Bitkiler için Yapay Işık

[Baobab]

(BÖLÜM: 2)



1- Topraksız tarım, yüksek ışık ile bir saksı içerisinde, “Aerogarden” türü bitki yetiştirme sistemleri.




Yurt dışında yaygın olarak kullanılmakla birlikte, henüz Türkiye’de satıldığına rastlamadığım bir sistem bu. Söz konusu ürünle ile ilgili bilgilere, internette “aerogarden” diye araştırma yaparak kolayca ulaşmanız mümkündür.

Bu tür sistemlerin fiyatları yaklaşık 150-250 $ civarında olup, buna daha sonra alınması gereken tohumlar, besleme sıvıları vs dahil değildir.

Avantajları:

a) Sizin saksı, toprak, uygun tohum vs bulmak için ilgilenmenize gerek kalmıyor.
b) Bitkilerin içlerinde yetiştirildikleri suyun içerisine gerekli besinleri koyup, firmaca özel kapları içerisinde satılan tohumları yerleştirmeniz yetiyor. Bakım için uğraşmıyorsunuz
c) Görece küçük bir yer kaplıyor, yer değiştirmesi kolay.
d) Evin herhangi bir yerinde herhangi bir mevsimde hızla ve sorunsuz yetişen sebzeler, otlara sahip oluyorsunuz.
Dezavantajları:

a) Türkiye’de henüz satılmıyor, dışarıdan temin etmek gerek.
b) Firmadan alınacak tohum, solüsyon vs ile bakım masrafları da düşünülürse oldukça pahalı.
c) Sürekli olarak aynı firmanın satmakta olduğu yetiştirme solüsyonlarına, tohum kutucuklarına, malzemelere vs mahkumsunuz.
d) Diğer sistemlere göre sadece birkaç bitki yetiştirmeye izin veriyor.



2- Akvaryum bitkileri için kullanılan özel florasan ışıklar yardımı ile saksıda bitki yetiştirme.






Uzunca bir süredir, akvaryum bitkilerinin sağlıklı büyümesi ve yaşaması için kullanılmakta olan ve ışığın farklı dalga boylarını yansıtan florasan lambaları kullanılmaktadır. Genellikle yurt dışından ithal edilen bu lambaları hemen her akvaryumcudan ya da daha elverişli fiyatlarla internetten temin etmek mümkündür. Benim araştırmalarıma göre, bitki yetiştirmeye uygun olan başlıca modelleri Sylvania Grolux, Sylvania Aquastar, Sera Blue Sky Royal, Sera Daylight ve Hagen Plant Flo olarak sıralayabiliriz.

Bu tür bir sistemin fiyatı yaklaşık 150-250 YTL civarında olacaktır.Bu konuda harcayacağınız paraya lambayı takacağınız armatür ile kabloyu vs de ilave etmekte fayda var.

Avantajları:

1- İstediğiniz sayıda lambayı kullanarak ışık etkisini arttırmak **** azaltmak mümkündür.
2- Bu sistemlerin, eğer yeterli sayıda floresan kullanılırsa, etkili olduğu genel olarak kabul edilmektedir.

Dezavantajları:

1- Bir tek Metal Halide **** HPS (High Density Sodium) lambası ile alınabilecek verimi temin için belki 7-8 tane floresan lambası kullanmak gerekecektir.
2- Bu açıdan bakıldığında, birim fayda açısından bence metal halide **** sodyum (HPS) lambalarına göre daha pahalıya gelmektedir.
3- Bir odada küçük bir alana 7-8 tane floresanı armatürleriyle birlikte sıkıştırmayı başarmak gibi bir güçlük yaratmaktadır.

[Baobab]

(BÖLÜM: 3)


3- “Homebox” ya da “bitki yetiştirme odası” da denebilen, kapalı bir kabin içerisinde yüksek ışık –ve vantilatör ile- bitki yetiştirme sistemleri.






Bu sistemde, kapalı bir gardrop şeklinde, içi yansıtıcı bir yüzeyle kaplanmış minik bir odada, yüksek ışık yayan metal halide **** sodyum lambaları kullanılmaktadır. Kabinde lambalardan ortaya çıkan ısıyı dağıtmak için küçük bir vantilatör kullanma mecburiyeti vardır.

İnternette bu sistemlerle ilgili olarak http://www.homebox.net/ adresinden daha ayrıntılı bilgi edinilebilir. Bitki yetiştirme kabininin büyüklüğüne ve özelliklerine göre 150 YTL ile 550 YTL arasındaki fiyatlarla satılmaktadır.




Avantajları:

1- Dağınıklık yapmadan, yüksek wattlı ışıkla etrafı rahatsız etmeden, komple bir sistem olarak alınıp etkili bir şekilde kullanılabilmektedir.
2- Evin karanlık köşesi vs olması hiç fark etmeden tamamen sentetik ışıkla (yaklaşık 150-300 watt metal halide **** yüksek basınç sodyum lambaları) bitki yetiştirilmektedir.
3- Amatör ve ne tür sonuç vereceği şüpheli düzenlemelere para yatırmaktansa, garantili ve birbiriyle uyumlu bir sistem alınmış olmaktadır.

Dezavantajları:

- Fiyatları Türkiye koşullarına göre oldukça yüksektir.




4- Balkonda, küçük bir sera içinde bitki yetiştirme

Eklenti 51714



Türkiye’de de büyük yapı marketlerden alınabilecek bu tür küçük seralar ile, serin havalarda bile balkonda saksılarımız korumak mümkün. Sera içerisine küçük bir ısı kaynağı da yerleştirilirse, en soğuk günlerde dahi bitkilerimizin ışık ve ısı alması sağlanabilir. (Örn. bir kap içinde akvaryum ısıtıcısı, küçük bir elektrikli battaniye ya da benim yaptığım gibi, duvara monte doğalgaz sobasının balkona bakan borusunu, seranın etrafından dolaşacak şekilde uzatmak. Tamamen sizin yetenek ve hayal gücünüze kalmış! J Ben resimdeki seralardan küçük olanını geçen ay 78 YTL bedel ile Koçtaş’tan alıp balkona yerleştirdim, ama 70 ila 140 YTL arasında değişik markaların ürünleri bulunabilir. Bu tür seralar, saksılarımızı daha baharın en başında dahi dışarı çıkarabilmemizi de sağlayacaktır.

Avantajları:
1- Serin zamanlarda dahi bitkileriniz üşümeden dışarıda ışık almaya devam eder.
2- Bütün saksıları bir arada derli toplu tutmuş, nem ve ısıyı ayarlayabilmiş olursunuz.

Dezavantajları:

1- Eğer hakikaten de çok az ışık alan bir yere konursa, metal halide **** sodyum lambaları kullanmaya kıyasla bitkileriniz gene de az ışık almış olabilir.
2- Çok soğuk bölgelerde iç kısma küçük bir ısıtma sistemi koymak gerekir.
3- 70-140 YTL arası bir harcamaya ihtiyaç duyar (Forum’da balkonda sera yapmakla ilgili bölümde çok güzel el yapımı sera örnekleri de var, yeteneğine güvenen arkadaşlar oradan da yararlanabilir.)


4- Normal ampul, normal florasan, halojen vs kullanımı



Bir çok sitede ve forumda, yukarıda sayılan lambaları kullanan arkadaşların deneyim ve gözlemlerine de yer verilmekte, ancak genel olarak bunların bitkiler için gerekli olan ışık şiddeti ve spektrumunda yeterli ışığı sağlayamadıkları kabul edilmekte. Bu açıdan baktığımızda, bu aydınlatma kaynaklarının sadece adını anmakla yetiniyorum.

[Baobab]

(BÖLÜM: 4)


5- Metal Halide **** yüksek basınç sodyum lambaları ile bitki yetiştirme



Halihazırda, dünyada ve ülkemizde yapay ışıkla bitki yetiştirmek denildiğinde en yaygın olarak kullanılan iki çeşit ışık kaynağı bunlardır. Metal halide lambalar daha çok ışığın mavi/beyaz spektrumunda ışık vermekte ve bitkilerin kök ve gövde oluşumunda daha etkili olmakta; yüksek basınç sodyum lambaları ise, daha çok ışığın kırmızı spektrumunda aydınlatma sağlayarak bitkilerin çiçek ve meyve oluşumunda daha önemli katkı sağlamaktadırlar.

Her ne kadar bir çok amatör uygulamada iki lamba da değişik aşamalarda kullanılıyor olsa da (kök ve gövde oluşumu esnasında metal halide, diğer aşamalarda sodyum lambası), profesyonel sera üreticilerinin genellikle sadece yüksek basınç sodyum lambası desteği aldıkları görülmektedir.

Bitkilerin bir kısım mavi spektrum ışığı zaten normal ışıktan da temin edebildikleri düşünüldüğünde, eğer iki lambayı aynı anda takmak **** aşama aşama kullanmak gibi yollar zor gelirse, sadece sodyum lambası kullanmak daha yararlı ve pratik olacaktır diye düşünüyorum.

Ayrıca, sodyum lambalarının kullanım ömürlerinin metal halidelere göre daha uzun, vermekte oldukları ışık miktarının da ödenen elektrik parasına kıyasla daha yüksek olduğunu da belirtmek gerek.

Eğer bitkilerimizi koyduğumuz yer tümden zifiri karanlık değil de bir pencere kenarındaysa sanırım bir masa büyüklüğündeki alan için 150 **** 250 wattlık bir sodyum lambası yeterli olacaktır.

Armatür, zaman ayarlayıcı, balast, tavana asma kablosu vs toplamda 80-90 YTL civarında bir harcama ile, toptancısından almak kaydıyla böyle bir sistemi –metal halide **** yüksek basınç sodyum- evde kurmak mümkündür.

Benim kendi evimde kullandığım yüksek basınç sodyum lambasını nereden nasıl aldığımı, kaça mal ettiğimi vs, ayrıca bir bölüm halinde resimleri ile birlikte aktarmaya çalışacağım.


Avantajları:

1- Etkinliği tartışmalı, deneme-yanılmaya bağlı yöntemler yerine, sektörde profesyonel olarak kullanılan bir ışık kaynağı kullanmış oluyoruz.
2- Vermekte oldukları ışık ve faydaya kıyasla geleneksel lambalardan çok daha az enerji harcamaktalar.
3- Aynı etkiyi almak için genellikle bir çok floresan vs tipi ışık kullanmak gerekmektedir.

Dezavantajları:

1- Vermekte oldukları yüksek ışık sebebi ile bazen ev içinde gözleri yorabilmekteler
2- Başlangıçta 80-90 YTL kadar parayı gözden çıkarmak ve günde 8 saat kadar 150-250 watt enerjinin aylık olarak parasını ödemek gerekiyor.