Mantar: Ne Hayvan Ne Bitki, Başka Bir Âlem

[J.Barutçiyan]

Orta ve yeni çağlarda, Avrupa'da evinizde Merula lacrimans bulunduğu komşularınız tarafından bilinirse, eviniz sorgusuz sualsiz ateşe verilirdi.

Zira bu mantar kısa bir sürede bir kasabanın bütün ahşabını yiyebilir ve sporları yüz yıldan fazla canlı kalabilir.

[J.Barutçiyan]

Yıl 1534... Papa 7. Clement yediği Amanita phalloides mantarından zehirlenerek ölüyor, sonuç korkunç: Papa 3. Paul engizisyonu başlatıyor.

Roma kralı Claude, beşinci karısı Aggripin tarafından zehirleniyor, mönüde yine Amanita phalloides.

Bu sefer Romalılardan beri severek yediğimiz Amanita caesarea ile karışık sunuluyor.
Sonuçta Neron, Roma kralı oluyor.

[J.Barutçiyan]

Kuzey kutup dairesi civarında bolca bulunan Amanita muscaria, ren geyikleri tarafından çok sevilen bir mantar türü.

Fakat insanlar için zehirli ve çok kuvvetli halüsinojen etkisi var.

Tarihte Laponlar bu mantarı kullanarak transa geçmeyi alışkanlık edinmişler.

Ren geyikleri tarafından çekilen uçan kızak hikâyesinin, yani modern Noel Baba imajının bu trans durumlarında ortaya çıktığı biliniyor.

[J.Barutçiyan]

İsa'dan 6000 yıl öncesi insanı, sert ve lifli bir ağaç mantarı olan Fomes fomentarius'u kurutup ateş yakarken kav olarak kullanıyordu.

Buda'nın, mantar zehirlenmesinden öldüğü söylenmektedir.

[J.Barutçiyan]

Bunları Biliyor musunuz?


♦Türkiye'de 2 mm'den büyük mantar cinslerinin sayısı 10-15 bin arasında, buna karşılık sularımızda yaklaşık 400 çeşit balık yaşıyor.

♦Bilimsel olarak Amanita ailesi olarak bilinen mantarlar adlarını Türkiye'deki Amanos dağlarından almış.

♦Dünyanın en pahalı mantarı olan trüfün tarihteki izine ilk kez ülkemizde bulunan çivi yazılı Hitit tabletlerinde rastlanmıştır.

♦ Polyporus ailesinden kimi mantarlar günde 1 trilyon spor (tohumcuk) üretebilirler.

♦Kimi mantarlar sporlarını saniyede 1 m. hızla fırlatırlar, sporların boylarıyla oranlandığında bu hızlanma 25 000 g kuvvetindedir. En antrenmanlı astronotlar bile sadece 8 g kuvvetine dayanabilirler.


♦Tek bir Boletus edulis mantarının her sporu bir mantar verseydi, bir senede 500 kilometrekare alanı kaplardı.

♦ Mantarların kök ve ana yapısını oluşturan miselyum o kadar incedir ki 200 tanesi yan yana sadece 1 milimetre eder.

♦Tek bir Armillera bulbosa mantarının kök yapısısının 5 hektarlık bir alana yayıldığı ve toplam ağırlığının 10 tondan fazla olduğu hesaplanmıştır.


♦Agaricus bistorquis mantarı betonu ve asfaltı delerek çıkabilir. Şehirlerde sıklıkla görülen bu mantar yenebilir.

♦Hâlâ mantar veren bazı miselyumların 1500 yaşında
olduğu tahmin edilmektedir.

[gölgece]

Orijinal Mesaj Sahibi J.Barutçiyan

Bunları Biliyor musunuz?


...

♦Hâlâ mantar veren bazı miselyumların 1500 yaşında
olduğu tahmin edilmektedir.

Bu konudaki tahmin nasıl yapılıyor?

Ağaçlar gibi halkalarını sayma imkanı olamayacağından Karbon 14 yolu ile veya başka bir yöntemle mi yaş tahmini (sanırım net olarak saptanamıyor!) yapılabilmektedir?

[gölgece]

Mantarlar dünyası bitkiler ve hayvanlar gibi ayrı bir dünya olduğuna ve verdiğiniz sayılara göre çok büyük bir dünya öyle ki sayıca bitkiler dünyasına tur bindiriyor.

Sanırım suda yaşayan mantarlar da var. Belirttiğiniz milyonla ifade edilen sayıda sadece karada yaşayan mantarlar mı var yoksa denizlerde ve tatlı sularda yaşayan mantarlar da dahil mi?

Sorumu ilgisiz bulabilirsiniz ama dünyanın büyük kısmı denizler ile kaplı ve ilk birkaç yüz metreden sonrası bitki yaşamına, daha aşağılar ise birçok hayvanın yaşamasına uygun değil, oysa mantarlar için çok uygun bir ortam.

Mantarları tam olarak anlamak için soruyorum.

[J.Barutçiyan]

Orijinal Mesaj Sahibi gölgece

Bu konudaki tahmin nasıl yapılıyor?

Ağaçlar gibi halkalarını sayma imkanı olamayacağından Karbon 14 yolu ile veya başka bir yöntemle mi yaş tahmini (sanırım net olarak saptanamıyor!) yapılabilmektedir?

İnceleme altına alınan bir mantar miselinin senelik büyüme (yayılma) hızını yaklaşık 10 sene kadar izleyip ortalama yayılma hızı mantarın yayılımının yarı çapına bölünür.

a) Pek çok misel, bir engelle karşılaşmadığı sürece genişleyen bir daire şeklinde yayılma eğilimindedir.
b) Çapı yüzlerce kilometreyi geçen misel daireleri uydudan gözlemlenmiştir. (Moğolistan)