Amerika'da kurulu, Guvenilir (bir baska ifadeyle GDO'suz) Tohum Sozlesmesi (Safe Seed Pledge)'ni imzalamis kucuk olcekli bir geleneksel tohum sirketinin sahibi olarak birkac noktaya deginmek isterim:
1) "Organik tarim cok masrafli, yapilmasi imkansizlasti. GDO'lu tohumlar ve kimyasallar masraflari azaltti." anlayisi yalandan ibaret. Turkiye icin konusalim. Ciftciye gerekli egitim verilmiyor; cogu da kendini gelistirmek icin caba sarfetmiyor, okumuyor, arastirmiyor, organik tarim tekniklerini bilmiyor. Kendisine organik tarimin cok masrafli oldugunu soyleyen ziraat muhendisleri olunca buna inanagelmis, bu durum devam ediyor.
Ornekleyecek olursak, tuta kelebegiyle nasil mucadele edilecegi, kurutma disinda tohum hasat yontemleri oldugu, yosun, sivi balik gubresi, yararli mikroorganizmalar gibi urunlerin fonksiyonlari ve faydalarinin ne oldugu gibi konular cogu ciftci tarafindan hala bilinmiyor. Domateslerde capraz tozlasma olmayacagini dusunen muhendisler, yetistiriciler var.
Kokleri yuzlerce, binlerce yila dayanan, insanligin hafizasinda ve tarihinde yer etmis, zamaninin otesinde o kadar cesitli ve hayran kalinasi yontemler var ki, bunlarin bircogunun kullandigi malzemeler Ingilizce tabirle "a little goes a long way" yani "azicigi uzun sure kullanim icin yeter" bilgisiyle uygulanir.
Hersey bir yana, organik tarimda esas olan, ureticinin kendi tohumunu sonraki mevsimde ekmek icin hasat etmesidir. Tek basina bu bile masraftan dusecek. GDO'lu ya da GDO'suz tohum almaniza gerek kalmamis, kaynak bagimliliginiz ortadan kalkmis oluyor.
2) Gectigimiz bir iki sene icinde GDO'lu misirlarla capraz tozlasmadan dolayi Amerika'nin cok eski geleneksel misir tohumlarindan birkac tanesi kontaminasyona ugradi. Eger bu misirlarin yuksek miktarlarda organik uretimini yapan gorece buyuk olcekli bir geleneksel tohum sirketiyseniz (ki boyle sirketler vardir) ve uretim alaninizin yakinindaki (kilometrelerce mesafeden bahsediyorum) ciftlikte GDO'lu misir uretimi yapiliyorsa, uretimi hemen durdurmalisiniz. Tohumu kaybetmektense, katalogunuzdan cikarin daha iyi.
Beraberinde getirdigi butun saglik sorunlarini bir kenara birakarak sormak isterim: GDO'lu tohumlarin insanlik icin faydali oldugunu iddia edenler, geleneksel, insanlik tarihi ve hafizasiyla ozdeslesmis tohumlarin kaybolmasina yol acmasina ne derler?
3) Bir yiyecek paketinin ustunde GDO etiketinin konulmasinda ne gibi bir sakinca var? Belki ozellikle GDO'lu olanindan alacagim ve bunu bilmek istiyorum. Bu hakkim neden elimden aliniyor, bunu da bilmek istiyorum.
Amerika'da bu konunun karsisinda guclu bir sivil toplum olusmustur, guclenmeye devam etmektedir. Bu sivil toplum, paketlerin etiketlenmesi konusunda, milyonlarca dolar harcanarak finanse edilen karsi propagandaya karsin Kaliforniya'da %50'ye yakin bir oyla gorusunu belli etti. Simdi, Washington'da neler olacagini gorecegiz. Washington icin
Yes on 522: The campaign to label genetically engineered foods in Washington state adresini takip edebilirsiniz.
4) "Ne yani, Amerika kendi halkina zararli olan birseyi mi istiyor?" sorusu kurnazliktan ibaret. Devlet politikasindan ziyade belli devlet kurumlarinin icinde GDO sirketlerinin lobi faaliyetleri sonucu olarak, karar alma mevkilerinde gorev yapan kisiler var.
Bunun yaninda, Amerika'da anayasal haklar tahmin edemeyeceginiz kadar onemlidir. Bizdeki gibi ileri demokrasi kurallari islemez. Yani bir sirketin fabrikasini, uretim/yonetim merkezini vs maliye mufettisleriyle kafaniza gore basamayacaginiz gibi, ister GDO'lu tohum ureten sirket olsun, ister sade vatandas olsun, kimsenin anayasal haklarina aykiri sekilde politikalar izleyemezsiniz. Kararlar yuksek ve yerel mahkemeler yoluyla, halk oylamalariyla verilir. Parasi olanin propaganda faaliyeti bakimindan bana gore haksiz bir avantaj sagladigi dogru ama bircok eyalette giderek artan, yoredeki ciftliklerin urunlerini alma, ciftlik yoksa organik urun satan yerlerden yararlanma, yiyebileceginden cok daha fazlasini almak yerine mutfak masrafini azaltacak sekilde yetecek kadar ve saglikli tuketme anlayisinin giderek yayilmakta ve guclenmekte oldugunu da belirteyim.