır? Kompost fırınlanınca içindeki yararlı bileşenler zarar görmez mi? Eğer fırınlamanın bir mahsuru yoktur ise, yapılması elzem bir uygulama mıdır? Ve hatta yukarda bahsettiğiniz patojenler için bir çözüm olmaz mı?

[aviator34]

Orijinal Mesaj Sahibi Çamtepe

Diğer meyve yapraklarını bilemeyeceğim ama Ceviz yapraklarındaki Juglon maddesi yüzünden toprakta asitlik yaratıyor ve pH'ı düşürüyor.

Benim toprak tahlilimde ph'ım 7.99 çıkmıştı.Yapacağım kompostun içine kahverengi malzeme olarak ceviz yaprapını kullandığım zaman acaba ph'ı düşürmeye yardımcı olabilirmi ?
Gerçi 400 dönümlük hemen bitişiğimdeki meşe ormanı cillop gibi dururken ceviz yaprağı aramanın ne anlamı var diyesim var kendi kendime

[MeyveliTepe]

Sağlıklı bir kompostta bir çok faydalı mikroorganizma var, normalde onların yaşamasını isteriz.

Ceviz yapraklarının PH ile bir ilgisi yok. Kompost süreci sonunda genellikle asitik malzeme elde edilir ve bunun bir mahzuru yoktur. Söz gelimi meşe yaprakları çok daha asitiktir.

Ceviz yapraklarında Juglone isimli bir toksin bulunur. Allelopatik özellikler gösteren bu toksinin bir çok bitkiyi baskılayıp bazılarını öldürme özelliği vardır. Juglone'ın toprakta yarılanma veya tamamen dekompoze olma süresi nedir bilmiyorum ama komposta koymak bu bakımdan riskli olur.

[pomodoro]

Orijinal Mesaj Sahibi MeyveliTepe

Sağlıklı bir kompostta bir çok faydalı mikroorganizma var, normalde onların yaşamasını isteriz.

Yani kompostu fırınlamak doğru bir uygulama değildir. Doğru mu?

[aviator34]

sayın meyvelitepe aslında daha sonra yazacaktım ama yazmış bulundum
bu konuda sayfa 25 deyim.Çok güzel çalışmalar gördüm 2 hafta içinde bende başlıyacağım fakat sürekli köyde olamıyacağım için sıcak kompostu yapabilirmiyim bilmiyorum ? Benim yerime ilgilenecek insan var ama sıcaklığı,nemi içini boşaltıp tekrar doldurmayı yapalirmi bilmiyorum.Yinede deneyeceğim.

Birde anlıyamadığım bir konu var internetteki bilgilerden bir tanesinde '' Kompost sandığı
içine 2 kısım yeşil,1 kısım kuru yaprak veya yonga haline getirilmiş dal parçalarını karıştırıp sandığa doldururuz '' diyor bizim bu sayfamızda oran 1/25 ile 1/35 arasında mine hanım 1/30 demiş ben bu değeri baz alırsam 1/30 demek 3 kısım yeşil 1 kısım kahverengi materyalmi oluyor ?

[MeyveliTepe]

Bahsedilen 1/30 C/N oranı kompost yapmak üzere karıştırılmış malzemenin ideal olarak olması gereken toplam Karbon / Nitrojen oranıdır. Her malzemenin kendine ait bir C/N oranı mevcut (kurusunun - nem düşülmüş halde). Malzemelerin özelliklerine göre miktarlarını ayarlayarak toplamdaki 1/30 oranı elde edilmeye çalışılmalıdır.

Bazı malzemelerin C/N oranları:

	Kahverengiler= Yüksek Karbon	C:N
	Küller, ahşap	25:1
	kırpılmış mukavva	350:1
	Mısır sapları	75:1
	Meyve atık	35:1
	Yapraklar	60:1
	Gazete, kırpılmış	175:1
	Çam iğneleri	80:1
	Talaş	325:1
	Saman	75:1
	Yonga	400:1
	Yeşiller = Yüksek Nitrogen	C:N
	Alfalfa	12:1
	Yonca	23:1
	Kahve telvesi	20:1
	Yiyecek atıkları	20:1
	Çim kırpıntısı	20:1
	Ot	25:1
	Taze ahır gübresi	15:1
	Yosun	19:1
	Sebze atıkları	25:1

Bunun bir de hesap makinasını yapmışlar. Ölçü birimleri kübik-foot, pound gibi İngiliz ölçüleri ama çevirebilirsiniz sanırım.

[aviator34]

Aim for a TOTAL C:N RATIO of 30. (25-30 is good. 20-40 is OK.)

ama ben burada 30 ne 1 ne onu anlayamıyorum ? atıyorum.50 kilo taze ahır gübresi kullanıcaksam kahverengi malzeme 150 kilo mu olmalı ?

**** biraz daha okuyayım konunun sonuna gelince daha iyi anlarım belki de . (daha olmamışım ben) )

[martyfriedman]

Sevgili Pomodoro,
Bahçe tipi kompostlaştırma bidonlarına bir göz atmanızı tavsiye ederim. Özellikle kompostu karıştırma konusunda fayda sağlayacağını düşünüyorum. Kolaylıklar diliyorum;
Bahçe Tipi Kompostlaştırma Bidonları

[aviator34]

arkadaşlar 15 siyah çöp poşeti aldım.Yanımdaki ormandan meşe yaprağı toplayacağım ancak ıslak ıslak içine koyarsam bir şey olur mu ? malçlama **** kompost yapımında kullanmak istiyorum fakat hemen başlamayacağım.
Belirli yerlerinden delikler açıp kapalı bir ortamda muhafaza etsem ne olur ?

yardım eden arkadaşlara şimdiden çok teşekkür ederim.

[pomodoro]

Sevgili martyfriedman,

Tavsiye ettiğiniz siteye baktım. Benzer ürünleri yabancı sitelerde de görmüştüm. Demek artık Türkiye'de de böyle ürünlerin bulunabileceği bir site var, ne güzel! Fakat fiyatlar benim "compost bin"imle kıyaslandığında süper ultra yüksek kalıyor. Ben 25 liralık, 70 lt.lik, kenarlarında kapağı tutan kıskaçları olan plastik bir çöp kovası kullanıyorum. Kovayı aşağıdaki videodaki gibi hazırladım:
Trash Can Compost Bin with P. Allen Smith and Bonnie Plants - YouTube
Haftada en az bir kere yere yatırıp kendi ekseninde döndürüyorum. Yaklaşık 2,5 aydır mutfak çöplerimi, etraftan topladığım yaprakları, yapraklar yetmediğinde ofis artığı mürekkepsiz kağıtları bu kovada biriktiriyorum. Karadelik gibi, kova ne atarsan at dolmuyor, her zaman yeni şeylere yer bulunuyor Öteki taraftan ağırlaştıkça ağırlaştı. Bu haftasonu yeni aldığım başka bir kovaya aktarma yaparak hem iyice havalandırmak hem de doğru yolda mıyım, görmek istiyorum. Bahçem yok, dolayısıyla kullandığım boyutta bir çöp kovası balkonum için ideal... Yapraklar ve çöp torbalarıyla yaptığım ise tamamen deneysel... Aslında o kadar acemiyim ki tüm yaptıklarım benim için deneysel Ama ne kadar başarısız olabilirim ki; eninde sonunda her şey çürüyor sonuçta...

Buarada 2 soru:
1.Haşlanmış patates (yağsız,sossuz,tuzsuz vs) komposta konur mu?
2.Güz ve hatta kış kompost yönünden şanslı bir dönem, etrafta bol bol yaprak var. Fakat yazın ben neyle kompost yapacağım? O kadar mutfak çöpü neyle karışacak? Bahçem olmadığı için çimen kırpığım da yok. Çevre apartman görevlilerinden isteyebilirim tabi (yaprak istediğim gibi ). Ya da bol kağıtla karıştıracağım... Yazın kompost yapma konusunda endişelerim var...

Herkese güzel bir haftasonu dilerim...

[seaa]

Sayın pomodoro kovalarınızın resimleri paylaşır mısınız merak ettim açıkçası. Sayın martyfriedman linkteki firma hakkında iyi düşüncelerim yok gerekli açıklamaları özelden isteyen kişiye yapabilirim.

[pomodoro]

Tabi ki, yarınki tatbikatı, kovamı ve kovanın içinden çıkanları resimleyeyim...

-Kesin deli diyecekler bana...Rezil oluyorum mahalleye... Çöpümü balkonumdaki bir leğenin içinde duran tuğlaların üstündeki, her tarafı delik bir çöp kutusuna boşalttığım yetmiyormuş gibi bir de arada yere yatırıp tekmeliyorum kovayı... O da yetmezmiş gibi bir de yarın, bir kovadaki çöpleri alıp başka bir kovaya boşaltacağım. O arada bir de elimde makine, bu sahneyi ölümsüzleştireceğim Sabah 6'da kalksam kimseye yakalanmadan halledebilir miyim acaba?-

[pomodoro]

Resimlerle bugünkü "kompost havalandırma" etkinliği:

Kovanın yanlarında olduğu gibi altında da matkapla açılmış delikler var; böylece fazla su akıp gidiyor. Suyun kovaya temasını engellemek için kovayı 2 adet tuğlayla yükselttim. Atılan su, alttaki leğende birikiyor:

Yanlardaki kelepçeler önemli... Kovayı yere yatırıp döndürürken tek parça kalmasını sağlıyor:

Kovayı ilk açtığımdaki görüntü... Kovayı 2,5-3 aydır doldurmama rağmen yarı yarıya boş gözüküyor:

Kompostumu yeni kovaya geçirdim. Geçirirken düşündüğüm veya umduğum kadar çürümemiş olduğunu gördüm. Attığım bazı mutfak artıkları veya kırptığım kağıtlar, hamurdan bir kütle halinde kalmışlardı. Ayrıca vakti zamanında yaprakları komposta eklerken dallara dikkat etmemişim. Halbuki yapraklar büyük oranda çürürken tüm dallar kalmış. Aktarım yaparken irice olan dalları ayıklayıp komposttan ayırdım. Kütle halindeki atıkları elimle veya kürekle parçaladım:

Kompostu eski kovasına aktarırken çıkan dalları kovanın altına koydum ki alttaki delikler nemli yığın tarafından kapanmasın ve kova hava alabilsin:

Üstüne gene karıştırarak parçalayarak kompostu aktardım. Ve yeni mutfak artıkları ekleyeceğim için kuru yaprakları parçaladım (çok ufalayamadım, ne kadar küçük, o kadar iyi):

Üstüne blenderdan geçirdiğim mutfak artıklarını boşalttım:

Ardından tekrar yaprak kırparak kovayı yerine kaldırdım...

Geçtiğimiz 2,5 ayda ve şu son aktarımda öğrendiklerim:
-Komposta eklenen şeylerin parçalanması zaman alıyor. Konulan şeyler mümkün olduğunca ufalamalı. Dalları boşverin... Yaprakları ya elle ya da bir makasla ufalayın. Mutfak artıklarını ya ince ince doğrayın ya da blenderdan geçirin.
-Bugün gördüm ki kovayı ne kadar sık döndürseniz de içindeki bazı şeyler nemli bir kütle halinde kalabiliyor. O yüzden ayda bir defa böyle bir aktarım/havalandırma yapmakta fayda var.
-Kovayı sık sık döndürmek lazım. Kenara koyarsanız da içindekiler mutlaka bir gün çürüyecek ama döndürürseniz daha çabuk çürüyecek.

Bu arada kovada sadece 1 adet örümcek gördüm. Onun haricinde kurt, solucan, böcek hatta sinek bile yoktu. Bu iyi bir şey mi? Yoksa çürümenin olabilmesi için o böcek, kurt vs.ye ihtiyaç var mı?

[seaa]

Bu yanlarından kelepçeli kovalar yeni mi eksiden yoktu da? Ankara'da var mıdır acaba ilk fırsatta arayacağım

[seaa]

Google dan compost tumbler bins yazıp aratın size ilham verecektir. 2.sorunuza cevap bulacaksınız eminim bu arada

[pomodoro]

Orijinal Mesaj Sahibi seaa

Bu yanlarından kelepçeli kovalar yeni mi eksiden yoktu da? Ankara'da var mıdır acaba ilk fırsatta arayacağım

Sanmıyorum yeni olsun... Öyle büyük yapı marketlerden falan da değil, mahalle nalburundan aldım. Daha önce dikkatinizi çekmemiştir. Rahat bulacağınızı umarım Kolay gelsin...

[seaa]

Teşekkür ederim, umarım bulabilirim her zaman yardım edebilirim size. Saygılarımla Nezih

[Zafer İnandıklı]

1032 No'lu mesajımızdaki kompostumuz olgunlaştı, elenerek kullanıma hazır hale getirildi.