Fermantasyon Yoluyla Domates Tohumu Nasıl Elde Edilir?

[birnefestoprak]

Yanlis bilgilendirme yapiyorsunuz, soylediginizin yanlis oldugu ortaya cikinca da konuyu degistirip marketlerdeki fasulyelerden bahsediyorsunuz. Ne alakasi var? Defalarca geleneksel tohum sirketlerinden tohum satin aldim. Isi yongali pakette tohum satan tek bir sirketle karsilasmadim, cimlenme oranlariyla ve tohum kalitesiyle ilgili de hicbir sorun yasamadim.

Paketleme konusunda da bilginiz dogru degil. Burda tohum paketi olarak geri donusum kagidindan yapilmis zarflar kullanilir. Bu zarflarin agzi zamklidir, tohumu doldurup agzini kapatirlar; cogu zaman da paketleme makineler tarafindan degil insanlar tarafindan yapilir. Paketlerde de hava ve isik gecirmezlik gibi bir ozellik soz konusu degil.

Bakin ABD'nin ve bence dunyanin en iyi geleneksel tohum sirketlerinden birisi olan Baker Creek Heirloom Seeds'ten bir paketleme goruntusu (paketlemede kullanilan malzemeye dikkat edin):



Kendi uyguladigim usulde benim kisisel beklentilerim acisindan bir hata yok. Sizin bu konu basligindaki ve genel olarak baska konularda kullandiginiz uslup cok hatali yalniz.

[birnefestoprak]

Estagfurullah, nasil istiyorsaniz oyle yazarsiniz, benim bir ogretici konumum yok ama konu ozunden kopup bu noktaya niye geldi? Konuya ilk mesajiniza

"Bence bu şekilde tohumun mevsimine kadar stoklanması doğru değil zira doğaya rağmen değil doğayı taklit ederek başarıya ulaşılabilir anında ekilmeyecek ise tohum bu yolla çıkartmak, başarı yüzdesini düşürmekten dayanımını azaltmaktan başka bir işe yaramayacaktır."

seklinde baslamissiniz ki acikladigim yontemin hicbir ise yaramadigi izlenimi yaratiyor ama yontem cok uzun zamandir kullanilan bir yontem. Bakin, hic bir ise yaramiyor ve hatta cok yanlis bilgiler de iceriyor olabilir ama o durumda dahi kullandiginiz usluba gore karsilikli elestirel sekilde konuyu tartisarak ve soru/cevaplarla devam edebiliriz. Ben kendi beklentilerimden bahsediyorum cunku kendi uygulamamda sorun yasamiyorum, cok memnunum; konuyu okuyacak olanlara bakin diyorum ben boyle bir yontem kullaniyorum, ki benim uydurdugum birsey degil, size de ayrintilarini vereyim eger kafaniza yatarsa bilginiz olsun. Siz daha once de ifade ettiginiz gibi usulde bir hata bulduysaniz, kendiniz onu duzelterek uygulayabilirsiniz hatta bir yanlislik varsa, bu konunun benim yazdigim ilk mesajinda duzeltmeye de gidebiliriz ama bana benim surekli kullanip bir sorunla karsilasmadigim yontemin hatali oldugunu soylediginiz zaman ben dogruyu soylemiyorum gibi bir anlam cikiyor.

Orijinal Mesaj Sahibi miralay

Estağfurullah efendim niye yönlendirme yapayım maksadım teşbih ile açıklamaya çalışmak sözlerimi çürütür tek kelam şahsınızın "ben memnunum..", "benim beklentilerim.." ile temellendirdiğiniz kişisel gözlemleriniz.

Fasulyenin ne alakası var kendisi özünde amacı üreme olan bir tohumdur ve tohumu doğrudan gıda olarak tüketim malzemesi olarak kullandığımız pazarlama ve ambalaj teşbihi dir kusura bakmayın.

Mevcut şartlar ve bugün insanlara ve doğaya gelecekte bizden sonra yaşayacak insanlığa olan sorumluluğumuz var ki buradaki kanaatler onlara mirastır diye düşünüyorum "kendi uyguladığım usül doğru" diyerek değil en doğrusu nedir olarak yaklaşmak gerekir.

Sizin uyguladığınız usüle diyecek bir şeyim yok bu saatten sonra ama kendi hassasiyetlerim açısından doğru bildiğim veya doğru bildiğimi sandığım şeyleri doğrusu ile çürütülüp en doğrusu ile düzeltilene kadar söylemeye devam edeceğim. Sn birnefestoprak üslubum konusunda gereken eleştiriyi yaparsanız hatalarımı görmek ve düzeltmek beni memnun eder.

[Revnak]

Sayın birnefestoprak öncelikle bu güzel bilgileri paylaştığınız ve yeni bir yöntem öğrettiğiniz için kendi adıma teşekkür ederim.
Sebze tohumlarımı yeni almış olmama rağmen sanki yetiştirip ürün almayı başarmış gibi tohum alma işlemini nasıl yapmam gerektiğini düşünüyorudum. Zamanı geldiğinde bu yöntemi deneyeceğim

Forumun amacı sorularımızı sormak, bilgilerimizi aktarmak, deneyimlerimizi paylaşmak değil mi?

birnefestoprak burada kendi kullanıp başarılı olduğu yöntemi bizimle paylaşmış, sayın miralay da eleştirilerini, kendi yöntemine göre burada gördüğü yanlışları yazmış, -sizin sayenizde de başka bir yöntem daha öğrendik, size de sonsuz teşekkürler-.
Her şey herkese doğru gelecek ve herkes tek bir yöntemi kullanacak diye bir şey yok. Her yiğidin yoğurt yeme şekli ayrıdır.

Orijinal Mesaj Sahibi miralay

Mevcut şartlar ve bugün insanlara ve doğaya gelecekte bizden sonra yaşayacak insanlığa olan sorumluluğumuz var ki buradaki kanaatler onlara mirastır diye düşünüyorum "kendi uyguladığım usül doğru" diyerek değil en doğrusu nedir olarak yaklaşmak gerekir.
Sizin uyguladığınız usüle diyecek bir şeyim yok bu saatten sonra ama kendi hassasiyetlerim açısından doğru bildiğim veya doğru bildiğimi sandığım şeyleri doğrusu ile çürütülüp en doğrusu ile düzeltilene kadar söylemeye devam edeceğim. Sn birnefestoprak üslubum konusunda gereken eleştiriyi yaparsanız hatalarımı görmek ve düzeltmek beni memnun eder.

Sayın miralay Ben burada en doğru arayışında olduğumuzu zannetmiyorum. Doğru kişiden kişiye göre değişir. O uygulama sonuç veriyor ve sonrasında çimlenme gerçekleşiyorsa -ki birnefestoprak gerçekleştiğini belirtiyor- demek ki o uygulama doğrudur.
Siz kendi yönteminizle tohum alıp çimlendiriyorsanız, fermantasyon yöntemi ile de tohumlar çimleniryorsa buradaki kaygı nedir? Amaç en nihayetinde tohumların çimlenmesi değil mi? Neden kendi yönteminizin çürütülmesini bekliyorsunuz ya da başka bir fikri çürütüp düzeltmeye çalışıyorsunuz ki, başka yöntemler olamaz mı? Bu uygulamanın doğruluğu sizin uygulamanızı yanlış kılmaz kanaatindeyim.
Kendi inandığınız, güvendiğiniz, sonuç aldığınız bir yöntem kimse tarafından çürütülemez çünkü siz ondan zaten memnunsunuz, aynı şey birnefestoprak için de geçerli. Eğer siz yönteminizde hata görüyor iseniz o yöntemi çürütmek için cevap arasınız. Ki burada zaten ikinizin de yöntemlerinden şüphe duymadığı aşikar

Orijinal Mesaj Sahibi miralay

en iyi bildiğimi çürütülüp düzeltilene kadar "tavsiye" etmektende geri durmayacağım.

İki tarafta da yönteminden memnunsa ve yukarıda yazdığınız cümlede ısrarlı iseniz sonuç ne olacak merak ediyorum

[birnefestoprak]

Size cok basit iki soru soracagim:

1) Tohumun etrafindaki jel tabakasi, tohumun cimlenmesini tesvik mi eder yoksa cimlenmeye engel mi olur? Eger cimlenmeyi tesvik ediyorsa, meyve ve tohumlar olgunlastiktan sonraki asamada ve meyve henuz bitkinin dalindayken, tohumlar meyvenin icinde cimlenir mi cimlenmez mi?

2) Diyelim ki domatesin meyvesi dalinda olgunlasti, toplamadik. Meyve topraga dustu ve curumeye basladi (diger bir deyisle fermentasyon toprakta gerceklesti) ve tohumlar topraga karisti. Tohumlarin cimlenmesi, tohumlarin etrafindaki jel tabakasi bozunup tohumlardan ayrildiktan sonra mi yoksa once mi gerceklesir?

Orijinal Mesaj Sahibi miralay

SAYIN Revnak Kesinlikle bu konuya müdahil olma noktasında beni teşvik eden fikir tam olarak bu söylediğinizdir Teşekkür ediyorum. Konunun evrilerek! geldiği noktadan sonra bu yorumunuza arşimete atfen evreka demek istiyorum.

[guppy]

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

Size cok basit iki soru soracagim:

2) Diyelim ki domatesin meyvesi dalinda olgunlasti, toplamadik. Meyve topraga dustu ve curumeye basladi (diger bir deyisle fermentasyon toprakta gerceklesti) ve tohumlar topraga karisti. Tohumlarin cimlenmesi, tohumlarin etrafindaki jel tabakasi bozunup tohumlardan ayrildiktan sonra mi yoksa once mi gerceklesir?

Paylaşımlarınız için hepinize teşekkürler.

Benim bahçemde yukarıda bahsettiğiniz üzere öbek öbek domatesler çıktı. Geçen yıl diktiğim domatesler tarım marketten aldığım Alsancak f1 ve semt pazarından aldığım sırık ve oturak çeriler aralık ayına kadar sebze verdiler. Hatta geçen yılki domateslerden 2-3 kök dipten bir dal budayarak bıraktım ve bu senede sebze vermeye devam ediyorlar.

Bu kendi başlarına çıkan domates fidelerinden damlamanın deliklerine uygun gelecek şekilde olanları 1 fide bırakarak diğerlerini ayırdım. İlk başlarda şüpheliydim verim konusunda. Fakat şu an hepsi son derece verimli bir şekilde sebze tuttular. Özellikle tarımcıdan aldığım Alsancak varyetesinin hibrit olduğu kesin. Sizce hibritten üreyen bu domateslerde verimin yüksek olmasının sebebi nedir? Gelecek yıl için bu domateslerden tohum ayırmak gibi bir düşüncem var. Sizce ayırmalı mıyım?

Saygılar.

[birnefestoprak]

Yuksek verimli olmasi normal cunku zaten yuksek verim icin hibritlenmistir. Tohum alip ekebilirsiniz ama o tohumlardan elde ettiginiz bitkiler paketten cikan tohumlardan elde ettiginiz sonuclari vermeyecek. Bazi meyveler tat, sekil, renk gibi ozellikleri bakimindan benzer sonuclar verebilir ama aslina %100 uygun sonuc elde edemezsiniz (bitkilerin genel ozelliklerinde de farkliliklar olur). Bunun yaninda, begendiginiz ozelliklere sahip meyvelerden, sonucta elde etmek istediginiz bitki ozelliklerini de goz onunde bulundurarak, tohum alip nesiller boyu yetistirerek cesit islahi yapabilirsiniz.

Orijinal Mesaj Sahibi guppy

Paylaşımlarınız için hepinize teşekkürler.

Benim bahçemde yukarıda bahsettiğiniz üzere öbek öbek domatesler çıktı. Geçen yıl diktiğim domatesler tarım marketten aldığım Alsancak f1 ve semt pazarından aldığım sırık ve oturak çeriler aralık ayına kadar sebze verdiler. Hatta geçen yılki domateslerden 2-3 kök dipten bir dal budayarak bıraktım ve bu senede sebze vermeye devam ediyorlar.

Bu kendi başlarına çıkan domates fidelerinden damlamanın deliklerine uygun gelecek şekilde olanları 1 fide bırakarak diğerlerini ayırdım. İlk başlarda şüpheliydim verim konusunda. Fakat şu an hepsi son derece verimli bir şekilde sebze tuttular. Özellikle tarımcıdan aldığım Alsancak varyetesinin hibrit olduğu kesin. Sizce hibritten üreyen bu domateslerde verimin yüksek olmasının sebebi nedir? Gelecek yıl için bu domateslerden tohum ayırmak gibi bir düşüncem var. Sizce ayırmalı mıyım?

Saygılar.

[MeyveliTepe]

Domatesten tohum alıp saklamanın muhtelif metodları var. Bunların içinde tohumunu almadan domatesi bir bütün olarak saklamak pek rastladığım bir metod değil. Pratik uygulanabilirliği de tartışılır. Sebze dolabının aylarca tıka basa domates ile dolu olmasını gerektirir ki, suyu akmış, ezilmiş domatesler +4 derecede olması durumunda dahi aylar süren saklama süresi içinde kendi sıvısında fermente olur ve bu fermentasyonun süresi çok uzun olacağı için çekirdeklerin çimlenme özelliklerini yitirmesi de kuvvetle muhtemel (bkz. 1)

Olgunlaşmış domateslerden çekirdekleri çıkartıp gölgede kuruttuktan sonra nemsiz, havasız ve ışıksız, oda sıcaklığı veya daha serin bir ortamda saklanması en çok uygulanan ve en başarılı yöntemdir.

Olgun domateslerde çekirdekler bir jel tabaka ile kaplıdır. Bu tabaka çimlenme engelleyici (growth inhibitor) özelliğe sahiptir. Çekirdekler çıkarıldıktan sonra çekirdekleri çevreleyen bu jel tabaka muhtelif şekillerde çıkartılır.

Bir yöntem, akan su altında süzgeç içinde sürtünme suretiyle tabakanın çıkarılması. Bu yöntem ustaca yapılmaz ise tohumlara zarar verebilir. Bir diğer yöntem de 1-2 gün boyunca çekirdekleri domatesin suyunda fermente etmek. Böyle yapıldığında jel tabaka dekompoze olarak parçalanır ve çekirdekler temiz bir şekilde ortaya çıkar ve bu şekilde kurutulup, yine nemsiz, havasız, karanlık ve serin bir ortamda markalanıp saklanır.

Tomates tohumlarının fermente edilerek çıkarılması oldukça eski bir yöntem. Pek çok kaynakta nasıl yapılacağı anlatılır (2,3). Bu yöntemin sonuçları ve etkileriyle ilgili bir çok bilimsel çalışma ve bunlara ait makaleler de mevcut(1,4). Bazı önemli kitaplara girmiş (5).

Buralarda da görüldüğü gibi, ticari olan veya olmayan domates tohumu elde edilmesinde fermentasyon en çok kullanılan yöntem. En fazla 3 günlük (tercihan 2 gün) fermentasyonun temiz tohumlar elde edilmesi, zayıf ve güçlü tohumların ayırd edilebilmesi, tohumların bazı patojenlerden ari hale getirilmesinde pratik ve emniyetli bir yöntem.

Ben kurutmaya almadan önce ayrıca 20 dakika sirkeli suda bekletiyorum. Bu da tohumdan taşınan bazı yanıklık hastalığı patojenlerine karşı fazladan koruma sağlıyor.

(1) The effect of seed extraction methods on seed quality of two cultivar's tomato (Solanum lycopersicum L.)

(2) Saving Tomato Seeds - University of California -Agriculture & Natural Resources Cooperative ExtensionSanta Clara County

(3) Saving tomato seeds using fermentation - Daves Garden

(4) Assessing the Effects of Fermentation Time on Tomato -Clarion University of Pennsylvania

(5) G.N.Agrios, Plant Pathology, 5.Basım, sayfa.297
"An example of fermentation treatment is tomato seed freed from Xanthomonas campestris pv. vesicatoria, the cause of bacterial spot of tomato."

[birnefestoprak]

Fermentasyon suresi hakkinda haklisiniz, dikkatli olmak gerek. Burda yetistirme sezonu uzun oldugu icin, ben kisin da domates yetistirebiliyorum ve her ne kadar disarda domateslerin olgunlasmasina yetecek kadar sicaklik oluyorsa da, kapali ortamdaki sicaklik fermentasyonun hemen gerceklesmesine yetecek kadar cok olmuyor. Yani fermentasyon, kisin daha uzun surede gerceklesiyor. Tavsiye edilen optimum sure 2-3 gun sizin dediginiz gibi.

Orijinal Mesaj Sahibi MeyveliTepe

Domatesten tohum alıp saklamanın muhtelif metodları var. Bunların içinde tohumunu almadan domatesi bir bütün olarak saklamak pek rastladığım bir metod değil. Pratik uygulanabilirliği de tartışılır. Sebze dolabının aylarca tıka basa domates ile dolu olmasını gerektirir ki, suyu akmış, ezilmiş domatesler +4 derecede olması durumunda dahi aylar süren saklama süresi içinde kendi sıvısında fermente olur ve bu fermentasyonun süresi çok uzun olacağı için çekirdeklerin çimlenme özelliklerini yitirmesi de kuvvetle muhtemel (bkz. 1)

Olgunlaşmış domateslerden çekirdekleri çıkartıp gölgede kuruttuktan sonra nemsiz, havasız ve ışıksız, oda sıcaklığı veya daha serin bir ortamda saklanması en çok uygulanan ve en başarılı yöntemdir.

Olgun domateslerde çekirdekler bir jel tabaka ile kaplıdır. Bu tabaka çimlenme engelleyici (growth inhibitor) özelliğe sahiptir. Çekirdekler çıkarıldıktan sonra çekirdekleri çevreleyen bu jel tabaka muhtelif şekillerde çıkartılır.

Bir yöntem, akan su altında süzgeç içinde sürtünme suretiyle tabakanın çıkarılması. Bu yöntem ustaca yapılmaz ise tohumlara zarar verebilir. Bir diğer yöntem de 1-2 gün boyunca çekirdekleri domatesin suyunda fermente etmek. Böyle yapıldığında jel tabaka dekompoze olarak parçalanır ve çekirdekler temiz bir şekilde ortaya çıkar ve bu şekilde kurutulup, yine nemsiz, havasız, karanlık ve serin bir ortamda markalanıp saklanır.

Tomates tohumlarının fermente edilerek çıkarılması oldukça eski bir yöntem. Pek çok kaynakta nasıl yapılacağı anlatılır (2,3). Bu yöntemin sonuçları ve etkileriyle ilgili bir çok bilimsel çalışma ve bunlara ait makaleler de mevcut(1,4). Bazı önemli kitaplara girmiş (5).

Buralarda da görüldüğü gibi, ticari olan veya olmayan domates tohumu elde edilmesinde fermentasyon en çok kullanılan yöntem. En fazla 3 günlük (tercihan 2 gün) fermentasyonun temiz tohumlar elde edilmesi, zayıf ve güçlü tohumların ayırd edilebilmesi, tohumların bazı patojenlerden ari hale getirilmesinde pratik ve emniyetli bir yöntem.

Ben kurutmaya almadan önce ayrıca 20 dakika sirkeli suda bekletiyorum. Bu da tohumdan taşınan bazı yanıklık hastalığı patojenlerine karşı fazladan koruma sağlıyor.

(1) The effect of seed extraction methods on seed quality of two cultivar's tomato (Solanum lycopersicum L.)

(2) Saving Tomato Seeds - University of California -Agriculture & Natural Resources Cooperative ExtensionSanta Clara County

(3) Saving tomato seeds using fermentation - Daves Garden

(4) Assessing the Effects of Fermentation Time on Tomato -Clarion University of Pennsylvania

(5) G.N.Agrios, Plant Pathology, 5.Basım, sayfa.297
"An example of fermentation treatment is tomato seed freed from Xanthomonas campestris pv. vesicatoria, the cause of bacterial spot of tomato."

[MeyveliTepe]

Sn.Miralay, +4 derecede de bakteri faaliyeti olur. İsterseniz +4 derecede (söz gelimi) iki hafta durmuş bir sıvıdaki aktif ve fermente edici (lactobacillus) bakterilerin videosunu çekip burada yayınlayabilirim.

Hiç bir domates tohumu saklama prosesinde tohumların etrafındaki jel tabakayı da saklama prosesi yok. Bu tabakayı almadan da kurutabilirsiniz, ekim esnasında biribirine yapışmış tohumlarla uğraşırsınız, bir-iki gün daha geç çimlenir, ama yine de çimlenir. Kendi adıma jel tabaka tarafından top haline gelmiş 8-10 tohumu açmak için uğraşmak istemem. İngilizce takip ediyorsanız mesajımdaki 2 numaralı referansa bakın;

"If you’re going to trade seeds with other people, it’s considered good etiquette to ferment your seeds" (Şayet başkalarıyla tohum paylaşımı yapacaksanız tohumları çıkarırken fermente etmiş olmanızın iyi bir etik olduğu düşünülür" diyor.

Orijinal Mesaj Sahibi Miralay

Meyvelitepe fermantasyon bakteri faaliyeti ise bu koşulları sağlamak ve sürdürmek patojenler den nasıl ari hale getirilmiş oluyor düşünüyorum gözle göremeyeceğim kadar küçük yaratıklar çok uzaktan görebileceğim buyurun şu manzara

Mesajımdaki 1 ve 5 numaralı referanslar size bu konuda bilgi verir. İsterseniz dahası da var. Neyse ki gözle görülemiyecek kadar küçük yaratıkların (ki bana göre dünyanın esas hakimi onlardır) hepsi kötü değil.

[birnefestoprak]

Bu konu basligini, tohum kurutmayla birlikte en yaygin olarak kullanilan tohum cikarma islemlerinden biri olan fermentasyon yontemini tariflemek icin yazdim. Bu yontem, tohum saklamada en iyi yontem diye bir iddiam yok ama benim kisisel olarak oldukca memnun oldugum ve benim kendi saklama surecimden sonra da bir sorunla karsilasmadigim bir yontem. Ben kendi kisisel gozlemimi yaziyorum cunku uygulamadigim sey ise yariyor mu yaramiyor mu bilmek isterim.

Sn miralay, once domatesleri butun halde 8 ay sakladiginizi soyleyip sirketler de bu sekilde yapiyordur anlamina gelen seyler soylediniz, sonra isin oyle olmadigi, aslinda sizin bahsettiginiz ise yaramayacak butun detaylarin elenerek ne kadar basit bir mantikla tohumlarin cikartilip saklandigini ve satisa sunuldugunu anlatinca bu sefer hijyenden bahsettiniz. Bu konularda uzman, doktorasi olan birisinin yazdigi kitabi referans gosteriyorum, neredeyse yazdiklari yanlistir diyeceksiniz.

Son olarak isi yongali tohum zarflarina getirdiniz, bu bilginiz de yanlis. Siz buyuk ihtimalle Turkiye'de Arzuman, Asgen gibi bir pakette ev kullanicisi icin buyuk sayilabilecek miktarlarda tohum satan sirketlerden gorup heryerde tohum paketlemesi boyle yapiliyor saniyorsunuz. ABD'de buyuklu kucuklu, ozellikle ev kullanicisina hitap eden sirketler geri donusum kagidindan yapilan zarfta tohum satarlar, izolasyon saglayan zarflarda satmazlar.

Sizin kullandiginiz yontem kotudur diye birsey diyor muyum? Hayir. Siz memnunsaniz, kullandiginiz yontem iyidir, kullanmaya devam edin. Fermentasyon yontemi cok ustundur diyor muyum? Ona da hayir. Pratikte insanlarin kullandigi bir yontem insanlarin isine yariyorsa, bunun hijyeniydi, paketlemesiydi tartisilacak bir yonu yok ki. Diyorsaniz ki, ben soylediginize inanmiyorum, siz memnun oldugunuzu soyluyorsaniz dogruyu soylemiyorsunuz, o zaman yapacak birsey yok.

[birnefestoprak]

Son olarak evde yaptıklarınıza şirketleri referans göstermenizden ötürü onlar ile sizin aranızdaki olanak farkını belirtir bir yorum yazdım onlar tohumlarını uygun ortam ve şartlarda ileri düzey paketleme ile stoklaya bilir iken siz yapamazsınız bunun tesbitidir. abd şartları değil Türkiye sathında uygun görülmüş pazarlama usülleridir tartışma/ eleştiri değil tercih meselesidir.

Soyledigim sey cok acik. Ben napiyorum? Tohumlari cikartiyorum, sakliyorum; sonraki sene ekiyorum. Diyelim ki bir cesitten 200 tohum sakladim, ertesi sene bunun 50'si cimlenme ozelligini kaybetti. Bu, bir ev yetistiricisi icin bir fark yaratir mi? Ben zaten ayni cesitten 2, bilemediniz 3 tane ekiyorum? Benim icin fark yaratmayacak bir detay ustunde israr edip, tohum sirketiyle benim tohum saklama kosullarimin arasindaki farki vurgulamani bir anlami oluyor mu? Ben zaten sonraki sene ektigim tohumdan yine tohum saklayip donguye devam edecegim.

Ikinci konu su: ABD'de geleneksel tohum sirketleri arasinda sadece ev kullanicisina yonelik olarak kucuk olcekli satis yapan durust ve ne yaptigini cok iyi bilen cok sayida sirket var. Bu sirketlerin tohum paketleme sekli ortada. Hatta cok iyi tohumlar satan bir aile sirketinden ornek vereyim: Tohumlari agzini bile kapatmadiklari, yagli kagittan yapilmis kucuk zarflara doldurup gonderirler. Etrafina da pecete sararlar ki yolda diger postalarin altinda ezilmesin. Bu sirketten aldigim tohumlarda kendi kullanimim acisindan hic sorun yasamadim. Bundan biraz daha buyuk olcekli tohum sirketleri de yine agzi zamkli kagittan yapilmis zarflarda tohumlarini satarlar. Kucuk de olsa, buyuk de olsa bu sirketler uluslararasi satis da yaparlar. Yani bu sadece ABD'ye ait bir standart degil, tum dunyadaki ve hatta Turkiye'deki yetistiriciler tarafindan denenen birsey, cunku bu sirketlerden tohum alirlar.

Bunun yaninda, Turkiye'de ev bahcecilerine yonelik satis yapan sirket hem cok az, hem de bu sirketlerin kataloglarindaki kucuk kullaniciya donuk cesit sayisi cok kisitli. Bakin elimde iyi bilinen bir Turk sirketinin 10 gr'lik miktarda sattigi Canakkale domatesi tohumu paketi var. 10 gr domates, yaklasik 4000 tohum demek. Bu paket, agzi havasi alinacak sekilde kapatilmis ama bu kadar tohum ev kullanicisina mi hitap ediyor sizce? Biz donumlerce alana ekilen tohumdan mi bahsediyoruz, ev kullanicisindan mi?

Turkiye'deki bir diger cesit tohum sirketi de, tohumu kendi yetistirmeyen fakat disardan ihrac edip, ev kullanicisina hitap edecek sekilde aldigi tohumlari her pakete (domates icin) 25 kadar tohum koyup satan sirketler. Bu sirketler de internet ustunden hizmet veriyor ve kullandiklari paketler de bellidir.

[Revnak]

Kendi denemelerinizle siz başarılı olduğunu görerek bu yöntemi bizlerle paylaşmaya karar vermişsiniz. Dolayısıyla ben tartışmadaki olur olmazlara pek takılmak istemedim. Miralay'ın yöntemini de sizinki gibi farklı bir yöntem olarak öğrenmiş oldum. Bunun sonucunda her şeyden özetle ben sayın miralay'ın tohumların dışındaki jel alanın temizlenmemesi konusundaki hassasiyeti çıkarttım.
Yanlışsam beni düzeltin sayın miralay.

[birnefestoprak]

Yukarda verdigim adresteki resimleri cikarip arka arkaya yapistiriyorum. Bu bir ev uygulamasidir:

[birnefestoprak]

Yikama isleminin acikca goruldugu baska bir uygulama.

[MeyveliTepe]

Seed to Seed: Seed Saving and Growing Techniques for Vegetable Gardeners
Editorial Reviews

About the Author

Suzanne Ashworth is an educational administrator living in Sacramento, California, whose spare time and large backyard are completely devoted to gardening. Suzanne has donated the text of Seed to Seed to **** support the work of the Seed Savers Exchange, a genetic preservation organization with 8,000 members who are working together to maintain and distribute heirloom varieties of vegetables, fruits, grains, flowers, and herbs.



Product Details

• Paperback: 228 pages
• Publisher: Seed Savers Exchange; 2 edition (March 1, 2002)
• Language: English
• ISBN-10: 1882424581
• ISBN-13: 978-1882424580

[birnefestoprak]

Sn Meyvelitepe, Suzanne Ashworth'un Seed to Seed kitabi bu, degil mi? Cok iyi kaynaktir.

[cliepy]

Sn birnefestoprak,
Ben mümkün olduğunca tohumu meyvede bırakmaya çalışıyorum, cünkü bu tohumun hala meyveden besin emebilmesine olanak sağlıyor ve tohumu daha da olgunlaştırıyor. Kurutulmuş domates dilimleri görmüşsünüzdür mutlaka ama buna imkanım yoksa tohumu domatesten ayıkladıktan sonra kurutup bahsedilen ortamda yıllarca tutabiliyorum. Üzerindeki jel tabakayı katiyen uzaklaştırmıyorum aksine tutmaya çalışıyorum. Bu tabaka zaten çimlendirmeyi önlüyor ve asıl tohumu da dış etkenlerden koruyor. Ekim yapacağım zamana dek bu tabakanın görevi sürüyor. Ben ekime karar verince bu tabakayı kaldırıyorum. Daha yüksek oranda ve uzun zaman müddetince çimlenme faaliyeti tohumda baki kalıyor.
Umarım izah edebilmişimdir.

[birnefestoprak]

Simdi cok net acikladiniz. Sizin savundugunuz sekliyle fermentasyon yonteminin uzun vadeli ekimler icin elverisli olmadigini da soylemis oldunuz. Uzun vadeli kullanim icin (yani 2015'teki ekim icin) jel tabakasini domates tohumu ustunde birakacak sekilde tohumu meyveden cikarip kuruttugunuzu soyluyorsunuz.

Tohumu sakladiginiz ortam karanliksa ve nem orani mumkun oldugunca dusukse, jel tabakasinin cimlenme engelleyici ozelligi neden onemli oluyor? Dis etkenlerden neyi kastediyorsunuz?

Orijinal Mesaj Sahibi cliepy

Sn birnefestoprak,
Ben mümkün olduğunca tohumu meyvede bırakmaya çalışıyorum, cünkü bu tohumun hala meyveden besin emebilmesine olanak sağlıyor ve tohumu daha da olgunlaştırıyor. Kurutulmuş domates dilimleri görmüşsünüzdür mutlaka ama buna imkanım yoksa tohumu domatesten ayıkladıktan sonra kurutup bahsedilen ortamda yıllarca tutabiliyorum. Üzerindeki jel tabakayı katiyen uzaklaştırmıyorum aksine tutmaya çalışıyorum. Bu tabaka zaten çimlendirmeyi önlüyor ve asıl tohumu da dış etkenlerden koruyor. Ekim yapacağım zamana dek bu tabakanın görevi sürüyor. Ben ekime karar verince bu tabakayı kaldırıyorum. Daha yüksek oranda ve uzun zaman müddetince çimlenme faaliyeti tohumda baki kalıyor.
Umarım izah edebilmişimdir.

[cliepy]

Burda sadece karanlık ve nem baz alınmamalı. Bu jel tabaka bir nevi izolasyon görevi yapıyor, asıl tohumu hem sıcaklık değişimlerinden hemde havadan (havada dolaşan onlarca bakteri çeşidi de mevcut, polen, toz ve küf bakterilerine alerjisi olan biri olarak söylüyorum) bile koruyor, buna başka etkenler de eklenebilir şu anki yorgunluk ve uykusuzlukla bu kadarı aklıma geliyor. Oysa biz bu tabakayı arındırmış olduğumuzda tohum çıplak kalıyor ve insanoğlu ne yaparsa yapsın domates tohumunu kendi jel tabakası kadar mükemmel koruyamaz diye düşünüyorum.

[MeyveliTepe]

Organic Gardening saving tomato seeds (Domates tohumlarının saklanması)

[mesutelcicek]

Son mesajın üzerinden epey zaman geçmiş, hortlatmış olacağım ama merak ettiğim bir konu var. Tohumu alınacak domates mutlaka son demine kadar olgunlaştırılmalı mıdır? Yoksa herhangi bir yerden satın alacağımız domatesten hoşumuza giden birini de tohumluk olarak fermente edebilir miyiz? Aydınlatırsanız çok memnun olurum. İyi forumlar.

[A_NOMAD]

Orijinal Mesaj Sahibi mesutelcicek

...Yoksa herhangi bir yerden satın alacağımız domatesten hoşumuza giden birini de tohumluk olarak fermente edebilir miyiz? Aydınlatırsanız çok memnun olurum. İyi forumlar.

İki mesaj üstte sorunuzun büyük kısmı cevaplandırılmış

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

...Bunun yaninda, begendiginiz ozelliklere sahip meyvelerden, sonucta elde etmek istediginiz bitki ozelliklerini de goz onunde bulundurarak, tohum alip nesiller boyu yetistirerek cesit islahi yapabilirsiniz.

[birnefestoprak]

Olgunlastirilirsa iyi olur cunku son evrede sularini iyice olusturmus olacak ki daha cok meyve suyu olursa sonuc daha iyi olur.

Eger cok beklenmedik, bitkiyi sokmenizi gerektirecek bir durum soz konusuysa, bitki aniden olduyse ya da biryere gidecek olup bir an once tohum hasadi yapmak istiyorsaniz; meyve eger olgunlasma evresine girdiginin isaretlerini veriyorsa yani ornegin kirmizi renge donecegini bildiginiz bir meyvenin omuzlari kizarmaya, renk kirmiziyi donmeye basladiysa da hasat yapip ayni yontemi kullanabilirsiniz. Bu evrede de bircok olgun tohum elde edebilirsiniz.

Aklinizda bulunsun; bazen manavlarda da (genelde eski nesil, iyi esnaf) geleneksel domatesler satiliyor. Bunlar icin olsun hibrit domatesler icin olsun, ayni yontemle tohum hasadi yapabilirsiniz. Eger domates hibritse, sonraki mevsimde ektiginizde surprizlere hazirlikli olun

Orijinal Mesaj Sahibi mesutelcicek

Son mesajın üzerinden epey zaman geçmiş, hortlatmış olacağım ama merak ettiğim bir konu var. Tohumu alınacak domates mutlaka son demine kadar olgunlaştırılmalı mıdır? Yoksa herhangi bir yerden satın alacağımız domatesten hoşumuza giden birini de tohumluk olarak fermente edebilir miyiz? Aydınlatırsanız çok memnun olurum. İyi forumlar.

[mesutelcicek]

Mükemmel, o zaman beğendiğim yerlerde bulunan domatesleri toplamaya başlayacağım. Bilgilendirdiğiniz için teşekkür ederim.

[Taşlıbahçe]

Geçen yıl uygun olan tüm sebzelerde bu yöntemi uygulamıştım; sonuçta tertemiz, birbirinden kolay ayrılan tohumlar elde ettim.

Bu yıl ise domates tohumlarını tam üç gün kabında bekletip güzelce bağlanmış olan tabakayı kaldırdık ancak tohum etrafındaki jel tabaka en azından görebildiğim kadarıyla olduğu gibi duruyordu; tohumların pek çoğu, bu tabakaya yapışan hava kabarcıkları nedeniyle olsa gerek su içinde yüzme eğilimindeydi, dibe batmaları için biraz karıştırmak, uğraşmak gerekti, birbirlerinden ayrılmaları da çok zor...

Buna neden olan şey son birkaç günün sıcakları (afrika'dan yurda giren) olabilir mi diye düşündük. Emin değiliz. Az evvel dereceye baktım 30 C. İşlem aynı, sıcaklık dışında her şey aynı ancak sonuç farklı oldu. İlk posta tohumları içimiz rahat etsin diye döktük, bugün yeniden yeni tohumlarla aynı işleme başladık...

28 C üzerinde bu işlemin uygun olmadığı yukarıda da yazıyor, yine de jel tabakanın kalışının sıcaklarla bağlantısı olup olmadığını merak ettiğimden işlemi tekrarlıyorum. Sıcak hava dalgası geçtiğinde eskiye dönecek mi göreceğiz. Bu arada sıcaklarda devam ettiğim bu işlemden elde ettiğim tohumları paylaşım etkinliğinde kullanmayacağımı da yazmış olayım

[birnefestoprak]

Ben islemi pervaneli (sirkulasyon ve isinan havayi dagitmasi icin surekli acik) bir odada yapiyorum. Oda sicakligi su anda 25C, bu sicaklik kisin 20-21 dereceye kadar dusuyor. Bu kosullarda, en ideal fermantasyon suresi 2 gun ve alti. Bunun ustundeki surelerde, sivi ustundeki tabaka iyice kalinlasip karariyor. Bu da tohumlarin kararmasina ve muhtemelen yuzeye yakin tohumlarin cimlenme yuzdelerinin dusmesine neden oluyor.

Gectigimiz kis, bircok cesit icin tohum hasadindan sonra, sureyi iyice dusurmeye karar verdim. Bir de sivi yuzeyinde elle tutulunca kaldirilabilecek kadar kalin bir tabaka olusmasini beklemek sart degil. 1.5 gun kadar kisa bir surede, yuzey donuklasmaya basladiktan sonra da oldukca iyi sonuclar alinabiliyor. Bir dahaki hasatta sureyi azaltmaya calisacagim.

[flying dragon]

Cok keyifli bir tartismaydi, sonuna kadar okudum. Ben de mayalama yolu ile tohum elde ediyorum, gayet yuksek de cimlenme orani elde ediyorum. Defalarca sakladigim tohumlarin ucuncu seneye kadar gayet yuksek oranda cimlendiklerini musahade ettim. Bu yontem domatesin dogal yasam dongusune en yakin yontemdir. Uzerindeki zar eritilerek tohumlar cimlenmeye hazir hale getirilir. Tohumun uzerindeki zar ve icerdigi hormonlarin, tohumun meyvenin icindeyken cimlenmesini engellemekten baska bir islevi yoktur. Tohumun turune gore uzerine centik atmak, onceden islatmak veya deniz kumunda dolapta saklamak gibi yontemlerle ayni sonuc elde edilir. Tohum uretiminde ne hijenin, ne bakterilerden arindirmanin bir faydasi olmayacaktir. Biz kimiz ki tohumu bakterilerden koruyalim onlar bu dunyanin gercek hakimleri. Ben yillardir once tohumlari mayalamak suretiyle meyvenin artik dokularindan arindiririm, daha sonra suda durulayip kagit uzerinde kurumaya birakirim. Daha sonra da tohumlari kagit bir zarfin icine on onbes kadar pirincle birlikte koyar oda sicakliginda havadar ve karanlik bir yerde saklarim. Ucuncu seneyi gecen tohumlarimi da icim yana yana atarim.

[Tangra]

2010 yılında bahçemde yetiştirdiğim cherry domateslerden aldığım tohumları bu sene tekrar kullandım ve beni de şaşırtacak şekilde neredeyse yüzde doksanı çimlendiler.
Tohum alma işlemini büyüklerimden gördüğüm şekilde yapıyorum ve bu zamana kadar herhangi bir sıkıntı yaşamadım. İyice olgunlaşmış domates tohumlarını bir su bardağına aldıktan sonra bir süzgeç yardımı ile bir iki kez yıkıyorum ve önceden üzerine tarih, çeşit yazılmış kağıt havlu (büyüklerim pamuklu bez kullanıyorlardı) parçasının üzerine tek kat olacak şekilde parmağım ile yayıyorum. Bu şekilde bir hafta kadar yarı güneşli bir yerde kurutuyor, daha sonra aynı kağıda sararak bir kavanozda saklıyorum.
Avantajı şu ki tohumlar kağıda yapıştığı için kurutma esnasında rüzgârla dağılmıyorlar. Çimlendirme zamanı gelince avantaj bu sefer dezavantaja dönüşüyor, yapışmış tohumları tek, tek koparmak gerekiyor.
Bana 50, 60 adet fide yettiği için üşenmek bir yana en iri ve sağlıklı tohumları seçerken büyük keyif alıyorum.

[Tangra]

Ben tohumları fermente etmediğim için hastalık taşıma riski olduklarını fark ettim. Sayın MeyveliTepe sirkeli suda beklettiğini yazmış, bunu açarsa çok memnun olurum. Üstelik bu sene güzelim Manda Yüreği cinsi domateslerimi Mastercop kullanmama rağmen mildiyö mahvetti hepsini.

[g.c.]

Sayenizde sürekli yeni bilgiler öğreniyorum. 2.5 milyon gigabyte depolama kapasiteme biraz daha veri girişi sağladığınız için teşekkür ederim.

İzmir/Menemen'in Telekler köyünde ikamet eden teyzemin yetiştirdiği arı(Mortgage Lifter türü olsa gerek) domateslerden edinip, yöntemi deneyeceğim.

@birnefestoprak
@MeyveliTepe

Teşekkürler...