Böğürtlen, Ahududu (Rubus idaeus)

[Ophrys]

Sevgili n turan bakımıyla ilgili detaylı bir bilginiz varsa paylaşırsanız çok sevinirim.
Kuruyan fidemin yerine yenisini aldım. Bunuda kurutursam çok üzüleceğim.

[n_turan]

Orijinal Mesaj Sahibi adabayrakoglu

Sevgili n turan bakımıyla ilgili detaylı bir bilginiz varsa paylaşırsanız çok sevinirim.
Kuruyan fidemin yerine yenisini aldım. Bunuda kurutursam çok üzüleceğim.

Ahududu yetiştiriciliğiyle ilgili olarak frumda oldukça uzun bir makale var (Sayın Ayşe Ateş'ten alıntılanmış).
Bu makaleden de yararlanarak bir özet yapayım.

Kısaca söylemek gerekirse, ahududu iki yıllık dallardan meyve veriyor ve meyvesini verdikten sonra bu dallar kuruyor. Bu kuruyan dalların bir an önce kesilip atılması gerekiyor. Bu yüzden, siz daha kurumasını beklemeden, üzerindeki meyvelerin sonuncusunu da topladıktan sonra dalı dibinden kesebilirsiniz. Bu aynı zamanda bir sonraki yılın ürününü garantilemek için de yapılması gereken bir işlem. Bu yılın sürgünü ancak bir yıl sonra ürün vereceğinden, sağlıklı 3-4 sürgün elde edebilmek için eski kamışın kesilmesi gerekiyor.
Benim de kurumaya yüz tutan bir ahududu çalım var. Geçen yıl çok güzel meyve ve çok sayıda kök sürgünü verdi. Ben de açgözlülük edip kök sürgünlerinin tamamını ayırıp yeni bitkiler elde ettim. Bitkiye aşırı bir yük getiridiğim için bu yıl yeni sürgün vermedi ve geçen yılki dallardan sadece birisi yapraklandı.

Ziraat Y. Müh. Ayşe Ateş'in notlarından da en önemli bölümü şöyle:
"1) Dikim Budaması;
Dikimden hemen sonra çubuklar 20-30 cm. yüksekliğinde kesilirler Şekil-2).
İlkbaharda 2-3 veya 4 adet kuvvetli gelişen çubuklar bırakılır, diğerleri dipten çıkarılmalıdırlar (Şekil-3). Ayıklama yaparken bırakılan dallar arasında en az 20-25 cm. kadar bir mesafenin olması gerekir.

2) Kış Budaması;
Ahududular taç kısımları ile 2 yıllık, toprakaltı(kök) kısmı ile çok yıllık bir bitkidir.
Bırakılan çubuklar birinci yıl olgunlaşır, ikinci yıl meyve verdikten sonra kururlar. Bu dallar hasattan sonra veya sonbaharda toprak yüzeyine yakın bir yerden kesilip tellerden temizlenmelidir. Kök dibinden çıkan yeni sürgünlerden ertesi yıl için her kümede en kuvvetli gelişmiş olan 3-4 bağ bırakılıp diğerleri yine temizlenir. Kış budaması için en uygun zaman sonbahar veya ilkbahar başıdır.

3) Yaz Budaması;
Yazın tepe alma yapıldığı gibi fazla dalların da ayıklanması yapılmalıdır. Çok sıcak aylarda tepe alma sakıncalıdır. Ancak tekleme yapılır. Zayıf ve yere yakın dallar kesilir. Genel olarak iri meyveler kuvvetli dallarda 15 cm. uzunluğundaki meyve dalcıklarında olmaktadırlar. O halde budama yapılırken bu, göz önünde bulundurarak fazladan oluşan koltukların bir kısmını temizleyip meyve dalcıklarını kuvvetlendirmek gerekmektedir.
Budama, meyve sayısını biraz azaltsa da, meyvenin irileşmesi ve kaliteyi yükselttiği için pazar değerini artırır. Bu bakımdan budamaya önem verilmelidir.

4) Gençleştirme Budaması;
Ahududularında gençleştirme işlemi de yapılmalıdır. Yıllar geçtikçe kök kısmı yaşlanmaya yüz tutar, yeni dallar azalır ve böylece verimde ve kalitede düşüklük olur. Bunu ortadan kaldırmak için, 5-6 yılda bir ahududularının toprak altındaki yaşlı kök kısmı kesilir. Kesimden hemen sonra ocaklara bol miktarda çiftlik gübresi ve ticari gübre (Azot, fosfor, potas) verilmelidir. Bu işlemle ahududularının ömrü uzatılmış olur. Aynı tesiste 12-15 yıl yetiştiricilik yapılabilir."

[n_turan]

Ülkemizde fazla bilinmiyor, ancak ahudunun sonbaharda meyve veren çeşitleri (bir tanesi de fallgold ya da allgold olarak bilinir ve bende dadece bir kök var) daha farklı bir budama gerektiriyor.
Yazın ürün veren çeşitlerden farklı olarak, bu çeşitler aynı yıl içinde yetişen sürgünden meyve veriyorlar. Yani iki yıllık kamışlara ihtiyaçları yok. Şubat-mart gibi dikim yapıldığında bütün sürgünler dipten budanıyor ve çıkan yeni sürgünler sonbahara kadar gelişerek meyve veriyor.İnceltme de gerektirmiyorlar. Bu şekilde baharda dipten tamamını budayarak sonbaharda meyve alabiliyorsunuz.
Her iki çeşidin de -yaz ve sonbahar- şubat ayında diplerine bolca hayvan gübresi koymakta yarar var.
Ahududuyla ilgili önemli püf noktası şu: dipleri kurumasın, ama suda da boğulmasın. Yani nemli ama geçirgen bir toprak istiyor. Baharda bitkinin kök çevresini kaplayacak kalın bir hayvan gübresinin, yabani ot gelişimini engellemek, sıcak aylarda toprak nemini korumak ve serin tutmak için de faydası oluyor.