Karşındakine derdini anlatıyorsan doğru yani...aslında doğru :)

hemencevir diye bir site var.
Sözde İngilizce'den Türkçe'ye çeviriyor. :)
Çeviriler tam bir komedi ama.
Eğlenmek istediğimde açıp hemen bir metni Türkçeleştiriyorum.

Bakınız bir örnek;

did i disappoint you or let you down?should i be feeling guilty or let the judges frown?'cause i saw the end before we'd begun,yes i saw you were blinded and i knew i had won.

Bu da çevrilmiş hali :)

Ben, seni hayal kırıklığına uğrattım mı, veya seni uzattım mı?
Ben, yargıçların, kaş çattığı suçlu veya izin verilen hissediyor olmalı mıydım?
Çünkü ben, sonu gördüm, biz, başlamış olmadan önce, ben evet, senin, kör edildiğin ve benim, bildiğim benim, kazanmış olduğumu gördüm.

:)

Tabi bunun 2 nedeni olabilir
ya sözlük alt yapısı yetersiz
ya da yazdığımız cümle yapısı, sözlük alt yapısına uyumsuz.

Benim kafamda şöyle bir senaryo var.
agaclar.net içerik olarak yüklü bir site ya da olma yolunda.
Atıyorum, bir Fransız bizim forumu okuyor ama anlamıyor fakat anlamak istiyor.
Hemen bir Fransızca Türkçe sözlük açıyor. Aynen yukarıdaki gibi yapıştırıp, tercüme ettiriyor. Sonuca o da benim gibi gülüyor. :)

Yani elinde istediğin kadar sözlük olsun, kuralsız yazılan yazılar bir noktada anlamsız kalabiliyor. Yazdıklarımızı tüm dünya anlasın istiyorum anlıyor musunuz beni hı!? :) Sıkıntım bu. Yoksa ben leb demeden leblebiyi zaten anlıyorum :)

Ne hikaye ama :))

Sevgili Malina ne kadar da güzel yazmışsınız.
Şu iki satırı bile okadar dikkatli yazıyorum ki :)
mesajınızı alıntı yapıp 17 yaşındaki yeğenime yollayabilirmiyim?geçen gün telefonuma gelen bir mesajında sesli harfler yoktu!sizin kadar kibar ve etkili olmasada gerekli uyarıyı yaptım..
çok teşekkürler..

Hangisinden söz ettiğinizi anlamadım ama tabii gönderebilirsiniz :)

Şöyle yapın işe yarıyor:

*** diyene
ea diye cevap veriyorum :)

Anlamıyor tabii :) Ne bu diyor? Sen sessizleri kullanmayı seçmişsin ben de seslileri seçtim diyorum :)

Ben onu yine de anlıyorum ama o beni hiç anlayamıyor ve iletişimi sürdürmek istiyorsa, istediğim gibi yazmak zorunda kalıyor.

Yazarken dikkat etseniz ne iyi olacak :)

Başlıklı bir konu açmıştım. Kimse ilgilenmedi.

Yazmayıdüzeltmeyeuğraşırkenbirdebiçimleuğraşamayız diyenlerden misiniz? :)

yok yok ben onlardan değilim :)
biçimde çok önemli....
yazının anlaşılır ve kolay okunur olması açısından
paragraf, cümlenin uzunluğu,noktalama işaretleri hepsi çok önemli..

merhaba ben polatcan türkçeyi doğru kullanma konusundaki eleştirileriniz çok sert geldi ve üzüldüm.Çünkü amacım ciddiyetsizlik değil,gerçekten güzel bir şeyi paylaşmak istemedi.

Sevgili Polatcan, selamlar. Kanaatimce, buradaki eleştiriler birilerini üzmek için değil, güzellikleri çoğaltmak için yapılıyor.

Türkçe'nin doğru kullanımı gerçekten önemli ama bana göre Türkçe bir bütündür. Yani bazı kurallarını uygulayıp diğerlerini uygulamamak olmaz. Türkçe'nin içinde anlatım bozuklukları da vardır, imla kuralları da, dilbilgisi de.

Ayrıca kimse mükemmel değildir. Kimsenin Türkçe'si de mükemmel değildir.

Mesela cümle sonlarında noktalama işaretleri olur.
"Bende onlardan biriyim" deyişi anlatım bozukluğuna yol açar.
Amacım bu başlığı eleştirmek değil. Kendi Türkçe'min de mükemmel olmadığını hatta bu yazımda bile yanlışlar olabileceğini biliyorum. Anlatmak istediğim eğer Türkçe'nin kullanımını ele aldıysak her yönden dikkat edelim.

-Sevgili Börü Han, Senin düşüncelerine katılıyorum. Ben de Bu konuda dikkatli olmaya gayret ediyorum. Bu gayretime rağmen beni sıkıntıya düşüren bir olay var. Paragraf başlarını bildiğimiz gibi satırı biraz içerden başlatarak yazıyorum. Taslakta yazdığım bu yazı forumda bütün satırlar aynı hizada çıkıyor. Ben de Türkçenin tüm kurallarına uymak gayreti ile paragraf başlarını da belli etmek için kısa çizgi (- ) koyuyorum. Konuşma şeklindeki yazılarda bu uygun. Ama diğer yazı ve anlatımlarda bu da bir başka kuralın ihlali oluyor.

-Umarım buna da bir çare bulunur.

Paragraf için satırı içten başlatmayın.

Alt sarıta geçmek için "enter" tuşunu bir tez tıklıyorsunuz, paragraf için iki kez tıklayın ve bir satır boşluk oluşsun.

Forum yazı alanında yaptığınız, satırı içten başlatmalar işe yaramıyor; çünkü forum yazılımı, o boşlukları yok farzediyor...

"bende" yazmam mümkün değil diye yukarıya baktım, hakikaten sizin alıntıladığınız gibi yazmamışım. "Ben de onlardan biriyim"

"Kimse mükemmel değil", demenize katılıyorum ama olabildiğimiz kadar iyi olmaya çalışıyoruz... Aynı zamanda uyarma görevini de yapmamız gerektiğini düşünüyorum.

-Sevgili malina sağolun efendim, ben de paragraf aralarını, normal satır aralarından farklı yapmaya çalışıyorum. Gerçi cevapladığınız yazıda öyle olmamıştı, düzelttim.

-Yine de, Türkçenin tüm kurallarının uygulanabileceği yazılımlar üretilmesi, dilek ve temennimi tekrar etmeme izin veriniz. Yazılımcılarımızın bunu yapabilrceklerini ümit ediyorum. O zaman, biz de forumlarımızda, bu imkanı veren yazılımları kullanabiliriz.

Sevgili malina;

Alıntı yaparken yanlışlık yapmışım. Ama kastettiğim nokta "-de" bağlacının ayrı yazılması değildi. Cümlenizin tamamı ele alındığında "ben de onlardan biriyim" ifadesi anlatım bozukluğuna yol açar demek istemiştim. Dediğim gibi yanlış anlaşılmasın uyarı yapılması taraftarıyım ben de, sadece belli kurallara değil Türkçe'nin bütününe özen göstermeliyiz.

-Börü Han Bey, Türkçe konusundaki dikkat ve hassasiyetinizden dolayı sizi tebrik ediyorum.:)

Sanırım sayısal zekası fazla olanlar sözel konularda zorlanıyor.Aynı sorun bende de oluyor;fen ve matematikte süper sayılırım Türkçe ve sosyal diplerde ama çok okuyorum Türkçemi geliştirmek için.

Anlamak için soruyorum, alttaki gibi mi olmalı diyorsunuz?

Ama devrik cümle kullanımı yaygın, ben de onlardan biriyim.

Ama devrik cümle kullanımı yaygın, ben de devrik cümle kullananlardan biriyim.

Ben de devrik cümle kullananlardan biriyim.Şu dakikadan itibaren devrik cümle kullanmayacağım.:)

Sayın malina;

Yazdığınız bu cümle anlatım bozukluğunu gidermektedir.
Bildiğim kadarı ile, "Ama devrik cümle kullanımı yaygın, ben de kullananlardan biriyim." cümlesi de anlatım bozukluğunu gidermekte. "Devrik cümle" sözünü iki kere yazmanıza gerek yok. Tabi yazıp yazmamak size kalmış.

Daha önce de dediğim gibi ben de görüşümü paylaşmak istedim. Elimden geldiğince dikkat ediyorum ama Yücel Bey yakalamış yine "-de" bağlacını ayrı yazmayı unutmuşum.:p

Uyarınız için teşekkürler Yücel Bey, hemen düzeltiyorum.

İki kez yazmamak için, "devrik cümleyi. yaygın olarak kullanlara dahilim" yani "onlardan biriyim" demiştim. Belki alışkanlık, bana hala yanlışmış gibi gelmiyor :)

Bu incelikleri daha yoğun tartışacağımız duruma kısa zamanda gelmemiz umuduyla :)

Zerrin Hanım, tebrikler efendim. Ben de, bundan sonra devrik cümle kullanmamaya dikkat edeceğim.

Gerçekten seviyeli ve çok güzel bir siteniz var. Ben Türkçe'nin doğru kullanımı konusunda verdiğiniz emek için de çok teşekkür ederim. Bir siteyi bu seviyede tutmak gerçekten çok zor bir iş. Dikkatli yazmaya özen göstericeğimden emin olabilirsiniz. Hatam oldukça uyarırsanız da sevinirim, bir daha yapmamaya özen gösteririm.

Bir yazım kuralını ararken aşağıdaki yazıyı buldum.Son derece de faydalandım.Siz de belki faydalanırsınız.
Saygılar.



YAZIM(İMLA) KURALLARI

1) “ki” bağlacının ve “-ki” ekinin yazımı:

Türkçede üç çeşit “ki” vardır:Bağlaç olan“ki”,sıfat yapan “–ki” ve zamir olan(ilgi zamiri) “–ki” dir.Bağlaç olan “ki” daima ayrı yazılır.Sıfat yapan “–ki” ve zamir olan “-ki” eklendiği sözcüğe bitişik yazılır.
Dilimizdeki bu üç farklı “-ki”yi birbiriyle karıştırmamak için şu pratik yöntemleri uygulayın.

*Cümle içerisinde –ki’den sonra –ler çokluk ekini getirebiliyorsanız o –ki zamir olan –ki’dir.

Ayrıca zamir olan –ki’nin bir ismin yerini tuttuğunu ve genellikle zamirlerin üzerine geldiğini de unutmayın.
---Arabam bozuldu , seninki(ler)ni kullanabilir miyim?
---Onunki(ler) seninki(ler)den daha iyi olmuş.
Görüldüğü gibi cümle içerisinde –ki zamirinden sonra –ler ekini getirdiğimizde cümlenin yapısında herhangi bir bozukluk meydana gelmiyor.Öyleyse bu –ki’ler ilgi zamiridir.

*Sıfat yapan –ki de sıfat tamlaması kurar. Sıfat yapan –ki her zaman bitişik yazılır.Pratik olarak önündeki isme “hangi” sorusunu yönelterek bulur ve diğer –ki’lerden ayırt ederiz.

---Sokaktaki çocuklara sahip çıkmamız gerekiyor.(Hangi çocuklar?)
---Sınıftaki öğrenciler dışarı çıksın.(Hangi öğrenciler?)
Görüldüğü gibi sıfat yapan –ki’yi alan sözcüğün hemen önündeki isme hangi sorusunu yöneltebiliyoruz.Öyleyse bu –ki sıfat yapan –ki’dir ve eklendiği sıfata daima bitişik yazılır.

*Bağlaç olan “ki” ise daima ayrı yazılır.Diğer “ki” ekleriyle karıştırmamak için cümleden çıkartırız, cümlenin yapısında ciddi bir bozukluk olmuyorsa o “ki” bağlaç olan “ki”dir.Ayrıca bağlaç olan ki’nin daha vurgulu söylendiğini de göz önünde bulundurmak gerekir.

*Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini.(Duydum unutmuşsun gözlerimin rengini)
*Sen ki dünyalara değersin.(Sen dünyalara değersin.)
*Şimdi anlıyorum ki o yaptıklarım bir hataydı.(Şimdi anlıyorum o yaptıklarım bir hataydı)

Görüldüğü gibi bağlaç olan –ki cümleden çıkartıldığında cümlenin anlamında bir daralma olsa da yapısında ciddi bir bozukluk olmuyor, öyleyse bu –ki’ler bağlaçtır ve daima ayrı yazılır.

NOT:Mademki,halbuki,oysaki,çünkü,sanki… sözcüklerindeki ‘ki’ ler bağlaç olmasına rağmen kalıplaştığı için bitişik yazılır.

2) “de” bağlacının ve “de” bulunma durum ekinin yazımı:

“de” “da” bağlacı da tıpkı “ki” bağlacı gibi ayrı bir sözcük olduğu için daima ayrı yazılır.Bulunma durum eki olan “-de,-da, -de,-ta” ise eklendiği sözcüğe bitişik yazılır. “de,da” bağlacıyla “-de,-da,-te,-ta” ekleri birbiriyle karıştırılmamalıdır.

Pratik olarak birbirinden şu şekilde ayırt ederiz:Cümle içerisinde cümleden “de”yi çıkartırız,eğer cümlenin yapısında bir bozukluk olmuyorsa o “de” bağlaçtır.Cümlenin yapısı bozuluyorsa o “de” bulunma durum ekidir.

*Kitap da alacağım.(Kitap alacağım)
*Sen de onun gibisin.(Sen onun gibisin)
Görüldüğü gibi bağlaç olan “de ,da” cümleden çıkartıldığında cümlenin yapısında bir bozukluk olmuyor.Şimdi de aşağıdaki örnekleri inceleyelim:
*Sende bir şeylerim kaldı.(Sen bir şeylerim kaldı)
*Onu otobüste gördüm.(Onu otobüs gördüm)
Görüldüğü gibi bulunma durum eki cümleden çıkartıldığında cümlenin yapısı bozuluyor.

Önemli uyarı:

Bağlaç olan “de,da”nın kesinlikle “te,ta” biçimi yoktur.
*Sana kazak ta alacağım.(yanlış)
*Sana kazak da alacağım.(doğru)
Ayrıca bağlaç olan “de,da” bir özel isimden sonra gelirse kesme işaretiyle ayrılmaz.
*Bize Ahmet’de gelecek.(yanlış)
*Bize Ahmet de gelecek.(doğru)

3. “mi” soru edatının yazımı:

“mı,mi,mu,mü” soru edatı eklendiği sözcükten her zaman ayrı yazılır,kendinden sonra gelen ekler soru edatına bitişik yazılır:

*Yarim İstanbul’u mesken mi tuttun?
*Bize gelecek misiniz?
*Sen miydin dün rüyalarıma giren?
Soru edatı olan “mı mi mu mü” ile fiilden fiil yapan olumsuzluk eki olan –ma,-me’nin darlaşmış biçimi birbiriyle karıştırılmamalıdır:
*Niçin beni dinle miyorsun?

Yukarıdaki cümlede ‘mi’ ayrı yazılmamalıdır;çünkü buradaki mi soru eki değil, –ma,-me olumsuzluk ekinin darlaşmış biçimidir.Cümleden mi’yi çıkartıp cümleyi tekrar okuduğumuzda cümledeki soru anlamının kaybolmadığını sadece olumsuzluğun kaybolduğunu görürüz.Cümleye soru anlamını katan mi değil, ‘niçin’ sözcüğüdür.
Soru edatı olan “mı,mi,mu,mü” cümleye soru anlamından başka anlamlar da katabilir.

*Sana güzel mi güzel bir elbise aldım.(pekiştirme göreviyle kullanılmış)
*Bu testi de çözdün mü konuyu daha iyi anlarsın.(Çözdüğün zaman)
*Tüm bunları ben mi yapmışım?(reddetme,kabullenmeme)

4)Sayıların yazımı:

Sayılar daima ayrı yazılır;ancak çek ve senetlerde sahtekarlığın önlenmesi amacıyla bitişik yazılır.

*Yaş otuz beş yolun yarısı eder.
*Bu yıl dershanemize tam bin beş yüz altmış kişi kayıt yaptırdı.

5)Kısaltmaların Yazımı:

Birkaç kelimeden oluşan kurum ve kuruluş adlarının kısaltmaları yapılırken araya nokta konmaz.

*TBMM *PTT *THY *TEK *KKTC *MTA *DSİ
Cümle içerisine kısaltmalara bir ek getirileceği zaman kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır.
*Kardeşim THY’da çalışıyor.(yanlış)
*Kardeşim THY’de çalışıyor.(doğru)
*Aç bakalım TV’da ne var? (yanlış)
*Aç bakalım TV’de ne var? (doğru)

Tek bir sözcüğün kısaltması yapılıyorsa kısaltmanın sonuna nokta konur:
*Dr. *Prof. * c. * s. * bk.

6)Gün ve Ay Adlarının Yazımı:

Cümle içinde geçen gün ve ay isimleri küçük harfle başlar;ancak gün ve ay isimleri bir tarihe bağlanmışsa yani yanında bir rakam varsa büyük harfle başlatılır.

*Okullar haziranda kapanıyor.(doğru)
*Okullar 14 Haziran’da kapanıyor.(doğru)
*Ben 21 Mart 1978 Salı günü doğmuşum.(doğru)
*Sınav 16 haziran’da yapılacak(yanlış)
*Sınav 16 Haziran’da yapılacak. (doğru)

7)Yön İsimlerinin Yazımı:

Yer-yön bildiren (doğu ,batı,güney,kuzey,orta…) sözcükler, tek başına ya da özel isimden sonra kullanıldıklarında küçük harfle,özel isimden önce kullanıldıklarında büyük harfle başlar:

*Siz Kuzey Amerika’yı gördünüz mü?
*Siz Amerika’nın kuzeyini gördünüz mü?
*Bu insanlar buraya Güney Asya’dan gelmişler.
*Bu insanlar buraya Asya’nın güneyinden gelmişler.
*Sizin daha da batıya gitmeniz gerekiyor.

NOT: Yer-yön bildiren kelimeler eğer bir insan topluluğunun yerini tutuyorsa büyük harfle başlatılmalıdır.
*Bu konuda Batı bizi anlamıyor.
*Dün Doğu bu haberle çalkalandı.

8.Coğrafi Terimlerin Yazımı:

“Ay,Güneş,Dünya,Mars…” gibi kelimeler eğer coğrafi bir terim olarak gök cisimlerini anlatmak için kullanılırsa büyük harfle, bunun dışında kullanılırsa küçük harfle başlar:

*Ay,Dünya’nın uydusudur.
*Siz, Dünya’nın Ay’a ve Güneş’e olan uzaklığını biliyor musunuz?
*Daha dünyalar kadar işim var.(terimlikten çıkmış)
*Pencereden içeriye güneş giriyordu.(terimlikten çıkmış ,güneş ışığı anlamında)

9)Tarihlerin Yazılışı:

Gün ve yıl sayıları rakamla ;ay, hem rakamla hem de yazıyla gösterilebilir:
*21 Mart 1978 *25.11.1930 *11.X.2000 *18/01/1919

Not:Tarih bildiren sayılardan sonra gelen ekler,kesme işaretiyle ayrılır.
*19 Mayıs 1919’da *18.12.1933’te

10)Birleşik Sözcüklerin Yazımı:

İki ya da daha çok sözcüğün yeni bir kavramı karşılamak üzere birleşip kalıplaşmasıyla oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir.

Birleşik sözcüklerden bazıları bitişik yazılırken bazıları da ayrı yazılır.Bir birleşik sözcüğün bitişik yazılması için şu özellikleri taşıması gerekir:

a)Anlam Kaymasıyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır:

Hanımeli, Kabakulak,Suçiçeği,Kuşpalazı,

b)Ses Değişikliği Yoluyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır:

Sütlaç,Kaynana,Cumartesi,Nasıl,Niçin,Zannetmek,His setmek,Emretmek,Sabretmek,
Kaybolmak,Kahrolmak,reddetmek

c)Tür Değişmesi Yoluyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır:

Gecekondu,Biçerdöver,Bilirkişi,Dedikodu,Ateşkes

d)Kurallı Birleşik Fiiller Bitişik Yazılır:

*Yapıverdi,Alıverdi,Öpüver,Koşuver (Tezlik birleşik fiili)
*Yapabildi,Yürüyebiliyor,Çalışabilmiş (Yeterlilik birleşik fiili)
*Bakakaldı,Süregelmiştir,Koşadursun (Süreklilik birleşik fiili)
*Düşeyazdı,Öleyazdı(Yaklaşma birleşik fiili)

Not: Etmek, olmak yardımcı eylemleri önündeki isimle birleşirken önündeki isimde bir ünlü düşmesi ya da bir ünsüz türemesi varsa bitişik, yoksa ayrı yazılır:

*Hissetmek ,Reddetmek,Emretmek, Terk etmek,Hasta olmak,Ayırt etmek…

11)İkilemelerin Yazımı:

İkilemeler ayrı yazılır ve aralarına herhangi bir noktalama işareti konmaz.

*Beni er geç anlayacaksın.
*Sen de doğru dürüst bir iş bulamadın gitti.
*Beni görüce koşa koşa yanıma geldi.

12)Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler:

1)Her cümle büyük harfle başlar:

*Sana bakmak bütün rastlantıları reddedip bir mucizeyi anlatmaktır.
*Yazdığım bütün şiirler,sana başlayan bir kitap için önsöz.
*Aşk sorgusunda şahanem yalnız kelepçeler sanıktır.

2)Yazı başlıklarının her sözcüğü büyük harfle başlar:

*Türk Dilinin Korunması *Aile Eğitiminin Önemi

3)Bütün özel adlar büyük harfle başlar.Özel adların başlıcaları aşağıda belirtilmiştir:

a)Kişi ad ve soyadları:
*Faruk Nafiz Çamlıbel *Halit Ziya Uşaklıgil

b)Hayvanlara verilen adlar:
*Sobanın başında uyuyan Pamuk mu?
*Bugün Boncuk keyifsiz gibi.

c)Ulus,mezhep,tarikat din adları:
*Biz İslamiyet’i 10. yüzyılda kabul ettik.
*Anadolu’da kurulan tarikatlardan biri de Aleviliktir.

d)Ülke adları:
*Türkiye ile Yunanistan ilişkileri eskisine göre şimdi daha iyi.

e)Bulvar,sokak,mahalle adları:
*Biz Turgut Özal Bulvarı’nda oturuyoruz.
*Mimar Sinan Mahallesi’ne yeni bir okul yapılıyor.

f)Kıta,bölge,dağ ,ova,deniz,göl,ırmak…adlarıağ,ova,deniz,göl,ırmak adları eğer kendinden önceki özel isme dahilse büyük harfle başlar,dahil değilse küçük harfle başlar.

*Konya Ovası Türkiye’nin buğday ambarıdır.

Yukarıdaki cümlede ‘ova’ sözcüğü özel isme dahil olduğu için yani ikisi bir olup bir yeri karşıladığı için büyük harfle başlar.Eğer ‘ova’ sözcüğünü çıkarıp sadece Konya dersek aklımıza Konya Ovası değil, Konya şehri gelecektir.

*Toros dağları Akdeniz’dedir.

Yukarıdaki cümlede ‘dağ’ sözcüğü özel isme (Toros) dahil olmadığı için küçük yazılır.
Özel ismin önündeki dağ sözcüğünü çıkarttığımızda Torosların tek başına yer adını karşıladığını görürüz.Öyleyse ‘dağ’ sözcüğü özel isme dahil değildir ve küçük harfle başlatılmalıdır.

*Siz Tuz Gölü’nü hiç gördünüz mü?
Yukarıdaki cümlede ‘göl’ sözcüğü büyük harfle başlamalıdır;çünkü ‘göl’ sözcüğü özel isme dahildir.Göl sözcüğünü cümleden çıkartıp tek başına ‘tuz’ dediğimizde yine tek başına kast edilen yeri karşılamadığını görüyoruz.Öyleyse buradaki göl sözcüğü özel isme dahildir ve büyük harfle başlatılmalıdır.Aşağıdaki örnekleri de bu mantık çerçevesinde inceleyiniz.

*Meriç nehri *Alp dağları *Van Gölü *Ağrı Dağı *Çanakkale Boğazı

g)Kurum,kuruluş,örgüt,parti,dernek adları:

*Sosyal Sigortalar Kurumu bugün zor durumdadır.
*Cumhuriyet Halk Partisi ,Atatürk tarafından kurulmuştur.

h)Yapı,yapıt,kitap,dergi,gazete adları:

*Ben Topkapı Sarayı’nı görmeyi çok isterdim.
*Sizlere Küçük Ağa’yı ve Çalıkuşu’nu okumanızı tavsiye ediyorum.
*Geçenlerde bu makalem Türk Dili’nde de yayımlandı.

Not:Özel ada dahil olmayan gazete ve dergi adları büyük harfle başlamaz:

*Dün Hürriyet gazetesinde yayımlanan köşe yazısını okudun mu?
*Kanun Resmi Gazete’de yayımlandı.
*Dergah dergisinde yayımlanan Kırık Aynalar adlı öyküyü okuduktan sonra öyküyü sever oldum.

i)Unvanlar,takma adlar:

Lakaplar, unvanlar büyük harfle başlar.

*Tarık Buğra eserinde Çolak Salih’in fiziki betimlemesini çok güzel yapar.
*Ahmet Mithat Efendi adeta bir yazı makinesidir.
*Ahmet Bey içeride mi?
*Sultan Hanım da mı yok?
*Dün Doktor Ahmet Bey bizdeydi.
*Ahmet doktor olmak istiyormuş.

Not: Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar.

*Ne güzel komşumuzdun sen Fahriye abla!
*Yarın Ayşe teyzem gelecek.
Ancak akrabalık bildiren sözcük kişinin lakabı olmuşsa büyük harfle başlatılmalıdır.
*Burada ona herkes Nene Hatun derdi.

ı)Dil adları:

*Türkçeye,Arapça ve Farsçadan pek çok kelime girmiştir.

j)Din ve mitoloji kavramları:

*Tanrı,Allah,Cebrail,Zeus …

k) Bitki Adları:

Ateş Dikeni (yanlış)

ateş dikeni (doğru)

Manisa Lalesi (yanlış )

Manisa lalesi (doğru)

Botanik adla yazılırken ilk kelime olan cins adı büyük, ikinci kelime olan tür adı küçük harfle başlar.Botanik isimler italik harflerle veya vurgulu yazılır.

Lavandula Angustifolia (yanlış)
lavandula angustifolia (yanlış)
Lavandula angustifolia (doğru)
Lavandula angustifolia (doğru)


Not: Tanrı sözcüğü özel ad olarak kullanılmadığı zaman küçük harfle başlatılır.

*Yunanlılar da tanrılarına kurban sunarmış.
Bazı dini kavramlar gelenekselleşmiş olarak küçük harfle başlar:cennet,cehennem,sırat köprüsü…

k)Milli ve dini bayramların adları büyük harfle başlar:
*Kurban Bayramı *Ramazan Bayramı *Cumhuriyet Bayramı….

13)Satır Sonunda Kelimelerin Bölünmesi:

Türkçede satır sonuna sığmayan kelimeler bölünebilir;fakat heceler bölünemez.

………………………………………………………………………………………………gel-
iyorum (yanlış)
………………………………………………………………………………………………..ge-
liyorum (doğru)

Birleşik kelimeler satır sonunda bölünürken tek bir sözcükmüş gibi hecelere ayrılır.

………………………………………………………………………………………………baş-
öğretmen (yanlış)
………………………………………………………………………………………………..ba-
şöğretmen (doğru)
……………………………………………………………………………………………….ilk-
okul (yanlış)
………………………………………………………………………………………………...il-
kokul (doğru)
……………………………………………………………………………………........Durmu ş-
oğlu (yanlış)
…………………………………………………………………………………………..Durmu-
şoğlu (doğru)

Ayırmada satır sonunda ve satır başında tek harf bırakılmaz.

………………………………………………………………………………………..………..a-
raba (yanlış)
...…………………………………………………………………………………………….ara-
ba (doğru)
.…………………………………………………………………………………………….niha-
i (yanlış)

………………………………………………………………………………………………..ni-
hai (doğru)

Kesme işareti satır sonuna geldiği zaman yalnız kesme işareti kullanılır;ayrıca kısa çizgi kullanılmaz.

………………………………………………………………………………………….Edirne’-
nin (yanlış)
…………………………………………………………………………………………...Edirne’
nin (doğru)
……………………………………………………………………………………………2005’-
te (yanlış)
...…………………………………………………………………………………………..2005’
te (doğru)

14)Ses Olaylarıyla İlgili Yazım Kuralları:

a)Ünsüz değişimi (yumuşaması) yazıya yansıtılır;ancak özel isimlerin yumuşaması yazıya yansıtılmaz.
*Kitapı (yanlış) kitabı (doğru)
*Mehmed’in (yanlış) Mehmet’in (doğru)

b)Sert ünsüzlerin benzeşmesi yazıya yansıtılır.
*Dolapda (yanlış) dolapta (doğru)
*2005’de (yanlış) 2005’te (doğru)

c)Dudak ünsüzlerinin benzeşmesi(iç ses benzeşmesi) yazıda gösterilmelidir.
*Perşenbe (yanlış) Perşembe(doğru) *penbe (yanlış) pembe (doğru)
*Tenbel (yanlış) tembel (doğru) *çenber (yanlış) çember (doğru)
Ancak kimi özel isimlerde ve birleşik sözcüklerde n’li yazılış doğrudur.
*Saframbolu (yanlış) Safranbolu (doğru) *ombaşı (yanlış) onbaşı(doğru)

d)Ünlü düşmesi yazıda gösterilir.
*ağızı (yanlış) ağzı (doğru) *sabır et (yanlış) sabret (doğru)

e) ‘y’ kaynaştırma ünsüzünden kaynaklanan söyleyişteki daralma yazıya yansıtılmaz.
*Sevmiyecekmiş (yanlış) sevmeyecekmiş (doğru) *yaşıyan (yanlış) yaşayan (doğru)

f)Söyleyişte bazı sözcüklerde yer değiştirme (göçüşme,metatez) olur;ancak bunlar yazıya yansıtılmamalıdır.
*yanlız (yanlış) yalnız (doğru) *yalnış (yanlış) yanlış (doğru)
*kiprik (yanlış) kirpik (doğru) *kirbit (yanlış) kibrit (doğru)

Kaynak:
http://www.edebiyatogretmeni.net/yazim_kurallari.htm

Bu örneği doğru bulmadığımı Türk Dil Kurumu'na bildrmiştim. Kurum başkanlığı aşağıdaki cevabı göndermiş ancak örnek henüz yerinde duruyor. Kendilerine tekrar bilgi verdim.

T.C.
ATATÜRK KÜLTÜR, DİL VE TARİH YÜKSEK KURUMU
Türk Dil Kurumu Başkanlığı

Sayı : B.02.1.KDT.5.02.10.00-
Konu :

Sayın Yücel ÖZLEM

İlgi:17/12/2006 tarihli yazı.

Kurumumuzun çıkardığı sözlüğün baskısı sonrasında, örneğin yanlış olduğu ilgili çalışma kollarımızca değerlendirilmiştir. Genel Ağ ortamında sitemize girdiğinizde, Güncel Türkçe Sözlük’ten bu örneğin atılmış olduğunu görebilmektesiniz. Dilimiz konusunda olan duyarlılığınızın kalıcı olmasını dilerim

Bilgilerinizi rica ederim.

Prof. Dr. Şükrü Halûk AKALIN Türk Dil Kurumu Başkanı

Aşağıdaki mesajlar sahtekarlık! (EB tohumları) bölümünden taşınmıştır.
Malina

-Değerli Ağaçsever, cevap verdiğiniz için teşekkür ederim. Ancak üzülerek belirtmeliyim ki; savunduğunuz düşünce tarzını anlayamadım.

-Bu aile içinde, bildiğim kadarı ile bazı ilkeler var. Bunlardan birisi de bilgi paylaşımı. Bu, üyelere katıldıkları bir tartışmada, bildiklerini doğru olarak ifade etmek mükellefiyetini getirir kanaatindeyim. Bir ceza hukuku tabiri ile açılan bir başlık altında, kullanıcı isminde "avukat" unvanını da istimal eden bir aile üyesinin, bu tür değerlendirmeler yapmasını, doğru bulmadığımı belirtmek istiyorum.

- Sayın "dortyuz" Uyarı görevini yerine getiriyor. Diğer konulara karışmasın diye ayrı bir başlık açılıyor. Sayın praecox sorumlu bir üye gibi nesnel değerlendirmeler yapıyor. Bu başlık altında yapılması gereken de budur.

-Bunları söylemiş olmamdan gücenmeyiniz lütfen. Siz gerekli hukuki değerlendirmeleri yaptıktan sonra görüşlerinizi ifade edip tercihi mağdurlara bıraksaydınız o zaman görüşlerinize saygı duymaktan başka bir tavrım olamazdı. Şayet bu tartışmaya hiç katılmasanız ben buna da saygı duyardım. Zira burada bildiklerini söylemek tercihe bağlı olmalı. Ancak konuşuyor veya yazıyor isek doğruları, doğru anlaşılabilir şekilde ifade etmek mecburiyetimiz var gibi geliyor.

Not:________________________________
Alıntı yaptığım mesajınızda, bilgimin yettiği kadar yazım hatalarını düzelttim. Düzelttiğim yerleri de aslından ayrılabimesi için işaretledim. Yine "agaclar.net" kurallarına uymak adına yaptığım bu küçük mudahale için umarım kızmazsınız.

:rolleyes: ben ne dedim o kadar kötü özlem hanım :) dediğim şudurki ufak bir eylem de olsa kişinin yaptığı ceza hukuku anlamında bir suçtur.. ama siz de biliyorsunuzki ülkemiz şartlarında insanlar haklarını aramak yerine genelde beddua etmekle yetiniyolar.. ****** bu konuda mağdur olan herkes bu konuda girişimde bulunabilir engel yok.. ben sadece bir tespitte bulunmak istemiştim insanların ufak şeyleri sineye çektiği dolayısıyla bu tip olayların hukuki sürece dahil olmadığı konusunda.. umarım yine kötü birşey dememişimdir :D

-Çok sayın "avukatkemal", Cevap verme nezaketiniz için tekrar teşekkür ediyorum. Yücel isminin kadınlarda da kullanıldığına raslanıyor. Herhalde o yüzden yanıldınız. Alıntı yaptığım mesajda bu sebeple bir düzeltme yapmak zorunda kaldım. Bu defa yazım hatalarınızla uğraşmayacağım. Hukuk anlayışlarımızdaki fark da ortaya çıkmış bulunuyor. Bu nedenle hukuk konusunda da sizinle yazışmak istemiyorum.

-İzninizle size "Forumda, Türkçe'nin doğru kullanımı"nın önem verilen ve yaşatılmaya çalışılan bir kural olduğunu tekrar hatırlatmak istiyorum. Belki faydası olur diye de aşağıda iki adres veriyorum. Hoşça kalın.

http://www.agaclar.net/forum/showthread.php?t=1669

http://www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster...AC10DE3DF29AC6

adınızdan dolayı yanıldığım için özür dilerim ama takdir edersinizki yanılma insana mahsustur ve kasıtlı olmadığımı anlamışsınızdır yucel bey..hukuki konuların tartışılacağı yer de burası değil, sonuçta hukuk forumu değil, sadece laf lafı açardan geldik, hiç sorun değil..yalnız benim anlamadığım, bu forumda herkes türkçeyi en muhteşem şekilde kullanıyor da ben mi çok kötü kullanıyorum bana yazım hatalarıyla ilgili uyarıyı yapma ihtiyacı hissettiniz..dikkat ederseniz 2-3 ufak hata dışında çok büyük bir hata yoktur..takdir edersiniz ki saat gece 3te yazılan mesajda hata yapılabilmesi mümkündür..ayrıca bir forum sitesinde tüm dil kurallarını eksiksiz uygulama gibi bir çabaya girmek de işin özünden çok uzaklaşmak olur..umarım bu mesajımı da yanlış anlamazsınız :) hoşçakalın

Sadece size değil, o sıra kiminle yazışıyorsak özellikle ona uyarıda bulunmaya çalışıyoruz.

diyorsunuz; biz de diyoruz ki:

demeyelim. Türkçe'yi daha doğru kullansak kötü mü olur? :)

Bu bizim ANA DİLİMİZ!

Hayatımızın büyük bir bölümünü bilgisayar ve internet kapsamaktayken bu mantalite ile nereye varabiliriz dersiniz?
Türkçe'yi internette korumayalım, televizyonlarda yepyeni bir dil yaratalım, sokaklarda dolaşırken kendimizi New York'da zannedelim, çocuklarınız ya da bizim kuşağımız kendilerine has bir dil kullansınlar...Kendimizi ifade etme yeteneklerimiz körelirken, anlatmak istediklerimizin özüne nasıl varabiliriz acaba?

Saygılar.

arkadaşlar tamam sustum..burada herkes mükemmel türkçe ile konuşuyor bir ben böyle bozuk türkçe kullanıyorum..konuyu buraya getirdiniz ya tebrik ediyorum herkesi..

Size yazılan üslup böyle:

Alıntı:

... "agaclar.net" kurallarına uymak adına yaptığım bu küçük müdahale için umarım kızmazsınız. -İzninizle size "Forumda, Türkçe'nin doğru kullanımı"nın...

Ama böyle devam ederseniz, ben konuyu çok başka yere de getirebilirim.

kusura bakmayın malina hanım ama konu kaçtır benim türkçeme kitlendi kaldı..

Hayatımızın büyük bir bölümünü bilgisayar ve internet kapsamaktayken bu mantalite ile nereye varabiliriz dersiniz?

Bu defa yazım hatalarınızla uğraşmayacağım.

İzninizle size "Forumda, Türkçe'nin doğru kullanımı"nın önem verilen ve yaşatılmaya çalışılan bir kural olduğunu tekrar hatırlatmak istiyorum. Belki faydası olur diye de aşağıda iki adres veriyorum. Hoşça kalın.

http://www.agaclar.net/forum/showthread.php?t=1669

http://www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster...AC10DE3DF29AC6

sizce bu laflar şıkmı? emin olun ben de en az sizin kadar türkçeyi iyi kullanabilirim ama laf döndü dolaştı benim türkçeme geldi.. suçum ne peki? sadece türklerin ufak tefek olaylara karşı duyarsız kaldığını hukuki yollara başvurmadığını söyledim.. ben yucel beye en ufak olumsuz bir tavırda bulunmadım laf etmedim..yazdıklarım yukarıda..

ayrıca
Ama böyle devam ederseniz, ben konuyu çok başka yere de getirebilirim.
demeniz de uygun mu sizce? neyse çok uzadı konu.. isteyen istediğini yapsın.. benim türkçemi beğenmiyorsanız üyeliğimi de silebilirsiniz, bir forum sitesinde türkçemin böyle öğrenci azarlar gibi tartışılmasını kabul edemem.. tercih sizin..saygılarımla..

Bakın, eğer ilgilendiğiniz konuyla ilgili böyle laflar etmeseydiniz üzerinize fazla gelmeyecektim.

Ancak kendileri bir sorun yaşadığında, herkesi tavır almaya çağıranlar, o sıra ilgilenmedikleri bir konularla ilgili "ne olacak canım sen de" deme eğliminde olduklarında hem üzülüyor hem sinirleniyorum.

O zaman, birilerine bozuk tohumları kakalayanların eline harika bir savunma aracı vermiş olursunuz.

Çok rahat, bunu söyleme hakkını kendinde görür:

"Haklısınız, daha dikkat edilse iyi olur" deyip geçseniz, yazılarınızda hatalar olsa bile, dikkat ettiği halde başlangıçta hataların devam etmesi normal deyip geçeceğiz. Ama siz dikleniyorsunuz, olay giderek tırmanıyor.

Siz "arkadaşlar tamam sustum..burada herkes mükemmel türkçe ile konuşuyor bir ben böyle bozuk türkçe kullanıyorum..konuyu buraya getirdiniz ya tebrik ediyorum herkesi.. deme hakkını kendinizde bulursanız, devamını duymaya da hazırsınız demektir. Lütfen, faşist site yöneticilerince mağdur edilmişi oynamayın. Türkçe'nizi beğenmemek, üye silme gerekçesi değildir. Baştan beri, sadece daha özen göstermeniz rica ediliyor.

Çok saygıdeğer Malina Hanım,

Daha önceki yazışmalara dikkat buyurursanız bu sitede ilk kez "Gittigidiyor" sitesine mesaj atıp yapılanın suç olduğu konusunda uyaran ve bu hususa ilişkin:

diyen benim.

Ayrıca, yine, ilgili satıcıya:

"Bu nası satmama anlamadım..hala satışta duruyor ürünler..ayrıca alım yaptığınız yeri bildirmeniz lazım sahte mal verdiyse..bakın burda yaklaşık 100 kişiyi dolandırmışsınız..hepsi ayrı suçtur..belki değeri az olabilir ama bu bir suçtur yaptığınız."

diyen de..

Üzülerek görüyorum ki,
"Ancak kendileri bir sorun yaşadığında, herkesi tavır almaya çağıranlar, o sıra ilgilenmedikleri bir konularla ilgili "ne olacak canım sen de" deme eğliminde olduklarında hem üzülüyor hem sinirleniyorum."

demişsiniz. Düzeltmem gerekiyor ki ben bu satıcıdan herhangi bir ürün almama rağmen sırf insanlar mağdur olmasın maksadıyla bu hususla ilgilendim, "Ne olacak sen de" diye bir söylemde bulunmadım, bu neticeye nasıl vardınız gerçekten anlayamadım efendim.

Yazım konusunda ise:
"Haklısınız, daha dikkat edilse iyi olur" deyip geçseniz, yazılarınızda hatalar olsa bile, dikkat ettiği halde başlangıçta hataların devam etmesi normal deyip geçeceğiz. Ama siz dikleniyorsunuz, olay giderek tırmanıyor.

demişsiniz. Efendim demek istediğim hususu hemen arz edeyim. Yazımla ilgili beni uyarma inceliğinde bulunan arkadaşımızın niyetinin "üzüm yemek değil bağcıyı dövmek" olduğunu üzülerek görüyorum. Ben şimdiye kadar sadece bu forumda 50 civarında mesaj attım, bu arkadaşla 6-7 karşılıklı mesajlaşmamız oldu, acaba o zamana kadar kendisinin ve başkalarının dikkatini çekmedi mi yaptığım BÜYÜK imla hataları da ismiyle ilgili bir yanlışlık yaptığımda ve hukuki fikirlerimi paylaşmadığını beyan ettiğinde görmeye başladı bu eksiklikleri..Sağolsun arkadaşımız bana www.tdk.gov.tr nin adresini gönderme nezaketinde bulunmuş sizin de dediğiniz gibi çok kibar bir şekilde. Ben de hayattaki tecrübesizliğimden olsa gerek, anlayamadım bir an bu arkadaşımızın bu husustaki ulvi maksadını. O zaman ben de kendisinin İZNİYLE zatialine faydası olması umuduyla:


www.tartismausulu.org

http://www.nazikveturkcekurallarinau...ekdegildir.org

sitelerinin linkini vermek istiyorum. En içten hürmetlerimle!

Buradaki son mesajları "Forumda Türkçenin Kullanımı" bölümüne taşıyacağım. :)

Silindi sanmamanız için haber veriyorum. Daha sonra bu mesajımı sileceğim. Sizce uygun mu?

Zatıaliniz nasıl tensip buyurursa..

Soranda kabahat :)

Selamlar cümleten. Ben bu siteye, yaklaşık 2 haftadır üyeyim. Ve ilk yazdığım mesajlarımda, dünyanın en uzun cümlelerini kuran biriydim. Hala yazım hatalarım olmuyor değil. Ama bunu en aza indirme çabasındayım. Benim yazılarımı okurken, insanların göz zevkini bozmaya hiç hakkım yok. Defalarca tenkit edildim ama bu beni hiç rahatsız etmedi. Bir kaç kez agresif davrandığım oldu ama özür dilemesini bilen insanlardanım, çünkü hata bendeydi. Ayrıca noktasız, virgülsüz bir yazının anlaşılmadığını, hatalarımı görünce anladım ben de. Anlatmak istediğim şu ; Benim yazılarımı okurken, insanların sıkılmasını istemem. Ayrıca diğer insanların yazılarını okurken de, sıkılmayı hiç istemem. Kendimize yapılmasını istemediğimiz şeyleri bir başkasına yapmayalım. Mesleğimiz, mevkimiz, okuduğumuz okullar ne olursa olsun, hiç bir şey yazım hatalarımızın göz ardı edilmesine engel olamaz..
Şimdiye kadar beni yazım hatalarım için uyaran insanlara karşı, en ufak bir saygısızlığım olduysa, tekrar özür diliyorum.

Saygılar..

Dikkatimi çekti, devrik cümle kullanmak hatalı birşey değil Kİ günah çıkarır gibi devrik cümleler lanetleniyor burada :)

Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz,
Göz yaşlarıma, ellerinizle?

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum
Orhan Veli Kanık

Herhalde devrik olmayan cümlelerle bu kadar etkili olmazdı bu şiir :) Demek istediğim şudur ki, devrik cümlelerle anlatıma renk katılabilir, değişik bir tat verilebilir. Resmi yazışmalar dışında devrik cümleler yeri geldiğinde her zaman kullanılabilir bence..özellikle de forumlarda :)

-Çok Sayın "avukatkemal" Olayları doğru hatırlamak için yazılarımızdan sırası ile alıntılar yaptım. Buraya kadar aramızda hukuki bir anlaşmazlık var gibi görünmüyor. Tam aksine ben sizin hukuk adamı tavrınızı destekliyorum. En azından öyle yaptığımı düşünüyorum.

-Şahsınıza değil ama "Sahtekarlık" suçlamasına muhatap olan kişiye seslenerek Türkçe'nin doğru kullanımı hakkında bir uyarıyı da yapımış bulunuyorum. Ne zaman? İlk yazımdan hemen sonra. Bu uyarıyı neden, ilk yazımda yapmadığımı da açıklıyorum. Ben o başlık altında yazan herkes için bu uyarının yeterli olacağını sanıyorum.

_______Not:__________
Açıklamalarım devam edecek.