Kaybolan Elma Çeşitleri

[denizakvaryumu]

Türkiye’deki 25 tür elma çeşidi içerisinde Uzun Elma Kağızman’a özeldir. Dikine büyüyen bu elma ağacının boyu 10 metreyi aşmaktadır. Uzunca dalları meyve verip ağırlaşınca bir yay misali eğilerek aşağı sarkmaktadır. Uzun Elma ağacı büyürken uzununa büyür ve yanlara açılmaz. Bu büyüme tıpkı kavaklardaki gibi olup elmalar içinde kendine has bir özelliğidir.

Uzun Elma yumurtadan daha uzun olup, 10–12 santim uzunluğunda 5–6 santim eninde, alt ve üst kısımları beyaz, güneş gören orta kısımları al rengindedir. Aynı familyadan olan ağaçlara göz ve kalem aşıları koyularak üretilen Uzun Elma’nın hasadı Kağızman’ın Kurtuluş Bayramı olan 1 Ekim dolaylarında yapılarak toplanır ve damlara doldurulur. Serin yerde muhafaza edilen Uzun Elma suyunu ve lezzetli tadını kaybetmeden bir sonraki yılın Haziran ayına kadar çürümeden dayanır. Fakat büzüşme gösterir. Uzun Elma’nın çürüyeni yanındaki elmalara zarar vermeden, bulaşmadan siyahımsı ve kahverengi bir renk alarak çörüşüp kalır.



1864 yılında doğup 1939 yılında vefat eden Selesker Şerif Yıldız, Rusya Azerbaycan’dan muhacir olarak gelip Kağızman’a yerleşir.

Uzun Elma’nın ve nesli son yıllarda tükenmekte olan Taş Elma’nın aşısını getirerek Kağızman’da bu iki elmayı icat eder. Ali Ataman Caddesindeki Selesker Sokağı’nda ki kendi bahçesinde Uzun Elma’yı ve Taş Elma’yı yetiştirir. Bütün Kağızman bağlarına yayarak çoğaltır. Bundan dolayıdır ki Kağızmanlılar bu elmayı “Şerifin İcadı”, “Selesker Şerif’in Elması” diye de adlandırırlar. Bu Uzun Elma Nahçivan’da var olup Iğdır’da da birkaç mevcut bahçede bulunmaktadır.