Kullanılabilir İlaç ve Gübre Kılavuzu

[MeyveliTepe]

Kullanılıyor aslında. Türkiyedeki ticari domates üreticilerinin epey bir panik dışında ne yaptığını tam olarak bilmiyorum.

Bu zararlı ülkemize yeni geldi. Kökeni güney amerika (şili). Oradan İspanya üzerinden avrupaya yayıldı.

Çok özetle, zaralının yaşama biçimi her türlü mücadeleye karşı çok dirençli olmasını sağlıyor. Yılda 10-12 döl veriyor. Bu çok hızlı ve sürekli bir üreme şekli. Erginler çok küçük. Gündüz saklanıp gece uçuyorlar. Çiçek taç yapraklarına ve yaprak altlarına yumurta bırakıyorlar. Larvalar ilk çıktıklarında 1 mm'den küçük. En fazla 8 mm oluyorlar. Yapraklarda galeri açıp içine giriyorlar ki, kanımca en büyük savunma mekanizmaları da bu. Mücadelede kontak etki sağlanma oranı düşük oluyor. Yumurtadan çıkan larva hemen zarara başlayabiliyor.

İspanya ve diğer avrupa ülkeleri yüksek başarı sağlayan br IPM (integrated pest management) geliştirebildiler.

Kimyasal ve zehirli mücade hem kontak etki sağlama güçlüğü hem de tozlaşma sağlayan arılar ve diğer faydalıların ölümünü sağladığı için yararsız. Zararlının kimyasallara karşı çok hızlı direnç geliştirebilmesi de cabası.

Bu sebeple, geliştirilen IPM bir kombinasyon olarak uygulanıyor. Böylece zararlı her aşamada vurularak geometrik etki yaratılmaya çalışılıyor. Tek bir yöntemin başarı şansı fazlasıyla düşük kalıyor.

Feremon tuzakları ile zararlı popülasyonu, ergin uçuşları sürekli olarak izleniyor, ölçülüyor. Erginler ve yumurtalar için predatör böcekler ve yumurtaları parazitleyen faydalı böcekler kullanılıyor. Larvalar için BT bakterisi (Bacilius Thurigensis kurstaki) çok etkili. Erginlere karşı, organik olanlar da dahil (spinosad, azardirachtin vb.) herhangi bir preperat önerilmiyor, çünkü tozlayıcı ve paraizod'lara karşı olumsuz etkisi var.

Bu konuda kısa sürede çok fazla araştırma, deneme, makale vs. literatür oluşmuş. İlgilenenler olursa iyilerinden bir kaç tane özetleyebilirim.

Ülkemizde IPM gibi, biribirini destekleyen ve tamamlayan yöntemleri birlikte uygulama, zararlıyı tam olarak anlayıp izleme alışkanlığı az. Genelde, bir ilacı hedef gözetmeden atıp sonuç bekleme alışkanlığı var. Bu da, bu yeni ve farklı zararlıyla baş etme başarımızı etkileyecektir.