GDO yönetmeliği (Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar)

[Oğuz Karsan]

Merhaba.

Elektronik posta yolu ile gelen mektubu paylaşıyorum. Birçok kez yapılan değişiklikler GDO'lu gıdaların ülkemize kesinkes girmesini yasaklamamaktadır. Hatta ülkeye hangi yollardan girebilecekleri belirtilmektedir.

Uyuşturucu ile mücadelede nasıl yetersiz kalıyorsak ki bu bizim esikliğimiz değil bu işi yapanların çok iyi organize olmalarından dolayı önlenememesidir. GDO olayında da sanki biraz geride kalır gibiyiz. Adamlar bu işe bu kadar yatırım yaptıklarına göre demek ki neler kazanamayı ümidediyorlar. Bayağı karlı bir işmiş.

YÖNETMELİK DEFALARCA DEĞİŞTİRİLEREK HALK UYUTULMAYA ÇALIŞILIYOR
YEŞİLLER PARTİSİ TARIM ÇALIŞMA GRUBU

GDO BASIN AÇIKLAMASI (21.01.2010)

YÖNETMELİK DEFALARCA DEĞİŞTİRİLEREK HALK UYUTULMAYA ÇALIŞILIYOR

GDO Yönetmeliği 20 Ocak 2010 tarihinde yeniden değiştirilmiştir. Yapılan değişikliklerin anlamı şudur:

1- 26 Ekim 2009- 20 Ocak 2010 tarihleri arasında kontrol belgesi almış ithalatçılar kollanmaktadır.

2- 20 Kasım 2009 tarihli Yönetmelikle yapılan bazı iyileştirmeler 1 Mart 2010' a kadar geçersiz olacaktır.

3- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Biyogüvenlik Yasa Tasarısı TBMM‘de görüşülmekte iken yetkisini son zerresine kadar kullanmaya çalışmaktadır.

Yani, ülke insanının büyük çoğunluğunun GDO' lu ürün tüketmek istememesine ve GDO' ların yasaklanmasını istemesine rağmen hükümet küresel sermayenin yaptırımlarına boyun eğerek GDO' ların Türkiye' ye girişini yasal kılmaya çalışmaktadır.

Art arda çıkarılan 3 yönetmelik ile konuya tepki duyan vatandaşın kafası karıştırılarak olay unutturulmaya çalışılmaktadır.

Biyogüvenlik Yasa taslağı da mevcut hali ile GDO' ların ülkeye girişine izin vermektedir.

İnsan sağlığına olumlu etkisi olmadığına emin olduğumuz ancak zararlı etkileri hala net olarak bilinmeyen GDO' ların doğa tahribatı yaptıkları açık ve nettir.

İnsan doğayı kaybederse, diğer canlı dostlarının haklarını gasp ederse, geleceğini de yok eder.

Bunun bilinci ile bizler hem genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDO), hem de laboratuara sokularak ve genetik mühendisliğinin müdahalesine uğrayarak ışınlanmış, genetiği değiştirilmiş veya hibritleştirilmiş tüm tohumlara ve bu tohumlardan üretilen mahsullere ve bu mahsullerden türetilen gıda ve gıda katkı maddelerine karşıyız. Bizler klasik yöntemlerle ıslah edilmiş veya edilmemiş tohumlar kullanarak üretim yapan tarımsal üreticinin desteklenmesini savunuyor ve tohumumuzun laboratuara sokularak genetik mühendisliğinin müdahalesine uğratılmasına karşı çıkıyoruz.

Bu bağlamda gerek Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmeliklerde gerek TBMM‘de görüşülmekte olan Biyogüvenlik Yasa Tasarısının, GDO’ların ülkeye nasıl gireceğini değil, bunların girmesinin nasıl önleneceğini düzenleyerek GDO’ları etkin şekilde ülkeden uzak tutmayı sağlamasını istiyoruz.


Hakan Ozan Erzincanlı
Yeşiller Tarım Çalışma Grubu Koordinatörü

Umarım bu işin ticaretini yapanların menfaat sağlayabileceği düzenlemeler yerine, Milletin sağlığı yararına olan düzenlemeler kısa sürede yapılabilir.



Saygılar

[malina]

Üniversitelerde moleküler biyoloji ve genetik mühendisliği dallarında hocalık yapmakta olan okurlarımın bana gönderdiği belge ve bilgilere göre, “Türkiye’de Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) hakındaki yasa tasarısına” Meclis Tarım ve Orman Komisyonu’nda “balık-fare-yılan-çıyan yavrusu-sirke sineği türü deney hayvanlarının” üzerinde araştırma yapmak önceden izne bağlandı.

Aslında zora sokuldu.

Pratikte bilim yasaklandı.


***

Bilim adamları üniversitenin moleküler biyoloji ve genetik dalında, biyoloji bölümlerinde, biyoteknoloji departmanlarında, tıp fakülteleri araştırma laboratuvarlarında, genetik bölümlerinde, yüksek teknoloji enstitülerinde (Türkiye’de bu tür araştırma bölümlerinde çalışan yaklaşık 2 bin profesör ve doçent varmış) araştırma yapıyor. Diyelim ki, kan hastalığı olan thalasemiyi, ölümcül hastalık olan fibrozu, kas distrofisini, kansere neden olan yeni mutasyonları araştırıyorlar. Araştırmanın kesintisiz olması gerekir. Bunun için de bütün dünyada yapıldığı gibi genetiği değiştirilmiş canlılar; fare, balık, sinek, solucan ve hatta tek hücreli maya ile, bakteri ile deney yapmak zorundalar.

Tasarıya koymuşlar.

Fare üzerinde deney mi yapacaksın, sineğin genetiğiyle mi oynayacaksın, mantarın genine mi müdahale edeceksin; bunun için TÜBİTAK’a, TÜBA’ya, üniversitenin bilim kuruluna, kürsü başkanına değil Tarım Bakanlığı bürokratına başvuracaksın.

İzni partili bürokrat verecek.


***

Bilim insanları, bana e-posta yoluyla geçtikleri uyarıcı bilgide diyorlar ki; araştırmacı, bir fare, sinek, balık, solucan üzerinde araştırma yapacağı zaman; her deney için önceden Bakanlık’tan izin isteyecek, her izine cevap alması 105 güne kadar çıkabilecek. Bu, araştırmacıya laboratuvarını kapat, araştırmadan vazgeç daha iyi demek değilse nedir? Genetiği değiştirilmiş tarım ürünleri tarlada, bahçede, bostanda, serada ekilip üretileceği ve insana sunulacağı için kontrol altına alınmalarını sağlayacak bir yasa çıkartmak iyi bir girişim. Buna kimsenin itirazı yok fakat bir fareyle, bir balıkla, bir mantarla kapalı ortamda çalışmakta olan bilim adamının ve deney hayvanın kimseye bir zararı yok.

Yasa tasarısı sırıtıyor!

Yasa böyle çıkarsa, biyolojinin en önemli araştırma alanı olan DNA teknolojisi geliştirmeye Türk bilim dünyası kapısını kapatacak fakat Türkiye yabancının geliştirdiği GDO ürünlerine pazarını ardına kadar açacak.

Necati Doğru
Vatan

[malina]

GDO yasası Meclis'ten geçti

Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar olarak bilinen GDO yasası TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

Kabul edilen maddelere göre, tasarı; bilimsel ve teknolojik gelişmeler çerçevesinde, modern biyoteknoloji kullanılarak elde edilen genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerinden kaynaklanabilecek riskleri engellemeyi, insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması, sürdürülebilirliğinin sağlanmasını amaçlıyor.

Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerle ilgili araştırma, geliştirme, işleme, piyasaya sürme, izleme, kullanma, ithalat, ihracat, nakil, taşıma, saklama, paketleme, etiketleme, depolama ve benzeri faaliyetlere dair hükümleri kapsayan tasarı; veteriner tıbbi ürünlerle Sağlık Bakanlığınca ruhsat veya izin verilen beşeri tıbbi ürünler ve kozmetik ürünleri kapsam dışında bırakıyor.

İnsan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kullanımı gözönünde bulundurularak GDO veya ürünlerinin, ithalatı, ihracatı, deneysel amaçlı serbest bırakılması, piyasaya sürülmesiyle genetiği değiştirilmiş mikroorganizmaların kapalı alanda kullanımına, bilimsel esaslara göre yapılacak risk değerlendirmesine göre karar verilecek. Risk değerlendirme sonuçlarına göre, risk oluşturmayacağı belirlenen başvurular için verilen kararın geçerlilik süresi 10 yıl olacak.

Her bir GDO ve ürününün ilk ithalatı için gen sahibi veya ithalatçı, yurt içinde geliştirilen GDO ve ürünü için ise gerçek ve tüzel kişiler tarafından Tarım ve Köyişleri Bakanlığına başvuru yapılacak. Başvurularda, başvurunun içeriğine ilişkin bilgiler ile GDO ve ürününün ne amaçla kullanılacağı yazılacak.

GDO ve ürünlerinin; insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliği tehdit etmesi, üreticinin, tüketicinin tercih hakkının ortadan kaldırılması, çevrenin ekolojik dengesinin ve ekosistemin bozulmasına neden olması, GDO ve ürünlerinin çevreye yayılma riski olması durumlarında başvurular reddedilecek.

TRANSİT GEÇİŞLER DE İZNE TABİ TUTULACAK

Deneysel amaçlı serbest bırakma veya piyasaya sürme amacıyla ilk defa ithal edilecek GDO ve ürünleri için ithalattan önce, yurt içinde geliştirilenler için ise piyasaya sürülmeden önce Bakanlığa ayrı ayrı başvuru yapılacak.

GDO ve ürünlerinin transit geçişinde her bir geçiş için Bakanlıktan izin alınması zorunlu olacak. Transit geçişler, Bakanlık tarafından verilen yazılı izinde belirtilen koşullara ve Gümrük Kanununa uygun olarak gerçekleştirilecek.
Araştırma yapmaya yetkili kuruluşlar tarafından bilimsel araştırma amacıyla ithal edilecek GDO ve ürünleri için Bakanlıktan izin alınacak.

GDO ve ürünleri ile ilgili yapılan başvurular hakkında, risk ve sosyo-ekonomik değerlendirmeye ilişkin bilimsel raporlar, kurul tarafından, biyogüvenlik bilgi değişim mekanizması vasıtasıyla kamuoyuna açıklanacak. Kurul, nihai değerlendirme raporu ile olumlu kararını toplantı tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde bakanlığa sunmak zorunda olacak.

Başvuru sahibi, geçerlilik süresi dolmadan en az 1 yıl önce Bakanlığa müracaat ederek uzatma talep edebilecek. Bu talep kurul tarafından değerlendirilecek ve sonucu başvuru sahibine bildirilmek üzere Bakanlığa gönderilecek. Sonucun 1 yıllık süre içerisinde başvuru sahibine bildirilmemesi durumunda, izin süresi, karar verilinceye kadar uzayacak.

GDO VE ÜRÜNLERİ, BEBEK MAMALARINDA KULLANILMAYACAK

GDO ve ürünlerinin; onay almadan piyasaya sürülmesi, Biyogüvenlik Kurulu kararlarına aykırı olarak kullanılması veya kullandırılması, genetiği değiştirilmiş bitki ve hayvanların üretimi, GDO ve ürünlerinin kurul tarafından piyasaya sürme kapsamında belirlenen amaç ve alan dışında kullanımı, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması yasak olacak.

GDO ve ürünlerinin piyasaya sürülmesinden sonra, kararda verilen koşullara uyulup uyulmadığı, insan, hayvan, bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitlilik üzerinde herhangi bir beklenmeyen etkisinin olup olmadığını, bakanlık kontrol edecek ve denetleyecek.

Kararda belirtilen koşulların ihlali veya GDO ve ürünleriyle ilgili olarak herhangi bir riskin ortaya çıkabileceği yönünde yeni bilimsel bilgilerin ortaya çıkması durumunda karar, Kurul tarafından iptal edilebilecek. Kararı iptal edilen GDO ve ürünleri toplatılacak. İnsan, hayvan, bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliğe olumsuz etkisi olduğu tespit edilenler derhal imha edilecek; herhangi bir olumsuz etkisi tespit edilmeyenlerin ise mülkiyeti kamuya geçirilecek.

İzlenebilirliğin sağlanması amacıyla, GDO ve ürünlerinin ülkeye girişi ve dolaşımında, Bakanlığa beyanda bulunulması, gerekli kayıtların tutulması, kararın bir örneğinin bulundurulması ve etiketleme kurallarına uyulması zorunlu olacak. Her bir GDO ve ürününe ayırt edici kimlik verilerek kayıt altına alınacak. Kayıt altına alınan GDO ve ürünlerine ilişkin belgelerin 20 yıl süreyle saklanması zorunlu olacak.

Herhangi bir ürünün, Bakanlık tarafından belirlenen eşik değerin üzerinde GDO ve ürünlerini içermesi halinde; etikette GDO içerdiği açıkça belirtilecek.

Tasarının görüşmeleri 2. bölüm üzerinde sürüyor.

18 Mart 2010

Hürriyet