Malta eriği
 

http://www.agaclar.net/i/bahce.jpg

Şimdi Malta eriği zamanı. Bu meyveleri ya da esas ağacını ne zaman görsem aklıma babam ve rahmetli Haldun Taner geliyor. İkisi de bu bitkiyi çok severmiş. Babam, ölümünden sonra Haldun Bey'in mezarına Malta eriği fidesi dikmiş. Ben Haldun Taner'i fazla tanıyamadım. Yazılarını çok severim. Bugünkü yazım onlar gibi Malta eriği seven ya da sevecek olanlar için.

Bitkinin Latince adı Eribotrya Japonica'dır. Yaprakları yaz kış daimi yeşil olan Malta eriğinin anavatanı Uzakdoğu'dur. Geliştiğinde boyu 8 - 10 metre, tepe eni 5 metreye kadar büyüyebilir. Küçükken piramidal uzayan ağaç yaşlandıkça dev şemsiyeye benzer.

Ülkemizde tüm ılıman iklimlerde yetişebilir. Çiçeklenip daha sonra meyve vermesi için en az 15 dereceye ihtiyaç vardır. 1 santimden oluşan buket halindeki krem renkli çiçekler, kahverengi kürklü dış yüzeyde gizlidir. Sonbaharda açan bu çiçekler ilkbaharda meyveye dönüşür. Meyveler 3 - 8 santim sulu ve çekirdeklidir. Tadı çok güzeldir. Yeşil yaprakları 30 santime kadar büyüyebilir. Kışları soğuk geçen yerlerde kısa süreli kar yağışına dayanabilir. Fakat buralarda meyve vermesi ve gelişmesi biraz daha zordur. Mümkünse kuytu, güneşli ve rüzgardan arındırılmış yerlerde erik yetiştirmelisiniz.

Malta eriği sıcak, güneşli alanlarda suyu geçirgen, zengin tüm topraklarda yetişebilir. Bitkinin meyvesini üretip ticaretini yapmak istiyorsanız ağaçları birbirlerine 5 metreden yakın dikmeyin. Her ağaç 3 - 4 ayda bir 450 gram kaliteli gübre ister. Ayrıca kurak geçen yaz aylarında sulanmalıdır. Büyük, bol miktarda ürün için sürgünleri dalları kısaltın, budayın. Ürünsüz, zayıf, ölmüş dalları kesin. Kök diplerinde yabani ot yetişmesini engelleyin.

Seralarda da Malta eriği yetişebilir. Fakat saksıda üretim sorunlu olabilir. Açık havalardaki ağaçlarda çeşitli hastalıklar görülebilir. Uç yapraklarda beyaz - gri buruşuk şekil bozukluğu, unlu bit, kırmızı örümcek bilinen en önemli hastalıklardandır. Acilen en uygun zirai ilaçlama yapılmalıdır (Mümkünse mevyelerden sonra).

Toplanan Malta erikleri 5 - 10 derece sıcaklıkta kısa süre depolanabilir. Bitki üretimi meyve çekirdeklerinden, aşıyla ya da havadan köklendirmeyle yapılmaktadır. Çekirdekleri 18 derecelik özel bir yerde suyu geçirgen toprakta 2 - 3 santim derine dikin. 10 santim geliştikten sonra normal fide gibi gübreleyebilirsiniz.

Bahçenizde hep manolya, karayemiş gibi bitkilerin yanına Malta eriği dikin. Diğer tüm renkli bitkilere yemyeşil yapraklarıyla çok güzel eşlik edecektir.

Murat PİLEVNELİ

02.05.1998
www.milliyet.com

yeni dünya (malta eriği)
 

merhaba arkadaşlar
ben malta eriğinin çakirdeğini direk toprağa ekince tutuyor diye duydum yoksa ilk önce suda mı bekletmek lazım bu konudaki bilgilerinizi alabilir miyim??.. eğer suda bekletmek lazımsa suda bekletmeyi diğer tohumlar içinde uygulayabilir miyiz???...

cevap verirseniz memnun olacağım..:):)..

Malta eriği meyvelerini yedikten hemen sonra çekirdeklerini toprağa ekerseniz 1 ay içinde çimlenir.

bahçemdeki malta eriği ağacımın yaprakları teker teker kuruyup dökülüyor.sebebi sizce ne olabilir.yardımcı olursanız sevinirim.teşekkürler....

malta eriği fidanı var elimde isteyene çok ucuza gönderebilirim 20-30 cm boyda

Malta eriği 850 rakımlı ve kışları hava -10 dereceye kadar düşen yerlerde yetişirmi. Bu gün Ankarada bir evin bahçesinde Malta eriği ağacını gördüm çiçek açmıştı.

Malta eriği yetiştiriciliği hakkında daha geniş bilgi verebileceklerin yazılarını bekliyorum.

Yenidünyanın soğuğa dayanımını araştırmadım ama dalları gevrek olduğu için ağaç gençken horumak gerekiyor. Bendeki 10 yenidünyadan 1 tanesi kendini kurtarıp büyüyebildi. Her sene karda üslerine kilolarca kar yığılıyordu ve tüm dallar kırılıp sadece gövde sap halinde kalıyordu. Geçtiğimiz kış bu olayın önüne geçtim kar yağdığında elimden geldiğince ağaçları silkeleyip ağırlığı bir anlıkta olsa kaldırdım. Yapraklarına yapışmış buzları dahi almaya çalıştım, bunları alırkende yapraklar zarar gördü ama sonradan yeni yaprak çıkartarak toparladılar kendilerini. Saygılar...

Teşekkürler Samsunlu55.

Ankara'da yetişmez denilen malta erikleri meyvede.

Bu ağacı koruma altına almak lazım :)

Ankara'da yetişen tek malta eriği.

Çekirdekleri de umarım evrim geçirip Ankara şartlarına alışmıştır.

Ben bir tane ağaç var sanıyordum, bir de bahçenin içinde oldukça büyük olan varmış. Bu meyveler o büyük olandan. Görünce çok şaşırdım.

Olgunlaşınca çekirdeklerine bakalım bir. Sonbaharda da unutmayıp çelik alalım. Sizin bahçede deneme yaparız:)

Ben Antalya'dan bir fidan getirip bahçede deneme yaptım ama kışı çıkaramadı.

Bu ağacın çekirdeklerine talibim :)

Helal olsun ben bile burda gece ayazlarından koruyamadım, ara dallardaki tek tük meyve haricinde bu sene düzgün meyve yok. Genelde kardan dallar kırılırdı bu sene iki sefer bir karış yağan kara dayandılar...

Benim için manevi değeri çok fazla olan bir bitki. Babaannem ve dedemin Tarsus' taki küçük evleirnin bahçesinde bütün torunları için diktikleri meyve ağaçları var. Benim ağacım da yeni dünya( Güneyde böyle derler) idi. Küçüklüğümden beri yeni dünya gördüğümde hep o bahçe aklıma gelir. Nenemi geçen sonbaharda kaybettik ve o bahçe iyice öksüz kaldı. Halamdan rica etmiştim, '' Tarsus' a gidince bana yeni dünyanın çekirdeğinden vs. getiri misin, yetiştirmek istiyorum'' diye. O da sağolsun çekirdek değil dibinden aldığı köklü bir fideyi getirip saksıya ekmiş. Geçtiğimiz sonbahar ondan aldım saksıyı ve eve getirdim. Açık alan bitkisi diye balkonda bıraktım. Yan bahçede ve çevre bahçelerde de yeni dünya ağaçları gördüğüm için balkonda da birşey olmaz diye düşündüm. Hatta üzerine kar da yağdı. Ben endişe edip hemen içeri aldım. Kışı içerde geçirdi ama galiba fazla sulu kaldı saksısı. Bahar gelince daha büyük bir saksıya ekmek için çıkarınca kökü nerdeys eyok denecek kadar zayıftı ama bir umut diktim saksıya. Kısa sürede de yavaş yavaş tüm yaprakları alttan üste doğru kurudu. Yeni yaprak da açmıyor, sap halinde kaldı saksıda. Çok üzülüyorum nenemden hatıra diye ektiğim bitki öldü galiba. Merak ediyorum bu saatten sonra bu tek sap halindeki( 20-25 cm) gövde tamamen kurumuş mudur yoksa yeni bir sürgün verme ihtimali var mı? Ne önerirsiniz.

Saksının dibine bu sene ektiğim tohumlardan da serpmiştim. Onları şaşırtana kadar kökünü de kontrol edemiyorum. Bu gidişle Tarsus' taki ağacımdan yeni çelik ya da çekirdek almak farz sanırım.Amcamlar vs o evi müteahhite verme gibi bir hataya düşerler de ağaçlar kesilir-yokolur diye endişeliyim. Nenemin ağaçlarını( incir, portakal, turunç, yeni dünya..) başka yerde de olsa yaşatmak istiyorum. Hayalimdeki çiftliğin bir köşesini bu ağaçlardan alacağım çekirdeklerle yetiştireceğim ağaçlara ayırmak istiyorum. Neyse, fazla duygusallaşmadan mesajı sonlandırayım ben:D

Ankara'ya son gidişimde bende bir yenidünya ağacına rastladım. Siyah incir ve yenidünya yan yanaydı. Yer olarak tam bilmesem de Kurtuluş yakınlarında olduğunu söyleyebilirim.

Selam Dostlar...

Eyvah Eyvah diyorum ne kadar öksüz kalmış bir konu ...

Tabi benim bunu söylemeye pek hakkım yok daha önce nerdeydin derler adama...

İşimiz düşünce uğradık işte ...babamın bahçesinde var bi tane istanbulda 10 yaşında var hayatı boyunca ne sulama görüdü...ne bir gübre nede bir budama...

acaba diyorum hazır kış gelmişken...bendede köklendirme hormonu varken ...çelik alıp bu zamanda bir deneme yapsakmı...yok hiç gerek yokmu çelile olmuyormu...

hala malta eriği isteyen varmı çekirdek fidan....?

Olgun bir fotoğrafta benden olsun

Merhaba arkadaşlar,

Şimdi seyyah53 ü sorusu cevap bulmamış bende tekrar sorayım belki bir umut. Köklendirme hormonu ile bu ağacı çoğaltabilir miyiz? Cevap yazan arkadaşlara teşekkürler.

Malta eriği ne zaman budanır nasıl budanır bilgisi olan varmı?

Merhabalar
Bizim bahçemizde bir Malta eriği ağacı var vaktinde bahçeye atılan bir çekirdek tutmuş pek bakımlı bir ağaç degil yani kışın kar altında kalıyor pek de genç sayilmayacak bir agaç, meyveleri biraz ufak ama her sene bol bol veriyor (:
Gecen gün ben bu meyveden 4-5 tane çekirdeği, boş olmayan bir saksıya ektim. Ektiğim saksıda Kilic bitkisi var ve bu bitkiler gecen sene solmaya donmuştu kurtarmak icin cok uğraştım.
Şimdi benim merak ettigim bu filizler Kilic bitkisine zarar verir mı? Ya da ben bu filizlerin yerini değiştirsem filizlerim zarar görür mü? Bu konuda biraz endiseliyim (:
Şimdiden teşekkür ederim

Ankara'da bir çok yerde Malta Eriği var. Beşevlerde kayınpederimin yanında iki katlı bir evin önünde oldukça büyük dört Malta eriği Ağacı var, sağolsunlar meyvelerinden bize de veriyorlar. Akdeniz Bölgesindekilere göre meyveleri küçük ama çok lezzetli.

Malta Eriği ağaçlarını gördüğüm her bahçede dikkat ettim, binaları GÜNEY tarafında, yani ağacın bulunduğu yer kuzeye kapalı. Özellikle Bahçelievler'de ara sokaklarda oldukça fazla Malta Eriği Ağacı var.

Ben de mevsiminde çekirdeklerinden saksıya diktim, hemen hepsi 1-1.5 ay içinde çimleniyor. Bir sene saksıda büyüttükten sonra 2012 Kasım ayında dört tanesini evimizin Güney cephesine diktim. Geçen kışı sağlıklı geçirdiler, bu yaz biraz daha büyüdüler. sanırım artık büyüyüp bir kaç yıl içinde kocaman ağaç olacaklar.

çalikten nasıl çoğaltılır malta eriği fikir verecek birileri var mı acaba ? buralarda meyvesini çok beğendiğim ağaçlar var da

bana ve diğer soranlara cevap veren olmamış, şöyle bi soru ekleyim fidancılarda gördüğüm bütün yeni dünya fidanları aşısızdı aşısız da kakaliteli meyve verebiliyor mu ?

Sn. kayahan benim bildiğim kadarıyla malta eriğine aşı yapılmıyor yani meyvesini beğendiğiniz ağacın tohumunu dikmeniz şansınızı arttırır tahminimce.

merhaba, ben meyveleri yedim cekirdeklerini saksıya ektim, acaba ne kadar sıklıkta sulamak lazım? ve kışın balkonda kalmasa da içeri alsam olur mu donmasın diye?

black diamond,black splendor, santo rosa,formaso Pioneer,Nığde sari erik,can eriği arkadaşlar bu erik çeşitleri hakkında bilgisi olan var ? mı?

Bence bu kadar sıcak havada ve bu mevsimde taşımak tehlikeli olabilir.

Ankara kışında mükemmel adaptasyon
 

Kurye de çalışıyordum, geçen ağustos ayında dikkatimi çekti, Ankara merkezinde, bir yenidünya ağacı gördüm, muhteşem meyveleri vardı, yalan yok sırf merak için çaktırmadan bir tane kopardım yedim, çekirdeğini sakladım sağ olsun eşim kaybetmiş.

İnanın soğuk iklime adapte olmuş meyveler, daha lezzetli vede şeker oranı yüksek oluyor.

http://www.google.co.uk/maps/place/Z...9!4d32.8648144
[21-04-19 Cumartesi] Aynı sokağa yolum düştü, bu yıl Ankara da yoğun kış oldu, acaba bu kara kış dan sonra, tekrar yine her şey yolunda mı diye yakından baktığımda, ağaçta alabildiğine bol meyveler dikkatimi çekti.

Sanırım yenidünya tropikal bir bitki, Ankara soğuğunu bilen bilir, buna rağmen malta eriği gayet mutlu görünüyordu.

Çok gezdiğim için, malta eriğini Ankara da bir çok yerde gördüm, fakat meyve veren ve bu denli bol ve lezzetli iri meyvesi bulunan tek ağaç olduğunu söyleyebilirim. Önemli bir şey daha var ki, çekirdeğinden çok kolay yetişen bir bitkidir, eğer kısmet olursa bu yaz o ağacın çekirdeklerinden alacağım.

Bence çekirdekleri çok kıymetli, artık o bir karasal iklim özelliği kazanmış farklı bir yeni dünya türü, karasal iklimde çoğaltılabilir ve bunun için çekirdekler özenle korunmalı, acaba o çevrede oturanlar bunun gerçekten bilincindeler mi bunu çok merak ediyorum...

Hep merak ederim, o artık soğuk iklim bitkisi olma özelliği kazanmıştır, peki tekrar bu ağacın çekirdeğini sıcak bir iklime eksek orada aynı şekilde yetişecek mi?

Bu konuda haklısınız. Ben de bir çok yerde bu bitkiden gördüm. Geçen sene 1 adet fidan alıp bahçeye diktim. 1 kış atlattı ve hiç bir sorun görünmüyor. Bitkide olabildiğince sağlıklı. Burada durursa bir kaç sene sonra meyve vereceği aşikar. Ama ben memlekete (Yozgat) götürüp dikmek istiyorum. Bu dikimi seneye ilkbaharda yapabilirim. Bakalım oradaki kışı atlatırsa süper olacak.

Açık konuşacağım , iç anadolunun serin bölgelerinde malta eriği ağacı yetişebiliyor bu yeni bir bilgi değildir , asıl mesele şu ki , ağaç asla meyve vermez. Bu bilgide , ya bir eksik , veyahutta yalan var. Kanıtlanmamış hiç bir anlatıma itibar etmem , itibar edenleri de sevmem. Çünkü yenidünya ağacı , narenciyenin tolere edebileceği iklim kuşaklarıyla hemen hemene aynı bölgelerde ancak meyve verebilmektedir.

Ağaç meyve verebilir,kışın kısmi bir koruma altına alınıp basit bir sera içinde dönemsel olarak muhafaza edilirse...onun haricinde Malta eriği Ankara'da çok olağanüstü bir kış,sanki yarı tropik iklim gibi karsız,hep ılıman bir kış geçerse korunaklı bir yerdeyse verebilir...

Sera icinde degiller ve bina aralarinda olanlarda var acikta olanda... ve en az 5 yasinda olanda var. Yani gercekten soguga dayaniyor. Ayni sekilde zeytinde var.

Peki kafamı karıştıran şu;ekim ve Şubat ayı arası çiçeklenme dönemi olan bir meyveden bahsediyoruz...Meyve çiçekleri -3 te zarar görür diye kaynaklarda mevcut...hasat dönemi de mayıs civarına denk geliyor...Acaba bahsettiğiniz Malta erikleri mevsim şaşırıp da nisan mayıs gibi çiçeklenip ağustos eylül gibi felan mı urun veriyor...Bu işte bir iş var...Kaldı ki Marmara nın ılıman yerlerinde bile hasadın problem olduğunu Biliyorum...Ankaradan çok daha sıcak bir bölgede bahçemizde vardı...Her yıl yanardı,kavrulurdu...5-6 yılda bir meyve gördük hemen hemen...Yoksa normal şartlar ve mevsim döngüsünde inanması zor...Ama zamanında tarih atarak yer göstererek foto yüklenirse açıklayıcı olur

Formu biraz karıştırdım...Bu başlığı..sn. Malta eriği ağustos ayından bahsetmiş...demekki çiçeklenme mart nisan aylarına geliyor...önceki yazılarda da bir arkadaş kuzeye kapalı güneye bakan cephelerde Ankara da meyve ağaçları olduğundan bahsetmiş...Kuzey güney meselesi büyük faktör,bina aralarında olması da...tabi bu etmenler dahilinde olabilir...o kadar kişi de yalan söyleyecek değil...epey arkadaş var yetiştiğini söyleyen...Ankara için büyük nimet...yarı tropik bir meyveden urun alabilmek....kısıtlı alanlarda da olsa..

Bu hafta gordugumde meyveleri 50 kurus buyuklugunde irili ufakli idi. Ama ne zaman cicek aciyor bilmiyorum

Mevsim şaşırma olayı değildir , biz memlekette yüksek bir mevkıde kiraz ağaçlandırması yaptık , aşağıda haziranda olgunlaşan kirazlar , yüksekte diktiğimiz pılatoda ağustosta meyve veriyordu , hatta aynı soydan olan ağaçlar ve o yüksek kesimde ağustosta olgunlaşan meyveler daha leziz oluyordu , işin sırrı nedir bilemiyorum. Ağaçlar , iklim neyse ona göre kendini ayarlıyorlar. Kiraz daha fazla karasal iklime uygun , fakat yeni dünya ağacında işleyiş nasıl bilemiyorum. Ama zannediyorum bahsettiğim gibi kiraz döngüsünde olduğu gibi bir mantık yürüterek bakılınca aynı şey. Yeni dünya ağacı yaprak dökmüyır , çok arsız ve toprak seçmeksizin hemen çimlenme özelliğine sahip ama meyve verdiğini hiç görmedim. Ağustosta detaylı fotoğraf paylaşırsanız inanabilirim.

Bende bugün bir tane devasa yenidünya ağacı keşfettim , daha önceleri hiç farkında değildim ama ağaç çok büyümüş , meyveler olgunlaşmaya ve sararmaya başlamış.. Bunlar deniz kenarında yetişiyor olarak biliyordum meğer yanılmışım. Harita sanırım eski , güncellenmemiş , ama ankarada ikamet edenler varsa , mutlaka gidip görmeli meyveler çok verimli.. https://www.google.com/maps/place/Sg...=tr&authuser=0 (Süleyman Sırrı caddesi sigorta binası bahçesinde bulunuyor)