G
''G'' : Dağ iklimi simgesi ( Köppele göre )
''GA'' : Gaz halindeki tarım ilaçları
Galeri Ormanları: Akarsu vadilerinde, vadi boyunca uzanıp giden, eni az boyu uzun ormanlar
Galie: Mazı
Galiae: Mazılar
Garig: Bk. Frigana
Gamet: Erkek ve dişi üreme hücreleri
Gametofit: Cinsel organları taşıyan bitkiler
Gammae: Bkz. Turiones
Gars: Dikim
Garsiyat: Dikim işlemleri
Gen: İşlenmemiş, boş ekim alanı. Hücre çekirdeğinde bulunan moleküller. Irsiyet cisimleri
Genetik: Genleri inceleyen bilim dalı. Katılım bilimi
Gen Merkezi: Bir canlıda, genlerle taşınan özelliklerin ilk ortaya çıktığı bölge. Köken
Genetaceae: Yaprakları karşıt, erkek çiçekleri tırtılsı, dişi çiçekleri tek tek olan açık tohumlu bitkiler familyası. G nateles takımının yegane familyasıdır
Genus Gen): Bkz. Cins
Geofitler: Kışın tomurcuklarını toprak altında koruyan; yumrulu, soğanlı bitkiler grubu.(Geophytler)
Geotropizm: Yere doğru hareket, toprağa yönelim
Germinasyon: Çimlenme İntaş.
Gineceum: Çiçeklerde dişi organlar
Ginefor: Çiçek dişi organlarını taşıyan sap
Glaf: İğne yaprakların dibini saran, boru şeklinde kılıf.
Glandula: Bez tüyü. Salgı tüyleri (Glandulea)
Glandular Yaprak: İçinde yağ ve reçine siğilleri bulunan yapraklar
Glauca: Mavi, boz renkli
Glodes: Basit mantar cinsi. (Gloedas pomigane. Elma ve armutlarda görülen is karası hastalığının etmenidir).
Glomeralla: i. Sphaeriales takımından asklı mantar. (Glomerella cingulata meyvelerde acı çürümeğe yol açar. Diğer türleri çeşitli tarım bitkilerinde antraknoz tipinde hastalıklara sebeb olur).
Gmelina: (Alman botonikçisi G melin'in adından). Mine çiçeğine yakın bitki.
Gnetales: Açık tohumlu bitkiler takımı. Bu bitkilerde mükemmel damarlar, dişicik borusu ve tepecik rolü oynayan yumartalığımsı organlar, birçok bitki taslağı meydana getirmey
e elverişli bir yumurtacık bulunur. Açık tohumlular arasında kapalı tohumlulara en yakın olan bitkiler bunlardır.
Bugün sadece üç cinse (ephedra, gnetum, welwitschia)indirgenmiş durumdadır.
Gnetum: Karşıt yapraklı,tırmanıcı ağaççık Bazen iki evcikli olan bireşeyli çiçekleri sık ve aralıksız başaklar halinde bulunur. (Açıktohumlular alt şubesinin gnetales takımından
Gotedia: Bir yıllık otsu bitki. Anayurdu Kaliforniya'dır. Beyaz ve pembe çiçekleri gayet gösterişli topluluklar halindedir. Melezleme yoluyle çok değişik renkte çeşitleri elde edilmiştir. Küpeçiçeğigillerden.
Goebel: (Karl), Alman botonikçisi. (Billiğheim, Baden 1855-Münih 1932). Würzburg ve Leipziğ'de profösörlük yaptı. Bitki morfolojisi ve biyolojiyle uğraştı. Başlıca eseri Organoğrap hie der pflanzen dir. (Bitki Morfolojisi).
Goethea: (Aynı zamanda botonikçi olan Alman yazarı (Goethe'nin) adından. Brezilya'da yetişen çalı şeklinde bitki. Yapraklarının kenarı düz veya dişli, çiçekleri tek tek olur.Bazı türleri süs bitkisi olarak Avrupa'da limonluklarda yetiştirilir. Ebegümecigillerden.
Goher: Geç ürün veren Macaristan asması.
Goi: Çinhindi'n de ağlaia cinsi bir ağaçtan (Tespihağacıgillerden) elde edilen kırmızı-esmer renkte bir odun.
Golteraz: Golterin'i hidrolizleyerek temel maddesi metil salisilat olan bir esansı serbest hale getiren enzim. (Eşanl. Betülaz)
Gomphocarpus: Çok yıllık bitki. (Damla damla balözü çıkaran çiçekleri beyaz şemsiye durumundadır. Akarsu kıyılarında biter. Tohumları ipekligillerden.
Gompholobium: Avustralya'da yetişen bitki cinsi. Hayvanlar için zehirlidir. (Bazı türleri açık havada veya soğuk limonluklarda süs bitkisi olarak yetiştirilir. Baklagillerden.
Gomphrena: Yuvarlak, toplu çiçekli otsu bitki. (Ana yurdu Amerika ve Avustralya'dır. Kuru çiçek demeti yapımında kullanılır. Horozibiğigillerden.
Gonad: İçinde döl hücrelerinin gelişip olgunlaştığı organ. Erkekteki gonadlara erbezi, dişideki gonadlara yumurtalık denir. Eşanl. Eşeysel Bez
Gonca, Gonce, Konca: Tam açılmamış (Çiçek) özellikle gül.
Şah'ın bahçesinde gonca gü biter.(Pir Sultan Abdal)
Görünce gonceyi gönlün senin küşâde olur.(Abdülhak Hamid)
Gongara: Salepgillerden konuk bitki; sapı kısa,yaprakları geniş, çiçekleri oldukça iri ve aralıklıdır.
Goodyera: Salepgillerden kısmen tüylü beyaz çiçekli bitki. 10-30 sm kadardır. Bodur ormanlarda yetişir.
Goupia: i. (Goupia glabra). Celastraceae familyasından. Almaşık yapraklı agaç. Çiçekleri şemsiye durumundadır. Guyana'da yetişen bu ağaçtan sert bir kereste elde edilir. Bu kereste doğramacılıkta, demir yolu traversi, sandal yapımı ve su tesislerinde kullanılır.
Govenia: Bir orkide türü
Göbek: Kozalakta kalkan üzerinde bulunan apofiz. Marul, lahana gibi sebzelerin orta kısmı. Bazı meyvelerin dibinde veya tepesinde bulunan çökek. Buğdaygillerde tohumun meyveye bağlanma noktası.
Göbek Bağı: Tohum tomurcuklarını eteneye bağlayan bölüm (Fünüculus )
Göbek döllenmesi: Çiçektozu borusunun iç göbekten yumurtacığa girmesi. Bu çeşit döllenmede çiçektozu borusu oosfere ulaşmak için yumurtacığı boydan boya geçer. Göbekten döllenmeli bitkiler için kullanılır
Göbek tütün: Tütüncülükte dengin ortasından alınan tütün
Göç: Tohumların dağılmasıyla bitkilerin yer değiştirmesi.// Asalak bir bitkinin gelişimi sırasında bir konaktan diğerine geçmesi.(Msl. Puccina grominis'in buğdaydan kadıntuzluğu'na geçmesi.// Yedek besin maddelerinin birkinin bir kısmından diğer kısmına geçmesi.
Bir bölgenin florasında zamanla değişmeler olur. Eskiden bulunmayan bazı türler gelir, yerleşir, yayılır ve bitki örtüsü içinde hızla yer alır. Bu flora göçü tabii olabildiği gibi, insanlar tarafından da gerçekleşebilir.
Gölge Ağaçları: Fazla ışıktan hoşlanmayan, tersine gölgeli ortamları yeğleyen, kayın, gürgen porsuk gibi ağaçlar.
Gölge bitkileri: Az ışık aldığı halde gelişebilen yeşil bitkiler. Yoğun bir ışık bu tip bitkilerin gelişimini negatif yönde etkiler. Işık boyca gelişmeyi azaltır. Bol ışık alan dağ yamaçlarında, kırlarda bulunan ağaçlar bodur kalır. Kuytu yerlerde bulunan ağaçların boylarıysa fazla uzar.
Gömlek: Soğan kabuklarının ve genellikle bütün kabukların bilimsel adı.
Gönen: Halk dili. Nem. (Toprak için) nemli.
Gömü: Çıplak köklü fidanların nemli topraklar içinde tutulması
Gövde: Bitkiyi taşıyan, ham besi suyunu odun borularıyla yapraklara; besi suyunu da soymuk boruları ile organlara dağıtan odun yapısındaki ağaç bölümü.// Gövde çok yıllık otsu bitkilerde ve ağaçlarda havaya yükselen kısımdır. Otsu bitkilerde gövdeye sap enir. Bitkinin kökünde yaprak ve tomurcuk bulunmaz. Buna karşılık gövde ve dallar üzerinde tomurcuk denilen birtakım büyüme, yapraklanma ve çiçeklenme odakları bulunur. Gövde ve dallar uçtaki tepe tomurcuklarıyla yukarıya doğru gelişip uzar.
Gövdenin gelişmesi ışıkla ilgilidir. Işık boyca gelişmeyi azaltır. Bol ışık alan dağ yamaçlarında, kırlarda bulunan agaçlar bodur kalır. Kuytu yerlerde bulunan ağaçların boyları ise fazla olur.
Genç gövdede dıştan içe doğru üst deri, kabuk ve merkez silindiri diye üç kısım göze çarpar. Yaşlı gövdelerde üst derinin yerini mantarlaşmış kabuk alır. Merkez silindirde odun-soymuk demetleri ve bu ikisinin arasında büyütken doku vardır. Merkez silindirin ortasına öz, özden çevreye doğru yayılan ışınsal çizgilere özışınları denir. Gövdenin enine kalınlaşmasını büyütken doku sağlar. Büyütken doku her yıl yeni odun ve soymuk damarlar meydana getirerek gövdenin gelişmesini sağlar. Eski soymuk damarlar böylece dışa doğru itilir. Gövde kalınlaştıkça bunlar pul pul dökülür.
Büyütken doku ilkbaharda çok, sonbaharda az çalışır. Kışın dinlenme durumuna geçer. Böylece ilkbaharda oluşan odun-soymuk halkası geniş ve açık renkli, sonbaharda oluşan halka koyu renklidir. Bir çif halka ağacın bir gelişme yılını gösterir. Bundan faydalanılarak ağaçların yaşı tespit edilebilir.
Göz: Gelişmemiş veya olgunlaşmamış büyüme tomurcuğu
Göz Aşısı: Odunsu bitkilerde, üretilmesi istenilen türden alınan gözlerin (tomurcukların) aynı cinsin yabani türüne yerleştirilerek üretilmesi tekniği
''G.R.'' : Tanecikli tarım ilaçları
Grappe: Salkım
Grevillea: smini İngiliz botanikçisi C.F.Greville nin adından alan, yaprakları eğrelti yaprağını andıran, sarı veya kırmızımsı çiçekli bir bitki. (Proteace familyasından)
Grevia: Tırmanıcı veya düz gövdeli odunsu bitki. Çiçekleri talkım veya kömeç durumundadır. Süs bitkisi olarak yetiştirilir. Bazı türlerinin meyvesi yenir. (Ihlamurgillerden)
Greypfurt: Turunçgillerden bahçelerde yetiştirilen ağacın meyvesi. Türkiye'de altıntop ve kızmemesi de denir. Portakaldan daha iri, kanarya sarısı renginde ekşi ve acımsı bir meyvedir. Çekirdekli ve çekirdeksiz çeşitleri vardır. Mükemmel bir C vitamini kaynağıdır. İştah açıcıdır.
'' G.S.'' :Yağ şeklindeki tarım ilaçları
Gummi: Zamk
Gutasyon: Bitkilerdeki fazla suyun yapraklardan damla damla akması
Güherçile: Birtakım azotlu maddeler
Gürebi: Bkz. Çalakap
Gymnospermae: Açık tohumlu bitkiler. Genelde kozalaksı ve iğne yapraklılar. Reçineliler
Gynaceum: Karpel ve tohum tomurcuklarının bir aradaki durumu
30-10-2006
|