Sayın pria,
Verdiğiniz linki inceledim. Geniş çaplı bir eleştri/açıklama yazmak için şu ara pek vaktim yok. Ancak vakit bulunca yazacağım.
Üzülerek belirtmeliyim ki bu makaleyi yazanlar belki bilmeyerek, belki bilerek kafaları bulandırıyorlar. Konunun uzmanı olmayanların bile anlayabileceği basit bir örnek vereceğim.
Alıntı:
… DSİ ile şirketler arasında imzalanan Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği (Anonim, 2009b), derelerden alınabilecek su miktarının ortalama
akımın %90’ına kadar çıkabileceğini belirtmektedir. Bu durumda, ilk olarak bu akarsu
sistemlerine bağlı olan bitki örtüsü (dere kenarı vejetasyonu) ile sucul canlıların habitatları
olumsuz şekilde etkilenecektir. Bu etki, yağışın ve dolayısı ile dere akışının azaldığı kurak
dönemlerde çok daha ciddi olacaktır. Bu gibi kurak dönemlerde derelerdeki su miktarının
minimum seviyelere düşmesi Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliğinde (Anonim,
2009b) belirtilen “Nehirde son on yıllık ortalama akımın %10 undan daha az akım olması
halinde suyun tamamı doğal hayatın devamı için mansaba bırakılacaktır“ maddesi
açısından tartışılması ve açıklığa kavuşturulması gereken bir durumdur.
|
Basit bir iki hesap yapalım. Bir derenin ortalama akımı 50 m3/s, gözlenmiş en büyük akımı 150m3/s ve gözlenmiş minimum akımı 3 m3/s olsun. Rakamları atmasyon yazdım.
Makaledeki ifadeye bakarsanız enerji için alabileceğin maksimum su 45 m3/s (50 x 0,90)oluyor. Demek ki makale sahipleri öncelikle yönetmeliğin ne dediğini kendileri anlamamışlar. Halbuki böyle bir tesis tahminen 70-80 m3/s debi için projelendirilir.
Can alıcı noktaya gelirsem. Yönetmelik diyor ki en az 5m3/s (50 x 0,10) suyu enerji için almadan dere yatağına bırakacaksın. Söz gelimi 15 m3/s geliyorsa bunun 10 m3/s lik kısmını enerji için kullanabilirsin ve 5 m3/s suyu hiç ellemeden dere yatağına bırakacaksın. Eğer gelen su eğer 4 m3/s ise bu suya hiç ellemeden doğrudan dere yatağına bırakacaksın. Bu konu açıklığa kavuşturulmalıymış. Bunun açıklığa kavuşturulacak nesi var?
Derede kendi halinde gelen su o tesis olsa da olmasa da 4 m3/s ise kim ne yapabilir?
Daha bunun gibi bir sürü çelişkili ifade var.
Ben yapılan tesisler tümüyle masumdur demiyorum. Ancak, bilimsel bir makale yazıyorsanız, öncelikle doğru bilgileri vereceksiniz ondan sonra eleştrilerinizi yapacaksınız. (Tabii ki bu sözlerim makale sahipleri için). Ayrıca verilen zararlarla ilgili nicelik bildiren bilgiler olmalı. Aksi takdirde o makale bilimsel makale olarak sınıflandırılamaz.
Saygılarımla..