Türkiye'nin HES Gerçeği

[Serpent]

Orijinal Mesaj Sahibi ayazkentli

Ben 1 hafta'dır yoktum. Yeni geldim.

Siz ile ben yok'ken sessiz kalmış burası.



Benim en merak ettiğim şey şu:

Bugün Amerika'da çok HES var ve devamlı artıyor demişsiniz. Amerikan yöneticileri özel sektöre yaptırdıkları bu HES'leri, sadece kendi vatandaşı olan şirketlere mi yaptırıyor yoksa örneğin; Çin'li, Rus, Arap ülkeleri gibi, yabancı ülkelerin şirketlerine de izin verip, 49 yıllık dönemler halinde kullanım hakkını veriyor mu?

Eğer veriyor'sa, bizim ülkede'ki yabancı şirketlerin yapması ve 49 yıl gibi kullanım hakkına sahip olması normal diyebiliriz.

Ama

Amerika, bahsettiğim ülke şirketlerine izin vermiyor'sa, bu kez ülkemizde'ki bu işin içinde bir iş var, diye şüphe etme hakkına sahibiz demek'tir.

Bu sorduğunuz sorular işin mevzuatla ilgili; yani teknik hususlar değil. Benim uzmanlığım işin teknik yanlarını kapsıyor. Ancak bildiklerimi söyleyeyim. Amerika toplam HES kapasitesinin yaklaşık %70 ini geliştirmiş bir ülkedir. HES potansiyelini geçmişten bugüne sürekli artırmıştır. Yeni HES yapıp yapmadıklarını yani bunu devam ettirip ettirmediklerini bilmiyorum.

Yapılan HES’lerde yabancı yatırımcı olması sizi niçin bu kadar endişelendiriyor? Çünkü HES için lisans alan şirket enerji üretmek zorundadır. Çünkü katkı payını ödeyebilmesi için buna mecburdur. Varsayalım böyle bir yükümlülüğü yok. Eğer yatırım nehir santralıysa su dere yatağında akmaya devam edecek demektir. Eğer barajlı bir yatırımsa enerji üretmeden suyu barajda ne kadar tutabilir? Ya o suyu enerji üretimi için kullanarak salacak, ya da enerjisini almadan nehir yatağına bırakacaktır.

Kaldı ki, su kullanım hakkı sözleşmesi gereği daima DSİ’nin müdahale hakkı bulunmaktadır. Yani şu kadar suyu salacaksın dediğinde tesis sahibi o miktardaki suyu salmak zorundadır.

Bildiğim kadarıyla enerji yatırımı için ülkemize gelen bir çok yabancı şirket umduğunu bulamamış ve ellerindeki hisseleri yerli ortaklarına devretmişlerdir. Yani zararla çıkan yabancı yatırımcılar vardır.

Hesabını iyi bilmeyen yerli yatırımcılardan da zarar edenler vardır.

Sonuç olarak bu HES ler yapılmak zorundadır. Bunların yerli veya yabancı yatırımcı tarafından yapılması konunun özü değildir. Eğer HES lerin yapılmasına karşı çıkmıyor, fakat yabancılar tarafından yapılmasına karşı çıkıyorsanız onun söylemi başka türlü olmalıdır.

Selamlar..