Çiğdem (Crocus)

[ibrahim37]

Bahçenin en yüksek kesimine bordür taşları ile çevrili iki adet (200 + 200 saksı sığacak şekilde) özel ocak yaptım. Köstebeklerden korkuya ocaklarımın altını bile iki parmak kalınlığında ince betonla kapladım. Sadece belli noktalara delikler açtın ayrıca bordürlerin arasını özellikle suyun gitmesi için tamamen kapatmadım. Saksıları yerleştirmeden önce ocakların zeminine 3-4 parmak gibi humuslu birazda mıcır karışımı bir toprak serdim. Üzerinede saksılarımı aralarında boşluk kalacak şekilde dizdim. Saksıları dizdikten sonrada aralarını kum ve mıcırlarla iyice doldurdum. Dekorasyon maksatlıda aralara biraz büyük taşlar yerleştirdim. Özellikle tüm yüzeyide ayrıca ince mıcırla kapladım. Özellikle saksı ağızlarını özenle aynı ayarda tutmaya çalıştım.
Bunu anlatan bir kaç fotoğrafta ekliyorum.

[ibrahim37]

Birde ocakların son halindende bir kaç kare eklemek istiyorum. Şu anlık 400 saksı rahatlıkla sığıyor duruma göre gerekirse bir 400 lük daha genişletebilirim.

Ancak öncelikli olarak;
1 Ruzgar problemim var
2 Arılardan dolayı melezlenme problemim var.
3 Kuşlarda çiçeklerime bayılıyorlar.
Bu durumu çözmek için ocakların etrafına demir direkler dikip ince, seracıların kullandığı fileyle kaplamayı düşünüyorum.

[ibrahim37]

Umarın ilgilenenler için bir parça aydınlatıcı olmuştur!

[Kharel]

Şu hali gerçekten güzel olmuş ellerinize sağlık. Keşke melezlenme veya virüs gibi problemler olmasa da bu haliyle kalsa.

[ibrahim37]

Evet arıların bölgede var olan virüsleri taşıyıp bulaştırma ihtimalide var.

Böylede yola devam edilebilir ancak bir miktar melezlenmeyi göze almak gerekir. Arılar hepsini arka arkaya ziyaret ediyor.
Bitkiler doğada tohumdan çoğalsada bu şekilde soğanlar her yıl en az ikiye katlanıyor hatta bazıları daha hızlı çoğalıyor. Bu durumda tohumlara çok özel tür ve durumlar haricinde ihtiyacım olmayacak gibi. Ancak ben tüm türlerimin % 100 saf kalmasından yanayım. Bu durumda anne örnekleri her zaman oluşacak olan yavru örneklerden ayrı tutmam kerekecek. Şimdilik arılara yasak koymaktan başka çare düşünemiyorum..

[ibrahim37]

Orijinal Mesaj Sahibi ligustrum

Sayın İbrahim37
Baharın ilk çiçekleri "çiğdem"ler ne güzel.
Çiğdemdeki " arı " daha da (duble) güzel.
Aa. Benim güzel arıcığım;
Çiğdemlerden aldığın nektar senin olsun,
topladığın polenin yarısı senin yarısı benim olsun.
Günlük bir diremi bana yeter,
kalanı kim isterse, onun ola.
Taze poleni kim bula,
Hayat boyu dik dura.

Sayın hemşehirli ligustrum, O güzel şiiriniz için ayrıca teşekkür ederim.

[Halil Solak]

İbrahim bey, Crocus X Paulineae türüne dikkat çekmek istiyorum. ben bu doğal melezin abant çiğdemi ve ankara çiğdeminin melezi olduğunu ve dünyada sadece Abantta bulunduğunu daha önceden biliyordum. sadece isim olarak biliyordum resmini sayenizde görmüş olduk. bunun için ve diğer eklediğiniz türkiyemizin güzel çiğdemleri için size çok teşekkür ederim. beni üzen olay ise şu oldu, her iki tür de türkiyeye ait yani endemik yani bu melezde endemik oluyor. bu melezi oluşturan her iki türünde ismi türkçe kökenli daha doğrusu yetiştiği bölgelerin isimlerini almış. ancak bu melezi biz türkler farkedememişiz herhalde ki elinoğlu gelip türü almış beğendiği ismi koymuş. Paulineae- Pauline bir bayan ismi galiba ?
kabul bu da bir emektir gelmiş bulmuş (biz farketmemişiz) o bulup isimlendirmiş. ama endemik bir bitki nasıl yurt dışına cıkabiliyor ? doğadan sökülmesini yasaklayan kanunlar ne kadar yeterli olabiliyor? bizler birşeyler yapmazsak olacağı budur.

bunu niye size anlatıyorum bugün gördüğüm birşey benim moralimi bozdu biraz. geçen yıl sizinle doğal crocus chrysanthus lar üzerine görüşmüştük hatırlarsanız. bu türün alt türleri olamdığını söylemiştiniz. ancak bazı lokasyonlarda farklılıklar gözlediğinizi ve yeni alttür olmaya aday adayı olabileceklerini düşündüğünüzü yazmıştınız yanlış mı hatırlıyorum ?. bahsettiğiniz formlarda yaprak sayısı normalin üzerinde olan bir formda vardı.

bu gün gördüğüm şey şudur :

# Crocus chrysanthus Herb.
* Crocus chrysanthus subsp. chrysanthus
* Crocus chrysanthus subsp. multifolius Papan. & Zacharof

[Halil Solak]

Hala bu işi duygusallaştırdığımı düşünenler varsa, Üzgünüm ben onlar gibi ticari düşünemiyorum. bazı arkadaşlar gibi benim için de doğadaki her tür bir hazine taşı değerinde. ancak bazılarına göre ise çiçeği güzel değil ise para yapmıyor :S. bu gibi insanlar yüzünden türlerimizi elin oğulları gelip sahipleniyor bilim dünyasına adlarını yazdırıyor.........

[ibrahim37]

Halil bey Crocus chrysanthus' un C. biflorus gibi bir çok alt türü ortaya çıkacak. Bu yazıyı gördüğünüz linki ekleyebilirseniz bende bir göz atabilirim.
Bu benimde uzun zamandır bocaladığım bir konu. Benimde elimde bir çok yeni tür var ancak bunları yeni bir tür olarak yayınlamak farklı bir konu. Hangi hocayla görüşsem hemen getir diyor ancak gerisine karışma! Bilmem anlatabiliyormuyum. Anlayacağın her türün başında uzman uluslararası bir veya birkaç botanikçi var. İsminede yine bu kişiler karar veriyor.

Ayrıca C. x paulinea bu çiğdemi bulan kişide değil. Normal şartlarda bu melezleri yeni bir tür olarak değerlendirmiyoruz zira akraba bulunan ve aynı lokasyonu paylaşan bütün türlerde bu mevcut ancak onlar yeni bir tür olarak değerlendirilmiyor. Burada ise bu yeni bir tür gibi değerlendirilmiş. Yani dediğim gibi tepedeki ekip öyle karar vermiş. Bu isim bu bitkiyi dünyaya daha iyi tanıtması için verilmiş. Diana Paulin tanınmış bir bitki ressamı.

[Halil Solak]

C. x paulinea türünde (hernekedar tam tür değilsede) başındaki x melez oldıuğunu gösteriyor zaten. yukarıda dediğim gibi iki endemik çiğdemin melezi. ancak bu melez bitki sadece türkiyede olduğundan endemik olarak sayılamazmı ?.

isimlendirmeye gelince başka çiğdemlere biz isim vermişizde şimdimi veremiyoruz ?
* Prof. Dr. Asuman Baytop, Türk botanikçi
o Asuman çiğdemi : Crocus asumaniae (Asuman Baytop, 1973)

* Prof. Dr. Turhan Baytop, Türk farmakolog
o Baytop çiğdemi : Crocus baytopiorum

beki bir araştırmacı (ve ya canlı bitki koleksiyoncusu) yeni bir tür için Orjinal Deskripsiyon yazıp yayımlasa oluyormu illa bir hocanın yazmasımı gerekir? bir bitkiyi tüm dünyaya tanıtmak için orjinal deskripsiyon yeterli diye biliyorum ????????

Crocus chysanthus a gelince aynı kişinin bu iki türü bulamdığını biliyorum sadece benzer olaylar diye ikisini bir mesajda yazdım.

[k_donmez]

Geçen yıldan kalan soğanlar bu yıl daha çok sayıda çiçekle kendilerini gösterdiler. Önce sarılar, sonra morlar açıyor. Bir kaç tane de karışık renkli vardı. Onların nereden çıkacağını merakla bekliyorum.

[ibrahim37]

Merak etmeyin sayın kdönmez diğerleri geç açan tür olduğu
için onlar daha sonra açarlar. Bendede durum aynı.

[hanndan]

bize sürpriz yaparan çiğdemlerimiz,
evin inşaatı derken baya bi hırpalanan bahçemizi düzenledikden sonra gecen hafta çiğdemlerle karşılaştık.çok sevindim gördüğümde.........

[bettyycim]

İlk Çiğdemlerim açtı umarım önümüzdeki bu soğuk dalgasından etkilenmezler

[thisisme]

İşte yılın en sevdiğim zamanı. Çiğdem zamanı...Balkondaki çiğdemler açıyor. Tabiattakileri göremedim henüz.

[ayazkentli]

Çiğdem'ler ne kadar küçük iken (gövde'leri) çiçek açıyormuş.

Bende'ki çiğdem'in gövdesi, henüz kirbit kutusu kadar bile olmadı ama çiçekleri açmaya başladı. Her halde böyle oluyor (ilk defa yetiştiriyorum). Sizinkilerin boyu posu daha gelişmiş.

Yerini'mi beğenmediler yoksa havalar oldukça ılık gittiği için'mi böyle cılız kaldılar bilemiyorum. Diğer soğanlılar ise çok iyi formlarda'lar.

[sarigoz]

Merhaba..bizim bahcede,kendiliginden cikan cigdem..

[ibrahim37]

Arkadaşlar merak ettimde bu çiğdemleri tohumdan eken varmı! Benim geçen ağustos ayında soğanlarla aynı zamanda ektiğim tohumlarım gayet güzel çimlenmişler ve sizlerle paylaşıyorum.

[ibrahim37]

Ayrıca çiğdemlerimin bir kısmıda gayet çok güzel tohum tutmuşlar

[galanth]

Bu çiğdemlerin türlerini bilen var mı?
Saygılar,

[ATTACH][/ATTACH]

[ibrahim37]

Sayın galanth sadece bir kareden teşhis etmek imkansız. Çiçeğin taç yapraklarının dış görünüşleri ve çiçeğin tepesinin daha net olması gerekiyor.
Ayrıca corm bilgileride gerekiyor. Bunlar olmadan sadece tahminde bulunabiliriz.
Fakat çiğdemlerin geldikleri yeri verebilirseniz o zaman iş kolaylaşır çünkü Türkiyedeki türlerin dağılımları hakkında oldukça geniş arşivim oluştu!.
Beyaz olan Crocus biflorus subsp. .... (alt türü için daha geniş bilye ihtiyaç var.
Sarı olan için pek birşey söyleyemiyorum. çiçeğin tepesi net değil! 3 parçalımı yoksa çok parçalımı? ...

[galanth]

Aslında bu soğanları Edirneden sayın Halil Solak yollamıştı.
Çoğu çıktı.
Belki Halil bey nereden topladığını hatırlayabilir zira bir kısmı karışıktı.
Saygılar,
İsmet

[sarigoz]

Ibrahim bey,benim cigdemlerin turu ne acaba? Cizgileri filan yok.Tamamen beyaz,ve icleri sari.Bulgaristan,Orta Kuzey bolgede bulunmaktayim.Ayrica yuksek bir rakim ve sogukca Balkanlik bir bolge.Olmaz ise de saglik olsun

[ibrahim37]

Sayın Sarıgöz sizin çiğdem bir Crocus biflorus tur. Bulgaristan' da bulunan tek biflorus türüde adamii dir. Yani tam ismi 'Crocus biflorus subsp. adamii' dir. Bu tür Bulgaristan'da ve Kırklareli taraflarında yaygın olarak bulunuyor. Çiçeklerin taç yapraklarının dışında belirli bir işaret bulunmaz. Bazen tamamen beyaz bazen taç yaprakların alt kısımları mavimsi lekeli, nadiren de ince çizgili olabiliyor. Çiçekleri biraz daha küçüktür ve ilkbaharda ilk bu çiğdem açmaya başlıyor.
Bulgaristan'da ilkbaharda ve sonbaharda açan daha başka çiğdemler de olması gerekiyor!

[Halil Solak]

Orijinal Mesaj Sahibi galanth

Bu çiğdemlerin türlerini bilen var mı?
Saygılar,

sn. galanth, her iki tür de crocus chrysanthus melezidir.
beyaz olan Crocus chrysanthus 'Ard Schenk'
sarı olan ise Crocus chrysanthus 'Romance'

[Halil Solak]

Orijinal Mesaj Sahibi sarigoz

Ibrahim bey,benim cigdemlerin turu ne acaba? Cizgileri filan yok.Tamamen beyaz,ve icleri sari.Bulgaristan,Orta Kuzey bolgede bulunmaktayim.Ayrica yuksek bir rakim ve sogukca Balkanlik bir bolge.Olmaz ise de saglik olsun

sn. sarıgöz resimdeki çiğdemlerden sizin bahçenın dışında da gördünüzmü?
daha önce bahçenize ekilmiş olan bir hollanda çiğdemi olabilirmi?

İbrahim bey kesinlikle haklı crocus biflorus genleri taşıyor. genellikle hollanda çiğdemlerinin bir kısmı crocus biflorus ve crocus chrysanthus melezlerinden oluşur. benim halen yetiştirdiğim crocus chrysanthus 'Adr shenk' türü ile birebir aynı sadece ortasındaki turuncu kısım bazen açık renk ve uzun **** koyu renk ve kısa olarak değişiklik gösteriyor. çiçeğin dış kısmında toprağa yaklaştıkça mavimsi gri bir bölümü olması lazım. yani içindeki sarı kısım dışarıda mavimsi gri renkte.

crocuslar konusunda ibrahim bey benden çok çok daha tecrübelidir. sadece ben bu çeşidi iyi tanıdığım için yazdım.

[ibrahim37]

Halil bey bende aynı soruyu soracaktım ancak özellikle bölgeyi tarif edince bende doğal bir tür gibi düşündüm. Eğer sizin dediğiniz gibi etrafta hiç bir çiğdem yoksa ve bahçeyede birileri ekmiş ise tekrar bir düşünmek gerekliyor.

[ibrahim37]

Bu ara bende çiğdem tohumlarımı hasat etmeye başladım. Ben kapsüllerin tamamen kurumasını beklemeden, hafif çakır iken bir selpak mendil içine alıyorum iki günde mendil içinde kuruduktan sonra kum ile karıştırıp küçük plastik poşetlerde muhafaza ediyorum. Hatta bahçede fırsat bulup saksı ver ayarlamasını yapabilirsem ekmeyide düşünüyorum.
Ayrıca ben tüm topladığım tohumların birer de fotoğrafını çekiyorum buda bana tür tespitinde çok yardımcı oluyor.

[Güngör Salman]

Malatya'dan gelen bu çiğdemin türü nedir?

[ibrahim37]

Sayın Güngör salman bu kadar çiğdemi ne yapacaksınız? Yemeklerde falan kullanmak için değildir herhalde! Bunlar sanki özel yetiştirilmiş gibi görünüyor. Normalde daha eski kormların üzerinde daha bol miktarda tunik olması gerekiyor. Tunik yapısı örgülü olduğuna göre Crocus cancellatus olması gerekir ve bölgede bu gruptan sadece damascenus bulunuyor. Yani tam olarak 'Crocus cancellatus subsp. damascenus' tur.
Bir sorum daha olacaktı acaba cormların hepsinin tunikleri örgülümü?
Bir tavsiyemde üzerindeki tohumların hepsini toplayıp bir saksıya ekin veya kumla karıştırıp sonbara kadar serin bir yerde muhafaza edin. Eğer bir haftadan fazla bu şekilde kurutursanız tohumların tamamı çok fazla kuruyup gider. Veya uğraşmak istemiyorsanızda tohumlara talibim!