![]() |
|
![]() |
#1 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
İstanbul Ispanağı (Golden Silk Orach-Mountain spinach)
İstanbul Ispanağı (Golden Silk Orach-Mountain spinach) Umarım gerçek türkçe ismi de vardır... 20 yıldan fazla bu bitkinin hikayesi komşumun bana İstanbul Ispanağı tohumu diye vermesiyle başlamıştır. O gündür bu gündür defalarca araştırmama rağmen hiç bir bilgiye ve ip ucuna rastlayamadım ve ne yediğimizi bilmeden senelerdir tükettik. İlk defa 2014 - 2015 Tohum Takas Etkinliğinde tohumlarını paylaşıma koydum, iyi ki de koymuşum sağ olsun Sevgili Lonicera sayesinde gerçek ismine ulaşma şansına varabildik. Sevgili Lonicera bütün araştırma çabalarına karşı nihayet olumlu bir sonuca ulaşabildi, kendilerini kutluyorum. Bu başlığı açmaya karar vermemin sebebi bu bitkinin tanıtımını yapmak hem de diğer paylaşımcıları bilgilendirmek. Bitki hakkında bilgisi olan paylaşımcıların fikirlerini, bildiklerini burada paylaşmalarını alabilmek Kelime ya da cümle hatalarım var ise affola ![]() İstanbul Ispanağının Tanıtımı: ![]() ![]() ![]() Hafta içinde Sevgili Lonicera ile özel mesajlarla görüşerek bitki hakkında araştırmalar sonucunu uzun uzun paylaştık, bitki hakkında değerli bilgileri kapalı kutuda bırakmaya gönlüm razı olmadığından, dolayısı ile sakınca görmediğimden, sevgili Lonicera'nın da desteklediğinden alıntıları bu başlıkta paylaşıyorum. Alıntı: Orijinal Mesaj Sahibi Lonicera Merhaba Sn akçabardak, sizin geçen yıl dağıtmış olduğunuz benim de talep etmiş olduğum İstanbul ıspanağı olarak adlandırdığınız bitkinin gerçek ismine ulaşma şansınız var mı acaba? Ne bileyim Pazı' nın bir farklı varyetesi falan olabilir mi? Ben kaç zamandır hem pazı hem ıspanağın tüm dünya üzerindeki çeşitlerini tek tek arattım internette ama herhangi bir ipucuna rastlayamadım. Ekmiş olduğum 20 tohum da firesiz çimlendi, havalar ısınınca dışarıya alacağım. Teşekkürler akçabardak: Sevgili Lonicera, öncelikle firesiz çimlendiklerine çok sevindim, güle güle büyütün. Bu bitkinin gerçek ismini ben de çok araştırdım ama maalesef bulamadım, çok seneler önce komşum bana tohumunu verirken bunlar İstanbul ıspanağı(yağlı ıspanak) demişti. Kolay gelsin. Lonicera: Çok teşekkür ederim, ben biraz daha araştırayım bu bitkiyi. İnşallah büyütüp tadına da bakmak nasip olur. Ellerinize emeklerinize sağlık. Sağlıcakla kalınız. Alıntı: Orijinal Mesaj Sahibi Lonicera Sn akçabardak Epey bir uğraştan sonra sanırım bir bilgiye rastladım bu ıspanak hakkında. Pek çok siteyi de gezip resimlerini gördükten sonra bu bitkinin ORACH olduğunu tahmin ediyorum. Bir kaç renkli varyetesi de var. Bitki bildiğimiz sirken otu. Ancak sirken otunun dev yapraklı ailesinden geliyor. Siz de zaman ayırabilirseniz bitkiyi bu isimle aratıp resimleri karşılaştırabilirsiniz. Malum bitkiyi en iyi siz tanıyorsunuz. Aşağıdaki sitede de tohumları satışta. Oradaki Golden Silk Orach ( Mountain Spinach ) sizin bitkiye benzemiyor mu? İnşallah doğru bilgiye ulaşırız. Eğer bahsi geçen bitki ise içinde fazla miktarda oksalik asit içerdiğinden dolayı fazla tüketilmemesi tavsiye ediliyor. Bakabilirseniz memnun olurum. Görüşmek üzere. BURADA https://www.seedman.com/orach.htm Alıntı: Orijinal Mesaj Sahibi akçabardak Sevgili Lonicera sizi kutlarım bitki ta kendisi, sizin vermiş olduğunuz siteyi inceledim evet renkli yapraklı olanları da var bizim kisi yeşil yapraklısı, kafama takılan senelerdir biz bu bitkiyi bilmeden tüketmişiz. Sizin belittiğiniz oksalik asit içerdiğini ben göremedim ayrı yerlere mi baktık acaba, normalde ben bildiğimiz ıspanağı çok sık tüketemiyorum ürik asidimi yüselttiği için dolayısıyla gut ağrılarım oluşuyor, öyleyse ben bu bitkiyi de tüketmemem gerekir diye düşünüyorum ama araştıracağım. Sizin verdiğiniz siteden türkçeye çevirip kopyaladım özetle bu kadar bilgi vermiş. Türkçeye çevrilmiş kopyası; TRM744 Altın İpek Orach (dağ Ispanak) Eski bir hatıra çeşitli parlak altın yaprakları ile, lezzetli bir salata madde yapar. Dağ Ispanak, normal ıspanaktan 3 kat daha fazla vitamin A vardır. Ayrıca çok lezzetli ve büyümek kolaydır. Güzel altın yeşil yaprakları ile, iki metre boyunda kadar büyüyebilir ve geleneksel ıspanak veya pazı yerine kullanılabilir. Ayrıca salatalarda mükemmel ya da yeşil olarak pişirilir. Lonicera; Çok sevindim Sn akçabardak. Bitkinin genel olarak saponinler içerdiğini başka sitelerde okumuştum. Oksalik asit de genel olarak sirken otlarının etkili maddesi. İşin ilginç yanı bu bitki gut tedavisinde kullanılabiliyormuş))Aşağıdaki sitede daha ayrıntılı bilgilere ulaşabilmek mümkün. Ben yine de sizin yaptığınız gibi yapıp az tüketme taraftarıyım. Belli bir yaştan sonra herşeyimize dikkat etmemiz lazım. Gerçi bizler yaşlı sayılmayız daha))) Burada Atriplex horten Orach, Garden orache PFAF Plant Database akçabardak; Sevgili lonicera inceledim ve gut olayında sevindirici bir detay, oksalik asit olayını biraz araştırdım hangi gıdalarda bulunduğunu ve vücudumuza ne gibi zararları olduğunu ve gördüm ki bir çok gıda ve sabzelerde yüksek miktarda oksalik asit olduğu, başta en yüksek maydanozda bulunduğunu okudum, zararları ise böbreklerde taş oluşumu olabilirmiş ama her şeyde (azı karar, çoğu zarar misali) kontrollü tüketilmesi gerektiği belirtilmektedir, her şeyin fazlası zarar diye okudum. Demek ki her şeyde fazlası zarardır deyip kontrollü tüketeceğiz. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#2 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 20-03-2008
Şehir: İZMİR-ANTALYA
Mesajlar: 3,571
|
Sevgili akçabardak, rica ederim ben bir şey yapmadım ki, inşallah bitkinin tanıtımı konusunda faydalı olabilmişimdir. Eminim bitki hakkında çok daha fazla bilgi mevcuttur internette. Hatalar mutlaka olmuştur. Neredeyse tamamı yabancı sitelerde olduğu için iyi yabancı dil gerekiyor. Artık biz azıcık kendi İngilizcemizden çokça da google amcanın çevirisinden toparlamaya çalıştık. Başka arkadaşların da katkıları bu sayfayı daha da güzelleştirecektir. Sizden de ayrıca bu bitkiyi mutfakta nasıl değerlendirebileceğimiz hususunda resimli anlatımlar bekliyoruz haberiniz ola. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#3 |
agaclar.net
Giriş Tarihi: 22-03-2007
Şehir: Kocaeli
Mesajlar: 9,014
|
Bu bitki sadece yapraklarını yemek için değil, aynı zamanda sıvı gübre yapımında da kullanılabilir. Bahçede belli bir yerde sebze gibi yetiştirmek yerine diğer yabani otların bulunduğu habitata girmesi iyi olacak ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#4 |
Ağaç Dostu
|
Explore Cornell - Home Gardening - Vegetable Growing Guides - Growing Guide Tam güneş, kısmi gölgeye ekin. Kurak toprağa karşı toleranslıdır. Hava sıcaklığı 10-15 derece olduğunda ekin. 7-14 günde çimlenir. Tohumları 5 yıl saklanabilir. En verimli olduğu mevsimler ilkbahar ve sonbahardır. Sıcak ve soğuk havaya ıspanaktan daha iyi dayanır. Son donlardan 2-3 hafta önce ekin. 1 cm derine, 5 cm aralıklı, sıraların arasında 30-40 cm. olacak şekilde ekin. 10 cm uzadığında toprağın 2 cm. üstünden toplamaya başlayın. Genç yaprakları toplamaya devam edin. Böylece olgun yapraklar bitkiyi destekler. Çiçek tomurcuklarını kopartarak dallanmasını ve gençleşmesini sağlayın. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#5 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
Sevgili Lonicera ben teşekkür ederim, sizin katkılarınız olamasaydı bu bitki hakkında buraya kadar gelemezdik, sizin sayenizde bu başlığı açabildim tekrar teşekkür ederim. Mutfak konusunda seve seve paylaşırım, sevgiler saygılar. |
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#6 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#7 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#8 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 14-07-2012
Şehir: Ankara/Morgantown
Mesajlar: 2,797
|
Sn akcabardak, Bu basligi actiginiz cok iyi olmus. Ben de bununla ilgili ek bilgi rica edecektim. Sizin dagittiginiz cesit cok onemli. Tohumun kokeninin yerli oup olmadigini komsunuza sormaniz mumkun mu? Eger o kadar zaman once tohumu bir sekilde yurtdisindan getirmediyse ve yabanda yetisen tohumlari degerlendiregeldiyse, cok nadir ve ayni zamanda Malabar Ispanagi, Yeni Zelanda Ispanagi gibi alisilmisin disindaki kategoriye giren yenilebilir bir cesitle karsi karsiyayiz. Bildigim kadariyla, yaygin tohum sirkulasyonuna dahil olan dag ispanagi cesitleri arasinda ayni anda yaprak boyutlari ve bitki boyu sizin resimlerdeki kadar buyuk olan yok (en cok bilinenleri de mor/kirmizi yaprakli olanlardir). Fidelerin yapraklarini tattim, tadi da cok guclu ve yogun. 1-2 gun icinde topraga alacagim. Bunun tohumunu paylastiginiz icin ne kadar tesekkur etsek azdir. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#9 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
İyi ki de bu tohumu etkinlikte paylaşmışım diyorum, paylaşmasaydım bu sonuca hala ulaşılmamış ve sırlarıyla öylece kalacaktı. Tohumunu bana veren komşum ne yazık ki şu anda hayatta değil, kendisi Erzincan Kemaliye'liydi oralardan mı getirdi...nereden bulduğunu ben de bilmiyorum, bana verirken bir kaç komşuya daha vermişti ama onlarda çoktan yok olup gitti, bir tek ben bunca seneden beri hiç yok etmeden bu güne getirebildim. Ve çok şükür Sevgili Lonicera sayesinde olumlu sonuca da ulaşabildik, bundan sonra sizlere emanet etmiş olduğum bu (değerli midir değilmi dir ona artık sizler karar vereceksiniz) tohumu inşallah severek, hatta araştırarak devam ettirebilmeniz dileğimle, şu anda kendimi üzerimden sanki kocaman bir yük kalkmış gibi hissettim, umarım sizler de bu bitkinin tadına baktığınızda beğenirsiniz. Güle güle büyütün fidelerinizi, bol bol resimlerini ve yeni bilgilere ulaşırsanız başlığımızı zenginleştirmek adına paylaşırsanız sevinirim... ben de sizlere çok teşekkür ediyorum. Saygılarımla |
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#10 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 14-07-2012
Şehir: Ankara/Morgantown
Mesajlar: 2,797
|
Tohum sirkulasyonu ve ticari tohumluk bakimindan 20 sene oncesini dusununce bu bitkininki gibi tohumlarin ticari anlamda bulunabilirlik sansinin cok dusuk oldugunu soyleyebilirim. ABD'de baharat tohumlarinin (Dogu tibbinin oneminin anlasilmasiyla birlikte) bile tohum kataloglarina girmesi 80'lerle birlikte soz konusu olmus. Ozellikle dag ispanagi gibi ilginc tohumlarin taninip kataloglarda yaygin yer almaya baslamasi 90'larin sonlarina denk geliyor. Avrupa'daki (ozellikle baharatlarla ilgili) durum biraz daha farkli olsa da komsunuzun ordan da edinmis olma ihtimali cok dusuk. Buyuk ihtimalle koyunde/yoresinde hudayinabit bir bitkidir. Buyuk sehre gelirken tohumunu bir sekilde edinip gelmis ya da akrabalarindan istemis olabilir. Aksi durumda, Erzincan'da kultivasyonunun yapildigini sanmam. Ihtiyaclari oldugunda evden cikip iki adim otede bahceden topluyorlardir. Bir diger tahmin olarak da, komsunuzun koyunde/yoresinde ve civar koylerde bu bitkinin belli bir amacla (bir ihtimal yaygin olarak bilinen bir eksili, etli ve sulu yemek yapiminda, corba yapiminda ya da yumurtayla kavrularak vs) kullanilagelmis olabilecegini soyleyebilirim. Siz her sene tohumdan ekiyorsunuz, degil mi? Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#11 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
Komşum bu bitkiden sık sık kayganasını ve gözlemesini yapardı, altlı üstlü oturduğumuz için balkondan bana seslenirdi hadi çayı koy kaygana yaptım deyip çayla birlikte tüketirdik ve nasıl yapıldığını bana da öğretmişti rahmetli. Ben de çorbasından tutun kavurmasını, böreğini, kayganasını aklınıza ne gelirse yakıştırdığım her türlüsünü yaptım. Evet bu bitkiyi hiç ara vermeden her sene ekiyorum, ben ekmesem bile bazen unutuyorurdum ekmeye dökülen tohumlarından bulunduğu yerde tekrar çıkardı sayın birnefestoprak. Ama her sene mutlaka 2 kök tohum için bırakırım ne olur ne olmaz biri kırılırsa diğeri kalır diye. |
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#12 |
Ağaç Dostu
|
3 sene önce yetiştirdiğim, kırmızımsı-mor yapraklı çeşit de zannedersem aynı aileye mensup. Kırmızı Dağ Ispanağı ismiyle gelmişti. Tohum, yaprak yapısı ve bitki gelişimi çok benziyor. Magenta Magic Orach da olabilir. 150 cm kadar boylanıp, bir sürü tohum oluşturmuştu. Gençlik dönemlerindeki halleri: ![]() ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#13 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
İstanbul ıspanağı (Golden Silk Orach-Mountain spinach) Yukarıda da açıklamalarımda bu bitkiyi ben ekmeye unutsam bile, dökülen tohumlardan kendi kendine çimlenen ve hiç ara vermeden biribirimizden kopamayan benim fedakar bitkim bu sene de kendiliğinden bir kaç fide ile beni sevindirdi. Benim ektiklerimden önce çimlenmişler bile ![]() Sayfamızın ilk fidesi ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#14 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#15 | |
Ağaç Dostu
|
Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#16 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 22-05-2012
Şehir: TRABZON
Mesajlar: 249
|
Bu yıl tohum paylaşım etkinliğinden gelen İstanbul ıspanağını ekip yetiştirdim.Birkaçı tohumluk bırakıp kalanlarını topladım ve geleneksel usülde mısır ununa bulayıp kızarttım.Nefis oldu.Gönderen arkadaşa teşekkür ediyorum. ![]() Bu arada ilginç bir bilgi edindim. Annem bitkiyi görünce tanıdı.Eskiden tarllarda kendiliğinden yetiştiğini ve "tüylü hoşguran " olarak adlandırdıklarını söyledi.Kızartıyor veya ıspanak gibi yemeğini yapıyorlarmış. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#17 | |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Alıntı:
|
|
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#18 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 20-03-2008
Şehir: İZMİR-ANTALYA
Mesajlar: 3,571
|
Sanırım sarma yapılacak yaprak büyüklüğüne ulaştı ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#19 |
Ağaç Dostu
|
Geyve'de bu sene üç komşumda gördüm. Adı olarak biri Pazı Mancarı, diğeri Ispanak Mancarı, öteki de Sirken dedi. Burada yenen otlara genel olarak mancar diyorlar. Benimkiler de sarma yapılacak boyuta geldiler. Üstleri çok afit oluyor. Arapsabunlu karışımla afitleri öldürüyorum. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#20 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Sevgili Lonicera tam sarmalık olmuşlar zeytinyağlısı nasıl güzel olur yapraklar yumuşacık oluyorlar, ellerinize sağlık. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#21 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 20-03-2008
Şehir: İZMİR-ANTALYA
Mesajlar: 3,571
|
Hemen deneyeceğiz sevgili akçabardak. Bizi bu bitkiyle tanıştırıp buluşturduğunuz için yeniden teşekkür ederim. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#22 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Rica ederim sevgili Lonicera, ben de sizlere teşekkür ederim yetiştirdiğiniz için, umarım beğenirsiniz tadını. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#23 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Golden Silk Orach-Mountain spinach (İstanbul ıspanağı) 3-4 kök kendi kendine bahçenin muhtelif yerlerinde çıkmışlar, kimisi çiçeklerin arasında orada burada, büyüdüler ve geliştiler. Yaprakları oldukça iri ve düzgün. ![]() İlk yapraklar toplandı, ![]() Yıkandılar ve kaynar suda çok hafif haşlandılar. ![]() Bildiğimiz normal zeytinyağlı iç hazırlanıp sarıldılar ![]() Bunlarla birlikte asma yaprakları da toplanıp sarıldı ve hepsini kavanozlara dizip yarısına kadar su, 2-3 kaşık zeytinyağı biraz tuz kapakları kapandı sterilize edildiler, 2 kavanoz ıspanak, 3 kavanoz da asma yaprağı 5 kavanozum oldu. Elimin altında hazırda olması çok işime yarıyor, misafirim gelsin hemen açılır ve ikram edilir, tazeliğini olduğu gibi koruyor. ![]() Düzenleyen akçabardak : 06-06-2015 saat 14:57 |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#24 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 20-03-2008
Şehir: İZMİR-ANTALYA
Mesajlar: 3,571
|
Pişirmeden kavanozlara koyuyoruz değil mi sevgili akçabardak? |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#25 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Evet sevgili Lonicera pişirmeden kavanozlara koyuyorum, bir saat kadar kaynatıyorum yeterli oluyor, sudan sıcak sıcak çıkarıp kalın bezle kapaklarını biraz daha sıkıyorum ve ters çeviriyorum soğuyana kadar. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#26 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 20-03-2008
Şehir: İZMİR-ANTALYA
Mesajlar: 3,571
|
Hemen denemek lazım bu tarifi de ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#27 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Sevgili Lonicera sarmasını deneyip beğenmenize memnun oldum, afiyetler olsun, bundan sonra yapraklar ufaldıkça sıra kayganasında, en kısa zamanda onu da paylaşırım. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#28 |
Ağaç Dostu
|
Muhtemelen 30 yıl kadar önce görmüştüm. Geçtiğimiz yıl arkadaşımın bahçesine gelen gübrede bulunan tohumlardan çıkmış. Uzun süredir yakındaki kasabada bulunmakta. Bu yıl da biraz fazla miktarda çıktı. Üç tanesini benim bahçeye götürdüm. Arkadaşın yerlerini değiştirdikleri nedense yaşamadılar. Benim su ile ıslatarak aldığım üç tanesi biraz sarsıntı geçirmelerine rağmen yaşıyorlar. Arkadaşımın yerlerini değiştirmedikleri ise en az üç katı büyüklüğe ulaştılar. ![]() ![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#29 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 21-03-2012
Şehir: Balıkesir
Mesajlar: 5,784
|
Sayın Muda bunlar şimdi sizin bahçenizde kiler mi yoksa komşunun mu? gerçekten çok güzeller, iri yaprakları tam sarmalık olmuşlar, sizin bahçenizde iseler güle güle ağız tadıyla tüketin. Ben bu bitkiyi kimde görsem çok mutlu oluyorum, 30 yıl önce oldukça yaygın bir bitkiymiş ki hala günümüze dek kalabilmiş, benim ilk edindiğimde de zaten 25 yılın üzerindeydi ve bu güne kadar tohumunu hiç kaybetmeden bu güne gelebildik. Bu arada çilekler de çok güzel görünüyorlar. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
#30 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 26-03-2014
Şehir: İzmir
Mesajlar: 221
|
Bugün bende toprağa atayım ıspanakları. |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
Konu Araçları | |
Mod Seç | |
|
|