Dünyanın en istilacı canlıları

[gece]

Her canlı varolma mücadelesi verir. Ancak bazı canlılar bu konuda diğerlerinden çok daha başarılıdır. Hatta (kendi açısından) o kadar başarılıdır ki diğer canlı türlerinin onların bulunduğu alanda yaşama şansları pek yoktur.

Milyonlarca canlı türünü içeren canlılar aleminin en istilacı 100 türü dünya biyoçeşitlilik gününde karşınızda...

Dilimizde bir söz vardır "dağdan gelip, bağdakini kovmak' diye, işte bu listelerdeki tüm canlıların ortak noktası bu. Tamamı bir şekilde dışarıdan gelip ulaştıkları flora ya da faunada, diğer tüm canlı türlerini baskılayıp, onlara yaşam hakkı tanımadan hakimiyet kuruyor, doğal denge ve biyoçeşitlilik için tehdit oluşturuyorlar.

Tümünün dışarıdan, yabancı olarak gelişleri önemli, bu canlılardan (özellikle bitki olanlar, canlı hayvanlar ve mantarlar zaten çok ithal edilmiyor) ülkemizde olmayanların üstüne para da verip ithalinin hiç beklenmedik yıkıcı sonuçları olabilir. Hatta 'olabilir' değil olacaktır, çünkü bu canlıların tümünün biyoçeşitlilik için tehdit oluşturduğu kanıtlanmış istilacı türler olduğu, bilimsel bir gerçek.

Biyoçeşitlilik adına, güzünüz aşağıdakilerin üzerlerinde olsun.



gece
doğa, doğal olarak çeşitlilikten yanadır diyen forum kişisi.



İstilacı Bitkiler Alemi Canlıları

istilacı tür (bilimsel adı)	Türkçe adı (varsa)*	cinsi
Spathodea campanulata	Afrika Lale Ağacı	(ağaç)
Miconia calvescens	Kadife Ağaç	(ağaç)
Leucaena leucocephala	Akasya Palida	(ağaç)
Cinchona pubescens	Kınakına	(ağaç)
Melaleuca quinquenervia	Kağıtkabuklu Maleleuka	(ağaç)
Cecropia peltata	Trompet ağacı	(ağaç)
Prosopis glandulosa	Ballı Mesqite	(ağaç)
Pinus pinaster	sahil çamı	(ağaç)
Schinus terebinthifolius	pembe biber, yabani/yalancı karabiber, Brezilya biber ağacı	(ağaç)
Ardisia elliptica	Ayakabıdüğmeli Ardisia	(ağaç)
Morella faya	Mum Meyveli Mersin	(çalı)
Hiptage benghalensis		(çalı)
Psidium cattleianum	Çilek Guava	(çalı)
Rubus ellipticus	Sarı Seylan Böğürtleni	(çalı)
Lantana camara	ağaç minesi	(çalı)
Clidemia hirta	Sabun Çalısı	(çalı)
Mimosa pigra	Mimoza, küstüm otu/çiçeği	(çalı)
Acacia mearnsii		(çalı)
Ulex europaeus		(çalı)
Polygonum cuspidatum Sieb. & Zucc. (=Fallopia japonica (Houtt. Dcne.)	çoban değneği	(çalı)
Ligustrum robustum	kurtbağrı	(çalı)
Opuntia stricta		(çalı)
Tamarix ramosissima	ılgın	(çalı)
Spartina anglica	kaytanotu	(çimen)
Imperata cylindrica		(otsu)
Arundo donax	kargı	(otsu)
Mikania micrantha		(sarmaşık, tırmanıcı)
Pueraria montana var. lobata		(sarmaşık, tırmanıcı)
Lythrum salicaria	kançiçeği, kırmızı hevhulma	(baharat)
Hedychium gardnerianum	kahili zencefili	(baharat)
Euphorbia esula	eşek sütleğeni	(baharat)
Sphagneticola trilobata		(baharat)
Chromolaena odorata		(baharat)
Caulerpa taxifolia	katil yosun	(yosun)

İstilacı Hayvanlar Alemi Canlıları

istilacı tür (bilimsel adı)	Türkçe adı (varsa)*	cinsi
Salmo trutta		(balık)
Oreochromis mossambicus		(balık)
Micropterus salmoides		(balık)
Clarias batrachus		(balık)
Gambusia affinis		(balık)
Lates niloticus		(balık)
Cyprinus carpio		(balık)
Oncorhynchus mykiss		(balık)
Aedes albopictus		(böcek)
Anoplophora glabripennis		(böcek)
Pheidole megacephala		(böcek)
Anoplolepis gracilipes		(böcek)
Coptotermes formosanus		(böcek)
Linepithema humile		(böcek)
Bemisia tabaci		(böcek)
Anopheles quadrimaculatus		(böcek)
Cinara cupressi		(böcek)
Lymantria dispar		(böcek)
Trogoderma granarium		(böcek)
Vespula vulgaris		(böcek)
Solenopsis invicta		(böcek)
Wasmannia auropunctata		(böcek)
Asterias amurensis		(deniz yıldızı)
Carcinus maenas		(kabuklu)
Eriocheir sinensis		(kabuklu)
Cercopagis pengoi		(kabuklu)
Acridotheres tristis		(kuş)
Sturnus vulgaris		(kuş)
Pycnonotus cafer		(kuş)
Myocastor coypus		(memeli)
Mustela erminea		(memeli)
Mus musculus		(memeli)
Oryctolagus cuniculus		(memeli)
Capra hircus		(memeli)
Herpestes javanicus		(memeli)
Rattus rattus		(memeli)
Cervus elaphus		(memeli)
Sciurus carolinensis		(memeli)
Macaca fascicularis		(memeli)
Felis catus		(memeli)
Sus scrofa		(memeli)
Vulpes vulpes		(memeli)
Trichosurus vulpecula		(memeli)
Trachemys scripta elegans		(sürüngen)
Boiga irregularis		(sürüngen)
Mnemiopsis leidyi		(taraklı)
Platydemus manokwari		(yassı solucan)
Corbula amurensis		(yumuşakça)
Achatina fulica		(yumuşakça)
Dreissena polymorpha		(yumuşakça)
Euglandina rosea		(yumuşakça)
Mytilus galloprovincialis		(yumuşakça)
Pomacea canaliculata		(yumuşakça)
Lithobates catesbeianus (=Rana catesbeiana)		(yüzergezer)
Eleutherodactylus coqui		(yüzergezer)
Rhinella marina (=Bufo marinus)		(yüzergezer)

İstilacı Mantar ve Diğer Canlılar Alemi Canlıları

istilacı tür (bilimsel adı)	Türkçe adı (varsa)*	cinsi
Cryphonectria parasitica	Kestane kanseri mantarı	(mantar)
Ophiostoma ulmi sensu lato		(mantar)
Batrachochytrium dendrobatidis		(mantar)
Aphanomyces astaci		(mantar)
Phytophthora cinnamomi		(mantar)
Plasmodium relictum		(mikro-organizma)
Rinderpest virus		(mikro-organizma)
Banana bunchy top virus (BBTV)		(mikro organizma)
Undaria pinnatifida		(yosun)

Kaynak: http://www.issg.org


*= İstilacı canlılar yerli, tanıdık bildik türler olmadıkları için Türkçe adlarının olmayışı yadırganmamalıdır.

[gece]

Bu türlerin yabancı türler oluşuna dikkatinizi çekerim. Çoğunun Türkçe adlarının olmayışı sürpriz ya da dilimizin eksikliği değildir. Hatta üzerinde güneş batmayan imparatorluğun dili İngilizcede bile bu canlı türleri "alien" olarak nitelendirilmektedirler.

Ancak bir şekilde dilimize geçmiş olanlar ve adlandırma önerilerine olanak sağlamak amacıyla ayrı bir sütun açtım ve dağdan gelip, bağdakini kovma durumunu da ilk yazıya ekleme yaparak biraz daha açıklamaya çalıştım.


Bu konunun gündeme getiriliş nedeni, ülkemiz topraklarına ulaştıklarında bir anlamda iş işten geçmiş olacağından, önceden farkındalık oluşturup, yeni bitki, ithal bitki konusunun sınırsız, sorunsuz, yan etkisiz olmayabileceğini vurgulamak ve zarar doğmadan, önleme düşüncesidir.

Site ve forum olarak doğru, bilimsel bilgiye çok önem veriyoruz ancak bunu bilimsel literatür derecesinde yapmamız, çoğunluğumuzun eğitimi bu yönde olmadığından mümkün değildir. Yanlışların bile yazıyla da olsa ifadesi, aramızda yanlış bilgiyi düzeltebilecek birikimdeki arkadaşların da bulunması nedeniyle, doğru bilgiye daha çabuk ulaştırıcı bir etki yapabilir.

gece
bilinç ve bilgi, çok geç olmadan yolunuzu aydınlatsın diyen forum kişisi

[gece]

Orman Mühendisleri Odası Yayını olan, Orman Mühendisliği dergisi, Ekim-Kasım-Aralık 2009'sayısının 30-36. sayfalarında Orman Yük. Müh. Dr. Münevver Arslan ve Orman Yük. Müh. Şaban Çetiner'in hazırladıkları yazıyı, oldukça uzun olduğundan, bölerek yayınlamaya başlıyoruz.

Yazının yazarları ile Orman Mühendisleri Odası'na teşekkür ediyoruz.

İstilacı Türler ve Ormanlara Etkileri

GİRİŞ:
Ormanları yangın, böcek ve hastalık gibi doğal tehditlerden korumak amacıyla alınan önlemler sürdürülebilir orman yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Daha ağır ve ilave bir tehdit olarak dünya ormancılığında istilacı türlerin etkisi giderek artmaktadir.

İstilacı türler, belirli bir ekosistemde doğal olmayan, yerleşmesi ve yayılması sosyo-kültürel, ekonomik veya çevre zararlarına ya da insan sağlığında zararlara sebep olan veya sebep olabilecek olan türlerdir.

İnsan ve ürünlerin giderek artan küresel hareketi yabancı türlerin dünyadaki hareketini kolaylaştırmaktadır. Bu türler gıda, ev eşyası, ahşap ve ahşap ürünü, yeni ve kullanılmış lastik, hayvan ve bitki ürünü, konteyner, istif rafı, iç ambalaj malzemesi nakliyeleri ve insan ulaşımı ile yeni ortamlara istemeden yerleşebilmektedir.

Doğal yırtıcılarının, rekabetçilerinin ve hastalık yapan etmenlerinin olmaması nedeniyle, yeni ortamlarda başarılı olabilmekte ve doğal türlere rağmen tüm ekosistemi etkileyerek yayılabilmektedirler.

Ancak istilacı türlerin hepsi yanlışlıkla getirilmiş değillerdir. Bunlar, özellikle doğal kaynak yönetimi için merak uyandıran, bir ekosistemde ekonomik, çevresel veya sosyal faydaları sağlamak için bilerek getirilen ve doğal olmayan türlerdir. Birçok bitki, ağaç ve hayvan türleri bahçe düzenleme veya evcil hayvan sanayi için doğal ortamlari dışına götürülmektedir.

Bu türler ormanlar ve diğer ekosistemlerde ciddi sorunlara sebep olmaktadir. Bu, ormancılık işkolunda önemli bir konudur. Çünkü tarımsal ormancılık (agro-forestry), ticari ormancılık ve çölleşmeyle mücadele için kullanılan birçok ağaç türü yabancıdır veya o alan için doğal değildir. Çesitli hizmetleri sağlamak amacıyla getirilen bu türler elbette önemlidir. Ancak, doğal ekosistemler üzerinde olumsuz etkilere sebep olmalari kaçınılmazdır.

İstilacı türlerin netliği ve ormancılığa etkileri hala tartışılmakta ve orman yönetimi kapsamında yeniden gözden geçirilmesine ihtiyaç duyulmakta iken, çok sayıda girişim, program ve faaliyet baslatılmıştır. Programların çoğu belirli bir bitki zararlısının (yani, bitki veya bitki ürünleri için zararlı olan bir bitki yahut hayvan türü, biyotopu veya ailesi ya da patojenik etmen) belirli zaman diliminde yerel orman ekosistemlerine, bir türe veya belirli tür gruplarına verdiği zararlara odaklanmıştır.

İstilacı türler ve ormancılığa küresel ölçekli etkileri hakknda, genel bir bilgi eksikliği vardır. İstilacı yabancı türlerin yönetiminde bir stratejinin planlanıp uygulanması için bilgilerin paylaşılması gerekir.


FAO Orman Bölümü, küresel öneme sahip istilacı türler hakkında basılı eserleri aşağıdaki yollarla teşhir etmektedir;

• Doğal yolla gençleşen ve ağaçlandırılan ormanlardaki böcek zararlılarının ve hastalıklarının (istilacı türler dâhil) gözden geçirilmesi: Afrika, Asya ve Pasifikler, Avrupa, Latin Amerika ve Karayipler ile Yakın Doğu bölgelerindeki 25 ülkede devam etmistir.

• Dünyada ormanları ve ormancılığı etkileyen çok sayıda cidden zararlı olan türlerin kısa tanıtımları.

• Böcek zararlıları, hastalıklar ve istilacı türleri içeren dünyada orman sağlığı konulu bir eser yakın zamanda yayınlanacaktır.

• FAO Orman Bölümü, orman ağaçları itibarı ile istilacılığın kapsamını ve yoğunluğunu tespit etmek için çok sayıda bilgi toplama araştırmasını FAO-Hollanda Ortaklık Programının mali desteği ile başlatmıştır.

• Kendi habitatları dışındaki orman ağacı türlerinin istila yeteneğinin toplanan veriler ile küresel olarak değerlendirilmesine ait bir veri tabanına ulaşılabilmektedir.

• FAO, sert çevre koşullarında yaşayabildiği ve bozulmus arazileri ıslah edebildiği için başta kuru ve yarı-kurak bölgeler olmak üzere birçok ülkeye götürülen Prosopis spp. (Leguminosae familyasina ait bir cins) türlerinin fayda ve zararlarını belgelemektedir.

• FAO, bu devletlere sadece salgınlara ve acil durumlara karşılık vermede değil, aynı zamanda bunları uzun vadede önleyecek ve ormanları koruyacak stratejileri hazırlamaları için de yardımcı olabilmektedir.

• FAO, ülkeleri istilacı türlere ve ormancılığa ait teknik ve siyasi konulari tartışmak için bir araya getiren tarafsız bir ortam şeklinde hizmek vermektedir.

• FAO, ormancılık ve istilacı türler konulu "Forest Invasive Species Network for Africa ve Asia-Pacific Forest Invasive Species Network" vb. bölge (kıta) ağlarının kurulmasına da yardımcı olmaktadır.

(Devam edecek...)

[gece]

1. İSTİLACI TÜRLERİN GELİŞİNİ ve YAYGINLAŞMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Biyolojik istilalar, insan kaynaklıdır. Yani, insanlar bilerek veya bilmeyerek türlerin yeni alanlara girmesine veya ekosistemleri değiştirerek istilacı türlerin yayılmasına sebep olmaktadırlar. İstilacı türlerin yerleşmesini ve yayılmasını sağlayan birincil ve ikincil küresel etkenler şunlardır;

• Ormancılık faaliyetleri dahil arazi kullanımındaki değişimler (Bkz: Ormancılığın istilacı türlere etkileri),

• Ekonomi ve ticaret,

• İklim değişikliği ve atmosferin yapısındaki deşiklikler,

• Turizm,

• Anlaşmazlıklar ve yeniden yapılanma,

• Düzenleyici usuller (sistemler),

• Biyolojik kontrol programları,

• Halk sağlığı ve çevresel endişeler.

1.1. Ekonomi ve Ticaret

Ülkelerin ekonomilerinin açıklığı ve ticaret yollarının karışıklığı biyolojik istilalar açısından ulusların hassasiyetini artırır.

İstilalar genel olarak tarım, orman ve turizm işkollarının ulusal önemine göredir; yüksek bir önem genel olarak karantina ve koruma için ayrılmış kaynakların artışına yol açar, bununla birlikte istilacı türlerin yerleşme ve yayılmaları için de fırsatları artırır.

Küselleşme daha hızlı ve daha fazla ticarete, yeni ulaşım ve ticaret yollarının daha fazla olmasına yol açmakta ve çiftlik hayvanları, evcil hayvanlar, fidan, tarım ve orman ürünleri ticaretini artırmaktadır. Bunların hepsi ise istalıcı türlerin yerleşmesini ve yayılmasını kolaylaştırabilir.

Zararlı ot tohumları, bitki patojenleri (bitkide hastalığa neden olan mikroplar), larvalar veya ergin haldeki eklem bacaklılar, diğer omurgasızlar ve hatta bazı omurgalı hayvan türleri eşyalar üzerinde taşınabilir. Kum, çakıl, kömür, metal cevherleri ve diğer inorganik maddeler de tohumlar, patojenler ve eklembacaklılar ile kirlenmiş olabilir.

İşlenmemiş odun, odun ürünleri ve ürün stokları da orman hastalık ve zararlılarının başlıca kaynağıdırlar.

İstilacı türler ticari mallar ile bizzat taşınabilmesi ihtimaline ilaveten, bunları taşıyan araçlar ve sandıklar da istilaları kolaylaştırabilir. İşlenmemiş ham odun ürünlerinden yapılan sandıklar, bidonlar, takozlar, kasalar dahil olmak üzere ahşap ambalaj malzemeleri ve depolama ve nakliyatta kullanılan istif rafları zararlı böcekler özellikle orman zararlı böceklerinin yayılması ve yerleşmesine yol açabilir.

Konteyner ile taşınan kargo mikroorganizmalardan sürüngenler ve memelilere kadar yabancı türlere barınak oluşturabilir ve nakliye süresince böylesi yüklerin denetimi çok zor ve pahalı olduğu için pek çok istilacı tür bir ülkeye farkedilmeden giriş yapabilir.

Araba, kamyon, tren, uçak ve gemi dahil nakil araçlarına da bitki zararlılarının herhangi bir çeşidi bulaşmış olabilir. Ticari ve dinlenme amaçlı araçların uluslararası sınır geçişleri arttığından beri, tehditler de oldukça fazladır.

1.2. İklim Değişikliği ve Atmosfer Yapısındaki Değişiklikler

Küresel iklim değişimi, türler üzerinde doğrudan fizyolojik baskıların ve abiyotik faktörlerdeki değişimlerin bir sonucu olarak, çoğaltma ve iyileştirme imkânları, onların mevcut dağılımları içindeki bolluğunu da içine alan birçok çevresel sonuçlara ve türler arasında karşılıklı etkileşimlere sahiptir.

İklim değişimi istilacı türler için çok daha elverişili şartları doğurabilir. Doğal alanlarında eskiden baskın olan türler kendi habitatlarındaki (yetişme ortamı) değişen çevre şartlarına daha fazla uyum sağlayamazlar, muhtemelen yabancı türler süksesyon modellerini, ekosistem işlevlerini ve kaynak dağılımını zorlayarak değiştirecek ve böylece doğal türlerin yerini alacaklardır.

İklim değişimi, daha yüksek enlem ve yükseltilerde çok daha iyi rekabet ederek büyüyebilen türler kullanılarak üretim şekillerini, tarım ve orman ürünleri ticaretini değiştirme olasılığına sahiptir. Çünkü istilacı türler insan ve diğer faktörlerin değiştirdiği habitatlara çok daha kolay yerleştiği için, bu gibi değişimler bu türlerin istilasına çok daha fazla fırsat sağlayabilir.

Ayrıca, iklim değişimi ekosistem bozulmalarını etkileyen ekstrem iklim koşullarının yoğunluğuna ve sıklığına da etki eder. Böylece istilacı türlerin çoğalması ve yayılması için elverişli ortamların artmasını sağlar.

İklim değişimi etkilerine ek olarak, sera gazlarının yoğunluğundaki artış da istilacı türlerin yerleşmesi üzerinde önemli etkilere sahiptir. Daha yüksek karbondioksit yoğunluğu bitkilerin ve ekosistemlerin fotosentez oranlarını ve su kullanım etkinliğini artırmakta ve toprak neminin artması sonucunda istilacı tür olması muhtemel olan mevsim sonu tek yıllık bitkiler için yetişme ortamı sağlayabilme potansiyeline sahiptir. Bitki türlerinin hepsi artan CO₂ seviyelerinden aynı yolla etkilenmediğinden, tür bileşiminde ve karasal ekosistem dinamikleri içinde esaslı değişimler beklenebilir.

Fosil yakıtların yanmasıyla atmosferdeki nitratların birikimindeki değişiklikler vejetasyon içinde bazı istilacı türlerin yetişmesi lehine büyük ölçüde değişimlere sebep olmaktadırlar.

1.3. Anlaşmazlıklar

Çatışmalar ve sivil anlaşmazlıklar aşağıdaki konuların bir sonucu olarak istilacı türlerin yerleşmesine ve yayılmasına katkıda bulunabilmektedir:

• Bitki ve hayvan sağlığının denetimindeki aksaklıklar ve malzeme tedarik yollarının kaybolması,

• Çok sayıdaki insanlar ve onlara ait eşyalardaki yer değiştirmeler istilacı türler için yayılma mekanizması ya da kaynağı olabilir,

• Denetim ve sınır kontrollerinin yetersizliği ile mültecilerin ve askeri personelin belli bir düzenlemeye tabi olmayan hareketlerindeki artış,

• Kaçakçılığın artışı,

• Mayın ve diğer tehlikeler yüzünden sınır alanlarının denetimindeki zorluklar,

• Araziden gelen toprak ve çamurla kaplanmış askeri taşıma, donanım ve malzemeler çok defa istilacı türleri yeni çevrelere bulaştırabilir,

• Yurt dışından gelen gıda yardımlarına zararlılar ve hastalıkların bulaşma olasılığı,

• Savaş ve hastalıklar sonrası acil destekler, yeniden inşa çabaları ve insani yardım.

[gece]

1.4. Düzenleyici Yönetim

Risklerle ilgili tutumları ve görüşleri kadar koruma ve uygulama önlemleri dâhil olmak üzere, bir ülkenin düzenleyici rejimlerinin olmaması, o devleti istilalara karşı çok daha savunmasız hale getirebilir.

1.5. Turizm

Her yıl uluslararası sınırdan geçen milyonlarca turist vasıtası ile istilacı türlerin yerleşme ve yayılma fırsatları artmakta ve şiddetlenmektedir. Bu yolcular istilacı olabilecek canlı hayvan ve bitki türlerini kasten taşıyabildikleri gibi tarım, ormancılık ve diğer işkollarında ciddi etkiler yapabilecek olan istilacı böcek ve hastalıkları barındırabilen meyve ve diğer canlıları da nakledebilirler. Yolcuların kendileri de parazit ve hastalıkların ülkeler arasında taşıyıcıları olabilirler.

1.6. Biyolojik Kontrol Programları

İstilacı türlerin diğer bir kaynağı ise zararlı böceklerin biyolojik kontrolü için, bilerek böceklerin, salyangozların, bitki patojenlerinin ve nematodların ithal edilmesi ve serbest bırakılmasıdır.

1.7. Halk Sağlığı ve Çevresel Endişeler

Çevre ve insan sağlığı üzerinde pestisitlerin (böcek öldürücüler) etkileri hakkındaki endişeler bu gibi türlerin kontrolsüzce yayılmalarına müsaade edilerse, istilacı türlerin yayılması da ilerletilebilir.

2. İSTİLACI TÜRLERİN GELİŞİNDE ve YAYILMASINDA ORMANCILIĞIN ETKİLERİ

Orman işkolunun faaliyetleri, ticari ormancılık, tarımsal ormancılık ve diğer amaçlar için türlerin bilerek getirilmesi ile istilacı türlerin yerleşmesine ve yayılmasına katkıda bulunabilir. Orman işletmeciliği, özellikle tomruk üretimi gibi çalışmalar odun dışı ürünlerin ormandan çıkarılması, üretim ve taşıma yolları ile tomruk depolama tesislerinin inşası ve doğal ormanların yapay ormanlarına dönüştürülmesi gibi özel uygulamalar yabancı türlerin istilasını ilerleterek bu ormanların ekolojik işlevleri ve biyolojik çeşitliliği üzerinde doğrudan ve dolaylı olarak negatif etkilere sahip olabilir.

Orman yolları odunların ormandan taşınması, orman kaynaklarının yönetimi ve izlenmesi için ana ulaşımı sağlamaktadır ve bu yollar sürdürülebilir orman yönetiminde ve işletilmesinde önemli bir ihtiyaçtırlar. Ancak, orman yolları kötü tasarlanırsa ve yönetilirse çoğu zaman orman üretim faaliyetleri ile ilişkili çeşitli çevre sorunlarına sebep olmaktadır. Bazı koşullarda orman yolları en sonunda doğal türlerin yerini alabilecek olan yabancı (ekzotik) türlerin istilasını başlatabilir veya hızlandırabilir. Buna ilaveten, evvelce erişilmez olan alanlardaki insan faaliyetleri orman yolları ile kolaylaştırılmış ve giderek artmış, yabancı türlerin girme ihtimali dahil bir çok çevre sorununa sebep olmuştur.

Orman işkoluna ait faaliyetler insan ve diğer türlerin sağlıklarını bozan bulaşıcı hastalıkların oluşmasına veya yeniden ortaya çıkmasına sebep olabilir. Tıraşlama kesim ve yol inşaatı insan bağışıklık sistemini güçsüzleştiren virüs (HIV), Ebola ve Marburg kanamalı ateşli hastalıkları, Sarıhumma, Leishmaniasis, Sıtma ve Ross River virüs hastalığı gibi bulaşıcı hastalıklara karşı işçilerin maruz kalma olasılığını da artırabilir. Odun üretimi ile sıtmanın taşıyıcısı olan Anofel sivrisineği için sulak larva habitatlarının miktarı, kapsamı ve kalitesi değiştirilebilir, orman ölü örtüsü dağılıp su tutma ve yakalama çukurları oluşabilir ve böylece daha çok sivrisineğin üremesi için yeni ortamlar oluşturulabilir.

Ormansızlaşma, insanların Leishmaniasis, Sarıhumma, Trypanosomiasis (Afrika uyku hastalığı ve Chagas hastalığı) ve Kyasanu orman hastalığı gibi bulaşıcı hastalıklar ile daha kolay temas etmelerine sebep olabilir. Benzer şekilde, orman ve insan yerleşimleri arasındaki bölgelerde bazı hayvan bakım yerlerinin artmasıyla insanların hastalık yapan etmenler ile karşılaşma riski artmaktadır. Orman habitatlarının tahribatı ile baskın taşıyıcı türler uzaklaşmakta veya imha olabilmekte, eskilerin yerini alan hastalık taşıyıcıları ise bazen Loa Loa (ekvator göz kurtçuğu) ve Onchocerciasis (nehir körlüğü) hastalığında gözlemlendiği gibi daha etkin olabilmektedirler. Ormansızlaşma ve çölleşme kene, sivrisinek, çöl sineği ve Anofel (sıtma) sivrisineği gibi taşıyıcıların dağılımını değiştirmeye de eşlik edebilirler.

Ağaçlandırma çalışmaları bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkışını ilerletebilen taşıyıcıların ve bulaşıcı kaynaklarının populasyon hareketlerine de etki de edebilir.

Ormancılığın kendisi de istilacı türlerin önemli bir kaynağıdır. Dünyanın birçok kesiminde ticari ormancılık için kullanılan birçok ağaç türü o bölgelere yabancıdır veya o alanların doğal türü değildir. Yüzlerce tür, çölleşme ve erozyon kontrolü, yakacak odun ve diğer orman ürünlerini temin etme gibi çoğul amaçlar için yaygın olarak ve başarılı bir biçimde dikilmektedir. Bilerek getirilen bu türler doğal ekosistemlere bulaştıklarında ve kültür alanlarına kaçtıklarında hemen hemen birçok istenmeden yapılan önemli sonuçları beraberinde getirebilir. Yabancı türlerle yapılan ağaçlandırmalar, bu alanların su kaynaklarına ve biyolojik çeşitliliğine zarar verebilir. Ağaçlandırma sahalarından doğal ve yarı doğal alanlar ile koruma ve su üretimi için kenar dikim alanlarındaki yabancı türler de ekosistemlerin özelliklerini ve işlevlerini büyük ölçüde etkileyebilir.

[gece]

3. İSTİLACI TÜRLERİN ORMANLARA ve ORMANCILIĞA OLUMLU ETKİLERİ

Ormancılık sektörü, ormanlara bağımlı olan köylerdeki halka ve ormancılığa çeşitli çevresel, sosyo-ekonomik ve insan sağlığına ait faydaları sağlamak için çoğu kere yabancı türlere muhtaçtır.

Doğal ormanların yok olmasına ve tahribatına yönelik endişelerin artmasıyla birlikte, çoğunlukla yabancı türlerden oluşturulan ağaçlandırma ormanları ve orman dışına dikilen ağaçlar gün geçtikçe kereste, lif ve yakacak odun gibi ürünlerin en önemli kaynakları haline gelmektedir.

Dikilen bu ağaçlar hem kendilerinden, hem de meyve, yaprak, kök, bal, lif, yağ, reçine, kozmetik ve ilaç gibi odun dışı ürünlerini sağlamakta ve hem de ekosistemin diğer unsurlarını oluşturmaya yardımcı olmaktadırlar.

Bu gibi ürünler yiyecek ve ilaç sağlayarak hem satış geliri, hem de iş sağlayarak kırsal toplumların geçimi için katkı sağlar.

Ağaçlandırma ile oluşturulan ormanlara ve diğer alanlara dikilen yabancı ağaç türleri birçok hayati ekosistem hizmetleri sağlamaya yardımcı olduğu gibi;

• Çölleşmeyle mücadele,

• Toprak ve su koruma,

• Başka kullanımlar ile tahrip olan alanların ıslahı,

• Kırsal peyzajları çeşitlendirme,

• Biyolojik çeşitliliği sürdürme,

• Karbon tutulmasını artırma,

• Görsel güzellik ve gölgeleme de sağlar.

Su kenarlarına dikim yapıldığında bu ağaçlar balık ve yumuşakçalar için yumurtlama ortamı sağlamakta ve sudaki ötrofikasyonu (sudaki azot ve fosforun artışı) azaltmaya yardım ederler.

Çiftliklere dikilen ağaçlar toprak yüzeyindeki ölü örtüyü ayrıştırarak veya atmosferdeki nitrojeni bağlayarak (azotun ağaçlara bağlanması) organik madde ürettiği için toprak verimliliğinin artmasına yardım etmektedirler.

Cadde ve yolların kenarındaki ağaçlar ve diğer bitkiler hem şehir ve kasabalara yalnızca güzellik sağlamaz, bunun yanında gölgelemeyi, açık arazideki gürültünün ve ulaşım kirliliğinin kontrolünü de sağlarlar.

Ağaçlar ayrıca ormanla ilgili sosyal ve kültürel değerlerin korunmasında, özellikle de doğal ormanların ormansızlaşma sürecinin azaltılmasında veya muhafaza ya da başka amaçlar için ayrılmasında da başlıca rol oynarlar.

Orman işkolu, yabancı türleri zararlı böceklerle mücadeleye yardımcı olmak için biyolojik kontrol programlarında da kullanmaktadır.

Yabancı türlerin istilacı hale gelmesini önleyen dikkatli bir yönetim sayesinde bu türlerden en iyi başarı elde edilebilir.

[gece]

4. İSTİLACI TÜRLERİN ORMANLARA ve ORMANCILIĞA ZARARLARI

İstilacı türler ormancılığı ekonomik, ekolojik, çevre, sosyal ve sağlık koşulları yönüyle olumsuz etkilemektedir.

4.1. Ekonomik

Orman iş koluna istilacı türlerin en doğrudan ekonomik etkisi üretim kaybı veya verim azalması ile ilgilidir. İstilacı türler, özellikle böcek ve hastalık zararlıları, her gelişme çağındaki ağaçlara zarar verebilir, hem doğal, hem de ağaçlandırılan ormanların yönetim amaçlarını gerçekleştirme yeterliliğini etkileyebilir. İstilacı türlerin yerleşmesi ve yayılması, salgın hastalık haberlerine, ticaret mallarının önemine, zarar derecesine, arz ve talep esnekliğine ait ticaret ortaklarının politikalarına bağlı olan ticarette ciddi karmaşalar oluşturabilir.

Ayrıca, sadece birkaç türe ait olsa bile kontrol, izleme, önleme ve giderme masrafları dahil denetim giderleri büyük miktarlara ulaşabilir. İstilacı türler, kaybolan ekosistem hizmetleri ve koruma değerleri vasıtasıyla ormancılıkta büyük maliyetlere yol açabilir.

4.2. Ekolojik ve Çevresel

İstilacı türlerin ekolojik ve çevresel etkileri gen, tür, habitat ve ekosistem düzeyi de dahil olmak üzere her aşamada hissedilebilir.

4.2.1. Genler: Eğer istilacı türler, habitatlara, yakın akraba türler ile birlikte yerleşir veya yayılırsa doğal türlerle melezler oluşturarak, bazı türlerin genetik yapılarında değişikliklere sebep olabilir. Buna bağlı olarak da yaşama başarılarını azaltabilir veya bazı böcek ve patojenlere çok daha duyarlı melezler oluşturabilir.

Ormancılıkla ilgili son kaygı ise, yeni ağaç genotiplerinin (yöreye ait olmayan veya genetiği değiştirilmiş bitkiler) getirilme olasılığı ile melezler oluşmasına ve yerel adaptasyon yoluyla bazı özellikleri elde edilebilen gen havuzlarının kaybına yol açabilecek etkilerdir.

4.2.2. Türler: İstilacı türler, tür çeşitliliğini, zenginliğini, bileşimini ve miktarını etkileyebilir. İstilacı türlerin tür seviyesindeki doğrudan etkileri, bazı organizmalara patojen ve parazitlerin bulaşması, yırtıcılık ve rekabet gibi süreçler esnasında meydana gelir ve nihayetinde populasyonlarının azalmasına ve türlerin yok olmasına yol açar.

4.2.3. Habitatlar: İstilacı türler, tür ve ekosistem süreçlerini etkileyerek, habitatların parçalanmasına, yıkımına, değişmesine veya bu habitatların tamamen istilasına sebep olabilmektedir. Böylece, daha çok türe ve ekosistem sürecine peşpeşe etki edebilmektedirler.

4.2.4. Ekosistemler: İstilacı türlerin ekosistem seviyesindeki etkileri, beslenme yapılarında, su ve azot gibi kaynakların alınabilmesinde ve ekosistemin yapısındaki bozulmalardır.

4.3. Sosyal ve Sağlık

İstilacı türlerin doğal ormanlardaki biyolojik çeşitliliğe olumsuz etkilerinin bir sonucu olarak, gıda ve geleneksel ilaç kaynakları kaybolmakta ve dolayısıyla yöre insanının yalnız sağlığına değil; aynı zamanda geçimleri de bu maddelerin toplanmasına ve satışına bağlı olan bu insanların geçimlerini de riske atabilir. İstilacı türler, küçük ölçekli arazilerin değerini düşürebilir.

İşlerinin bir parçası olarak orman işçileri, ormanların içinde ve etrafında yaşayan insanlar Lyme hastalığı, HIV, Ebola ve Marburg hemorajik ateşli hastalığı, Sıtma, Sarıhumma, Leishmaniasis, Trypanosomiasis ve Kyasanur orman hastalığı gibi birçok bulaşıcı hastalığın görüldüğü bulaşıcı ortamlara ve bu hastalıkların konukçusu olan istilacı yabancı türlere daha fazla maruzdurlar.

Yabancı türlerin istila ettiği orman alanlarında ve çevresinde yaşayan insanlar istilacı türlerin ve onları önlemeye yönelik böcek ilaçları ve biyolojik kontrol gibi önlemlerin sebep olduğu alerji veya diğer olumsuz etkilere de maruz kalabilirler.

[gece]

5. TARTIŞMALI TÜRLER

Birçok yabancı tür sağladıkları faydalar yüzünden çok değer gördükleri halde bazen ormanlar ve ormancılık için ciddi tehdit haline gelebilmektedirler. Böyle tartışmalı türler yönetim bakımından kullanım, fayda ve maliyetleri açıkça ve tarafsız olarak incelenmesi gereken önemli bir sorundur.

Tartışılan bazı türler şunlardır;

Çam (Pinus) ve Okaliptus (Eucalyptus) Türleri: Ticari orman işletmeciliği için dünyada, genellikle de ekvator ve sub-tropik bölgelerde en çok kullanılan türlerdir. Kauçuk (Hevea brasiliensis), Hindistan Cevizi (Cocos nucifera) ve Yağ Palmiyesi (Elaeis guineensi) gibi getirilip yetiştirilen diğer birçok tür ise önemli odun ve lif kaynağı haline gelmektedir. Bazı yabancı orman ağaçları dikildikleri sahalarda yıkıcı etkiler yapmakta ve bu alanların etrafına da yayılmaktadır.

Ana etkilerin şunlar olduğu kabul edilmektedir; yaşama biçimlerinde değişim, azalan yapı çeşitliliği, mevcut bitki örtüsüne ait özelliklerin bozulması ve besin döngüsünün değişmesidir.


Avustralya'ya ait çok sayıda Akasya türleri (Acacia spp.): Güney Afrika Devleti'nin Cape flora bölgesine kereste, yakacak odun ve yapı malzemeleri (A. mearnsii), deri sanayide kullanılan tanen (A. saligna, A.mearnsii) ve kumulların tespiti (A. cyclops, A. saligna) amacıyla getirilmiştir. Bu türler habitatları yaban hayatı yönüyle kökten değiştirebilir. Dolayısıyla, türlerin ve bilhassa kuş türlerinin dağılımında ve atmosferdeki azotu tutabilme kabiliyetlerine bağlı olarak besin yönüyle fakir olan ekosistemlerin besin döngülerinde köklü değişimler yapabilir. Ayrıca, çevredeki toplumların su kaynaklarını azaltabilir ve yangın tehlikesini artırabilir.


Leguminosae familyasından İpil Ağacı (Leucaena leucocephala) yaygın olarak kereste, yakacak odun, hayvan yemi ve gölgeleme amacıyla, ayrıca tahrip edilen arazilerin ıslahı, toprakların zenginleştirilmesi ve kumulların tespiti için de kullanılmaktadır.

İpil Ağacı hızlı büyüyen, kurak şartlara ve tuzlu topraklara dayanıklı ve azotu tespit edebilen bir ağaçtır. Bu yüzden Asya ve Afrika'daki kurak bölgelerde sıklıkla kullanılmaktadır.

Ancak bu tür getirildiği yerlerde girilmesi zor yoğun çalılıklar oluşturabilir. Orman içi açıklıklara, orman ve yol kenarlarına, atık sahalarına, boş arazilere, nehir kıyılarına ve tarım sahalarına kolayca bulaşabilir. Ayrıca, kendi tohumlarının ve yapraklarının zehirleyici özelliği nedeniyle hayvan yemi olarak değeri de azalmaktadır.


Hindistan Tar Çölüne 70 yıl önce getirilen Prosopis juliflora toprak erozyonunun kontrolünde, sahadaki kuraklığı azaltmada ve yakacak odun kaynağı olarak, hatta, yabani ve evcil hayvan yemi ve gölgeleme açısından çok faydalı olup, çok yoğun bitki örtüsü oluşturur.

Ancak bu türün olumsuz etkileri bu gibi faydalarını gölgelemektedir. P. juliflora doğal bitkilerin yerini alarak, biyolojik çeşitliliği ve köy halkının temin edebileceği ürün çeşitliliğini azaltmaktadır. Türün işgal ettiği tarım arazilerinde oluşturduğu yoğun çalılıklar bu sahaları kullanılamaz hale getirebilir.


Ilgın türleri (Tamarix spp.), Orta Asya'dan ABD'nin güneybatısına yaklaşık 200 yıl önce nehir kenarlarındaki erozyonu kontrol etmek için getirilmiştir. Şimdi ise nehir kıyısı habitatlarında 400.000 hektardan fazla sık çalılıkları vardır ve hidrolojik düzeni cidden etkilemektedir.


Yeni Zelanda'ya başarılı kürk endüstrisi için getirilen Avustralya keçeli sıçanı (Trichosurus vulpecula), yem olarak tercih ettiği bitkileri, yapraklarını döktürerek ve bu bitkileri yok ederek ormanların tür bileşimlerini ve yapılarını değiştirdiği için doğal ormanlara önemli derecede zarar vermektedir.


Platydemus manokwari solucanı, başka bir istilacı tür olan dev Afrika salyangozu (Achatina fulica) nüfusunu başarıyla kontrol ettiği için birçok alana getirilmiştir. P. manokwari, biyolojik kontrol etkeni olarak başarılı olmakla birlikte, şimdi, getirildiği yörelerdeki nadir ve endemik türler dahil yerli karındanbacaklılar için önemli bir tehdit unsurudur.

[gece]

6. ÖNERİLER

FAO, kıtalarda orman hastalıkları ve bilhassa ormanlardaki istilacı türlere ait ağların kurulmasını desteklemektedir. Bu ağların hedefi bilgi değişimini kolaylaştırmak, kaynakların harekete geçirilmesi, halkı bilinçlendirme, uzmanlar, kurumlar ve diğer tarafların ormanlardaki istilacı türler hakkında bağlantılarını kurmaktır. Örnek; Yakın Doğu Orman Sağlığı ve İstilacı Türler Ağı (Near East Network on Forest Health and Invasive Species-NENFHIS).

Bazı devletlere ait böceklerle mücadele bilgileri verilmiştir. Ancak Türkiye'ye ait bilgiler FAO'nun sayfasında mevcut değildir. Bu sayfadan orman hastalıkları, zararlıları, istilacı türler ve orman sağlığı hakkında birçok bilgiye ulaşmak mümkündür.


EK-1: İSTİLACI TÜRLER LİSTESİ
www.fao.org/forestry/30386/en/

1) Bakteriler: 1) Brenneria (Erwinia) quercina 2. Xylella fastidiosa

2) Mantarlar: 1) Batrachochytrium dendrobatidis, 1) Ceratocystis fimbriata, 3) Cronartium ribicola, 4) Cryphonectria parasitica, 5) Discula destructiva, 6) Ophiostoma ulmi sensu lato, 7) Phytophthora cinnamomi, 8) Phytophthora ramorum, 9) Sirococcus clavigignenti-juglandacearum.

3) Solucanlar: 1) Platydemus manokwari

4) Nematodlar; 1) Bursaphelenchus xylophilus

5) Böcek ve Akarlar: 1) Adelges piceae, 2) Adelges tsugae, 3) Aedes albopictus, 4) Agrilus planipennis, 5) Ambrosiodmus lewisi, 6) Anoplolepis gracilipes, 7) Anoplophora chinensis, 8) Anoplophora glabripennis, 9) Anthonomus grandis, 10) Apis mellifera scutellata, 11) Aulacaspis yasumatsui, 12) Batrachedra pinicolella, 13) Callidiellum rufipenne, 14) Callidiellum villosulum, 15) Cinara cupressivora, 16) Coptotermes formosanus, 17) Corythucha arcuata, 18) Ctenarytaina spatulata, 19) Diocalandra frumenti, 20) Euwallacea fornicatus, 21) Glycaspis brimblecombei, 22) Harmonia axyridis, 23) Hylastes opacus, 24) Hylurgops palliatus, 25) Hylurgus ligniperda, 26) Hyphantria cunea, 27) Linepithema humile, 28) Lymantria dispar, 29) Orgyia thyellina, 30) Orthotomicus erosus, 31) Oryctes rhinoceros, 32) Paratrechina longicornis, 33) Paysandisia archon, 34) Pheidole megacephala, 35) Phoracantha recurva, 36) Pityogenes bidentatus, 37) Platypus mutatus, 38) Rhynchophorus ferrugineus, 39) Rhynchophorus palmarumtus, 40) Scolytus schevyrewi, 41) Sirex noctilio, 42) Solenopsis geminata, 43) Solenopsis invicta, 44) Teia anartoides, 45) Tetropium fuscum, 46) Tomicus piniperda, 47) Uraba lugens, 48) Varroa destructor, 49)Vespula pensylvanica, 50) Vespula vulgaris, 51) Wasmannia auropunctata, 52) Xyleborinus alni, 53) Xyleborus atratus, 54) Xyleborus californicus, 55) Xyleborus glabratus, 56) Xyleborus pelliculosus, 57) Xyleborus pfeili, 58) Xyleborus similis, 59) Xylosandrus compactus, 60) Xylosandrus mutilatus.

6) Yumuşakçalar: 1) Achatina fulica, 2) Euglandina rosea

7) Karada ve Suda Yaşayanlar (Amphibiler): 1) Bufo marinus, 2) Eleutherodactylus coqui

8) Sürüngenler: Boiga irregularis

9) Kuşlar: 1) Carpodacus mexicanus, 2) Molothrus ater, 3) Pycnonotus cafer, 4) Sturnus vulgaris

10) Memeliler: 1) Canis lupus, 2) Capra hircus, 3) Cervus elaphus, 4) Erinaceus europaeus, 5) Felis catus, 6) Herpestes javanicus, 7) Macaca fascicularis, 8) Mus musculus, 9) Mustela erminea, 10) Oryctolagus cuniculus, 11) Ovis aries, 12) Rattus exulans, 12) Rattus norvegicus, 13) Rattus rattus, 14) Sciurus carolinensis, 15) Suncus murinus, 16) Sus scrofa, 17) Trichosurus vulpecula, 18) Vulpes vulpes

11) Otsular: 1) Arundo donax, 2) Imperata cylindrica, 3) Microstegium vimineum, 4) Nassella neesiana, 5) Neyraudia reynaudiana, 6) Pennisetum clandestinum

12) Sarılıcı ve rizomlu bitkiler: 1) Abelmoschus moschatus, 2) Alliaria petiolata, 3) Andropogon virginicus, 4) Anredera cordifolia, 5) Celastrus orbiculatus, 6) Centaurea melitensis, 7) Chromolaena odorata, 8) Clematis vitalba, 9) Coccinia grandis, 10) Cryptostegia grandiflora, 11) Cytisus scoparius, 12) Dioscorea oppositifolia, 13) Dipogon lignosus, 14) Euonymus fortunei, 15) Euphorbia esula, 16) Gunnera tinctoria, 17) Hakea sericea, 18) Hedera helix, 19) Hedychium flavescens, 20) Hedychium gardnerianum, 21) Lespedeza cuneata, 22) Lonicera japonica, 23) Lonicera maackii, 24) Lythrum salicaria, 25) Merremia peltata, 26) Mikania micrantha, 27) Paederia foetida, 28) Passiflora tarminiana, 29) Polygonum perfoliatum, 30) Pueraria montana var. lobata, 31) Ranunculus ficaria, 32) Sphagneticola trilobata, 33) Tradescantia fluminensis, 34) Tradescantia spathacea, 35) Tussilago farfara,36) Vinca major, 37) Wisteria floribunda, 38) Wisteria sinensis

13) Ağaç,, ağaççık ve Çalılar: 1) Acacia mearnsii, 2) Acacia melanoxylon, 3) Adenanthera pavonina, 4) Ailanthus altissima, 5) Ardisia elliptica, 6) Berberis thunbergii, 7) Buddleja davidii, 8) Caesalpinia decapetala, 9) Cecropia peltata, 10) Cecropia schreberiana, 11) Cinchona pubescens, 12) Cinnamomum camphora, 13) Clidemia hirta, 14) Colubrina asiatica, 15) Dichrostachys cinerea, 16) Elaeagnus umbellata, 17) Elaeis guineensis, 18) Euonymus alata, 19) Ficus rubiginosa, 20) Frangula alnus, 21) Hiptage benghalensis, 22) Kunzea ericoides, 23) Lantana camara, 24) Leucaena leucocephala, 25) Ligustrum robustum, 26) Ligustrum sinense, 27) Melaleuca quinquenervia, 27) Melia azedarach, 28) Miconia calvescens, 29) Mimosa pigra, 30) Morella faya, 31) Opuntia ficus-indica, 32) Paulownia tomentosa, 33) Pereskia aculeata, 34) Pinus pinaster, 35) Piper aduncum, 36) Pittosporum undulatum, 37) Populus alba, 38) Prunus serotina, 39) Psidium cattleianum, 40) Psidium guajava, 41) Rhamnus cathartica, 42) Rhodomyrtus tomentosa, 43) Robinia pseudoacacia, 44) Rosa multiflora, 45) Rubus ellipticus, 46) Rubus moluccanus, 46) Rubus rosifolius, 47) Schinus terebinthifolius, 48) Sesbania punicea, 49) Solanum mauritianum, 50) Spathodea campanulata, 51) Spiraea japonica, 52) Syzygium cumini, 53) Tamarix pendantra, 54) Triadica sebifera, 55) Ulex europaeus, 56) Waterhousea floribunda, 57) Ziziphus mauritiana.


KAYNAK:Orman Mühendisliği dergisi, Ekim-Kasım-Aralık 2009,
Orman Yük. Müh. Dr. Münevver Arslan ve Orman Yük. Müh. Şaban Çetiner

[Mine Pakkaner]

Burada önemli olan istilacı türün kendi doğal yaşam ortamına uygun bir ortam ve iklim bulması olduğunu unutmamak gerek.

Listeye bakıp korkuyla morsalkımlarınızı sökmeyin. Bizde yayılmacı bile sayılmazlar. Ama bambuyu korkarak dikiniz. Su sümbülü ve su mercimeğini akarsulara veya göllere bırakmayınız.

[gece]

Mine Pakkaner'e katılıyorum. Onlarla mücadele ve yaşama yollarını öğrenmeliyiz. Bu konuyla ilgili forumumuzdaki diğer konuları da ekleme gereği duyuyorum;

Kıyamet biyolojik istila ile gelecek,

Çok dikkat etmeliyiz; yayılmacı bambular çok ciddi bir sorun olabilir,

Doğrudan olmasa bile, kısmen konuyla ilgili olabilecek bir konu ise burada


Biz henüz çoğunlukla sabit canlılar olan bitkileri işliyoruz ancak büyük veba salgını'nın dahi, asıl nedeninin kürk ve deri ticareti sırasında uzaklara taşınan bir istilacı canlı türü (Yersinia pestis) olduğu en büyük olasılık olarak değerlendirilmekte. Büyük acılar çekerek ölen on milyonlarca insanı düşününce, olayın önemi daha net ortaya çıkıyor.

Yani 'bana dokunmayan yılan...' penceresinden konuya bakmamak gerekiyor.

Oldukça ciddî bir sorun olduğunu kabul etmek ve üzerimize düşeni, korunmayı öğrenmek durumundayız. İş işten geçmeden.



gece
'yeşili sev, istilacıdan koru' diyen forum kişisi

[bertunum]

Anavatanı başka ülke olan canlılar, (ki okaliptüs ülkemiz için, bunlardan bir tanesi örneğin ve Washingtonia türü palmiyeler de, hurma ve kiwi de dahil) bertaraf edilmeli mi? yoksa, bu tür önlemler yalnızca bazı türler için mi yapılmalı?

[Jezebel]

İnsan ırkı da kutuplardan Ekvatora heryeri istila etmiş durumda, ne deniz, ne de orman elinden kurtulamıyor, hatta uzaya bile kozmik çöp bırakıyor. Bu canlıyı zaptetmek için ne yapacağız?
Doğal çevreyi yok ediyor...

[bertunum]

Jezebel, aynı duyguları paylaşıyoruz. örgütümüzün üye sayısı 7 milyarı aştı... amacımız, sömürebildiğimiz herşeyi sömürmek insanların bu yayılımına bir gem vurmak gerekiyor artık.

[zgrcn]

Hızlıca, ve özetleyerek okudum ama, uygun bi' zamanda tekrar okuyacağım.
İnsan tanıdıktan sonra, hiç bir şey bizim kadar doğaya zarar vermiyor.

[alperfect]

İşin aslı başlığı okuduğumda insanlardan bahsedildiğini düşünerek açtım. Yabancı türlere dikkat etmek gerekiyor domates de yabancı ama faydaları muhteşem öte yandan geldiği bölgeyi tehdit edecek istilacı olanları da gözardı etmeden yabancıları! objektif olarak inceleyip sonrasında kabul etmeli

[conquest]

Çok zararlıdır bunlar

[Ayşe Nur D.]

En istilacı canlı insandır aslında ama bunlara dikkat etmek lazım tabi

[majakowski]

Hindistan Tar Çölüne 70 yıl önce getirilen Prosopis juliflora toprak erozyonunun kontrolünde, sahadaki kuraklığı azaltmada ve yakacak odun kaynağı olarak, hatta, yabani ve evcil hayvan yemi ve gölgeleme açısından çok faydalı olup, çok yoğun bitki örtüsü oluşturur.

Prosopis çesitleri ve özellikle Prosopis cineraria Türkiye nin İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Anadolu bölgeleri için çörekleşmeye ve erozyana karşı en uygun Ağaç türleridir....

Tüm exotik bitkiler türkiye florasına tam tersine çok büyük ekonomik ve erozyon ile müçadelede yararlı olabilir. Örneğin:

-Pseudotsuga menziesii (Douglasie Göknarı) ağaç niteliğinden ve ekonomik değerinden dolayı avrupada geniş bir ağaçlandırma gelecek 50 yıl için gerçekleştiriliyo..özellikle Almanya da. Bundan ötesi Yangınlara karşı en dirençli ağaç türlerinden birisi

-son Fes tatiliminde özellikle ilgimi çeken Argan Ağacı (Argania spinosa), anavatanı Fas'ın güneybatısında bulunan kireçli topraklara sahip, yarı çöl olan Sous vadisi ve meyvelerinin çekirdeklerinden elde edilen kozmetik ve mutfakta kullanılan oldukça değerli yağı için yetiştirilen fundagillerden bir ağaçtır. Hem Ülkenin ekonomisine büyük katkısı vardır...erozyana ve çölleşmeye karşı önlemli bir ağaç türüdür.

-Mantar meşesi (Quercus suber L.), kabuğu çok değerli olan ve yetiştirildiği ülkelerin ekonomisine çok büyük katkısı olan bir meşe türüdür. Mantar meşesinin kabuğu, başta içki sanayiinde şişe tıpası olmak üzere, ilaç, ayakkabı ve motor sanayileri gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Conta yapımı, yer döşemeleri, ısı ve ses izolasyonlarında mantar meşesinin kabuğundan yararlanılmaktadır.
Mantar meşesinin kabuğundan elde edilen çeşitli mantar ürünleri içerisinde tıpalar mantar endüstrisinde çok önemli bir yere sahiptir ve en yüksek katma değeri yaratmaktadır. Çünkü mantar tıpa üretimine kadar bir çok aşama sözkonusudur. Bu aşamalar ağacın yetiştirilmesinden başlar, kabuğunun hasat edilmesi ve hasat edilen kabukların tıpa üretimi ve diğer ürünlerin üretimiyle sona erer. Dolayısıyla bu aşamalarda hem katma değer hem de istihdam yaratılır. Böylelikle hem ağacın yetiştirilmesi ve mantar hasadı sırasında kırsal kesime istihdam sağlanmış olunur, hem de tıpa üretimi aşamalarında mantar endüstrisi istihdam sağlamış olur... Ondan Ötesi YANGINLARA karşı en dayanıklı ağaç türlerinden birisidir!!!

[majakowski]

Ormanları yangınlara karşı korunmak için alınacak tedbirler:

Ispanyada Orman yangınlara karşı yangın barriyeri olarak bu konuda başarılı teçrübeler vermiş Servi ya da Selvi (Cupressus) ağaçlandırma ile önlem alınıyor..Bu başarı ve teçrübeden Fransa ve Portugiz aynı yönteme başvuruyor...yıllardır!

Yöntem kısaca: Orman Bölgesinde aralarına Yangını durdurmak için ülkemizde yapıldığı gibi dozerle boşluklar ve dozerle bir boş bariyer yapmak yerine bu yöntem hem doğa için hem orman toprağın yapısını bozmamak için çok daha başarılı yöntemdir.

Kurak Bölgelerede erozyana verimli türler:
- (Cupressus dupreziana A. Camus)
- Atlas-Zypresse (Cupressus dupreziana var. atlantica (Gaussen) Silba)
-(Cupressus torulosa var. gigantea (W.C.Cheng & L.K.Fu)
- Cupressus arizonica var. arizonica
Cupressus arizonica var. glabra (Sudw.) Little
Cupressus arizonica var. montana (Wiggins) Little
Cupressus arizonica var. nevadensis (Abrams) Little
Cupressus arizonica var. stephensonii (C.B. Wolf) Little

[Sebastiyan_467]

çoban değneğiyle ilgili bilgi verirseniz sevinirim

[chnarmagan]

Vay arkadaş güzel bilgilermiş teşekkürler ^^

[yuso_61]

Hazırlayan arkadaşlara teşekkür ederiz ama anladığım şu ki bizim verdiğimiz zarar bunlardan dahada fazla

[İstila]

Ailanthus altissima
Acer platanoides
Mirabilis jalapa
Akasya
Calendula officinalis
ve bazı sarmaşıklar var isimlerini bulamadım, sinir bozucu bitkiler

Tembel insan işi bakımsız bahçeler için ideal canavar bitkiler, felaket istilacılar
Tam düşmanının bahçesine dikilcek bitkiler
Sakın bahçenize dikmeyin kendi ayağınıza sıkarsınız sahiden diğer bitkileri yok ediyor istila ediyorlar her yeri

Boz kır çölümsü çorak bakımsız terkedilmiş yeşil olmayan yerlere dikilseler elzem.