Sayın polatuz;
Çeşme suyu kullandım evet, ama bizim çeşme sularımız klorlanmıyor diye biliyorum.
Arıtma su kullanmak istemedim, arıtma yapıldığında yararlı bakterilerin de yok olduğunu düşünerek.

Bu durumda suyu dinlendirmek ve ya yağmur suyu kullanmak daha iyi olacaktır.

her sey yolunda görünüyor
eldiven veya başka bir seyde olur
arada kapagııda açarakta olur...
bu ayın sonunda çiçeklerinize ve her bitkiye rahatça kullanbilirseniz

Isırgan otu enzime kötü koku_ ileride_ verebilir. En güzeli otlardan ayrı meyvelerden ayrı enzim yapmak daha iyi...

5 lt lik pet şişenin 2/3 ü kadar su doldurmak gerekir. Az su fermantasyonu geciktirir, tam sağlamaz...

Su ilave edebilirsiniz. Bir parça yaş maya daha atarsanız iyi olur.

Pek şişeği önce kendi kapağı ile kapatıp fermantasyonun oluşumunu beklemek yani gaz çıkışı başladığında _ pet şişede şişme gözlendiğinde_ eldiven kullanmak daha iyi...

Bir de yeterli oranda pekmez_ melas_ kullanılmazsa fermantasyon zayıf seyreder.

Enzimde beyaz şekerin kullanılması_ sulandırılması sonucu değiştirmez_ tavsiye edilmiyor...

Otlardan ayrı meyvelerden ayrı yapılan enzim olduktan sonra ikisini karıştırıp sulama suyuna vermek daha iyi...

Otlardan yapılan enzimin meyvelerden yapılana göre ömrünün daha az olduğuna inanıyorum.

Kolay gelsin Adalet hanım...
Saygılar

Sayın Safranlı, sayın Halil Önen;

İçimi rahatlattınız, çok teşekkür ediyorum cevaplarınız için.

Doğrusu bir türlü cesaret edemiyordum enzim yapımı için.
İlk sayfadan itibaren okumaya başladım, ilerledikçe kafam karışmaya başladı :)
Neyi nasıl yapmam gerektiğine karar veremedim bir türlü.

Bu gün şişenin kapağını kapatıp deneyeceğim, belki biraz da su ilâve ederim.
Bozulma olmadığını düşünüyorum, yabani yonca ve bolca ısırgan otuna rağmen kötü bir koku oluşmaması çok iyi sanırım.

Esas güzel olan, bu ayın sonunda enzimi kullanabilecek olmam :)

Merhabalar,
Daha önce ilk enzim denemelerimizi, Bahçedeki yeşil eriklerden ( bitkiler için ) ve semt pazarından alınan çileklerden ( bizim için ) yapmıştık.

http://www.agaclar.net/forum/913390-post859.htm
yukarıdaki formülü uygulamıştık. ( harnup pekmezi kullanmıştık )

İkisi de fermantasyona başlamış ve sonlanmıştı. Yeşil Erik enzimini bahçede biraz korkarak kullandık. Gerisini kompost kabinine doktük.

İlk yaptıgımız enzimin faydasını çok test edemedik. Zararını görmediğimiz kesin. :)

yaptigimiz enzimin ilk fotografina alttaki linkten ulaşılabilinir.
http://www.agaclar.net/forum/981601-post2.htm

Aklımıza takılan iki soru var.

1 - Neredeyse 2-2.5 ay olmasına rağmen, bahçedeki malta eriklerini kullanarak, mayalı ve bol şekerli "MALTA ERİĞİ ŞARABI" denememizde fermantasyon halen sürmekte. Nedeni ne olabilir ?
malta eriğindeki şekerin halen tükenmemesi olabilir mi ?

2 - Bahçedeki yeşil erik ( artik çoğu kırmızı ) ağacından dökülen eriklerle yeni bir enzim yapmak istiyoruz.
Acaba sadece erikten ( ya da tek malzemeden ) yapılan enzimde faydalı mikro organizma miktarı daha mi azdır ?
Birden fazla malzemeyi karıştırarak yapmak daha mi iyidir ?

şimdiden teşekkürler

sn Ciroz

ben ikinci sorunuza yanıt vereyim. Organik madde çeşitliliği ne kadar zengin olıursa yapılan enzim de bitkiler için o kadar faydalı olacaktır. Yukarda Halil bey otlarla meyveleri karıştırmayın demiş. Sanırım bir bildiği var. Ama yine de sırf otlarla veya sırf meyvelerle enzim yaparken, kendi içinde ot çeşitliliğini veya meyve çeşitliliğini artırmakta fayda var derim. Ayrıca önemli bir konu da, seçilecek otların veya meyvelerin çok olgun olmaması veya ağaçtan düşmüş ve uzun süre beklemiş olmamasıdır. Bir meyve ağaçtan düşer düşmez çürümeye başlar ve bulunduğu yerin de özelliklerine göre genellikle zararlı mikroorganizmaların çürütümü etkisindedir. Olgunlaşmış bir meyve de sadece şeker oranı artmış oluyor. Oysa bize şeker değil, yeni büyümekte olan meyvelerdeki büyüme hormonları, vitaminler, doğal biyolojik aktif maddeler lazım. Şekeri zaten melas olarak mikroorganizmaları yaşatmak amacıyla veriyoruz. Meyve üzerinde yararlı mikroorganizmalar var mıdır yok mudur sorusu ise biraz yanıtı zor verilebilecek bir soru. Olabilir de olmayabilir de! Nedeni: O meyve üretilirken kimyasal gübre ve ilaçların kullanılıp kullanılmadığına, meyve ağacının lokasyonuna, meyvenin türüne, iklime ve daha pek çok değişkene bağlıdır. Genelde mikroorganizmalar vardır. Örneğin, organik üzüm kullanıyorsanız, üzerinde mutlaka doğal mayalar bulunur. Bir başka örnek, pirinç bitkilerinin başaklarında mutlaka yararlı mikroorganizmalar bulunur. Benim bir diğer önerim ise, bulunduğunuz bölgede doğal ve temiz, kimyasal atıklar içermeyen göl veya dere gibi su kaynakları varsa, buralardan da su alıp enzimlerinizin içine katmanızdır. Bu tür doğal suların içinde de türlü yararlı mikroorganizmalar mevcuttur ve enzimlerinizin içeriğini bitkilerinize daha yarayışlı hale getirecektir.

Sn Dogasever usta,

ilk olarak,
sizin ve diğer ustaların yolumuzu bulmada ışık tutan yazılarınızı, önerilerinizi, ilgilendiğimiz konu başlıklarını önde tutarak o konunun ilk sayfasından son sayfasına kadar okumaya özen göstermeye çalışıyoruz. Bizim gibi yeni arkadaşların hepsine de bunu tavsiye ederiz, zira ilgili konu bazen ( çoğunlukla ) 2006-2007 yıllarından başlayarak tecrübe ede ede olgunluğa ulaşabiliyor ve inanın bu deney ve araştırmacı ruh bizi inanılmaz heyecanlandırıyor.

Konu özelinde, biz İstanbul / Acıbadem' de yaşıyoruz. Buna rağmen kendimizi çok şanslı hissediyoruz, bahçe ile ilgili detaylara http://www.agaclar.net/forum/uyeleri...leri/27724.htm linkinden ulaşabilirsiniz.

İlk enzimde kullandığımız erikler, ( bizim bildiğimiz kadarıyla ) 4-5 senedir dokunulmamış, ilaçlanmamış erik ağacından yeni olgunlaşmaya başlamış eriklerdi. Onları toplayıp tek tek çekirdeklerini ayıklayıp ufak parçalara bölerek enzimi oluşturmuştuk. Enzim oluşurken gözlemlerimiz; faydalı bakterilerin oluşturduğu beyaz tabaka, fermantasyon bittikten sonra turşu kokusu ve tadı, ölçüm aletlerimiz olmamasına karşın, bize doğru bir enzim yapmışız hissi verdi.
Enzimin büyük bölümünü bebek yasemine, ve çiçeklerimize uygulamıştık. İlk defa denediğimiz sebze beşiğine de kullandık.

Sonuçları çok deneyleyemedik, ama hepsinin keyfi gayet yerinde görünüyor.

Biz dökülmeye başlayan eriklerin altına bir bez / çarşaf gererek toprakla temas etmeden biriktirip geri kalanı da agaçta kalanlarla desteklemeyi düsünüyorduk.
zira evde olmadığımız gün içinde bile 5 LT lik enzim düzeneği kurmaya yeter derecede erik, ağacın tepelerinden kendini toprağa bırakıyor.

Bu durumda, biz dökülen erikleri doğrudan sıcak komposta ayıracağız, Enzim için, yeni olgunlaşmaya başlayan ve çeşitliliği olan malzemeler kullanacağız.

Önerileriniz ve ilginiz için çok teşekkürler.

Ben de deneme amaçlı, bu gün mutfak artığı olarak çıkan kavun karpuz kabuğu, maydanoz sapı, armut posası, pekmez ve kuru maya ile iki ayrı pet şişede hazırladım. İki saat geçmeden balonlarda şişme oldu, sanırım bu iyiye işaret.

İçerik yetersiz gibi, daha sonra malzeme ilave edilmesinde sakınca olur mu?

Üç fotoğraf yayınlıyorum.

Eklenti 321696

Bu 23 Mart günü maya ile hazırlanan limon enziminin 24 Mart günü alınan bir damlasından çekilen fotoğraf. Görünen tek mikroorganizma bir gün içinde iyice üremiş maya kolonileri.

Eklenti 321697

Aynı enzimin 30 Mart günü alınan bir damlasından çekilen fotoğraf. Hiç maya kalmamış. Tamamı bakteriler tarafından tüketilmiş. Oldukça yoğun bir bakteri popülasyonu var. Laktik asit sınıfından bakterilere benziyorlar.

Eklenti 321698

Bu ise, yine 23 Mart günü ananas kabuklarından EM aşılanarak hazırlanan enzimin 30 Mart günü alınan bir damlasından çekilen fotoğraf.

Çok yoğun bir bakteri popülasyonu gözlemleniyor. Çoğunluk laktik asit bakterisine benzemekle beraber başka türler de göze çarpıyor.

Sn Meyvelitepe,

Güzel fotoğraflarınız için çok teşekkürler. Fotoğraflar her şeyi en iyi şekilde ifade ediyor. Enzim ile EM'li enzim arasındaki farkı da çarpıcı şekilde ortaya koymuşsunuz. Keşke her iki çalışmada da aynı enzimi kullanabilseydiniz (limon-limon veya ananas-ananas). Yanılıyor olabilirim ama sanırım, baştan yola çıkarken böyle bir karşılaştırma yapmayı düşünmüyordunuz.

Sn.Doğasever, yaptım aslında. Bir çok deneme yaptım, bir çoğunda da mikroorganizma faaliyetini izledim. EM ile aşılanan enzimde mikroorganizma popülasyon ve çeşitliliği hep daha fazla oldu. Önceden yapılmış sağlıklı bir enzimin yeni bir enzimde aşılama malzemesi olarak kullanılması da EM aşılamasına oldukça yakın görünüyor ama yine de aynı değil. Bir başka farklılık, mikroorganizmaların hareketliliği idi. Mikroorganizmaların bu kadar hızlı hareket ederek kendi çaplarında seyahat edebildiğine şaşmamak mümkün değil.

Bunun böyle olması sürpriz değil, zaten beklediğim bir şeydi. Sürpriz olan, bir hafta içinde mayaların tüketilmesiydi :)

Iki kalemide kullananlar olarak galiba kutsal bir ittifak yapmalı ve beraber kullanmalıyız dememkki...

İlk denemeden sonra cesaretlenerek bu gün 2. denememi yaptım.
Bu sefer 10 L. pet şişe kullandım.

Toplam malzeme miktarı, göz kararı ile 1,5 kg. fazlaydı.
Kullandığım malzemeler;
Kırmızı pancar, elma, limon, havuç, patates, domates, hıyar kabukları.
Bir demet semizotu, yarım demet yabani yonca.

Kırmızı pancarı haşladığım suyu atmadım, 1 L. ve bir su bardağı çay demi, geri kalanı da dinlendirilmiş su.

2 su bardağı üzüm pekmezi, 4 yemek kaşığı granül hamur mayası.

Tüm malzemeyi ince ince kıyıp şişeye doldurdum, üzerine pekmei mayayı ve sıcak çay demini deilave edip ağzını kapakla kapattım.

Yarım saat içinde şişe ve kapak şişti, fermantasyonun başladığı görülüyordu.
Kapağı yavaşça açıp, eldiveni geçirdim(hâlâ balon bulamadım).
Her parmağa iğne ile iki delik açtım.

İşte hazırladıktan 1,5 saat sonra yeni enzimin durumu.
Bu sefer başaracakmışım gibi bir his var içimde :))

Eklenti 322264

Eklenti 322263

İkinci enzimi de dün akşam hazırladım. Bu sefer içerik biraz daha fazla. Yine kavun kabuğu, taze fasulye çöpü, elma, erik, kayısı, yumurta kabuğu, ceviz kabuğu, acı biber sapları, nane, domates çöpleri, pekmez, kuru maya. Karışımdan ilk enzime de biraz ilâve ettim. Balonlar yine hemen şişti, bekleyeceğiz artık. Umarım başarılı olur.

Eklenti 322353

çok güzeller...

Tebrikler... Rengarenk çok havalılar : ) Ellerinize sağlık

Harika görünüyorlar. Ellerinize sağlık. Aman balonları arada bir kontrol etmeyi unutmayın. Arada deliniveriyorlar, şişelere hava girmemesi gerekir.

Sonucu sabırsızlıkla bekleyeceğim:).

Bugün, balık ve sebze karışımı yaptığım şişelerden birini leğene süzdüm.. Başka bir şeyle ilgilenirken köpeğimin onu içtiğini gördüm.. Kokusu da görüntüsü de kötüydü.. Köpek böyle bir şeyi niye içsin anlamadım.. :)

Köpeklerin görüntüye aldırış edeceğini sanmıyorum ama "kokusu kötüydü" derken "bozuk" mu kokuyordu? "Ağır" bir koku olabilir ama bozuk değilse, sorun yoktur.

Bozuk olduğunu anlayamam, ama dediğiniz gibi kokusu ağırdı ve bana göre iğrenç görünüyordu..
Aradan kaç saat geçti, köpeğim cin gibi.. Demek ki sorun yok.. :rolleyes:

köpekler de enzim sever...:)
 

Enzim 1/4, 1/5 gibi sulandırılır _ sek koyasanız pek içmez , o biliyor_ haftada bir verilir...

Ekmeklerinin ya da yemeklerini üzerine sulandırılmış enzim dökülerek de verilebilir...

Enzim bozulmuşsa içmezler... Nazlanıyorsa enzim bozulmaya başlamış demektir.

Balık enzimi sek olarak da içerler _ balıktan dolayı_ ama sulandırılması tercih edilmeli...

Eklenti 322870 (orijini Lawrak Setter, adı beyaz, enzimser; iri bir kangalla giriştiği dövüş sonrası iki kulağı tamamen sağır, işaret dili ile anlaşıyoruz. Kumda oynamaya bayılır, hep kirlidir..) :)

Balık enzimi ve sebze enzimi _ içine özellikle lahana, karnıbahar, ısırgan otu, turp, patates, kuru soğan kökü v.b konmuşsa_ kokusu ağır olur. İçine daha fazla melas/pekmez, laktik asit ve özellikle havuç suyu konmalı...

Sn. Selis,

enziminiz ağır olmasının sebebi _ bozulmasından değil_ balık ve sebze atıklarının bir arada kullanılmasıdır...

Geçen yıl sade ısırgan otu enzimi yapmıştım. Apartmanın çiçeklerine de vermek için kovaya koydum bahçeye çıkardım, arkamı döndüm, bahçede beslediğim sokak köpeği, o kötü kokulu enzimi susuz lıkır lıkır içti....

Helal olsun dedim...

Enzimlerin üçünde balonlar söndü. Bu kadar kısa sürede fermantasyon tamamlanmış mıdır?

Eklenti 323038

Şişenin üst tarafında biriken tortunun yerini şeffaf sıvı aldı. Kullanıma hazır mıdır?

Eklenti 323039

Maya kullanılarak yapılan enzimlerde fermentasyon konusunda yanılmamak gerek.

Maya, pekmezli veya şekerli ortamda derhal üremeye geçer. Çok hızlı bir şekilde şekeri tüketerek karbondioksit gazı çıkarır. Enzim yapımında ilk bir kaç gün içinde mayanın çıkardığı karbondioksit gazına bakarak fermentasyon yorumu yapılmamalı. Ortamdaki sebze/meyvenin fermentasyonu genellikle 4-5 gün sonra başlar.

Gerektiğinde mayayı karbondioksit jeneratörü olarak kullanıyorum. Bir şişedeki şekerli suya maya eklenip kapağı sıkıca kapatıldğında, kapağa hava kaçırmayacak şekilde monte edilmiş akvaryum hortumundan bir haftaya yakın sürekli olarak karbondioksit gazı alabiliyorum.

Mayalı enzimde rastlanan hızlı gaz çıkışı bu etkidendir. En basit şekliyle mayalar ortamdaki şekeri karbondioksit + alkol'e dönüştürürler, bakteriler ise karbondioksit + laktik asit'e dönüştürür. Enzimdeki sebze/meyve parçalarının fermente olması bakteriler tarafından yapılan olsa gerek.

Sn. MeyveliTepe,
Mayalanmanın yarattığı hızlı CO2 çıkışının pek çok kişiyi yanılttığı belli. Maya çok kısa bir sürede şekeri tüketiyor olmalı. Bu durumda oksijen de hızla tüketiliyordur. Eğer mayalanma oksijensiz ortamda devam ediyorsa bakterileri öldüren etil alkol üretimi oluyordur.

Bu durumda mayanın bulunduğu ortamda enzim üretimine hava kilidi kullanmadan başlamak daha mantıklı görünüyor. Böylece hızlı bir saccharomyces cerevisiae (maya) artışı (maya üremesi) olacaktır. CO2 çıkışı sonlandıktan sonra hava kilidi takılması daha iyi olmaz mı? Enzim oluşturacak bakteriler, mayayı tükettikten sonra ikinci bir şeker eklemesi yapmak işe yaramaz mı? Sizin yayınladığınız mikroskop görüntüleri bana bunu düşündürdü.

Sn.Polatuz,

Ben hava kilidi kullanmıyorum. Gazın çıkabileceği sıkılıktaki bir kapak gayet iyi iş görüyor. Kısa sürede asitik olan enzim ortamına patojen pek bulaşamıyor zaten.

Maya ve mayaların bir kaç gün içinde ürettiği alkol bakterilerin ölümüne sebep olmuyor. Aslında gözlemlediğime göre tam tersi oluyor. Yukarıda #1119 nolu mesajımdaki ilk iki fotoğrafa bakarsanız, maya ile hazılanmış enzimin ikinci günü ve yedinci günü görünüyor.

İkinci günde hiç bakteri gözlemlemeyip çok yoğun maya kolonileri gözlemlenirken, yedinci günde hiç maya kalmayıp bu sefer çok yoğun bakteri popülasyonu ve hakimiyeti gözlemleniyor. Anlaşıldığı kadarıyla bakteriler hem mayaları hem de onların ürünlerini tüketerek besleniyorlar ve yeterli sayıya ulaştıklarında da sebze/meyve'nin glikozunu parçalayarak esas fermentasyonu yapıyorlar. Hem mikroskop gözlemi hem de PH düşüşü bunu doğrular nitelikte.

Bu durumda enzim yapımında maya starter kullanmanın ayrıca pratik bir faydası var mı incelemek gerekir. Maya yerine önceden yapılmış sağlıklı enzim kullanmak ya da zaten yoğun fermentantasyon bakterileri içeren EM'yi starter olarak kullanmanın toplam süreyi kısalttığını gözlemledim.

Belki şöyle denebilir; elinde hiç bir starter olmayan, daha önce enzim de yapmamış kişiler ilk başlarlarken maya kullanabilir, ancak sonrasında artık hiç maya kullanmadan bir önce yaptıkları enzimi kullanmaları gayet mantıklı görünüyor.

Hiç starter kullanılmasa ne olur sorusu aklıma geliyor. 7 veya biraz üzerindeki PH, yetersiz sayıda bakteri popülasyonu, belki oksijen fazlalığı patojen üremesine sebep olur mu? Deneyip bir bakmalı :)

Sn. MeyveliTepe,
Sizin yazınızdan öğrendiğim, bende şimşek çaktıran durum enzim bakterilerinin maya ile beslenmesi. Ne de olsa bir habitatta besin bulabildiği sürece bireyler sonsuz üreyebilirler. Maya en kolay ve sonsuz miktarda elde edebileceğimiz kaynak.Şeker ve oksijen sağladığımız sürece mayaları sonsuz miktarda üretebiliriz. Bu durumda enzim bakterilerine istediğimiz miktarda besin sağlayabiliriz. Yanılıyor muyum?

Mayalar ortamdan yok olduklarına göre bakteriler tarafından beğenilmişler :)

Buradaki soru işareti şu; enzim bakterileri beslenmek için şekere mi, mayaya mı ihtiyaç duyuyor? Eğer cevap şekerse maya ile enzim bakterileri yiyecek için rekabet ediyor olmalı.

bu enzim olayında gaz çıkışı bitince olmuştur deniliyor hep. ama gaz çıkışının bitmesi ile anlatılmak istenen tam olarak nedir?
bu sıcak günlerde illa ki sıvı dolu pet şişede buharlaşma oluyor. dolayısıyla şişede gerginlik oluyor. o halde normal buharlaşma ile CO2 çıkışını nasıl ayırt edeceğiz. hayır yanan birşey de değil ki çakmak tutsak alev alsa.
benim enzim bildiğiniz turşu gibi kokuyor. gaz çıkışı da azaldı. ama bir türlü bitti mi diye emin olamıyorum. ph ölçer de olmadığı için ölçemiyorum.
yapalı 18 gün olmuş bu arada...