Köy yaşamı ve araç gereçleri

[Faruk Naycı]

Sevgili Metin Kardeşim tam bir köy müzesi oldu bu bölüm. Gerçekten bilenlere olduğu kadar; bilmeyenlere de köyü ve köylüyü anlatan bu çalışma için tebrik ediyorum.

[Derya Özen]

Sayın Faruk Bey, ilginiz için teşekkür ederiz. Bizimde yapmaya çalıştığımız, burayı bir bilgi kaynağına ve müzeye çevirmek... Sizlerin de katkıları bizleri memnun eder. Saygıyla.

[Metin Y.]

Köylü ihtiyaçlarının çoğunu kendi kaynaklarıyla karşılar. Çul, yaygı veya kilim olarak adlandırılan yer örtülerini kendi ağaç tezgahında dokur. İşte ağaç tezgahı başında bir köylü kadını.

[Derya Özen]

Ayran torbalarını asmak için yapılmış bir çengel askılık. Çok eski bir ev, her tarafı göçükler içerisinde olduğundan, yakından çekemedim.



Hartkapan ile elma toplarken.

Birisi söğüt ağacından yapılmış, iki sepet.

[Derya Özen]

Üzerinde yün yıkamak ve tokaç ile dövmek için kullanılan geniş ve yayvan taş.


Özellikle söğüt ve kavak ağaçlarını budamak için kullanılan, çengel keski.

[Metin Y.]

Igdır'lı arkadaşımız Nusret Bey vasıtasıyla gelen bu fotoğrafta konumuza renk kattı...Kış şartlarında bilhassa Doğu ve Güneydoğu'da yük ve hasta taşımak için kullanılan ağaç kızakta çok önemli bir ulaştırma vasıtasıdır. Atlar, öküzler ya da inekler tarafından çekilen kızak; kış aylarında köylünün eli, ayağıdır.

[Faruk Naycı]

Orijinal Mesaj Sahibi Derya Özen

Sayın Faruk Bey, ilginiz için teşekkür ederiz. Bizimde yapmaya çalıştığımız, burayı bir bilgi kaynağına ve müzeye çevirmek... Sizlerin de katkıları bizleri memnun eder. Saygıyla.

O kadar güzel fotoğraflar ekliyorsunuz ki doğrusunu isterseniz benim ilave edebileceğim bir şey yok diye düşünmekteyim. Kıymetli Derya Hamın sizi de içtenlikle tebrik ederim, bu güzel köşeye katkılarınız için.

[Metin Y.]

Değirmen

[Derya Özen]

Bu görüntü harika!..
Şimdi orada olmak vardı.

[Metin Y.]

Siteyi ve bu başlığı bugün inceleyen bir arkadaşım aradı, karakovan'ı da ekle dedi. Köy deyince, tarımla hayvancılık paralel gider. Hayvancılık deyince de büyük ve küçükbaşlar gelir akla, birde ARICILIK vardır ki, bir zamanlar köylerde kullanılan karakovan yüzyıllardan beri yapılan türüdür. Yurdumuzda 'Karakovan' tabir edilen kovanlar yöreden yöreye çok değişken özellikler gösterir. Tahtadan sandık gibi yapılan çeşitleri olduğu gibi, sepet şeklinde örülerek çamur ve hayvan dışkısıyla sıvananları da vardır.

[Penelophe]

İzmir Resim ve Heykel Müzesî'nden, ressam Neşet GÜNAL ve ressam Necdet KALAY'a ait resimler.


Kazma, kürek.


Kağnı.

[Yücel Özlem]

Orijinal Mesaj Sahibi Metin Y.

Değirmen

Değirmen: "İçinde öğütme işi yapılan yer; Öğütmeye yarayan araç veya alet" (TDK) anlamında kullanılıyorsa bu resimde değirmen görünmüyor.

Görünen çarkın, bir su dolabı (bostan dolabı)na ait olduğunu düşünüyorum. Dereden alınan su çuvalların sol tarafıdaki seviyesi biraz daha yüksek olan yatağa aktarılıyor

[Metin Y.]

Bu başlıkta yer alan bazı yan başlıklar konu dışı görülebilir, ileride bu bu başlığı toparlarken; "köylerde kullanılan araç, gereç ve eşyalar" şeklinde yeniden adlandırabiliriz de...
Torba: Yöresel tezgahlarda dokunan torba köylerimizde omuz çantası olarak kullanılmaktadır. Koyunlardan elde edilen yün fengere (iğ) denilen aletlerle ipe dönüştürülür. Bu ipler tabiattan elde edilen kök boyalarla boyanır. Boyanan iplikler çıkrık denilen aletlerde bükülür. Bükülen ipliklerin çözümü ve direk denilen tezgaha yerleştirilmesinden sonra kirkit denilen aletle dokunur. Atılan motif ilmiklerinin fazlası makasla kesilir. Hazırlanan dokuma tek gözlü olarak dikilir.Bir kişinin 5 günde yapabildiği torba, ilçe ve köylerinde omuz çantası olarak kullanılmaktadır. Torba motiflerinin isimleri ise şunlardır: Zilli, altuntaş, sarıtop, dokuzgöbek, koçboynuzu, esiranyüzü, pıtırak, karnıyarık vb...

Heybe: Torba gibi direk denilen tezgahlarda dokunur. Malzemeleri aynıdırr. Bir metre uzunluğunda iki gözlüdür. Hayvanlarda yük taşımak için kullanılır. Ayrıca düğün, nişan, söz kesme gibi günlerde hediyelik eşyaların taşınmasında kullanılmaktadır. Torbalarda görülen aynı motifler heybede de işlenir..

[Derya Özen]

Metin Bey'in yazdığı motif isimlerine benimde ekleyeceğim bir tane model var. Yöremizde çok kullanılır, neredeyse her çoraba işlenir, "sıçandişi"

[Metin Y.]

Köydeki değişime güzel bir örnek:Öküzlerin çektiği kağnıdan, lastik tekerli at arabasına...

[Metin Y.]

Çobanların köy hayatında özel bir yeri vardır. Köylünün sürü denilen büyük ve küçükbaş hayvanlarını sabah topluca alarak yaylıma çıkaran, akşamda geri köye teslim eden çobanlar, dağların efendisidir. Çobanlar kış şartlarında sert soğuktan, yazında aşırı sıcaktan etkilenmemek için "kepenek" adı verilen keçeden yapılan özel bir elbise giyerler.Yeri gelmişken kısaca keçecilikten söz edelim:

Orta Asya’dan bu yana göçebe hayatının bir mirası olarak süregelen keçe yapımı, yakın zaman kadar yaygı, kepenek ve koşum takımlarının parçaları olarak günlük hayatın vazgeçilmez unsuru iken giderek geçmişe gömülmeye yüz tutmuştur.Yünden imal edilen bir çeşit yaygıdır.Bu yaygıyı (Keçeyi) Üreten ve işleyene de “Keçeci” denir.Yüzyıllardan bu yana devam etmekte olan keçe kültürü bir tür elsanatıdır.

KEPENEK: Çobanlar tarafından giyilen bu keçe , beyaz **** mor yünden yapılır ve genellikle nakışsız olur. Ancak göğüs kısımlarında nakışlı olanlara da rastlamak mümkündür. Tek parça halinde yapılan , yaz günlerinde gölge sağlamasından dolayı serinlik, kışın ise sıcaklık veren çoban keçeleri dikişli ve dikişsiz olarak ikiye ayrılır. Ustalık ve özen istemesi bakımından dikişsiz türleri daha kıymetlidir.

Günümüzde çok az keçe imalathanesi kalmıştır. Mevcut keçeciler; köylerin ve turistik hatıra eşya satıcılarının siparişleriyle varlığını sürdürmeye çalışmaktadır. Çobanların koruyucusu keçe artık turistik eşya sınıfındandır.

[Metin Y.]

KALBUR : Ağaç kasnak tabanına, bağırsak ve kiriş adı verilen, deri malzemeden yapılmış muhtelif kalınlıklarda ip-iplik haline getirildikten sonra ıslak olarak elek şeklinde örülüp geçirilmiş taneli hububat eleğidir.Tahıl türlerinin elenip, toz toprak saman gibi yabancı maddelerden ayrılması temizlenmesinde kullanılır. Çiftçi köylü malzemesidir. Sık kalbur, seyrek kalbur, gözer ve çineder olarak adlandırılmış çeşitlendirilmiştir. Kalbur yapan kimselere "Kalburcu" denilir.
GÖZER : Kalburun iri gözlü yapılmış şeklidir. İri taneli tahıl-hububat çalkanır.
ÇİNEDER :Orta kalbur ve gözer arası büyüklükte delikli kalbur çeşididir.
Fotoğrafta içteki kalbur, büyük olanı gözer.

[Metin Y.]

Köylü Milletin Efendisidir diyen büyük önder Atatürk Cumhurbaşkanlığı döneminde çıktığı yurt gezilerinde sık sık köylere uğramış ve köylülerle iç içe olmuştur. Her sözü ve davranışıyla büyük bir Devlet Adamı özelliğine sahip Atatürk'ün mesajda yer alan fotoğrafında 21 Kasım 1930 tarihinde Yurt gezisinde gittiği Tokat’ta bir köylü vatandaşın derdini dinlerken görüyoruz.

[Metin Y.]

Şubat 1939'da yayına başlayan haftalık Köy Dergisi

[aybala]

Dikenli tel üstünden atlama aparatı (merdiveni)

[ekip2004]

Metin Y. elinize sağlık.çok güzel olmuş...

[Penelophe]

Dört kuşak önce Karabük/Eski Pazar'da çekilmiş bir fotoğrafın fotoğrafı. Büyük, büyük dedemiz saban kullanırken..

[Penelophe]

Karadeniz'de bazı köylerde, buğday saklamak için yapılan depo, ambar. Fare vb. gibi zararlılardan buğdayı korumak ve depolamak için kullanılıyormuş.



Ağzı bir kapakla kapatılıyor. Kapağı açıp, bir merdivenle dibe kadar inmek mümkün..

[zenfree]

Köy Enstitüleri ile ilgili bir konuşma.

http://www.youtube.com/watch?v=7ynyRPB9jHE

[bitkiavcısı]

Burada sergilenen araç-gereç vb bitkisel malzemeleri Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi'nde sergileyeiliriz. Ancak hangi bitkiden yapılmış, ne amaçla kullanılyor gibi bilgilerin de edinilmesi gerekir.

[inci gül]

Ellerine sağlık bunlarda bizim köyümüzün ve anneannemin ellerinden hamuru patatesle yoğrulmuş köy ekmekleri

[inci gül]

Şimdi ikinci aşama, ekmekler fırında

[inci gül]

Sıcacık..Fırından yeni çıktı. Şimdi bize düşen sıcacık ekmeğin içine mis gibi köyümün tereyağı

Köyümün ekmeğinin bir özelliğide hamurunu yoğururken katılan patatesten dolayı haftalarca yumuşak kalması ve porlanmaması (küflenmemesi).

[mavifatihguler]

teknolojik ürünler bıraksanız ineklerin içerisinde ne varsa çekecekler, geriye derisi kalacak

[bitkiavcısı]

İnci hanım, bu ekmeklerden ben de isterim, sıcak köy ekmeğinin kokusunu aldım fotoğraflarınızdan.

Bu fotoğraflara bakınca köyümüzdeki (Balıkesir Sındırgı, Devletlibaba) ekmek fırınlarını hatırladım. Ekmek fırınlarında mutlaka, fırın yakınlarından ekmek kokusundan geçenlerin iç geçirmemesi için, ikramlık çörek, börek yapılırdı. Bu börek, çörekler yoldan geçenlere ikram edilirdi. Küçük bir parçası doymaya yeterdi. Bu gelenek halen devam ettiririliyor, birçok köyümüzde de devam ediyor diye biliyorum.

Paylaşımınız için teşekkürler.