Kırşehir Japon Bahçesi

[Mine Pakkaner]

Sevgili arkadaşlar,

syilmaz ‘la birkaç gündür Kırşehir de Çatal höyük kazılarına gelen Japon arkeologların kurduğu Japon Bahçesi ile ilgili konuşuyoruz.Basından öğrendiğime göre bu nadide bahçe Japonya dışında kurulmuş en büyük Japon bahçesi. Japon kültürünü tanıtıyor ve yansıtıyor.15 yaşında bir bahçe.

syilmaz bizler için bu bahçeyi gezdi ve fotoğrafladı. En kısa zamanda yüklemeye başlayacak.

Ama bitmedi, bu kadar değil, arkadaşımız bizim için bir de röportaj yapacak Japon arkeologlarla.

Şimdi soruları topluyoruz. Özellikle peyzaj, orman ve ziraat meslek gruplarından arkadaşların sorularını bekliyoruz. Onlar orijinal bir Japon bahçesi yapanlara neler sorarlardı?

Tabii diğer bütün arkadaşlarımızın sorularını da bekliyoruz. Agaclar.net üyelerinin sorularını oluşturacağız.

Acele edin J
Sorular aşağıda siz de lütfen ilave edin.

Sevgili syilmaz, içten teşekkürler.

1- Japon bahçelerinin (ya da düzenlemesinin) farkı nedir?
2- Buradaki çalışmanız da neleri amaçladınız?
3- Bu bahçede bir felsefe (tasarımında bir felsefesi vardır heralde) uyguluyor musunuz?
4- Bahçe de ne kadar tür var, geliştirmeyi düşünüyor musunuz?
5- Bütün fidanları Japonya' dan mı getirdiniz?
6-
7-
8-

[malina]

Röportaj daha sonra yapılacak değil mi? Bahçe hakkında gördüklerini yazıp fotoğraflarını gördükten sonra soru sormak biraz daha kolay olabilir.

En kısa zamanda bekliyoruz Ellerine sağlık syılmaz

[arsakay]

O bahçeyi birkaç defa gezmiş biri olarak
söylüyorum, gerçekten çok güzel.

Olur da sigara tiryakisi olanlarınızın yolu düşerse
bahçede sigara içmek yasak! Gezmeden önce
nikotin depolayın.

Sorularıma gelince.
Bahçede derin olmayan havuzun etrafında
ahşap platformlar var. Fotoğraflarda göreceksiniz.
Japon filimlerinde de hep dikkatimi çekerdi.
Belki bir adı da vardır.
Bu platformların yerlerini nasıl belirliyorlar? Yani
gelişigüzel mi yerleştiriliyor, yoksa kriterleri mi var?

Bir de bahçenin kuruluş hikayesi nedir?
Bununla ilgili öğrendiklerim doğruysa
o tamamen kayalık yere bahçe kuruluşunun
hoş bir hikayesi var.

[Plumbago]

Çok ilginç, ben bu konuyu nasil görmedim?
Benimde sorularım olacak tabii ki. Tüm soruları toparlayıp alta kendi sorularımı ekliyorum...


1- Japon bahçelerinin (ya da düzenlemesinin) farkı nedir?
2- Buradaki çalışmanız da neleri amaçladınız?
3- Bu bahçede bir felsefe (tasarımında bir felsefesi vardır heralde) uyguluyor musunuz?
4- Bahçe de ne kadar tür var, geliştirmeyi düşünüyor musunuz?
5- Bütün fidanları Japonya' dan mı getirdiniz?
6- Bahçede derin olmayan havuzun etrafında
ahşap platformlar var. Bu platformların yerlerini nasıl belirliyorlar? Yani
gelişigüzel mi yerleştiriliyor, yoksa kriterleri mi var?
7- Bahçenin kuruluş hikayesi nedir?
8- Japonya'daki iklimle İç Anadolu iklimi arasındaki farklılıklar, bitkisel anlamda bahçenin oluşturulması aşamasında size ne gibi zorluklar çıkardı?
9- Bitkiler adaptasyon sürecini tamamladıktan sonra, formlarındaki (olası) değişiklikler, bahçenin genel görsel etkisinde farklılık yarattı mı?
10- Zen bahçesinin (Burada var mı bilmiyorum ama mutlaka vardır ), geleneksel yapısının dışında, insan üzerindeki psikolojik etkileri hakkında neler söyleyebilirler.
11- Türkiye'den ayrıldıktan sonra bahçenin akibeti ne olacak?
12- Gerçekten her Japon bu bahçenin özelliklerini bilerek uygulamasını yapabilir mi, yoksa kendilerinin özel bir ilgisi mi var?
13- Bahçenin oluşturulmasında ön hazırlık süreci ne kadar sürdü?

Şimdilik bu kadar ama aklıma sorular geldikçe ekleme yapma hakkımı saklı tutuyorum

[Sevelim]

Aldığım eğitimde Japon çiçek düzenleme sanatı olan İkebana hakkında bilgiler edinmiştim. Düzenlemedeki her dalın, her çiçeğin veya her yaprağın bir anlamı vardı hatırladığım kadarıyla. Düzenleme kabına koyuluş şekillerinin bile bir anlamı vardı. (25 yıldan sonra aklımda bu kadarı kalmış. )

Öyle sanıyorum ki o bahçeye dahil edilen her şeyin bir anlamı vardır. Hiçbirşey gelişigüzel konmamıştır.

[aybala]

Bu topiği röportajlar bölümüne taşısak mı?
Ben de sorular için bir iki fotoğraf bekliyorum.
Aklıma gelen bir iki soruyu plumbago sormuş.
İ

[Sebahattin]

Japon bahçesi Kırşehir İli Kaman ilçesi Çağırkan Beldesinde o zamanın Japon Prensi Mikasonomiya onuruna kurulmuş bir bahçedir. Bahçenin halka açılması 13 Eylül 1993’tür. Bahçe Ankara’ya yaklaşık 150 km uzaklıkta ve ulaşımı da gayet kolaydır. Ankara Konya karayolundan Gölbaşını geçtikten sonra Bala (Ankara), Karakeçili (Kırıkkale), Kaman (Kırşehir) Çağırkan beldesi güzergahı ile ulaşılabilir.

Bahçe yapım yılı itibarı ile Türkiye’nin ilk ve tek Japon bahçesi olması özelliğini taşıyor. Bununla birlikte son yıllarda İstanbul’da da yeni Japon bahçeleri kurulmuş. Bahçenin yapımı Japon uzmanlar ve Çağırkan Beldesinden insanların katkısı ile gerçekleştirilmiş. Bahçe Japonların arkeolojik kazılar yaptıkları Kalehöyük kazı alanında bulunan Arkeoloji Enstitüsü binasının hemen yanında. Maalesef bahçeyi gezmekteki rahatlık ve kolaylık kazı alanında ve enstitünün gezilmesinde gösterilmiyor. Bildiğim kadarı ile kazı alanlarına ve enstitü binasına girmek oldukça zor. Devam edecek

[Sebahattin]

Japon bahçesi Japonya nın içinde bulunduğu durumdan mıdır bilinmez, ilk yıllardaki bakımlı halinden biraz uzak gibi. Bahçeyi daha önceki yıllarda gezenler çok daha bakımlı olduğunu söylüyorlar ama şu anda çok kötü olmamakla beraber biraz bakımsız olduğu hemen göze çarpıyor. Belki de Japonlar bahçede bekledikleri ilgiyi bulamadılar. Şu anki pozisyonu itibarı ile bahçenin ziyaretçi sayısı belki de beklenenin altında. Artık tur düzenleyicileri ya da doğa severler gezi güzergahlarına burayı dahil edebilirlerse belki bahçenin bakımına hatta gelişimine de katkıda bulunabilirler. Bahçenin bakımı demişken, normal işçilik gereksinimleri yakındaki belde insanlarından karşılanıyor. Bahçenin esas bakımı Japonya dan bahar başında gelip kışın geri dönen Yoshu (heralde böyle yazılıyordur, insanlar Yoşu diye çağırıyorlar) tarafından yapılıyor. Ben bahçeyi gezerken o da ağaçlarda budama yapıyordu ve görüntüleme şansına sahip oldum. Fakat ‘’az biraz’’ (kendi ifadesi) Türkçesi ve ‘’little English’’ yüzünden tam anlamı ile iletişim kuramadık ve ayrıntılı bilgiler alma şansım olmadı.

[Sebahattin]

Zaten kazı alanının ve bahçenin de asıl sorumlusu Amuro adında bir kişi, onlar nasıl diyorlar bilmiyorum ama bizdeki karşılığı sanırım Enstitü Müdürü. Edinebileceğimiz bütün bilgilerin onda olabilme ihtimali oldukça yüksek. Amuro, Yoshi ya da enstitüde çalışan herhangi bir Japona rastlamak Kaman da yaşayanlar için çok normal bir durum. Japonlar ürkekliği, saygıları ve kurallara uymadaki disiplinleri ile bize göre oldukça değişik bir görüntü oluşturuyorlar. Ben gezinin ertesi günü Yoshu ya şehir içinde bisikletle evine dönerken rastladım. Kaman ilçe merkezine 10 km mesafeyi sanırım bisikletle geliyor. Bu benim çok hoşuma gitti açıkçası imkanı olan kaç kişi, hangimiz bu mesafede bisikleti tercih ederiz acaba…. Belki de Japon bahçesini oluşturan kültür, ince ruh, çevre bilinci burada da bir kez başka bir yansıma ile karşımıza çıkıyor.

[Sebahattin]

Bahçe içerisinde 26 tür olduğunu söylüyor görevliler. Tür sayısı biraz az gibi geldi bana ama bahçenin bulunduğu rakım ve çevre şartları düşünülürse sanırım yetişebilecek türlerle sınırlı oluşturulmuş bir bahçe belki de ekonomik tercihlerde etkili olmuş olabilir. Bahçeyi gezerken uzman olmasanız bile düzenlemelerin doğa ile uyumlu olduğunu hissedebiliyorsunuz. Bu durum türlerin seçimi için de geçerli. İç Anadolu ortamında bir vahaya girdiniz hissi uyandırmıyor örneğin ama bahçeden çıktığınızda kendinizde bir rahatlama hissediyorsunuz . Benim dikkatimi çeken birkaç şey bir merdiven direk hedefe varmıyor. İlginçtir bir dinlendirmeden sonra (muhtemelen tam ortada) sağa ya da sola kayıyor ve oradan devam ediyor. Aynı düzenlemeyi havuz kenarındaki ahşap platformlarda da görmek mümkün. Bir de ahşaplar çok iyi kullanılmış ve kesimler düz ve sade herhalde buna minimalist yaklaşım diyorlar.

[Sebahattin]

Bahçe ilk mesajdaki resimlerde de görüldüğü gibi belli bölümlerden oluşmuş. Jatsuashi köprü, Mısakıtörö Fener Kulesi, Takımıdai şelale gözetleme yeri, Yukimitörö kar kulesi, İzutsu kuyu, Tusıkıyama suni tepe, Fujidana sarmaşık tüneli, Jüsansötö 13 katlı kule, Azumaya doğu kamelya gibi noktalar önemli yapıların bulunduğu yerler. Şunu da belirteyim bahçe Kırşehir’in en yüksek dağı olan Baranlı dağının Kuzey yamacında yaklaşık 1100 metre rakımda kurulmuş. Bahçede bir de suni şelale var yalnız sürekli çalıştırılmıyor. Ziyaretçiler için Cumartesi ve Pazar günleri 17:30-18:00 arası çalıştırılıyor.

[Sebahattin]

Bahçenin toplam büyüklüğü ve tasarımı ile ilgili ayrıntılı bilgilere tam olarak ulaşamadım. Ayrıca göl kenarındaki küçük yapılar (minik Japon evlerini andıran yapılar) ve kulelerin anlamı halen bir gizem olarak duruyor. Oldukça büyük bir bahçe ve ayrıntılı olarak gezmek isteseniz sanırım 2-3 saat ayırmanız gerekir. Siz gezerken merak ettiklerinizi sorabilecek bir rehberin olmaması da üzücü bir durum. Ama Çağırkan beldesinden işçilerin ustabaşısı amca iyi niyetli ve Türk misafirperverliği ile yardımcı olmaya çalışıyor. Bahçe de türlerin çok az bir kısmı Türkiye de bilinmeyen türler. Çalı formundaki çoğu bitki bizim parklarımızda ve düzenlemelerimizde kullanılıyor. Benim farklı olarak görebildiğim Japon kirazı (Prunus yedoensis (yeşino kirazı)), Prunus jamasakura (sakuara ağacı), bildiğimiz salkım söğüt) burada biraz daha farklı gibi geldi bana, bahçede Salix babylonica ağaçları var ve dallar aşağı doğru sarkarken aynı zaman da eğrileşiyor.

[Sebahattin]

Düzenlemelerde hiçbir zaman düz, doğrusal ya da keskin kenarlı çalışılmamış. Çalıların düzenlenmesinde eğrisel ve şekil yaratılmak istenir gibi düzenlenmiş. Belki de bahçelerin sırlarından biri de budur doğrusal olmayan düzenlemeler ve şekiller tıpkı hayat gibi….. Japon ayvası çalılarında sanki balık şekli verilmek istenmiş gibi (Japon Bahçesi 4, 3. fotoğraf).

[Sebahattin]

Evet benden şimdilik bu kadar. Röportaj için peyzaj uzmanlarımızın, meraklıların soru, öneri ve yorumlarını bekliyoruz… Benim aklıma bir tane geldi mesela peyzaj öğrencileri burada Japon uzman yanında ya da bu bahçede staj yapmak isteyebilirler mi acaba? Haydi kolay gelsin....

[Mine Pakkaner]

ne diyelim ki syilmaz.

Senin gözünle biz de gördük.Çook teşekkürler.

Soruları hızla topluyoruz.

[Sevelim]

Teşekkürler syilmaz. Oldukça kapsamlı bilgiler toplamışsın. Bunun önçalışma olduğunu düşünürsek şimdiden sana kolay gelsin.

[arsakay]

Elinize sağlık. Çok güzel bir çalışma olmuş.
Türkiye'de çok az bilinen bir yer sayenizde tanıtıldı.

Ben görmeyeli çok zaman oldu. Çok büyümüş ama
bana da eskisi kadar bakımlı değil gibi geldi ama
belki de mevsimsel bir görüntüdür.

Yıllar önce gezdiğimde baştaki asıl amacın
orada arkeolojik kazılar için uzun süreli kalan Japonlar'a
yaşam alanı yaratmak olduğu söylenmişti. Kısacası
kendileri için yapmaya başladıkları bir yer
sonradan böyle büyük bir projeye dönüşmüş.

[Selahattin Yılmaz]

Çok kilo almışsın daha fazla araştırma yap, daha fazla yorul, daha fazla meslekle uğraş...


Ellerine sağlık.

Ya hu birader sen bana niye demedin bizim burda böyle bir yer var diye.Yani forumada katılmasak...

[aybala]

1- Japon bahçelerinin (ya da düzenlemesinin) farkı nedir?


2- Buradaki çalışmanızda neleri amaçladınız?

3- Bu bahçede bir felsefe (tasarımında bir felsefesi vardır heralde) uyguluyor musunuz?

4- Bahçe de ne kadar tür var, geliştirmeyi düşünüyor musunuz?

5- Bütün fidanları Japonya' dan mı getirdiniz?

6- Bahçede derin olmayan havuzun etrafında ahşap platformlar var. Bu platformların yerlerini nasıl belirliyorlar? Yani gelişigüzel mi yerleştiriliyor, yoksa kriterleri mi var?

7- Bahçenin kuruluş hikayesi nedir?

8- Japonya'daki iklimle İç Anadolu iklimi arasındaki farklılıklar, bitkisel anlamda bahçenin oluşturulması aşamasında size ne gibi zorluklar çıkardı?

9- Bitkiler adaptasyon sürecini tamamladıktan sonra, formlarındaki (olası) değişiklikler, bahçenin genel görsel etkisinde farklılık yarattı mı?

10- Zen bahçesinin (Burada var mı bilmiyorum ama mutlaka vardır ), geleneksel yapısının dışında, insan üzerindeki psikolojik etkileri hakkında neler söyleyebilirler.

11- Türkiye'den ayrıldıktan sonra bahçenin akibeti ne olacak?

12- Gerçekten her Japon bu bahçenin özelliklerini bilerek uygulamasını yapabilir mi, yoksa kendilerinin özel bir ilgisi mi var?

13- Bahçenin oluşturulmasında ön hazırlık süreci ne kadar sürdü?

14- Bu arazinin bu bahçe yapılmadan önceki hali nasılmış acaba?
bununla ilgili bir fotoğraf bulunabilir mi?

15- Buranın popülerliğini arttırmak için okul gezileri, çeşitli eğitimler düzenlenemez mi?
ya da burayı hareketlendirmek için düşündükleri şeyler var mı?
(böyle bir çabaları var mı gerçi o da ayrı?)

16- Burayı ziyarete gelenleri ne cezbeder. Ne ilgilerini çeker?

17- Bonsai uygulamaları var mı?

18- Bahçenin geleceği hakkında olumlu/olumsuz öngörüleri nelerdir.

[Selahattin Yılmaz]

Bir soru da benden:

Madem Türkiyede böyle bir bahçe var ve bir tane ne zaman bu bahçeye gerektiği değeri vermek istiyorsunuz. Ve bu bahçeden başka Türkiye de böyle bir bahçe örneğii gezdiniz mi?

[Halit Togay]

Orijinal Mesaj Sahibi Klimanjaro

Bir soru da benden:

Madem Türkiyede böyle bir bahçe var ve bir tane ne zaman bu bahçeye gerektiği değeri vermek istiyorsunuz. Ve bu bahçeden başka Türkiye de böyle bir bahçe örneğii gezdiniz mi?

bonsai_sevenler İstanbul toplantılarının birinde Baltalimanı'ndaki Japon Bahçesi'ne gitmiştik . Zannedersem Erguvan Muhibbi , ben , Kaan Çolak vardık. oktars sonradan gelmişti. Bir kişi daha vardı ancak hatırlayamadım. Karlar altında ,ancak güneşli çok güzel bir gündü. Bahçe ıssızdı bizden başka kimse yoktu. Bu bahçenin ve atıl duran binaların ne güzel bir bonsai kahvehanesi - kıraathanesi olabileceğinden bahsetmiştik. Daha sonra da yakındaki bir serayı ziyaret etmiştik.

[lavandula]

Eskişehir'de Anadolu Üniversitesi kampüsü içinde küçük ama hoş bir Japon bahçesi vardır. Ayrıca tüm kampüsün peysajı çok özenli ve hoştur. Yolu düşenlerin ziyaret etmesini öneririm. Bursa Botanik bahçesi de tavsiye olunur. Çok minik bir japon bahçesi bölümü de içeriyor. Ülkemizde botanik bahçelerinin artması dileğiyle..

[Erguvan Muhibbi]

Evet Balta Limanındaki o bahçeye o günden beridir uğramadım
Sevgili Halit. Acaba nicedir durum orada? Merak ettim.
Fotoğrafı da yarın sabah koyayım inşallah siteye.
Yeri gelmişken söyleyeyim. Çemişgezek te bile bir Japon bahçesi
olacak neredeyse. Türk bahçeleri ne oldu kıran mı girdi?
Bir batıya bir doğuya öykünüp duran adamlar kahrediyor beni.
Erguvanlı, sümbüllü, morsalkımlı, şakayıklı leylaklı bahçelerimiz
lalelerimiz, yeşil güllerimiz nereye gittiler.

[Ferda Ülkümen]

haklısınız erguvan muhibbi senelerdir arıyorum,babaannemin bahçesındeki şakayıktan bulamadım .kırşehirdeki japon bahçesi resimlerini izledim. Bahçe çoközenle yapılmış da Japonyanın iklimi okadar rutubetli ki her yer yosunlarla kaplı taşların ve tahtaların rengi görünmüyor.resimlerde onun eksikliğini hissettim bahçedeki küçük evlerde de çay seramonisi yapılıyor

[Halit Togay]

Bir zamanlar (6-7 sene evvel) mini zen bahçeleri modası vardı ; galiba hala devam etmekte. Minik bir tahta tepsi , biraz iri kum , birkaç egzotik şekilli kaya , bir tahta tırmık . Gayet güzel yanışlar çizebilirsiniz.
Batıda bizdeki Mudo Konsept Mağazaları'na benzeyen mağazalarda hediyelik filan olarak satılırdı.
http://www.zengarden.co.za/zengar.html

[Halit Togay]

Bonsai ile birlikte sergilemek için de çok güzel.

[Sebahattin]

Orijinal Mesaj Sahibi Erguvan Muhibbi

Evet Balta Limanındaki o bahçeye o günden beridir uğramadım
Sevgili Halit. Acaba nicedir durum orada? Merak ettim.
Fotoğrafı da yarın sabah koyayım inşallah siteye.
Yeri gelmişken söyleyeyim. Çemişgezek te bile bir Japon bahçesi
olacak neredeyse. Türk bahçeleri ne oldu kıran mı girdi?
Bir batıya bir doğuya öykünüp duran adamlar kahrediyor beni.
Erguvanlı, sümbüllü, morsalkımlı, şakayıklı leylaklı bahçelerimiz
lalelerimiz, yeşil güllerimiz nereye gittiler.

Aslında Türk Bahçesi dediğimizde, kafamızda ne canlanıyor, neyi kastediyoruz bu tam olarak belli değil. Bizim kendimize ait olan bahçe düzenleme tekniklerimiz mi, sanatımız mı? Bu herhangi bir yerde yazılı hale getirilmiş mi? Bu yazıların nerede olduğunu ya da bu işe sahip çıkan birisini duydunuz mu? Bu işin en güzel örnekleri nerededir? Dünya da ya da Türkiye de insanlara Türk Bahçesi dediğinizde, ''O da ne ki'' mi diyorlar? Nostaljik arayışların da ötesinde bilim ve sanat olarak Türk Bahçesi diyebileceğimiz şeyler nerede?
Ben bilmiyorum, siz biliyor musunuz?

[Halit Togay]

Orijinal Mesaj Sahibi syilmaz

Aslında Türk Bahçesi dediğimizde, kafamızda ne canlanıyor, neyi kastediyoruz bu tam olarak belli değil. Bizim kendimize ait olan bahçe düzenleme tekniklerimiz mi, sanatımız mı? Bu herhangi bir yerde yazılı hale getirilmiş mi? Bu yazıların nerede olduğunu ya da bu işe sahip çıkan birisini duydunuz mu? Bu işin en güzel örnekleri nerededir? Dünya da ya da Türkiye de insanlara Türk Bahçesi dediğinizde, ''O da ne ki'' mi diyorlar? Nostaljik arayışların da ötesinde bilim ve sanat olarak Türk Bahçesi diyebileceğimiz şeyler nerede?
Ben bilmiyorum, siz biliyor musunuz?

Bence çok haklısınız . Formüle edilmiş bir Türk Bahçesi veya Osmanlı Bahçesi tipi-tipleri yok.
Bu işe sahip çıkan birisi var sanırım . Biraz pahalıca bir kitap. Varlığından Topkapı Sarayı Müzesi Md. Mv. Gülendam Hanım haberdar etti. Ayrıca Müze Md. Prof. İlber Ortaylı'ya da geçmişte Osmanlı Bahçesi diye birşey yazılmış çizilmiş midir diye sordum , böyle birşeyin olmadığını söyledi. Ancak Sayın Erguvan Muhibbi pek öyle düşünmüyor sanırım.

Hasbahçe: Osmanlı Kültüründe Bahçe ve Çiçek
Nurhan Atasoy
Aygaz (Koç Yayınları); Osmanlı Tarihine ait Genel Kitaplar, Peysaj Mimarisi;
İstanbul, 2002, 23 x 33 cm., 367 sayfa, Türkçe, Ciltli, ISBN 9752960162.
Osmanlı Bahçesi denince bizim aklımıza bazı çiçek ve ağaç türleri , o zamanki şehir mimarisinin yarattığı bahçe tipleri geliyor. Saray bahçeleri ise yakın tarihe ait örnekler . Topkapı Sarayı Bahçeleri'nin eski gravürleri filan var ama bunlarda bir peyzaj uygulaması pek gözlenmiyor.

[Sebahattin]

Pekala kolaylıkla eleştiri alacağımı beklerken ya da düşünürken. Hatta belki de birisinin çıkıp 'Bir kere var kardeşim, ...' demesine kendimi hazırlamışken, vermek istediğim mesajı tam olarak anlamış birisine rastlamak çok güzel. Teşekkürler.
Bu konuyu biraz iğneli biraz da soruşturur biçimde söylememin sebebi de buydu. Ve aslında, yakında neden bu konuya girdiğim de netlik kazanacak. Bekleyin...

[Selahattin Yılmaz]

Birisi Çemişgezek mi dedi sanki?