|
4 – MERHEM(Unguenta)
Ağaçların tıbbi etkinliği olan bölümleri(Kavak tomurcuğu, Kiraz balı v.s) havanda veya değirmenlerde ince toz haline getirildikten sonra katı yağ(tereyağı, domuz yağı), sıvı yağ(zeytin yağı, badem yağı), lanolin veya vazelin gibi sıvağlarla yapılan ve vücut dışından kullanılan ilaç şeklidir. Eskiden kalk hekimliğinde çok daha yaygın yapılır ve kullanılırdı. Ancak ilaç teknolojisinin gelişmesi ile merhem formunda pek çok hazır ilacın piyasalara çıkmasıyla daha az yeğlenir olmuştur. Özellikle ağaçlardan elde edilen usarelerin yara iyi edici özelliklerinden yararlanmak üzere yapılan karışımları eczane raflarında bulabilmek mümkündür.
Merhem yapımında izlenilecek yol; önce ince toz haline getirilen drog az bir miktar sıvı yağ ile ezilir sonra sıvağ maddesi olan lanolin ve vazelin eşit miktarlarda ilave edilir ve homojen bir hale gelinceye değin havanın içinde karıştırılır.
Merhemler kapalı kaplarda ve serin yerlerde saklanırlar. Merhemler, Farmakoloji de pomadde, ointment,salbe adlarıyla da adlandırılırlar. Su ve yağ emülsiyonu içerdiğinden daha yumuşak şekli olan kremler ve daha katı şekilde kullanılan pat(pasta) larda hep bu başlık altında değerlendirilirler.
6 – TIBBİ YAĞ(Olea Medicata)
Kendileri de birer tıbbi yağ olan zeytinyağı, badem yağı, susam yağı, haşhaş yağı gibi yağların içerilerine küçük parçalar halinde atılıp bir süre bekletilmeleriyle hazırlanan vücut dışından kullanılan ilaç şekilleridir.
Genellikle 10 kısım drogun 100 kısım yağ içerisinde iki, üç hafta güneş altında tutulması ve sonra ince bir bezden üzülmesiyle elde edilirler. Cilde sürülerek veya ovularak tatbik edilir.
7 – KOKULU YAĞ(Olea Aromatica)
Kokusunun alınmak istenildiği bitki parçalarının(çiçek, yaprak, odun) 1 ila 3 gün arasında zeytin yağı veya susam yağı içinde tutulması ve sonra süzülmesi ile elde edilirler.
Genellikle 500 gram kuru veya taze çiçek 2000 gram yağ içerisine konur, oda sıcaklığında 3 gün bekletilir. İnce bir tülbentten süzülür. Aynı süzüntünün içerisine tekrar 500 gram aynı drog konularak tekrar 3 gün tutulur. Böylece daha kuvvetli bir koku elde edilmiş olunur.
8 – TENTÜR(Tincturae)
Genellikle yüksek dereceli alkol(95-99) içerisine atılıp belli bir süre bekletildikten sonra süzülmesiyle elde edilen ilaç şeklidir.
1 kısım kurutulmuş ve toz haline getirilmiş olan drog, 5 kısım alkol ile , kapalı bir şişe içerisinde sık sık çalkalanarak 10 gün tutulur ve ince bir tülbentten süzülerek kullanılır. Bekletme karanlık bir yerde ve normal oda sıcaklığında yapılmalıdır. Bazı droglar için su veya eter de sıvı olarak seçilebileceği gibi, 1 e 5 oranı da drogun etkisine ve elde edilmek istenilen tentürün özelliğine bağlı olarak 1 e 10 a kadar değiştirilerek uygulanabilir.
9 – HÜLASA/Extracta)
Bitkisel materyalin su, alkol veya eter gibi uçucu sıvılarla karıştırılıp, elde edilen solusyonun belirli bir orana kadar uçurulması ile elde edilen bir ilaç şeklidir. Bunlar genellikle bal kıvamında veya toz haline getirilmiş preparatlardır.
(Devam edecek)
|