|
Profesyonel değilim elbet. Bildiğim kadarıyla kışın yapılan budamanın amacı farklı, baharda yapılan budamanın amacı farklı. Kış derken, yapraklar döküldükten sonraki girdiği uyku dönemini, bahar derken de asmanın uyandıktan sonraki dönemi kastediyorum.
Ben 15 gün önce asmamı budadım. Karadeniz Ereğlide don olayı pek görülmez, o yüzden korkmadım. Don olan bölgelerde daha geç yapılması gerektiğini biliyorum; ne kadar geçden bahsediyorum? Şöyle tarif edeyim: Dedemin bir lafı vardır "arı poposu" gibi oluncaya kadar bekleyebilir... Yani asma uyanır, gözler oluşmaya ve gerçekten arı poposu gibi ve üzeri tüylü gibi tomurlar çıkarır. İşte o tomurlar yapracık olmaya başlamadan kış budamasını yapmak gerekir. Bu dönemde yapılan budamada her üzüme uyabilecek genel bir kural diyelim, ancak üzümün cinsine göre değişeceğini mutlaka bilelim, bırakılacak dallarda 2 göz bırakıp kesmek yeterli bence. Biz böyle yaparız. Budamada odunsulaşmış dala pek dokunmam sağlıklıysa. Ama ne yöne gideceğine göre yeri geldiğinde kıymak gerekebilir. Tüm kuruyan ve sağlıksız dalları kesebilirsiniz korkmadan. Ve dalları sağlam yerlere iplerle bağlayarak, büyürken manzaranızı kapatacak kadar büyüyeceğinden emin olduğunuz inancıyla ona sevgi sözleri de söylemeyi ihmal etmeyin sakın.
Yazın yapılan budamada ise meyvenin sıklığı, yaprağın durumu etkili olur. Meyvelerin sıklığını azatmak, kalanların daha sağlıklı olmasını sağlar. Yani azaltma yapmak amaçlı ve gücünü meyvelere versin diye yapılır. Salkımlar oluşan sürgünler 3 karış olduğunda o sürgünün uçlzrını keserseniz, salkım daha güçlü büyüyor. Asmadan yaprak kopartıken de ne kadar içiniz gitse de körpe yapraklar için, üzümünüzün en yakınındaki yaprakları koparmayın. Bunları koparmak için iki olasılık var bana göre:
1-Olaki asmanız da başka yaprak kalmadı, belki bir sabah uyandınız ki keçiler yemiş ve kalan en son yapraklar bunlarsa, bu hale gelen asmada üzüm de kalmamış olur herhalde o zaman kopartılabilir.
2-yemezseniz bunları öleceksiniz, şifanız için illaki koparmanız gerekiyorsa o vakit kopartın.
Ben yaptıklarımı anlatttığımı belirteyim yine, bunlar kasten yapılarak denenmiş, sonuçları gözlenmiştir. Ne yapıp edip oradan yeni yapracıklar çıkmaya başlıyor ve bu da üzüme gidecek gücün yaprağa harcanmasına neden oluyor. Yapraklar üzümleri kızgın güneşten korumak için mutlaka kalmalı. Ne zamana kadar, elbet dökülene kadar değil. Salkımlar iyice olgunlaştıktan sonra renkleri iyice döndükten sonra, üzerlerini örten, onları güneşten koruyan tüm yapraklarını koparıyorum ki artık güneşi gürsünler diye. Sanki bana bu imkanı olmayanlara göre daha tatlanıyorlarmış gibi geliyor. Biz böyle yaparız.
|