İpek Böceği

[Buket Aknar]

İpek böceklerinin yumurtalarından çıkma zamanı olduğunu gözönünde bulundurarak bu başlığı açmayı düşündüm.

İPEK BÖCEĞİ

İpek böceği; ördüğü kozalardan ipek elde edilen, dut yaprağı ile beslenen bir cins kelebeğin tırtılıdır.

Yumurtadan çıkan tırtıllar dut yapraklarını yiyerek gece-gündüz demeden yaklaşık 1 ay boyunca beslenirler. Bu süre içinde tırtıl dört kez deri değiştirdikten sonra olgunlaşır. Artık koza örmeye hazırdır. Kozasının içinde olgunluğa erişen kelebek, kahverengi bir enzim yayarak kozanın yumuşamasını sağlar. Koza iyice yumuşadıktan sonra en yumuşak yerinden kozayı iterek dışarı çıkar ve ertesi yıl yaşayacak olan tırtılların yumurtasını (yaklaşık 500 tane) yumurtlar. Yumurtladıktan 3-4 gün sonra da ölür.

[some_at]

Buket hanım;
Daha öncede kelebek yetiştirme konusunda ipek böceği geçmişti.
http://www.agaclar.net/forum/showthr...pek+b%F6ce%F0i

[Buket Aknar]

Atilla Bey; bahsettiğiniz başlığı daha önce görmüştüm. Orada sadece isim olarak bahsedildiğini görüp daha da özel olarak bu başlığı açmayı düşünmüştüm.

İlerleyen günlerde evdeki ipek böcekleri biraz büyüyünce fotoğraflayıp süreci buradan paylaşmayı düşünüyorum. Başka arkadaşlar da deneyim ve bilgilerini paylaşırlarsa sanırım güzel olacak.

[Sergüzen]

Orijinal Mesaj Sahibi Buket Aknar

İpek böceklerinin yumurtalarından çıkma zamanı olduğunu gözönünde bulundurarak bu başlığı açmayı düşündüm.

İPEK BÖCEĞİ

İpek böceği; ördüğü kozalardan ipek elde edilen, dut yaprağı ile beslenen bir cins kelebeğin tırtılıdır.

Yumurtadan çıkan tırtıllar dut yapraklarını yiyerek gece-gündüz demeden yaklaşık 1 ay boyunca beslenirler. Bu süre içinde tırtıl dört kez deri değiştirdikten sonra olgunlaşır. Artık koza örmeye hazırdır. Kozasının içinde olgunluğa erişen kelebek, kahverengi bir enzim yayarak kozanın yumuşamasını sağlar. Koza iyice yumuşadıktan sonra en yumuşak yerinden kozayı iterek dışarı çıkar ve ertesi yıl yaşayacak olan tırtılların yumurtasını (yaklaşık 500 tane) yumurtlar. Yumurtladıktan 3-4 gün sonra da ölür.

Kozanın ticari değerinin kaybolmaması için, ipekböceği kelebek haline gelmeden önce sıcak hava veya buhar ile kapalı odalarda bir süre bekleterek böcek öldürülür. Bu kozalar havadar ve kuru ortamlarda saklanarak işleme alınacağı güne kadar bekletilir. Bu yerlere de kozaklık denir. Kozadan kelebek çıktığında o kozanın hiçbir ticari değeri kalmaz.

[Buket Aknar]

Olayın bu boyutu çok ürkütücü.

[Buket Aknar]

İpek böcekleri. Şu anda tırtıl şeklinde.

[Sergül]

Buket hanım çocukken bende ipek böceği beslerdim, lise yıllarında ise evden uzak kaldığım için annem ipek böceklerimle ilgilenemedi ve başka çocuklara verdi. Uzun zaman aradım fakat bulamadım. Eğer sizde yeterince varsa banada verebilirmisiniz?

[Buket Aknar]

Sevgili Sergül Hanım, seve seve 5-6 tane verebilirim. Bize de okuldan bir öğretmen arkadaşım 12-13 tane verdi. Aynen sizin dediğiniz gibi ben de çocukluğumu hatırlayarak istedim. Biz de çocukken beslerdik, hatta bir defasında babam sinek ilacı sıkmıştı da bir kısmı ölmüştü o zaman çok üzülmüştüm. Sonrasında nasıl oldu da evimizden tükendiler hatırlamıyorum.
Şimdi özellikle oğlum onlara gözü gibi bakıyor hatta ilk aldığımız gün (geçen hafta) kutu bütün gün kucağında oturmuştu.
Bu arada dut ağacınız var mı ?

[Sergüzen]

Sevgili Buket Aknar
Siz tırtılları koza için mi, yoksa kelebek için mi besliyorsunuz? Biliyorsunuz ipekböceği kelebeklerinin ömürleri çok kısa. Yumurtladıktan sonra ölüyorlar. Yumurtalar bir daha ki sene için saklanıyor. İpekböceği ve ipek ile ilgili geniş bir litaratürüm var. (İpekböceği yetiştirilmesi, ipek elde edilmesi, ipeğin işlenmesi, ipeğin boyanması, ipeğin serizininin çıkarılması vs.)

[Buket Aknar]

Sevgili Sergüzen, konusu geçince aklıma çocukluğum geldiği için çocuklarımın da bu olay hakkında bilgi sahibi olması ve bu süreci yaşayarak öğrenmeleri için ipek böceği besliyorum. Aslında doğrusu ben değil çocuklarım besliyor. Ben sadece onları eve getirdim.
Anladığım kadarı ile siz bu konuda oldukça bilgilisiniz. Bilgilerinizi bizimle paylaşırmısınız? Örneğin kozaya gireceklerinde yapılması veya yapılmaması gerekenler, yumurtaların saklanma koşulları konusunda bilgi verebilirmisiniz?

[Sergül]

Buket Hanım, birsüredir köyde olduğumdan mesajınızı yeni gördüm, şimdiden çok teşekür ederim, sizin gibi bende çocukluğuma gittim. Tırtılları almak için nasıl bulşabiliriz? Bu konuda çok heycanlıyım da Bu arada besleme konusunda rahatım mahallemizde kocaman bir dut ağacımız var.

[Buket Aknar]

Biz yarın Lefkoşa'ya gideceğiz. Eğer doğrudan okuldan gitmez de evden geçebilirsek ben onları yanıma alırım. Lefkoşa'da haberleşir bir yerde buluşuruz. Size uygun mu?

[Sergül]

Benim için uygun, tekrar teşekür ederim. Güzey'e de ayrıca teşekürlerimi iletirseniz sevinirim

[Sergül]

Buket Hanım, ipek böcekleriniz ne alemde? bana verdiklerinizin 5'i aynı boyda 1'i diğerlerinin iki katı büylüklükte. Acaba cins farkı mı var?

[isilires]

Orijinal Mesaj Sahibi Buket Aknar

Sevgili Sergül Hanım, seve seve 5-6 tane verebilirim. Bize de okuldan bir öğretmen arkadaşım 12-13 tane verdi. Aynen sizin dediğiniz gibi ben de çocukluğumu hatırlayarak istedim. Biz de çocukken beslerdik, hatta bir defasında babam sinek ilacı sıkmıştı da bir kısmı ölmüştü o zaman çok üzülmüştüm. Sonrasında nasıl oldu da evimizden tükendiler hatırlamıyorum.
Şimdi özellikle oğlum onlara gözü gibi bakıyor hatta ilk aldığımız gün (geçen hafta) kutu bütün gün kucağında oturmuştu.
Bu arada dut ağacınız var mı ?

buket hanım istanbulda iseniz sizden ipek böceği temin etmem mümkün olurmu?ben de çocukken bakmıştım ve çok hevesliyim tekrar bakmak için.bahçede dut ağacı var.

[Sergüzen]

Orijinal Mesaj Sahibi Sergül

Buket Hanım, ipek böcekleriniz ne alemde? bana verdiklerinizin 5'i aynı boyda 1'i diğerlerinin iki katı büylüklükte. Acaba cins farkı mı var?

Büyük olasılıkla küçük olan hasta veya iyi beslenmedi.
Ayırırsanız iyi olur. Dut yapraklarının temiz ve tarım ilaçları bulundurmaması gerekir. Böcekler tarım ilaçlarına karşı çok hassaslar. Böceklerden biri öldüğünde ortamdan derhal uzaklaştırın.

[Sergül]

Sergüzen, hasta olduklarını sanmıyorum, çok iştahlılar. Dut ağacı da kesinlikle ilaçsız hatta bazen yapraklar tozlu diye yıkayıp kuruladıktan sonra veriyorum.

[Buket Aknar]

Orijinal Mesaj Sahibi isilires

buket hanım istanbulda iseniz sizden ipek böceği temin etmem mümkün olurmu?ben de çocukken bakmıştım ve çok hevesliyim tekrar bakmak için.bahçede dut ağacı var.

Sevgili isilires, aramıza hoşgeldiniz. Ben Kıbrıs'ta yaşıyorum, tırtıl hallerinde değil ama yaz aylarında İstanbul'a gelirsem belki yumurtalarından size getirebilirim.

[Buket Aknar]

Orijinal Mesaj Sahibi Sergül

Buket Hanım, ipek böcekleriniz ne alemde? bana verdiklerinizin 5'i aynı boyda 1'i diğerlerinin iki katı büylüklükte. Acaba cins farkı mı var?

Sevgili Sergül, benimkilerde gayet iştahlı dut yeyip duruyorlar. Yarına fotoğraflarını eklemeye çalışacağım. Benimkiler aşağı yukarı ayni boyda. Çeşitleri farklı değil ama sanırım yumurtadan ayni gün çıkmadılar. Sergüzen'in bu konuda daha ayrıntılı bilgi verebileceğini düşünüyorum. Yumurtalar hep birlikte açılmadığına göre, tırtılların farklı boyda olması normal mi? Yoksa hepsi birlikte mi açılıyor?
Okuldan bir arkadaşın ipekböcekleri kozaya girmişler, bizimkilerin daha vakti var sanırım.

[Sergül]

İşte benim obur'um ve kardeşleri

[Buket Aknar]

Sevgili Sergül Hanım sizinkilerin durumu gerçekten de ilginç. Ben size verdiğimde de bu kadar belirgin boyut farkı varmıydı? Farkında değilim de! Benimkiler böyle değil.

[hyanik]

ARKADASLAR.
Elinizde varsa halen ipekböceği bende edinmek isterim.Bilgi verirsenız sevınırım selamlar

[Buket Aknar]

Benimkiler şu anda tırtıl durumunda ama Kocaeli'ye gelebileceklerini sanmıyorum. Belki size daha yakın yerlerde birilerinin vardır.

[Sergül]

İpek böceklerim kozaya girmeye başladı, uzun bir arayıştan sonra birtanesi köşeyi beğendi, diğeri biraz utangaç, yaprağın içerisine gizlendi =). Koza için yer ararken firar edenler de vardır aman dikkat edin.

[Buket Aknar]

Sevgili Sergül, maşallah. Benimkiler yemeye devam ediyorlar. Şimdi kozaya girdiklerine göre kozaları oradan ayırmamız mı gerekiyor. Ne yapmamız gerektiğini hatırlamıyorum da!

[Sergül]

Buket, bu konu benide düşündürüyor çünkü biri hariç diğerleri de kozaya hazır, yer beğenmeye çalışıyor. Kozalar tam olgunlaştıktan sonra herhalde toplamak lazım ki kelebekler temiz ortamda doğsun ancak bende hatırlamıyorum bu benim düşüncem, bu konuda bilgisi olan varsa acil yardım bekliyorum.

[Buket Aknar]

Yarın bir sorayım. Eminim okulda mutlaka bilen birileri bulunur. Belki bize veren arkadaş biliyordur.

[Sergüzen]

Koza örme devresi
Askıya alınan ipekböcekleri koza örmeye başlarlar ve multivoltin ırklarda 2-3 gün, uni- ve bivoltin ırklarda 3-4 gün içerisinde koza örme işlemi biter. Koza örümünün 4. veya 5. gününde krizalit haline dönüşen ipekböceği, 8-14 gün süren krizalit devresinde metamorfoza uğrayarak kelebek haline dönüşür. Alkali yapısındaki salya yardımıyla kozayı delerek dışarı çıkar. Kelebeği dışarı çıkan kozanın hiç bir ticari değeri yoktur.

[Sergüzen]

Koza örme döneminde gerekli çevre şartları
Kaliteli koza üretimi için askı döneminin ilk 50 saatinde 26 °C’yi geçmeyen 22-23 °C’lik ısı ve % 60-70 nisbi nem gereklidir. Larvaların vücut sıvılarının devamlı buharlaşması (vücut ağırlığının % 40’ı kadar) ve koza örmeden önce sulu bir dışkı çıkarmaları (100 böcekten 40 ml idrar) yetiştirme yerinin nemini arttırır. Bu nedenle askıların altına nem emici maddeler veya sergiler konulmalı ve havalandırmaya önem verilmelidir. Ani ısı ve nem değişiklikleri ipek ipliğinin incelmesi veya kalınlaşmasına neden olarak çekim kabiliyetini azaltır.

Koza hasadının zamanı önemlidir. Henüz olgunlaşmadan hasadın yapılması lekeli ve düşük kaliteli kozalara, geciktirilmesi ise parazit vb etkenlerden zarar görmesine neden olur. En uygun koza hasadı ilkbahar ve geç sonbahar dönemlerinde koza örümünün 7.-8. günleri, yaz ve erken sonbaharda ise 6.-7. günleridir.

İpekböcekleri koza örmek için vücut uzunluğunun karesi kadar alana ihtiyaç duyarlar. Askılarda sık olarak ipekböceği bulunması ortamdaki nemi arttırır, koza kalitesini olumsuz etkiler, lekeli ve çifte koza oranını arttırır. İpekböcekleri askılara zamanında alınmalı, askılar meyilli yerleştirilmeli ve standart askılar kullanılmalıdır. Askı odasında çok parlak veya gölgeler oluşturan ışık kullanılmamalıdır. Gölgeli kısımlarda birikme sonucu çifte koza, kirli ve lekeli koza oranı artar.

[Sergüzen]

Kozaları saklamak istiyorsanız, onları bir tabağa koyun ve tabağı da buzdolabının buzluğunda 20-30 dakika bekletin. Bu süre içinde kozanın içindeki pupalar öleceğinden kozalarınızı uzun süre saklayabilirsiniz. Veya kozalarınızı bir fırında 75-80 C de 20-30 dakika bekletin. Burada da pupalar ölecektir. Kozalar uzun süre saklanabilir. Yeni tohum almak istiyorsanız, kelebeklerin kozadan çıkmalarına müsaade etmeli ve çiftleştirmelisiniz.