Çiğdem (Crocus)

[ismet şenad]

Sayın İbrahim 37:Tohum tutuyor dediğiniz, açan çiçeklerin gövdeye birleştiği yerde soğan yumrusu oluşuyor ,o mu? yoksa ayrıca tohum mu? yapıyor.

[Nariel]

Cennet-Cehennem obruğunu bilirim, acaba dediğiniz efsane çiğdem hangi mevsimde açar ve görünümü nasıldır biliyor musunuz? Bunları bilerek orada bir araştırma yapmak isterim.

Bu çiğdemlerin olduğu yerde daha pek çok çiçeksiz çiğdem vardı, belki onlar da daha ılık havalarda açan farklı çeşitlerdir. Oralara gitmek için bir sonraki fırsatı heyecanla bekliyorum.

Peki fotoğrafını koyduğum şu bitkiler nedir? Çiğdem olmasa gerek..

[ibrahim37]

Evet bunlar akyıldız çiğdem değil. Ancak halk arasında bu dönemde açan çiçeklerin çoğuna çiğdem kardelen diyorlar. Latince ismi 'Ornithogalum' Alt türünden emin değilim. 'Ornithogalum montanum' olabilir.

Benim efsane olarak bahsettiğim çiğdem Beyaz ve ilkbaharda açan bir tür. En önemli özelliği Filamentin boyu antherlerin boyunun iki katından fazla olmasıdır. Oysaki bilinen çiğdemlerin tamamında bulunan antherler filamentin iki katıdır.
İsviçredeki herbaryumda bulunan 150 yıllık örneği ve farkı kıyaslayabilmek içinde normal bir çiğdemin antherlerini ekliyorum.

Crocus boissieri
Crocus biflorus subsp. adamii

[Nariel]

Anter dediğiniz polenleri taşıyanlar mı yoksa ortadaki kısım mı? Herbaryumda bulunandakilerin boy farkını ayırt edemiyorum. Rica etsem müsait bir vaktinizde basit bir çizimle ya da fotoğraf üstünde işaretleyerek gösterebilir misiniz?
Bir de hangi ayda açtığını biliyor musunuz?

[ibrahim37]

Evet anther dediğim polenleri taşıyan sarı kısım. Ancak bu kısım her ikisindede aynı ancak bu kısımı taşıyan sap çok farklı. Bilinen çiğdemlerin tamamında neredeyse yok gibi. Oysa herbaryumdaki örnekte çok çok uzun buda çiğdeme çok farklı bir görünüm veriyor olması gerekir. Ben kırmızıyla işaretlemeye çalıştım. Çiçeğin boyutlarında ise bir fark yok. Diğer çiğdemlerle aynı boyutlarda olması gerekir. Çiçek açma dönemi ise bulunan yüksekliğe göre değişebilir. Alçak kesimlerde ocakta açarken zirvelerde nisan veya mayıstada açabilir. Ben genel olarak çiğdemleri iki bölüme ayırıyorum sonbaharda açanlar ve ilkbaharda açanlar. Ancak yer konusunda şunu belirteyim rus gezgin kitabında kitabında geniş olarak Cennet Cehennem çukurundan bahsediyor bundan dolayı bu örnek burdan alındığı düşünülüyor. Ancak bu bölge çiğdemler için çok uygun gözükmüyor. Buralara yakın başka bir yerlerden olma ihtimalide var.

[ibrahim37]

Fotoğrafları işaretleyip tekrar ekliyorum

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi ismet şenad

Sayın İbrahim 37:Tohum tutuyor dediğiniz, açan çiçeklerin gövdeye birleştiği yerde soğan yumrusu oluşuyor ,o mu? yoksa ayrıca tohum mu? yapıyor.

İsmet bey soğan yavrusundan bahsetmiyorum. Çiçekler kuruduktan sonra çiçek saplarının alt kısımlarında boncuk şeklinde tohum kapsülü oluşuyor. Bu kapsül kuruyunca içinde çok sayıda tohum oluşuyor. Benim fotoğrafta gayet çok güzel görünüyor.

[ibrahim37]

Sayın Nariel sarı çiğdemleriniz konusunda yanılmışım. Sizin ilave ettiğiniz fotoğraflarda çiçeğin tepesi gözükmüyor. Ben o bölgede yaygın bulunan ve bir melez çiğdem olduğunu düşünmüştüm. Oysa yakından bakınca bunların farklı olduğunu gördüm. Bunlar 'Crocus graveolens' tir.
Bu türün özelliklerini ise şöyle sıralayabiliriz. Tepe çok parçalı, (benim önceki söylediklerim sadece üç parçalı olması gerekirdi) Çiçek rengi sarı, dış yüzü çizgili, noktalı veya düz, ve çiçeğin kokusunun nahoş olduğu belirtiliyor.
Herşey için çok teşekkürler.

[Nariel]

Hava yağmurlu-karlı olduğundan çiğdemler açmamış haldeydi, eve getirdiklerim sıcağı görünce açtılar. Soğanlar açıktayken tüm evi kaplayan tuhaf bir koku yayılmıştı ama çizğili olan birçiçeği kokladığımda güzel bir parfüm kokusu almıştım.

Toroslar bitki örtüsü bakımından muhteşem, kim bilir daha ne tür bitkiler göreceğiz..

[limon]

Çiğdemlerim açmaya hazırlanıyorlar.

Bahçedeki yürüme yolundaki taşların arasına ektiğim beyaz çiçekli bulabildiğim en kısa boylu çiğdemler de açmaya hazırlanıyorlar. Buradaki çimleri makasla biraz daha uzun biçiyorum.

[Kharel]

yol kenarında cidden çok hoş durmuşlar =)

[limon]

Teşekkür ederim Kharel. Tam açtıklarında daha güzel olacaklar ama havalar çok soğuk ve kapalı gittiğinden açamadılar bir türlü.

Aslında bu yol kenarına çiğdem soğanlarını ekmem deneme amaçlıydı. Bahçedeki tüm çim alana tıpkı doğadaki gibi bu mevsimde açacak soğanlı bitkilerden ekme amacındayım. Çimleri en yüksek seviyede biçince çiğdemlerin hiç zarar görmeyeceğini gördüm. Eğer yaz boyunca sulanacak alanda soğanlar zarar görmeden kalıp (soğanları çıkarmayacağım) seneye yeniden çiçeklenirlerse, gelecek senelerde tüm bahçeyi mor ve beyaz renkte soğanlılarla çiçeklendirmeyi düşünüyorum. Şimdiden sonbaharı heyecanla beklemeye başladım

[Kharel]

Aynı şeyi ben de düşünmüştüm ancak çim olayı benim için hayal gibi çünkü bahçeye yazın haftada 2-3 kez gidebiliyoruz sulama çok büyük problem. Ben de yol kenarına kekik dikmeyi planlıyorum bu ay çimlendireceğim bakalım.

Ayrıca endemik türlerle ilgili soru sormak istiyorum. Bahar çiğdemlerinden eskişehir ve etrafında bulunan kaç tür vardır? Aramaya değer mi? Sadece 2 tane bulabildim şimdilik.

[kaktüs]

Sayın ibrahim37

Çiğdemler konusundaki bilgileriniz muhteşem. Nefes bile alamadan okudum... Özellikle de onları çok ama çok güzel görüntülemişsiniz muhteşem olmuşlar.

Ben her sene baharı lale ve sümbül ikilisi ile karşılarken bu sene çiğdem ve nergis denemelerine başladım. Yerli çiğdemlere nereden ulaşacağımı bilemediğimden (ki her zaman yerli bitkiler tercihim olur) şimdilik yapı marketlerde satılan soğanlar ile başladım. Bol ışık alan kapalı bir terastalar, yeşillendiler ama henüz çiçeklerini göremedim... Heyecanla bekliyorum...

sayın limon... Taşların arasında çiğdem fikri süper, çimlerin sulanmasından sorun yaşanmıyorsa ben de denemek isterim, hayali bile süper yeşilin içinden çıkacak olan renk şöleni... Bir de konuyla alakasız olacak ama avatarınızdaki alman çoban köpeği süpermiş. Sizin köpeğiniz mi yoksa

[ismet şenad]

Havaların biraz soğuması çiğdemlerin açık kalmasını uzatacak. Tam fotoğraflarını çekerken bahçenin hanım sultanı tekir pozunu verdi.

[nevsune]

Orijinal Mesaj Sahibi ibrahim37

Fotoğrafları işaretleyip tekrar ekliyorum

Sn ibrahim37, Feriha hanımın eflatun çiğdemlerinden ben de nasibimi almıştım O çiğdemlerin dip kısımlarında da fotoğraftaki tombulluklar var. Yalnız bitkiler sarsıldıkları için çiçekleri tam olarak açamadan soluyorlar. Bunlardan tohum alabilecek miyim dersiniz?

Bir de, tohum oluştuğu nasıl anlaşılır?

[çiğdem78]

merhabalar ben bu siteye daha dün üye oldum bu kadar çok çiğdem hayranı oldugunu görmek beni şaşırttı doğrusu ne kadar çok bilgiye sahip arkadaşlar var. bende bu bilgilerinizden yararlanmak isterim bu büyük marketlerde satılan çiğdem tohumlarından yetiştirmiştim ama 2. yıl çıkmadılar. bende bakamadığımı düşünüp üzülmğştğm meğersem bu ıslah edilen cinslermiş ve 1 yıl çıkarmış burdada bazı arkadaşlarımızda yabani çiğdem oldugunu okudum bahçesinde **** saksıda yetiştiriyorlarmış, ben sadece zirve tırmanışlarında görüyorum ne köylerde kaldı nede şehirlerde kıyıp alamadım gittigimiz zirvelerde bu tohumlardan bulabilirmiyim **** bi zirve yaptıgımda o yabani çiğdemleri nasıl toplayabilirim bana bilgi verirmisiniz

[nuzel]

Çiğdemlerim bahçede açmışlar, bende üşümesinler diye sepete koyup içeri aldım.

[çiğdem78]

arkadaşlar tekrar merhaba bu güzeller güzeli çiğdemleri nereden buldunuz bende ekmek istiyorum

[nuzel]

Tekir sultan da en az çiğdemler kadar güzel maşallah İsmet Şenad

[ismet şenad]

Sormayın sayın Nuzel hanım yavruları olunca bahçenin halini düşünmek bile istemiyorum.Ama bahçede gezmek, oynamak onlarında hakkı.Bunlarda yeni yavrular.

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi limon

Teşekkür ederim Kharel. Tam açtıklarında daha güzel olacaklar ama havalar çok soğuk ve kapalı gittiğinden açamadılar bir türlü.

Aslında bu yol kenarına çiğdem soğanlarını ekmem deneme amaçlıydı. Bahçedeki tüm çim alana tıpkı doğadaki gibi bu mevsimde açacak soğanlı bitkilerden ekme amacındayım. Çimleri en yüksek seviyede biçince çiğdemlerin hiç zarar görmeyeceğini gördüm. Eğer yaz boyunca sulanacak alanda soğanlar zarar görmeden kalıp (soğanları çıkarmayacağım) seneye yeniden çiçeklenirlerse, gelecek senelerde tüm bahçeyi mor ve beyaz renkte soğanlılarla çiçeklendirmeyi düşünüyorum. Şimdiden sonbaharı heyecanla beklemeye başladım

Sayın limon çimlerinizi mayıs ayının sonuna doğru, çiğdemlerin yaprakları sararmaya başladığı zaman sorunsuzca biçebilirsiniz. Sonbaharda çiçek açan türleriniz yoksa taki ilk çiğdeminizi görene kadar ( ocak - şubat ) sorun olmaz.
Ancak çiğdemlerin yeşil yaprakları çimlerle birlikte keserseniz soğanlar çok iyi gelişmez. Sulama konusunda bazı türlerde sorun çıkmaz. Çimin çok sık bir yapısı var ne kadar sulansada su üstten kayar gider yinede çimlerin alt kısımları kolay kolay çok fazla su çekmez.

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi Kharel

Aynı şeyi ben de düşünmüştüm ancak çim olayı benim için hayal gibi çünkü bahçeye yazın haftada 2-3 kez gidebiliyoruz sulama çok büyük problem. Ben de yol kenarına kekik dikmeyi planlıyorum bu ay çimlendireceğim bakalım.

Ayrıca endemik türlerle ilgili soru sormak istiyorum. Bahar çiğdemlerinden eskişehir ve etrafında bulunan kaç tür vardır? Aramaya değer mi? Sadece 2 tane bulabildim şimdilik.

Sayın Kharel ben bir haftalık çiğdem turundan yeni döndüm. Epey çiğdem türleri gördüm ancak şansıma hava gittiğim yerlerde kapalı olduğu için bir kısmını fotoğraflayamadım. Sararan yaprak uçları ise, saksılarınız fazla rüzgar alıyor olabilir. Ama yinede sulama yaptığınızda suyun saksıların altından aktığından emin olmalısınız. Şunu söyleyebilirimki bu çiğdemler soğuk hava şartlarında asla sudan dolayı zarar görmezler. Sorun sıcak havalardaki sulamalar. Yani şöyle diyelim bir turşu buz dolabında asla bozulmazken oda sıcaklığında bir hafta bile dayanamaz. Bir komşunun saksısının fotoğrafını ekliyorum. Saksının dibi bile delinmemiş ve saksı adeda buz kalıbına dönmüş ve bu şartlarda bile çiğdemler zarar görmemiş.
Yani bu çiğdemler gerçekten çetin şartların bitkisidir.
Ayrıca Eskişehir'de buluna çiğdem türleri;
Crocus danfordiae*
Crocus flavus subsp. dissectus*
Crocus olivieri subsp. olivieri
Crocus pallasii subsp. pallasii
Yıldızlı olanlar endemiktir. Elbette bu türlerin hepsi aynı yerde olmayabilir.
Ben gelirken sizin o taraflar çok karlıydı. Bazı çiğdemler açmış ve üzerlerini karlar kapatmıştı.

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi nevsune

Sn ibrahim37, Feriha hanımın eflatun çiğdemlerinden ben de nasibimi almıştım O çiğdemlerin dip kısımlarında da fotoğraftaki tombulluklar var. Yalnız bitkiler sarsıldıkları için çiçekleri tam olarak açamadan soluyorlar. Bunlardan tohum alabilecek miyim dersiniz?

Bir de, tohum oluştuğu nasıl anlaşılır?

Sayın nevsume bir kısmı tohum tutacaktır. Bunu havalar ısınmaya başladığında üç yaprağın ortasında boncuk şeklinde oluşan tohum kapsülüllerinden fark edeceksiniz. Ancak tohum tutmasalarda tüm soğanlılar gibi çiğdem ve acı çiğdemlerde alttan yavru verirler.

[Kharel]

Bilgiler için çok teşekkürler, ilk fırsatta trekkinge çıkmalıyım =)

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi çiğdem78

merhabalar ben bu siteye daha dün üye oldum bu kadar çok çiğdem hayranı oldugunu görmek beni şaşırttı doğrusu ne kadar çok bilgiye sahip arkadaşlar var. bende bu bilgilerinizden yararlanmak isterim bu büyük marketlerde satılan çiğdem tohumlarından yetiştirmiştim ama 2. yıl çıkmadılar. bende bakamadığımı düşünüp üzülmğştğm meğersem bu ıslah edilen cinslermiş ve 1 yıl çıkarmış burdada bazı arkadaşlarımızda yabani çiğdem oldugunu okudum bahçesinde **** saksıda yetiştiriyorlarmış, ben sadece zirve tırmanışlarında görüyorum ne köylerde kaldı nede şehirlerde kıyıp alamadım gittigimiz zirvelerde bu tohumlardan bulabilirmiyim **** bi zirve yaptıgımda o yabani çiğdemleri nasıl toplayabilirim bana bilgi verirmisiniz

Sayın çiğdem78 önce aramıza hoş geldiniz. Bir arkadaş daha sormuştu neden Hollanda orijinli soğanları bahçene sokmuyorsun diye yeri gelmişke söyleyeyim tanıdığım birçok yabancı botanikçi var aynı sorunla karşı karşıya kalmış. Soğanlılara ilk başlayanların hepsi ben dahil bu çiğdemlerle başlıyoruz. Bu soğanların büyük bir kısmının genetikleri ile oynuyorlar. Bunlar Hollanda'da sadece ticari amaçlar göz önünde bulundurularak üretiliyorlar. Çoğu ilk yıl çok güzel çiçek açıyor diğer yılllarda asla bu şekilde açmaz. Çağunda gizli virüs mevcut. Şöyle açıklamaya çalışayım benim ağabeyim hibrit fasülye tohumu almış ilk yıl toplamaya yetiştiremedi. Ertesi yıl tarlanın tamamını aynı fasülyeden ekti. Sonuç hüsran ne fasülye yaptılar nede olan fasülyeler kılçığından yendi. Ancak benim için en kötü olanı türlerin hiçbirisi saf değil. Yani türünün özelliklerini asla göstermez. Bana göre bu bir Van kedisi ile sokak kedisini karşılaştırmak gibidir.

[gurcooo]

Sonunda çiğdemlerim açtı...

[Kharel]

Sanırım melez türlerden biri bu
değil mi?

[nevsune]

Orijinal Mesaj Sahibi ibrahim37

Bir komşunun saksısının fotoğrafını ekliyorum. Saksının dibi bile delinmemiş ve saksı adeda buz kalıbına dönmüş ve bu şartlarda bile çiğdemler zarar görmemiş.

Sn. ibrahim37 komşunuzun çiğdemini görünce sormak istedim. Görüntüsünü benzettiğim yapraklara bir bakmanızı rica edeceğim. Geçen yıl bir arkadaş "ben de ne soğanları olduğunu bilmiyorum" diye bazı soğanlar vermişti. Geçen yıl hiçbiri çıkmamıştı. Bu soğan da beyaz ve küçük bir soğandı. Yaprakları sizin saksıda görüntülediğiniz çiğdemin yapraklarına benzettim. Bunun çiğdem olma olasılığı var mı?

[Kharel]

ben yapraklarını pek benzetemedim ama sayın ibrahim37 uzman bu konuda
soğanı acaba ince uzun muydu yoksa basık mıydı?