Bahçeme bir kuyu tandır nasıl yaparım?

[Adalet Yağcı]

Sayın Akın Gulbaz, tandır bacası kurulan tandırın en dip kısmına 90 derece açı yapmalıdır, bizde hep aynı malzemeden kullanılır, ama belki hazır soba boruları ile bu işi halledebilirsiniz, zaman içinde tandırın içinde oluşan nemden dolayı çürürmü bilmem.

Bu vesile ile yeni yılınızı kutluyorum, başarılı bir yıl olması dileği ile.

[nariçi]

Baca ve havalandırma ağzının malzemesi fazla önemli değil ama (küllük) havalandırma ağzı demir olmasa daha iyi olur, herhalde (gerektiğinde) çok ısınıp tehlike oluşturmaz.

[fsuzen]

Sayın AkinGulbaz

Kuyu Tandır konusunda fazla bilgim yok ama genel prensiplerin size faydalı olacağı inancındayım.

1.Eğer küp toprağa gömülecek ise topraktan gelecek sızıntı suya önlem almanız gerekmektedir.Bu sızıntı su, hem insan sağlığına zararlı olabilir hem de sizin tandır içerisinde oluşturacağınız ısınızın önemli miktarını buharlaşmak için kullanarak tandırı soğutacaktır. Önlem olarak başka bir yalıtım sağlayamazsanız küpün dışını bentonit veya şamot ile sıvayabilirsiniz.(Bentonit ve şamot doğal kildir)

2.Küllük kısmının dökme demir olması uygundur.Barbekü veya şömine yapan firmalardan temin edebilirsiniz.Pahalı değildir ancak boyutları standarttır. Planlamanızı yapmadan önce malzeme keşfinizi yapmanızı tavsiye ederim.

3.Havalandırma ve baca için piyasada ateş tuğlası v.b denilen refrakter malzemeleri kullanmanızı tavsiye ederim.Ucuz,uzun ömürlü,doğal ve kolay bulunur malzemelerdir. İMES vb. sanayi sitelerinde ateş tuğlası satan yer diye aradığınızda rahatlıkla bulabilirsiniz.

4.Eğer ateş söndükten sonra tandırım çabuk soğumasın diyorsanız küpün dışını ısı depolayabilen malzemeler ile izole etmeniz gerekmektedir.(Ekmek fırınlarının tabanının cam ve tuz ile doldurulması gibi.) Ucuz izolasyon için kum+perlit karışımı tavsiye ederim.

Saygılarımla

[AkinGulbaz]

Çok güzel bilgiler teşekkür ederim. Yeni yılın hepimize mutluluk ve huzur getirmesini diliyorum.

[Güler]

Sevgili nariçi, biz de bahçede fırını yaparken tabanına 3 tane beşer kiloluk kaya tuzu koyduk.

[AkinGulbaz]

Arkadaşlar hala karar veremedim. Acaba tandırı çukuramı gömsem yoksa yer seviyesini yükseltip etrafını besleyerek mi kursam. Çukura gömmek istiyorum fakat havalandırma sorununu kafamda halletmiş değilim. Havalandırma deliği epey bir aşağıda kalacak, tabi borularla toprak yüzeyine çıkarmak mümkün ama buda pek mantıklı gelmiyor, hava almasının zorlaşacağını düşünüyorum. Yer seviyesini yükseltirsem tandırın aşağıdaki açık olan kısmından yarım mt dışarı uzatılan bir boru sorunu çözüyor. Ne dersiniz, farklı fikirleriniz varsa bekliyorum

[nariçi]

Yapacağınız yerin eğim durumuna bağlı, yer düz ise seki gibi bir yer yapın, tandırı içine oturtup öndende havalandırma ve temizlik ağzı yaparsınız. Eğim varsa o zaman hava yeriçevresini biraz açarsınız. Oradan enaz kül almak için soba küreği girmesi gerekir.Hazır tandır küpü geldi herhalde!

[Adalet Yağcı]

Sayın AkinGulbaz, Benim bildiğim tüm tandır modelleri, yerden tandır boyu kadar yükseltilerek yapılır, adına tandırbaşı denir.
Yani, dediğiniz gibi, yer seviyesini yükseltip, etrafını beslemeniz gerekiyor.
Kolay gelsin.

[AkinGulbaz]

Güzel fikirleriniz için teşekkür ediyorum. Bu arada Van da çok fazla kar varmış. Tandır küpü hazır ama buraya gelmesi biraz zaman alıcak gibi.

[Yücel Özlem]

Sayın Gülbaz, Tandır aslında yere kazılmış bir çukuru ifade eder. Yüzyıllarca da bu şekilde yapılmış. Halen de yapmaya devam edenler var. Zaman içinde şartlar ve ihtiyaçlara göre, bazı küçük değişiklikler yapılmış.

Talaş, gazel, saman, kesmik, saçma, gibi küçük parçacıklardan oluşan şeyler, ya da çalı çırpı yakacaksanız, mutlajka yere gömmelisiniz. Bu nesneleri yüksek bir ağızdan içeriye atmak zor olacaktır. Gömülü tandırın ağzı yer seviyesinde olacağından, yere dökülmüş yakıttan her defa yeteri kadarının içeri itilmesi kolay olacaktır.

Odun yakacaksanız sorun yok, yüksek de yapabilirsiniz.

Tandırınızda ekmeği, üzerine konulacak sacta pişirecekseniz silindir şekinde olması yeterlidir. Tandırın duvarlarına yapıştıracaksanız o zaman konik olması ve ağzının hafif içe kıvrık olması tercih edilir.

Yere gömülü tandırda, havalanma sorunu için endişeye mahal yok. Şimdi üretilen malzeme ile istediğiniz uzunlukta külle yapabilirsiniz. Yeter ki, dirsek yapmayınız.

Tandıra girişte ısıdan etkilenmyecek bir 30-40 cm bir parçadan sonra pvc kullanarak uzatabilirsiniz. Tandır evinin boyu kadar uzatılmış külleler biliyorum.

[AkinGulbaz]

Yücel bey tandırı yere gömünce havalandırma deliği topragın 1 mt kadar altında kalıyor. Şu halde külle için kullanacağım borularda dirsek kullanmayacaksam borunun ağzının toprak yüzeyine çıkıp oradan hava alması için boruyu tandırla 60- 70 derece yapacak şekilde yerleştirmem gerekir sizce bu bir sorun yaratmaz mı?

[Yücel Özlem]

Tandır külle bağlantısı çizimde görüldüğü gibi olacak. Yüzyıllardır kullanılan örnek budur. Bu örnekte, küllenin başlangıç ve bitişi arasında kıvrım ya da dirsek yoktur.

Aslında, hava akımı açısından, dirsek veya kıvrım bir engel değildir. Kıvrım veya dirsek yolun açık tutulması, içine kaçan nesnelerin temizlenmesi açısından, sorun yaratabileceği için tercih edilmez.

[Yücel Özlem]

Bir tandır evinde, bazan birden fazla (iki, üç) tandır bir arada olabilir. Bunlar, ihtiyaca göre kullanılır. Günlük işler için, küçük tandır yakılır. Daha az yakıtla, daha çabuk ısınır. Üzerine, yemek tenceresi de konulabilecek şekilde düzenlenmiştir.

Yanan tandırın içindeki gazlar, ısı nedeni ile genleşir. Yoğunluğu azaldığı için yükselir. Yükselen gazların yerine külleden soğuk hava ve oksijen gelir. Gelen oksijen yanmanın devamını sağlar.

Külledeki hava akımını, yanan tandırın içindeki gazın yükselmesi sağlamaktadır. Yanan tandırda bir çeşit emiş gücü oluştuğundan söz etmek, yanlış olmaz sanırım. Tandır ısınıncaya kadar, bu akım olmadığı için, yanma da verimli değildir. Oldukça dumanlı bir yanış sözkonusudur. Tandır ısındıkça, yanma daha verimli ve parlak alevli hale gelir.

Tandırların küllesi, ayrı ayrı olabileceği gibi, örnekte görüldüğü biçimde, birbirine de açılabilir. Tabii bu durumda tandırın ikisi birden kullanılamaz. Birlikte kullanmak düşünülüyorsa, külleler dışarıya açılmalıdır. Aksi halde, ısınan gazların yerine, soğuk havanın gelmesini temin için, tandırın biri yanarken, diğeri soğuk olmalıdır.

[AkinGulbaz]

Yücel bey çok teşekkür ederim. Sayenizde kafamda soru işareti kalmadı. İyi çalışmalar dilerim

[Yücel Özlem]

Kaynak

TANDIR VE TANDIR EKMEĞİ
Tandır, topraktan 100cm. derinliğinde 120cm. çarpımında yapılır. Tandır çoraktan ve kadın ustalar tarafından yapılır. Çorak samana karıştırılarak ıslatılır karıştırılır, temizlenir. Tandır plakalar yapılarak alttan yukarı doğru çember sekline getirilerek yapılması sağlanır. Tandır ağız kısmi daraltılarak bir simit seklini andıracak şekilde yapılır. Daha sonra tandır duvarını sertleştirmek amacıyla iki gün tezek talaş ile normal isi verecek şekilde yakılır. Böylece tandır çamuru hem kurumuş hem de sertleşmiş olur.

TANDIR EKMEĞİ
Yöresel ekmeğimizdir. Tandır ekmeği hamuru genelde mayalı olarak hazırlanır, ekşimiş olan hamuru tandıra uzun (halk dilinde sığır dili diye adlandırılır) bir sekil verilerek yapıştırılır. Tandırın ilk yanışında, ulavaç yapılır. Ulavaç (hamur pide için açılır, içine iç hazırlanıp konur). Mayasız olarak da kete yapılır. Kete (hamurun içine yumurta, soda, yoğurt , süt gibi malzemeler konularak yapılır

[Yücel Özlem]

Kaynak

[Yücel Özlem]

Kaynak

[Güler]

Sayın hocam, çok enteresan geldi. Bu şekildeki tandırları hiç görmemiştim.
Ekmekler, yan çeperlerde nasıl da düşmeden duruyor?
İçlerinin de pişmeleri için parçalar(resimlerde gördüğüm gibi) küçük tutulmuş.
Açıklamalarınız için teşekkür ederim.

[Asiye]

Benim çocukluğumun en güzel anılarındandır. Sevgili halam, ekmekleri pişirdikden sonra tandırın altına güveçte yemekleri koyar bakır güğümde mutlaka su bulundururdu. (çay için)
Akşam üzeri hava soğumaya başlayınca tandırın üstüne takta bir sofra konur, ev halkı ayaklarını tandırın içine sarkıtarak çaylarını yudumlar. Bu bende harika duygular yaratmıştır.

[Yücel Özlem]

Orijinal Mesaj Sahibi AkinGulbaz

Yücel bey çok teşekkür ederim. Sayenizde kafamda soru işareti kalmadı. İyi çalışmalar dilerim

Akın Bey başarılar diliyorum.

Sizin aklınızda soru kalmasa da benim aklıma gelenler var.

Bu konuyu okyup, uygulama yapmak isteyenler için yazayım.

Yüklediğim reşimlerdeki gibi, ekmeği tandırın içinde pişirecek iseniz, tandır ısındıktan sonra, ekmekleri yapıştırmaya başlamadan külleyi kapatarak hava akımını kesmeniz gerekir. Böylece, tandırın içinden hızla yukselen sıcak havanın elinizi, yüzünüzü kavurmasını, sürekli soğuk hava girişi nedeni ile tandırın soğumasını, önlersiniz.

Bir başka önemli konu da tandırın ilk yanışıdır. Tandırınızı ister hazır küpten kurunuz. İsterseniz yerinde yapınız iç yüzeyi çamurdan yapılmış olacaktır. İlk yaktığınızda bu çamurun pişmesi gerekir. Yani, bir çömlekçi fırını ya da tuğla fırını kadar yüksek ısıda o kadar uzun süre yakılması gerekir. Taa ki, çamurdan yapılmış tandır yüzeyi, çömlek ya da tuğla gibi pişip sağlam olsun.

[tener]

Tandır ekmeği çok lezzetli. Tandır kullanımı oldukça meşekkatli bir iş. Çocukluğumda yapılırken izlediğim anlar olmuştur.Yapan kişi ; ekmeğin yapımı sırasında ellerini ve kollarını korumak için , kollarına özel bağlar bağlardı. Bu koruma kumaşlarının bir özelliği var mıdır bilmiyorum .
Kuyu tandır yapımı ve planlarını görünce , hemen bir iki satır karalamak istedim.

[jale34]

Ben de bahceme fırın yapmak istiyorum. Tavsiyeleriniz nelerdir? Masraflı olması degil işlevsel ve guzel olması önemli ; yardim edeceklere(iç hacmi, ölçüleri, genişlik, yükseklil vs) simdiden teşekkür ederim.

[jale34]

Pardon yazmayi unuttum. Ben o kuyuda ekmek yapamam, normal fırın demek istedim. Tavsiyelerinizi bu yonde bekliyorum, tesekkurler.....

[AkinGulbaz]

jale hanım kendiniz yapmaya kalkarsanız çok yorucu bir iş. Geçenlerde bir ilan sitesinde görmüştüm hazır bahçe fırını yapıyorlar. Fiyatı 2000tl civarındaydı internetten aratırsanız bu işle uğraşan kişileri bulabilirsiniz. iyi günler

[AkinGulbaz]

Arkadaşlar bu arada hazır tandır küpü geldi. Toprak çok ıslak olduğu için işe başlamayı erteledim. Haftasonu hava iyi olursa tandırı kurmaya başlıyorum. Aşamaları sizinle paylaşıcam. Fikirleriniz benim için çok önemli

[Murat Öz]

Akın Bey ,
Hazır Tandır küpünüzün fotoğraflarını buraya yerleştirebilir misiniz acaba.?
Monte edilme aşamalarını da fotoğraflamayı unutmayınız lütfen.
Teşekkürler.

[AkinGulbaz]

Bu gün tandırı aldım ve bahçeye götürdüm. Yerini kazdırdım ama bahçe ıslak olduğundan devamını getiremedim. Makinam yanımda yoktu ama tekrar işe başlayınca resimleri buraya koyarım.

[k0900]

Hazır tandır.

http://intoko.kijiji.com.tr/c-Ticare...AdIdZ119156110

[bahadircam]

Sn. Akın Gulbaz,
ben de ne zamandır bu tandır küpünü araştırıyorum.
nereden bulabilirm, ya da nasıl istanbul'a getirtirim bilemiyorum.
yardımcı olursnaız sevinirim. çatalcada bir ufak arazim var. gömme işini kendim biraz yardımla hallederim.
mail adresim bahadircam@gmail.com

saygılar
bahadır

[bahadircam]

K0900 ün gönderdiği linkteki numarayı aradım.
hallaedeceğiz sanırım.
gönderebilirmiş istanbul'a