Soğanlı bitkilerle ilgili soru ve cevaplar
 

Sevgili dostlar., hayırlı akşamlar. Bu gün fazla soğuk yok ama kar yağıyor Yalova da. Frezyalarımda büyük bir hasar görünmedi bu gün. Lalelerim yatmış dondan ama onlar zarar görmez, kalkarlar. Sn. Kumyaka 3 serada 3 adet soba yakıyorum akşamları. Bu arada Achidentera yaz orkidesidir, şimdi soğanları dinleniyor, su vermeyin. Agapanthus (Nil zambağı, Aşk zambağı) uygun iklimde devamlı gelişir. Soğuğu sevmez ama idare eder.

Sevgili Cemal S. sen de şaşırmışsın, KUMKAYA nereden çıktı?? Allah şaşırtmasın.
Sevgili Güler hanım., Anonsu siz yapın. Nasıl bir toplantı yapılacak ise ben hazırım. uygun bir günü siz seçiniz. Ben nasıl bir hazırlık yapmalıyım Tüyo verirseniz sevinirim.

Az şekerli kahve için teşekkürler.

Ben de gelebildim.
Önce güzel sıcacık bir çay alayım, kaldıysa simit de rica edeceğim.
Mert'in dün gece ateşi çıkmadı ama kendi tabiri ile tam bir mümüklü olmuş burnu akıyor.
Sabah bakıcısına bıraktım, akşam saat beşe kadar serbestim.

Sevgili kumyaka2010, biz; agaclar.net hanımları çok becerikliyizdir. Beylerimizi hiç ihmal eder miyiz? "Beylerin vay haline" demeyin hiç. Yemekleri hazır, evleri derli toplu olduktantan sonra hiç sesleri çıkmaz. Bizler burada mutluluk içinde olduğumuzda onlar da mutlu oluyorlar.

Arkadaşlar, arkadaşımız kgursan bugünlerde kahve toplantımız için hazır olabilecekmiş.
Toplantıyı yarın akşam (Cuma) mı yapalım, yoksa Pazartesi akşamı mı? Katılılım hangi akşam daha çok olur?
Soğanlı, yumrulu bitkiler ile kesme çiçekler hakkındaki sorularınızı da hazırlayın. Böyle gönüllü bir bilgi kaynağı bulmak her sitede mümkün olmaz.
Bu konuda arkadaşımızdan öğrenebileceğimiz çok şey var, kendi bahçesinde bize anlattıklarını dinlemenizi isterdim.
Bizlere harika bir gün yaşattı. Hem yedik içtik, hem gezdik hem de öğrendik. Bir de elimiz kolumuz çiçek demetleri ile dolu olarak evlerimize döndük.

SOĞANLI bitkiler Soru-Cevap
 

İyi akşamlar herkese., Ben bu gün bir üvertür (açılış) yapayım diye düşündüm. Devamını sizler getirirsiniz.
1.SORU: Bitkilerde Soğan(Rizom-Yumru-soğanımsı gövde) nedir? Bazı bitkiler toprak üstü aksamları (yaprak,övde vs) kuruduktan sonra, toprak altında besin biriktirerek meydana getirdikleri şişkinliklere soğan (yumru-rizom-corm) denir.
2. Soğan yapısı nasıl oluşur? Bitkilerde Yaprak, gövde, hipocotil gibi kısımlar toprak altında besin biriktirir ve soğan (yumru-rizom) denilen yapıyı oluşturur.

3.Soğan tipleri nelerdir?

a) Gerçek soğanlar: Bunlar soğan tabanı üzerinden çıkmış olan yaprakların toprak altında besin biriktirmesi ile oluşur. Soğan tabanından iç içe halkalar şeklinde çıkan yapraklar toprak altında besin biriktirir,kalın etli bir yapı (Scale) oluşturur. Soğan tabanının merkezine yakın bir yerde çiçek tomurcuğu ve çiçek oluşturur.

Soğanın irileşmesi (Enlargment) genişlemesi, merkezden dışarı doğru olur. Merkezde en genç scaleler bulunur. En dıştaki scale(pul) en yaşlıdır.

Bazılarında en dış scale zar şeklinde ince,sert bir yapı da olur bu zar şeklindeki yapıya "Tunik" denir (Yemeklik soğan, lale) bazılarında dış kabuk(Tunik) yoktur (Lilium, Fritillaria) bunlar daha dikkatli korunmalıdır.

b) Soğanımsı gövdeler (Corm): Bunlarda gövde toprak altında besin biriktirerek şişer. Gövdenin etrafında yapraklar kuruyunca tunik gibi cormun etrafını sarar. Her yaprağın dibinde bir göz(tomurcuk) bulunur. Tepe tomurcuk zarar görürse yandaki bu tomurcuklar şişer,filiz verir. (Frezya, Gladiol, Crocus,Achidentera) bu soğan tipindedir.

Corm u boyuna kestiğiniz zaman düz bir yapı görünür ortakısmında öz bulunur. Bu soğan tipi YUMRU ya benzese de yumru değildir, çünki kök taban kısımdan, Sürgün başka yerden çıkar,Yumrularda kök ve sürgün aynı yerden çıkar.

c) Yumrular: Köklerin ucunda besin biriktirerek oluşmuş şişkinliklerdir. Patates ve Cyclamen örnek verilebilir. Bunlarda aynı yerden hem kök hem sürgün çıkar. Bunlarda da scale denilen pullar görülmez.

d)Rizom : toprak altında özelleşmiş,kalınlaşmış sürünücü gövdelerdir. Her boğumundan (nodyum) kök ve sürgün çıkar.

d) Pençe : Toprak altında köklerin besin biriktirip şişmesi,kalınlaşmasıdır. Özelleşmiş köklerdir. Üzerlerinde sürgün verecek gözler bulunur.

Bu yapıların tümüne pratikde SOĞAN denir.

4. Soğanlı bitkilerde Çiçek nasıl oluşuyor? Bazı soğanlı bitkilerde çiçek oluşumu soğan söküldüğü an da başlamıştır, kuruma-depolama aşamalarında soğan içindeki çiçek tomurcuğu gelişir ( Lale, nergis). Bu soğanlı bitkiler dikimden sonra az ışıkdan etkilenmez.

Bazı soğanlı bitkilerde çiçek oluşumu ancak dikimden sonra meydana gelir. Bu bitkiler gelişmeleri esnasında düşük ışık koşullarından olumsuz etkilenir. Işık yetmezliği durumunda çiçekleri açmayabilir veya körelir (Lilium, Dutch iris)

5. Soğan dikildikten sonra ne oluyor,nasıl gelişiyor?

Her soğan toprağa dikildikten sonra uygun NEM ve SICAKLIK koşullarını bulunca hemen kök salar, köklenir, içindeki besinleri kullanarak büyüme noktasından sürgün uzatır, yapraklanır, çiçek verir, yaprakları ile besin yaparak mevcut soğanı veya yeni soğanı besler büyütür. Sezon sonunda topraküstü kısımları kurur ve DİNLENME dönemine girer.

Evet dostlar, Ben bir başlangıç yaptım. Sorularınızı cevaplamaya hazırım.

NOT: Sn.Yöneticiler bu bilgileri Cafe10 dan ziyade "Soğanlı bitkiler soru-cevap" gibi Ayrı bir başlıkta toplarsa daha iyi olur düşüncesindeyim.

Açıklamalar için çok teşekkür sayın Kgursan.
Ben şunu merak ediyorum, soğanlı bitkilerin soğuğa en dayanıksız olanı hangisidir?

Yukarıdaki fotoğraflar çok güzel ama nasıl kıydınız o çiçek verecek soğanlara :(

Sevgili arkadaşlar bizler bu konuşmaları kahvede yapalım, sorularımızı soralım cevaplarımızı alalım. Daha sonra bu bilgileri derli toplu olarak ilgili başlıklarda toparlayacağız. Kahvede kalıp da gümbürtüye gitmeyecek.

1- Soğanlı bitkilerin soğuğa en dayanıksız olanı hangisidir? (Adalet Yağcı)

2- Ben soğanlı bitkilerimi (sümbül-nergis-amarillis- glayöl) topraktan çıkartmıyorum. Çiçeklenme bitip de yaprakları iyice ölünce biraz gübreli su ile sulayıp bırakıyorum. Ama iki senede bir çukurlarını kazıp, yavru ayırımı yapıyor ve yuvalarına gübreli güzel toprak koyarak yeniden ekiyorum. Yaptığım bu uygulama doğru mu değil mi?.... (Güler)

3- Bazı marketlerde satılan soğanların yapraklarının iyice soğana yakın kesildiğini gördüm, sadece çiçek açacak sap bırakılmış, neden böyle yapılıyor?..... (Güler)

4-Frezyalar yaylada olmuyor, olsa bile çiçeklenmiyor, bunun sebebi nedir? (Adalet Yağcı)

5-"Bazı soğanlı bitkilerde çiçek oluşumu ancak dikimden sonra meydana gelir. Bu bitkiler gelişmeleri esnasında düşük ışık koşullarından olumsuz etkilenir. Işık yetmezliği durumunda çiçekleri açmayabilir veya körelir (Lilium, Dutch iris)" demişsiniz.
Dahliyalar, gerçi bunlar yumru ama ben marketlerden alırken poşetlerini iyice inceliyorum. Yumruların yumuşamamış , sert olmasına dikkat ettiğim gibi yumru üzerinde hayat belirtisi olan minik minik patlamalar yapmışlarını seçiyorum. Yaptığım doğru mu? (Güler)

6-Soğanları hep 10 cm. derinliğe dikmemiz öneriliyor, oysa derinlik 6-7 cm. olduğunda da gayet güzel çiçekleniyorlar ve ayrıca daha derine dikilen soğanlar kaybolabiliyor belki de çürüyor.(Adalet Yağcı)

Sayın kgursan ! Benim sumbuller çok seyrak açıyor .5 sene evvel aldıgımda çok guzeldi .Çok fazla yavru veriyor .Hersene sokuyorum .Sebebi nedir acaba ?Galaları hiç sokmuyorum ,isteyen olunca veriyorum .Arada bir sokmekmi lazım ?
Starilejeyi varilde 10 sene sonra yere diktim .Kaç senede bir ayırmak lazım ? Teşekkurler.
Not .Tavlayı Yalovaya gelince benle oynarmısın .10 senedir oynamadım .

Herkese bol şans. Sırayla cevaplamaya çalışayım:
1. Sn Adalet hanım., Soğuğa duyarlılık bitkinin gelişme dönemine göre farklı olmaktadır. Örneğin frezya yapraklı halde -1veya -2 oC dayanabilir fakat çiçek sapı +1 oC da zarar görür. Tabi soğukta kalma süresi de önemli. Achidentera ve hippeastrum u ilk etapta sayabiliriz soğuğa karşı duyarlılıkta. Bunlar dayanıksızdır çünki köken olarak sıcak tropik iklimlerin bitkileridir. genelleme yaparsak sıcak iklimlerde yetişen soğanlılar soğuğa dayanmaz.

Deneme için doktorlar adam kesiyor, biz sizlere göstermek için 3-5 soğana kıymışız çok mu? Kaldı ki harman zamanı binlerin arasında 3-5 soğan sayılmıyor.

Sn Güler hanım., Bazı soğanlılar bazı iklimlerde toprak donmayınca toprakta bırakılabiliyor. Sahil bölgeler için geçerli. Fakat kışları toprağın donduğu yörelerde soğanlar topraktan her yıl çıkarılmalıdır.

Diğer taraftan topraktan çıkardığınız soğanları UYGUN KOŞULLARDA muhafaza etmek önemli. Bazen bu koşullar sağlanamayınca yerinde bırakmak daha mantıklı oluyor. Yine de sizin yaptığınız gibi 2-3 yılda bir seyreltmekte fayda var. Özellikle çok avru yapanlarda bu önemli. Ayrıca yavruları ayırıp daha bakımlı büyütmek doğru olur.

Bir de yaprağı kurumuş, ölü sezona girmiş soğanlı bitkilere gübre vermek mantıklı değil, ancak çiftlik gübresi işe yarar o da sıcak tuttuğu için ve ilk baharda köklenme başlayınca hazır besin bulmuş olur bitkiler, fakat suni gübre vermek mantıklı değil. Suni gübre gelişme döneminde verilmeli.

Soru 4. Bazı soğanlılardan kastınız sanırım Hippeastrum dur. Bunun özelliğini daha önce de yazmıştım devamlı çalışan bir bitki çiçek vermesi için soldurma gerekir bu nedenle yapraklarını keserler. (Sn maki 01 e açıklamıştım),
soru 5. Dahliyalar bir yumrulu bitki. Patates gibi düşünülebilir, tam bilmiyorum ama gün uzunluğu ve ışık çiçeklenmesini etkiliyor olabilir. Genellikle sonbahara doğru açmaları gün uzunluğu etkisinden olabilir fakat ben tam bilmiyorum dahliyaları.

Sn adalet hanım., Frezyanın normal mevsimi sonbahar dikim-İlkbahar çiçek dir. Ancak çiçek tomurcuğu oluşması için 10-15 oC arasında 6 hafta gerekir. Soğanda Çiçek oluştuktan sonra ise 10-20 oC gerekiyor. Tam anlayamadım Ne zaman dikiliyor? Sonbaharda dikilirse kış set olur gelişemez/yaşayamaz. ilkbahar dikilirse soğanlar çiçek oluşum döneminde sıcağa gelebilir. Yani Çiçek oluşum döneminde sıcaklık 15 oC üzerinde olursa yaprak verir çiçek oluşturmaz. O dönemde 10-14 oC da 6 hafta gerekir.

Sn Güler., Dahliyalar da patates gibi düşünün yumuşamış olan yumruları hastadır. Dahliya yumruları sert olmalıdır, üzerinde gözler(tomurcuklar) olmalıdır .

Sn Adalet hanım., 10 cm. genelleme için söylenmiş olabilir. Doğru olanı soğan iriliğine göre derinliktir. Genel ifade en fazla soğan boyunun (yüksekliğinin) 1,5-2 katı kadar bir örtme gerekir. Soğanın üzernde o kadar toprak olmalıdır. örneğin 5cm. sümbül soğanının üzerine 7-10 cm toprak konabilir ama 2cm galantus üzerine ancak 3-4 cm toprak konmalıdır.

Çok derin dikimlerde şöyle bir sakınca daha vardır: Toprağın 15-20 cm derinliğinde suyun drenajı da zorlaşır ve kökler su içinde kalabilir ve soğanı çürütebilir.

Zaman içinde soğanların çapları küçülmüştür. Çaptan düşünce çiçekleri zayıf olur. Çok yavru verdiğine göre ana soğan küçülmüştür. Yavruları ayrı büyütüp (3-4 yıl) dikmek gerekir.

Gala yerinde kalınca sizin iklimde iyi gelişir ve kalabalık olması zarar vermez.

Stariliçya da ayırmadan 10-12 sene kalabilir.

Tavlayı 10 senedir oynamayınca unutmuşsunuzdur. :p

Kim sevmez laleyi,sümbülü,nergisi... Asırlardır şairlere,ozanlara ilham vermiş, bazıları bir devre isim olmuş bu çiçekler ve daha birçok çeşitleri " SOĞANLI BİTKİLER" olarak tanınır.

Her mevsim, iklim ve yere uygun bir soğanlı bitki mutlaka vardır. Kış sonunda toprağı delen kardelenlerden başlayarak,müge,safran,fulya,nergis,sümbül,anemon ve laleler ilkbaharda, begonia,zambak,yıldız ve glayöl çeşitleri ise yazdan sonbahara kadar bahçelerimizi şenlendirir.

Evde yetişebilen soğanlı bitkiler de hatırı sayılacak kadar çeşitlidir. Kaladyum,amaryllis,frezya,gala ve zambak cinsleri gibi..

Sevgili cemalbey kardeşim., Sorularını cevaplamaya çalışayım ki mars dan kurtulayım:p
1. Bitkilerde SOĞUKLAMA ihtiyacı: Yalnız soğanlı bitkiler değil, diğer bazı subtropic (Serin ılıman iklim) bazı bitkiler de de soğuklama ihtiyacı vardır. Bu bitkilerin normal çiçeklenmesi için belli bir dönemde, belli bir süre +7 oC altında kalması gerekir ki Normal çiçek açsınlar. Örneğin ılıman iklim meyve ağaçlarında (kayısı, kiraz, şeftali, elma vs.) Çiçek tomurcukları dallarda Ağustos -Ekim arasında oluşmaya başlar. Oluşumun tamamlanması için kış boyunca (atıyorum 725 saat vs.) +7 oC altında beklemesi lazım bu süreçde çiçek için hormonal değişim tamamlanır ve normal zamanda çiçekler açılır. Bu nedenle bazı meyve türleri ılık iklimlerde (Adana, Antalya vb) çiçek ve meyve yapmaz.

Soğanlı bitkilerde de pek çok türünde soğan içinde çiçek oluştuktan sonra sapın uzaması için +5ile +9 oC arasında kalması gerekir. Bu işlem soğanlara depo da yapılınca preperasyon denir. Soğuklatılmış Lale soğanları kısa sürede(30-45 gün) çiçeklenir. Veya Lilium türlerinde soğanlar dikmeden önce veya diktikten sonra ortalama 6-8 hafta + 2 oC da kalmaz ise çiçek açmayabilir. Liliumdaki bu işleme "VERNALİZASYON" diyorlar. Bunun gibi pek çok bitki türü soğuklamazsa çiçek ve meyve/tohum vermez. (Bakınız soğanlı bitkiler depolama ve preparasyon başlığı)

cevap2. cyclamenler (C coum ilkbaharda çiçeklenecek, C.hederifolium çiçeklenmesi bitti) şimdi yapraklanacaklar, yaprakları besin yapacak, besinler soğana gidecek ve önümüzdeki yaz başında daha iri bir soğan olacak. Sonra yaprakları sararacak ve soğan dinlenmeye (uykuya) girecek, Sonbaharda uyanacak.

Çiğdemler çiçek açmayacak (geçti zamanı) yaprakları soğanı besleyecek ve irileştirecek sonbaharda Ekim ayında çiçeklenecek.

Kolay gelsin.

Sevgili Cemal S., Sorularında noksan kalan yeri de açayım ; Amatörler buzdolabında vs. soğanları şoklayabilirmiyiz?

Konunun özünde 3 nokta var:

1.Nokta ; Soğanlar (Lale) sökümden sonra soğan içinde çiçek organlarını (renkli yapraklar, anterleri dişi organ-Gynoecium) 2-3 aylık bir zaman sürecinde ve uygun depo sıcaklıklarında tamamlar. Türkiye de yıllara ve çeşitlere göre değişmekle birlikte bu süreç Ağustos ortası- Eylül ortasında tamamlanır. Yani çiçeğin tüm organları ve en sonunda da Gynoecium (dişi organ) tamamlanır. Bu döneme G dönemi denir.

Soğuk depo, buzdolabıvs.(5-9 oC) Ancak bu dönemde konur. G döneminden önce soğuğa koyarsanız çiçekler anormal olur.

2. Nokta: Soğanlar buz dolabına konunca "Etilen" den olumsuz etkilenir. Etilen gazı çok küçük (ppm) dozunda bile soğan içinde oluşmuş olan çiçeği bozar. Dumura uğratır. Dolayısıyla soğanlar etilen kaynaklarından uzak depolanmalıdır. Etilen üreten aynaklar ise: Yeşillikler, sebzeler, meyveler, Eksoz gazı, vs. sayılabilir.

3. Nokta: Soğanlar soğuk depoya girince "Hava sirkülasyonu" önemlidir. Soğukta nem yoğuşması fazla olacağından nemin dışarı atılması gerekir. Nemli ortamda köklenme olayı çabuk olur bu kökler kuruduğu zaman soğan dikilince birdaha kök oluşmaz.

Eh daha fazla bilgi istersen "Soğan depolama ve preparasyon" başlığına göz atıver. ( Burada demeyi beceremiyorum)

Geçen ay alıp ekemediğim lale ve sümbül soğanlarım vardı, sanırım içlerinde nergisler de var Birkaç tane de Müge rizomu vardı. Bugün balkonumu elden geçirince o soğanları ve mügeyi de toprağa diktim. Özellikle sümbüllerin yeşil yaprakları 4-5 cm kadar çıkmıştı. Lalelerinki o kadar uzun değildi ama onlar da filizlenmişti. Geç mi kaldım acaba? Çiçeklenirler mi? Bu arada balkonum kapalı.

Biraz geç kalmışsınız ama kök yaparlarsa üstleri de gelişir. Çiçek de verebilirler.

Heeey dostlar!! Hani sorular?? Ben dersimi çalıştım emrinize amade bekliyorum.

Bakın bu gün hava Lodos, sıcaklık 15-16 oC . Aldanmayın sakın Çarşamba kar, perşembe -Cuma don var. Önlemlerinizi alın açıkta kalmayın.

Tavlada turnuva!! zor bir iş. Nasıl yaparsın? Ahmet -Mehmeti, Mehmet - Cemali, Cemal -Ahmet i yenerse Ne olur??? Kim birincidir? Tavla böyle bir oyundur.

Ne ustalar gördük zalimin elinde kalmış,
Ne zalimler gördük çaylakları padişah yapmış.

Zalim = Zar,

Arkadaş'lar ;
bu soğanlar glayör soğanı mı crocosmia soğan'ları mı ?

Sn Aybay., Eğer gladiol soğanı olsa yeni oluşmuş soğanın altında eski sağan da bulunurdu. Burada göremedim. Crocosmia yı ise tanımıyorum ama bunları pek de glayöre benzetemedim.

Sn.Kgursan ;
teşekkür ederim.Geçen yıl o kadar çok soğan diktim ki çiçeklenmiyenleri tanıyamıyorum.

Sayın kgursan;
Geçen yaz Mutlu Bey'den aldığım lilium soğanlarını saksıya uygun bir şekilde diktim.ekim ayında da saksıları bahçeme toprağa gömdüm.Bunu yapmamdaki amacım haziran böceklerinin lavralarının belki soğanlarımı yer diye korkmamdı saksılarla gömdüm bakim ne olacak diye.kışı bu şekilde geçirdiler.Burhaniye'de çok yağmur yağmasına rağmen bahçem geçirgen bir toprağa sahip olduğu için 10 soğanımında hiçbiri çürümedi. İstanbul'dan 15 mayıs gibi geldim hepsinin tepesinde 3 tane çiçek kokuları candium gibi değil ama güzel kokuluydular.
saksıları toprakdan çıkardım kokusu gelsin diye balkonuma koydum çiçeklerimin sefasını sürdüm kısaca:) şimdi çiçekler soldu düştüü,arada bir suluyorum. Artık yapraklarıda sararmaya başladııı bir tanesini saksıdan çıkardım bakim durum nedir diye ? Soğan ilk aldığımdan daha küçülmüş fakat aldığımda da sizden gelen soğanlar kadar büyük değildi.
Sorum bu soğanları yapraklar iyice sarardıktan sonra saksıdan çıkarmalımıyım saklamalı mıyım ? Yoksa öylece saksıda kalsın ekimde giderken gene bahçeyemi gömmeliyim soğanın küçülmesi nedendir bu arada sizin gönderdiğiniz gibi bununda gövdelerinde köklenme var ama daha değişik bir cins heralde
teşekkürler

Bir başka sorumda frezya soğanlarımı çıkarmıştım şu an durumları gayet iyi kenarlarından yavru vermiş bu soğanlarımı ne zaman ekmeliyim ? Teşekkürler

Sn Firuzan., Soğanlar çiçeklerini açmış, besinlerini tüketmiş ve küçülmüşler! (damızlık soğan işletmeleri neden çiçekleri kopartıyorlar? sanırım anlaşılmıştır.

Şimdi bu küçük soğanları sonbaharda dikin, ilkbaharda ççeklerini kopartırsanız soğan irileşir, koparmazsanız yerinde daha küçük çiçek açar.

Soğanın küçülmesi besinini çiçek için harcamasındandır.

bu soğanları saksıdan çıkarıp, sonbaharda işlenmiş toprağa gömün. sapları sararınca da suyu kesin/azaltın.

frezya soğanları normal koşullarda, Eylül-aralık arsında dikilir, kışın yapraklanır, ilkbaharda çiçek açar (donmazlarsa).

Bazı özel depolanmış soğanlar ilkbaharda (şubat-Nisan) dikilir, yazın çiçek açar.

Çok teşekkür ederim.O zaman ben soğanları çıkarıp formda "soğanların saklanması konusundaki gibi saklıyayım"

sayın kgursan artıkm saksıdan çıkarayım mı? beklesinler mi ? teşekkürler

Sn firuzan., Bunlar Lilium soğanlarıolmalı!! Daha yeşil duruyorlar, saksıda kalsın , saksıda beklesin sadece su vermeyin veya çok çok az, nemli kalacak şekilde su verebilirsiniz. Toprak tamamen kurumasın. Saksıda kalsınlar.

Lilium soğanları diğer soğanlarıdan farklı depolanıyor. Siz bunu sağlayamazsınız! bu nedenle saksıda kalsın.

öncelikle selamlar
elimde bir arkadaşımın göndermiş olduğu soğan var ve ne soğanı olduğuna dair bir fikrimiz yok. :confused:
eğer bilen arkadaş varsa yardımcı olursa sevinirim. ona göre saklama ve dikim koşullarını uygulamalıyım. :)
şimdiden teşekkürler...

zıpçıktı imiş

tüm yorumlar için teşekkürler.
Ağustos sonu gibi diktim ve eylül ortası gibi pembe çiçeğini gördüm. kusura bakmayın görüntüleyemedim.
kısa süre çiçekte kaldı. şimdi halen yeşil yapraklarıyla toprakta. umarım çoğalıyordur.

Sternbergia lutea ya benzettim. Sonbahara kadar serin-gölge yerde gazeteye sarıp bekletin, Eylül-Ekim ayında dikin.

sn. kgursan bende s.lutea ile zıpçıktı arasında kaldım. ama eğer s.lutea ise, o tür ise zaten eylül ekim ayında çiçeklenecektir. kök salması için hemen dikilmesi gerekir. uzun süredir sternbergia lutea yetiştiriyorum. geç ekilen soğanlar çiçeklenmiyor ve kışın soğuktan hemen etkileniyor.

Sn hs Edirne., Tabi ki tam emin değilim soğanın renginden giderek s.lutea olabilir dedim. S.lutea genellikle Ekim ayında çiçekleniyor. Ekim ayından sonra dikilenler muhtemelen çiçek vermeyebilir. Şu anda (Temmuz) ayında ki dikimde ise toprak çok sıcak olduğu için köklenme sorunu olabilir. Ağustos sonu dikim uygun olabilir ,Eylül de çok geç sayılmaz kanaatindeyim. Kolay gelsin.

sn. kgursan, s.lutea doğa kökenli yani yabani bir bitki olduğundan zaten yıl boyunca toprak içinde durması bir problem teşkil etmez. sizin gibi tecrübeli arkadaşlarımız içinde dikim zamanını ayarlamak bir problem oluşturmaz. ancak amatör arkadaşlarımız çiçeklenme sorunları yaşayabilir. ben s.lutea'larımı saksılarda tam güneş altında terasta yetiştiriyorum. toprak ısısından kaynaklanan bir köklenme sorunu yaşamadım daha önce. eğer bitkiyi geç ekerseniz bitki yeterli kök oluşturamadan çiçekleneceği için kışa hazırlıksız yakalanıp donma tehlikesi ile karşı karşıya kalabiliyor. bu arada tecrübe kazanmak için soruyorum, toprak ısısın yüksek olmasından kaynaklanan köklenme sorununu detayları ile açıklayabilirmisiniz ? ne gibi problemler yaşıyorsunuz ?

Soruyu sayın k.gursan daha detaylı cevaplayacaktır sanırım, şuraya cevap vermek istedim.
Soru doğrudur, çoğu da doğa kökenlidir, soğanı sökmezseniz dediğinize katılırım, ama soğanı çiçeği bittikten ve ya çeşitli nedenlerden dolayı sökmüşseniz, o dönem zaten dinlenme dönemleri bu toprakta da olsa dışarıda da olsa dinlenme dönemidir, aradaki fark topraktakinin kök sistemi bozulmamıştır o kendini ve kendine ihtiyacı olanı daha önce oluşturduğu kökleri sayesinde dinlenme dönemini geçirir.
Sökülmüş olanın bu durumu yoktur, kök sistemi bozulmuş, havaların sıcak gitmesinden ziyade dinlenme dönemindedir bir de kökleri yoksa , ve bu dönemde de su veriyorsak soğanın çürümesini teşvik etmiş oluruz, soğan en iyi kök çalışmasına havaların serinlemesi ile başlar, bu nedenden dolayı sökülen soğanlarınızı ağustostan sonra eylül ayına kadar ekebilirsiniz diyoruz.

sn. Lilium, bir genellemeden bahsediyorsak çok haklısınız. özellikle hollanda lalelerinin dinlenme döneminde fazla sulanmasından kaynaklanan çürümeleri ile bende çok karşılaştım. ama Sternbergia lutea da farklıdır. bu tür zaten eylül ayında çiçeklenecektir. ve bu tür pasif dönemde soğan içinde çiçek tomurcuğu oluşturduğu için soğanın nemli kalmasına ihtiyaç duyacaktır. geç sonbaharda çiçeklenecek türler için sizin bahsettiğiniz yöntemi uyguluyorum fakat erken sonbahar ya da yaz sonu çiçeklenen türlerin soğanını ya söktükten sonra gerekli kontrolleri yapıp dikilmesi ya da yeni temin edilmiş ise hemen dikilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Sn. hs Edirne., Pek çok soğanlı bitkinin gelişiminde periyotlar önemlidir. Dikim periyodu, köklenme periyodu çiçeklenme/ ve /veya yapraklanma periyodu soğanlı bitki türüne göre faklılılk gösterir. Örneğin. L. candidum., Ağustos dikilir,nEylül-ekim köklenir e yaprak verir, kışı yapraklı geçirir, ve Mayıs civarında çiçeklerini verir.

S.lutea da, yaz aylarında (kanımca Temmuz-ağustos) dinlenme aşamasındadır. Eylülde havalar serinleyince, ilk yağmurlar düşünce köklenir ve Ekim civarında çiçeklerini açar ve sonra yapraklanarak soğanı besler ve kış boyunca gelecek yılın çiçeğini hazırlar. Ben böyle biliyorum.

Bu gelişme sekansları her soğanlı türde farklıdır. Örneğin frezya da., Yaz boyunca yüksek sıcaklıkta dinlenen soğanlar, Eylül civarındaki yağışlar ve hava sıcaklığının (Toprak sıcaklığının) düşmesiyle nem bulunca kök verir, yaprak verir, ve aralık ayında sıcaklık 15 0C a düşünce çiçek tomurcuğu oluşturur, ve kışı böyle geçirir, ilk baharda hava sıcaklığı artmaya başlayınca çiçeklenir, Mayıs-Haziran da tohum bağlar ve dölünü devam ettirir, Hazirandan sonra üst aksam kurur, toprak altı organı (soğan) dinlenmeye başlar ve 3 ay dinlenir sonbaharda tekrar köklenip hayat çemberini devam ettirir.

Bu yaşam çemberi her soğanlı bitki için benzer şekilde devam eder.

Ben geçen yıl arkadaşlara (Sanırım Eylül cıvarında) sternbergia lutea soğanları (Karaçiğdem) gönderdim sanıyorum hepsi Ekim civarında çiçeklendi.

sn. kgursan, s.luteaların edirne de 10 Eylülde çiçeklendiklerini biliyorum. bazen iklim koşullarına göre birkaç gün şaşma olsada buradakiler eylül ayında çiçeklenir. tabi ki soğanı geç ekiyorsanız geç çiçekenecektir. benim size yukarıda sorduğum soru ise bu soğanları eğerki benim gibi erken diken arkadaşlar olursa ne gibi problemlerle karşılaşırlar ?

ben eğerki bu türün soğanlarını terasımda saksılara geç dikersem hepsi donuyorlar kışın dayanıksız oluyorlar. bunu anlatmaya çalışıyorum. fakat erken diktiğim soğanlarda hiçbir problem yaşamıyorum.

Sn hs edirne., S.lutealar köklenmeden de çiçek verebilir.! Şu anda resmini koyamıyorum, geçen yıl kasada kalan soğanlar çiçeklendi. Çünki çiçek tomurcuğu soğanın içinde mevcut.

S. lutea farklı ise bilmiyorum., Lale, sümbül vb. soğanlar en iyi 9 oC da köklendiğini literatürler söylüyor. Sıcak ortamlar genellikle bazı soğanlar için dinlenme (dormancy) nin devam ettiği ortamlar oluyor muhtemelen dinlenme devam ederken köklenemiyor. Diye düşünüyorum.

Arkadaşlar ben de soğanlarımı Aağustos ayında ekiyorum. Özellikle sonbaharda çiçek açan türler bu zamanda ekilmesi gerektiğini düşünüyorum. İlkbaharda çiçek açanlar ise biraz daha geç Eylül, Ekim veya Kasım olabilir. Ağustos ayında ekmemim sebebi ise; kuru bir kumun içinde ve hiç nem almamasına rağmen bu dönemde bazı soğanlar kök salmaya ve tomurcuklanmaya başlıyor. Mesela Kadıköy acı çiğdemi doğada hiç yağmur yağmasa dahi 15 ağutosta çiçek açıyor! Bazı soğanlılar var ki yaz uykusuna hiç yatmıyor! (doğu karadeniz veya çok yüksek zirvelerden gelen bazı türler) Bazı soğanlılarda var ki topraktan çıkarılmayı sevmez. Yani anbalajı açılmış yiyecek gibi uzun süre dışarıda korumak imkansız.
Kendi tecrübeme göre; Muscari, Scilla, Galanthus, Sternbergia, Narcissus gibi türler topraktan çıkarılmayı sevmez. Bir şekilde çıkarılır ve birkaç ay dışarıda kalırsa o yıl çiçek açmayabilir açsa da tam istediğim şekilde gelişmiyorlar.
Buna karşılık Laleler ve Alliumlar yaz uykusundayken topraktan çıkarılıp kuru yerlerde ekim zamanına kadar muhafaza edilmesi daha doğru olabilir. Bunlar da yazın gelecek suya karşı daha hassaslar.
Yine de bir örnek vereyim; erken sökülen laleleri çöp torbalarına doldururlarken ben de kıyamayıp 4-5 tane almıştım ve hiç önemsemeden kumla karıştırıp bir kovaya koydum ve bir kenara attım. Kasımda ekerken baktığımda kumun üstünde kalan ikisi tamamen kurumuş ama kumun içinde kalan çok yeşil soğanlar bile çok güzel toparlanmıştı. Bu da gösteriyor ki; her koşulda soğanlar toprak içinde toprak üstüne göre daha emindirler.
Ayrıca ben Ağustosta soğanlarımı ekerken elenmiş kuru toprak kullanıyorum ve kesinlikle sulama yapmıyorum taki sonbahar yağmurları başlayana kadar. Eylül veya Ekim'de ise benim bahçede elenecek kuru toprak kalmıyor!.
Ancak daha az türde ticari amaçlı olarak yetiştiriyor isek; havasını, nemini ve ısısını kontrol edeceğimiz bir depolama sistemimiz var ise ve tamamen kontrolü bizim elimizde olan sera gibi bir ortamda üretim yapıyor isek. Yetiştirdiğimiz bitkiye göre ekim zamanını kendimiz ayarlayabiliriz.