Bonsai'de Budama ve Yaprak Küçültme

[backyard]

Budama ve Elle Uç Alma

Giriş
Yaprak döken bitkilerin budanması ve elle uç alınması bonsainin önemli bir unsurudur. Bu sayede, güzel görünümlü bir ağacın yaratılması için gerekli olan kusursuz yaprak yapısını ve hoşa giden ana hatları oluşturur, bakımını yaparız. Çoğu insan bunun nasıl yapılacağını, uyguladıkları yöntemin ardında yatan büyüme prensiplerini anlamaksızın, ezbere öğrenirler.

Budama - Elle Uç Alma Karşılaştırma

Gelin önce elle uç almanın aksi olarak budamanın işlevini tartışalım. Budama (dallardan bahsediyoruz) dalları şekillendirmede, dalların yönünü değiştirmede ve gittikçe incelen dal yapısı oluşturmada kullanılır. Bunların hepsi, uzamasını istediğiniz yöne doğru giden bir sürgüne geri budamayla yapılır. Bu genellikle, kesilecek bir çok boğumu olan bir filize ya da odunsu büyük bir dala uygulanır. Özenli olduğu sürece, budamayı çukur kesicilerle, parmaklarınızla, budama makası ile ya da elektrikli testere ile mi yaptığınız önemli değildir.

Elle uç alma yöntemini uygulayarak, bazı özel türler üzerindeki çok ince dallarda yukarıda bahsettiğimiz sonuçlar alınabilse de, asıl bahsettiğimiz dallanma ve ince dalların oluşmasıdır. Tüm dalların kabaca elle alınması bittikten sonra, geriye kalan tek şey dallanma için özenli bir çalışmadır. Bu, büyüyen dalın ucunun alınmasıyla, genellikle üç boğumlu bir filizin iki boğumu kesilerek (boğum, sürgünün ya da yaprakların büyümeye başladığı yerdir), gerçekleştirilir. Bu iki işe yarar: 1) dalları kısaltır. 2) tepe hakimiyetini engelleyerek gerisindeki filizleri serbest bırakır. Filizlerin açılması, son (uç) sürgünün ürettiği oksin hormonunun açığa çıkmasıyla engellenir. Artık diğer filizler ve uçla alınanın gerisindeki filiz açmaya hazırdır.

Bunun sonucu olarak, uçtaki sürgünün alınmasıyla veya ikili ya da üçlü filizin kaldırılmasıyla, bu kökten gelişen diğer bir çok filizin açması daha kolay hale gelir. Yeni uç filizin hormon salgılamaya başlamasından ve gelişimi durdurmasından önce, genellikle bir ya da iki filiz açmaya başlar. Böylece, bir zamanlar sahip olduğunuz çok boğumlu yumuşak ve düz sürgününüz yerine artık, daha kısa boğumlu ve çatallı bir dal biçimlendirerek ve dallanmayı başararak açan iki sürgününüz olacaktır.

Kısa Boğumlar Oluşturma
Yukarda çoğaltmaktan bahsettim. Çünkü çoğu insanın gözlemlemek için uğraşmadığı, gelişen filizin (budamayla yapılan) ilk iki ya da üç boğumunun, diğer gelişen filizlerin boğumlarından kısa olmasıdır. Bir ya da iki filize geri uç alarak, kısa boğumları bırakır ve uzun boğumlu güçlü sürgünleri atarız. Bu, dalların dış kısmına ulaştığımızda oldukça önem taşır. Çünkü dalların, gövdenin bizzat üstündekiler gibi, birbirine daha yakın yaprakları ve boğumları olmalıdır.

Boğum uzunluğu, mevsim ve gelişme oranından da etkilenir. Saksısı yeni değişmiş bitkilerde, daha uzun boğumlar biçimlenir. Baharda yoğun olarak gübrelenmiş ya da kışın budanmış bitkiler de, uzun boğumlara sahip olur. Yaz başında (ancak baharda değil) gübrelenen ya da budanan bitkiler ise daha kısa boğumlar geliştirir.

Sıralı ya da Ters
Buna ek olarak, türler hakkındaki bazı bilgiler önemlidir. Çünkü, tüm odunsu türlerin hepsi (genelde olmasına rağmen) budamaya karşı aynı yanıtı vermezler. Ayrıca odunsu bitkileri birbirinden ayıran büyük bir fark vardır; yaprakları sıralı olanlar (sürgünler), yaprakları ters olanlar. Sıralı olanlarda son sürgün kendisinden önce gelen sürgünden daha önce açılacağı için, bu türler üzerinde çalışılması genelde daha kolaydır. Bu, son sürgünden güçlü bir ana dal uzantısı ve son sürgünün yanındaki sürgünden daha zayıf ve daha küçük bir çatal biçimli dal (ikincil) yaratır.

Ters yapraklı türlerde, iki filiz doğrudan birbirinin karşısındadır ve çoğunlukla aynı zamanda, aynı güçle gelişir. Eğer düzeltilmezse bu, güçlü bir daldan ziyade pervane görüntüsü verir, zayıf yan dalcıklar bonsai için daha çok tercih edilir. Eğer bir filiz gelişirken çimdiklenirse, bitki sıralı yapraklı türler gibi davranabilir. Aynı sonuç, normalde doğada helezon olarak şekillenen tüm dalların, çatal olarak biçimlenmesi için büyük özen gösterilen Karaçam’lar üzerindeki çalışmalarda elde edilir. Doğada ancak yıllarca oluşan aşınmalar ve yıpranmalar sonucu çatal dallara sahip olabilirler.

Dalları Oluşturma
Dallandırma uygulamadan önce bir dal oluşturmanız gerekir. Dalın ilk bölümünde kaç boğum olduğu hiç önemli değildir, önemli olan sizin bir kıvrım biçimlendirmek için kestiğiniz yerden, dalın yeni bir sürgün mü vereceği yoksa ikincil (yan) bir dal ve yeni bir ana uzantı mı oluşturacağıdır.

Genel olarak, bir dalın ucunu keserseniz ya da budarsanız, dalın yanında yeni bir sürgün çıkacağı ve farklı bir yönde yeni uzantı başlayacağı için, dalın yönünü değiştirirsiniz. Aynı şey, gövdeyi budamak için de geçerlidir. Eğer düz bir dal istiyorsanız, onu budamamanız gerekir. Dalın sonundan elle uç alma da aynı işlevi görür. Bir uçtaki filizi ve yapraklarını alın ve diğer yaprakları ve filizleri bırakın. Bir sonraki yaprağın altındaki sürgün, ilk açılacak ve yeni bir yönde yeni filizlenecek ilk sürgündür. Dalın geri kalan kısmı, yaprak verebilir ya da vermeyebilir. Elle ucu alınmış bir dal, sürgünlü, olasılıkla yapraklı ancak yan dalcıkları olmayan, düz bir gelişim, ya da dalcık biçimi oluşturur. Her dalın, dalcığın veya filizin sadece tek bir uç sürgünü olur. Bu, filizin en sonundadır.

Türleri de Göz önünde Bulundurun
Bilmeniz gereken diğer bir nokta, hangi türün nasıl büyüdüğüdür. Örneğin, Çin karaağacı budamaya karşılık nasıl büyür? Bu türler, kabuğun altına gömülü yoğun, çekimser sürgünlere sahip olduğu kadar, yaprak sapı ile dal arasındaki köşede bulunan tek bir sürgüne de sahiptir. Eğer bu türleri budarsanız, her yerde bir sürü dal oluşur. Bu nedenle Çin karaağacı bonsai için biçilmiş kaftandır. Bu türlerde, gövde biçimlenene dek dallarla ilgili kaygılanmayın. Çünkü, dallanmasını istediğiniz her hangi bir bölgede gövdeyi sertçe budayarak, bu dallanmayı oluşturabilirsiniz.

Bu türlerde sertçe budama, küçük tüylü bir dal topu oluşturur. Bu dallar çok yumuşak, sulu, etlidir ve sayıca da çoktur. Eğer bunları da budarsanız, bitki zayıflar ve budandıkları yerden kururlar. Bırakın 20 -25 cm oluncaya dek büyüsünler, böylece daha da güçlenip yaşama şansı yakalayabilirler. Daha sonra istemedikleriniz budayıp, geri kalanı ile ne yapacağınızı düşünürsünüz. Eğer birinin belli bir yerden çatallanmasını isterseniz, oradan budayın. Önemli olan, bir ağacı şekillendirmeye başlamadan önce, kafanızda sahip olmak istediğiniz ağacın bir taslağını oluşturmalısınız.

Yelpazenin diğer ucunda, oldukça baskın filizlere sahip kayın gibi ağaçlar bulunmaktadır. Kayın yıl boyunca sadece bir dizi filiz ve yaprak şekillendirir. Ancak genel bir sert budama, baskın filizlerin körelmesine, çekimser filizlerin oluşumuna sebep olur. Sürgünlerin olmasını istediğiniz yerde körelen filizlere güvenemeyeceğiniz için, elle uç alarak dal şeklini ve dallanmayı sağlamalısınız.

Alıntı: Brent Walston

Çeviri:ibuprofen


Bonsai’de budamanın rolü nedir? Bonsaimi ne zaman ve ne kadar budamalıyım?

Budama, bonsainin biçimini korumak (ya da doğru biçimi elde etmek için büyümesini şekillendirmek) ve sürgünlerin gelişimini teşvik etmek için gereklidir. Bazı bitkiler, ne kadar hassas olursa olsunlar budamaya doğal olarak iyi yanıt verirken, diğer bitkiler için toparlanmak, özellikle de budama yılın yanlış mevsiminde uygulanmışsa, oldukça zordur. Doğru budama için, bonsainizin türünü bulmanız ve eski ve yeni sürgünler için hangi budama zamanının uygun olduğunu araştırmanız gerekmektedir. Genel olarak tek yıllık sürgünler, bonsainin şeklinin korunması için, büyüme mevsiminde budanırken, çok yıllık sürgünlerin (odunlaşmış gövdelerin) budaması sonbaharın ortalarında yapılır.

Özellikle ardıç ve sedir gibi herdem yeşil kozalaklı ağaçların bonsailerinde, bonsai budamanın ana şekillerinden biri “elle uç alma” dır. Bu, gür yapraklanmayı arttırmak ve daha ağaca benzer bonsai görünümü elde etmek için, bonsainin genel biçimine uymayan yeni sürgünlerin ya da tepe noktasından çıkarak bonsainin görünümünü bozan sürgünlerin parmakla alınmasıdır. Bunu yapmak için, yeni büyümeye başlayan kısmı parmaklarınızın arasına alın ve dalı diğer elinizle tutarken, işaret parmağınızla bükerek çıkartın. Bu yöntem, filizleri makasla budamaktan daha iyidir. Çünkü, makasla budama, geride doğal olmayan bir görüntü ve yapraklarda çirkin bir kahverengileşme bırakır. Akçaağaç, çin karaağacı ve muşmula gibi yaprak döken ağaçlar için, makasla budama en iyisidir. Dışa doğru taşan ya obur dalları budarken, sürgünleri bir sonraki yaprak çiftinin hemen üzerinden budayın, ama yaprakları kesmeyin.

Bonsaide yaprak budama (yaprak döktürme olarak da bilinir), ficus ya da akçaağaç gibi bir çok yaprak döken ağaçlarda ve tropikal bitkilerde, yaprak boyunu küçültmek, kötü görünen yaprakları temizlemek ve iki dönemlik büyümeyi bir döneme sığdırarak büyümeyi hızlandırmak için kullanılır. Akçaağaç gibi ağaçlar için bu, sonbaharın daha canlı geçeceği anlamını taşır. Bu budama işlemi, yazın ortalarında, ağaç yapraklarının %60-90’ının kesilmesi, üstte sadece ağacın enerjisini koruyacak kadar yaprak bırakılmasıyla gerçekleştirilir. Yaprakları iyi bir makasla, hemen yaprağın arkasından keserek çıkartın. Sonraki birkaç hafta, bitkinizi iyi koşullarda tutun ve yeterli su almasını sağlayın.

Bu tür budamaların sadece belirli türdeki bitkiler için yapılabileceğini unutmayın.

-------------------------------------------------------------------------------

1. Dal budama
2.Yeni dal oluşturmak için budama yapılacak yerler
3- 1. Yaprak küçültme 2. Yaprak azaltma (Yapraksızlaştırmak)

dalbudama1.jpg

-------------------------------------------------------------------------------

Biçim kazandırmak için yapılan budama

backweb.jpg

-------------------------------------------------------------------------------

Biçim korumak için yapılan budama

backyweb1.jpg

-------------------------------------------------------------------------------
Uç alma

Acer%20pinching%20out%202.jpg

uç-alma1.jpg


Makale: http://www.bonsaisite.com/mprune.html
Resimler : http://www.bonsaiprimer.com/pruning/...eveloping.html
http://www.canadiancountrywoman.com/...runebonsai.php
www.bonsai4me.com

[backyard]

Budama.jpg

Budama1.jpg

Budama2.jpg

Budama3.jpg

Budama4.jpg

http://www.why-bonsai.com/bonsai_repotting.html

[bonsaisever]

İğne yapraklılarda uç almaya örnek

yg200303_cut07.jpg

[Ali H. ALI]

Iyi gunler, bir bonsainin meyvelerin ve ciceklernin kucultulmesi olanaksizdir. Yapraklara gelince onlar kucultulebilir.

Defoliation [Yaprak budama, Turkcelestirilmis bonsai terimi olabilir mi?] yaprak kucultmek icin kullanilan bir yontem, genelde bonsai kitaplarinda genis yaprakli agaclari bonsai yapmak icin secmeyin diyorlar mantikli gorunen bir uyari.

Ben bu uyariya yillarca uydum evde dikili bir incir agacim var meyve veren incir[Ficus carica] altinda fidanlar cikiyordu bir gun deneycegim tutu incirden bir bosai yaptim simdi 18 yasinda bir agac [resim gonderecegim hele bir bahar gelsin] yaprak kucutmeye olumlu yanit veren en iyi agac sanirim incirdir.

Yaprak budama nasil hangi zamanda yapilir:

Baharda agac yapraklandiktan sonra bir iki ay icinde yapraklar ogunlasir dallarin ucrindan baska bir yerde taze yaprak kalmaz. [sanirim orda simdi tam zamanidir]

iste o zaman agacin butun yapraklari, dallarin uzerinde 1-1.5cm lik sap kalacak sekilde budanir [not:yaprakbudama islemi yapilirken agacin saglikli olmasi gerekir] dallarin uclari da budanir [dal uclari budanmazsa ilk yapraklar uclardan acilir ve diger yerlerde yaprak acma ihtiyacini duymaz]

bu islem yapildiktan sonra agac golge ve serin bir yere konur agac erken bir yaprak dokumu geldigini sanir dallar uzerinde kalan sapciklar da bir iki hafta icinde sararip dokulur.

Sapciklarin dokulmesinden bir iki gun sonra agac tekrar eski gunesli yerine konur bu kez agac bahar geldi sanir ve yapralarini acmaya durur.

yeni yapraklar eskilerinden kucuk cikar ve agac iki bahar iki yaprak dokumu yasar. Bu islemi iki senede bir yapin ve yapraklar istediginiz kucukluge gelince durun ondan sora agaciniz hep kucuk yaprali olacaktir.

iyi yaprak budamalari.

[Selahattin Yılmaz]

Şu yaprağı budayarak yaprak küçültme tarifi ve gönderdiğim mesajdan sonra sevgili Ali H.ALI zaten bonzaiye dikkatimi çekti. Şimdilik neyle başlayacağımı bilmiyorum ama aklıma çınar ve meşe geliyor çünki bu ağaçların formlarına bayılıyorum, özellikle Ali H. ALI'nın incirden bahsetmesi dikkatimi çekti bu nedenle incirle de başlayabilirim ama başlamak için incirde bana ilk tavsiyelerimi bekliyorum.

Bunun için sorular:
1-Elimde çelikten üretilmiş incir fidanları var bunlardan hangi özelliğe sahip olanları kullanmalıyım (zayi riskine karşı 3-4 tekerrür denemeyi düşünüyorum ) **** bunları kullanabilirmiyim?
2-Toprak tercihi ne olmalı
3-Nasıl bir toprak-saksı kullanmalıyım
4-Başlangıç olarak karşılaşacağımı düşündüğünüz sorunlar neler olabilir ve ne gibi tedbirler almalıyım?


Not: Bu arada sevgili Ali H. ALI foruma da hoş geldiniz...

[Ali H. ALI]

Ben incir agacima iki sene ust, uste yaprak budamasi yapmistim. Ikinci budamadan sonra bir iki yapraktan baska yaprak acilmadi, agaca birsey olur diye uzuldum ama olmadi oyle bir iki yaprakla seneyi gecirdi. Ertesi sene yapraklara hic dokunmadim, bir sonraki sene yine yaprak budamasi yaptim olumlu yanit verdi agac yapraklarini dahada kuculterek acildi.

Sonralari daha genc agaclarda iki sene ust uste yaprak budamasi yaptim olumsuz birsey olmadi [acilmayan incir agacim 10 yasinda idi], sanirim ki genc agaclar kendini daha cabuk toparlayabiliyor da agac biraz yasli olunca iki sene ust uste onu strese sokuyor.

Sizler de deneyebilirsiniz her sene budanamaz diye kesin bir yargim yok, yalniz olumsuz deneyimim sizlerin agacinin basina da gelmesini istemedigimden iki senede bir dedim.

Unutmayin bu yaprak budamasi kesinlikle igne yaprakli agaclara uygulanmamalidir. Genelde yapraklarini doken agaclara, yapraklarini dokmiyen Incir ve diger agaclara uygulanabilir.

Yaprak budamasının diğer yararları:

• yanik, yari kurumus, yirtilmis yapraklarin yerine yenilerinin cikmasini saglamak.
• Sonbaharda yapraklar dokulmeden once daha guzel ve parlak renkte olmasini saslamak.
• Agac iki bahar gecirdigi icin dal olacak tomurcuklarin daha cabuk buyumesini saglamak.

Gonderdiginiz resimdeki akcaagacin ilk ve ikinci dalindaki yapraklar tam olgunlasmis değil onlar simdi kucuk ama daha da buyuyeycekler gibi.
Agaciniz saglikli ama cok genc gorunuyor daha bonsai olacak kivamda değil.

Tellerini cikarin, bonsai saksisinda ise ordan da cikarin daha genis bir saksiya ekin bir iki sene ellemeden buyuyup serpilmesini bekleyin sonra ondan guzel bir bonsai yaparsiniz. Biliyorum simdi kiyamazsiniz ona gozunuz gibi bakiyorsunuz ama iyi bir bonsai olmasini istiyorsaniz elemeyin birakin buyusun.

Bir iki resimde fark ettim ki telleme yonteminiz pek dogru değil bu hafta sonu fisat bulursam resimlerle ornekler gostererek tellemeyi tarif edecegim
Iyi gunler dilegi ile hosca kalin

[bonsaireef]

Sayın Ali H. ALI , yaprak budama ile ilgili yazılarınızda tecrübelerinizi çok güzel aktarmışsınız.Çok faydalı bilgiler ve ipuçları var.Bu ipuçları bizim için çok önemli.

Mesela yaprak budarken dalın ucununda kesilmesi gerektiği çok önemli bir ipucu.Bunca zamandır bonsai ile ilgileniyorum bunu daha önce duymamıştım **** duyduysam da dikkat etmemişim.Aslında çok mantıklı.

Makale şeklinde yazılan yazıları okurken bazı yerleri atlayabiliyorsunuz fakat tecrübeler aktarılırken atlanabilecek noktalara dikkat çekiliyor.Bu tür anlatımlar çok daha faydalı oluyor.

Yardımlarınız için çok teşekkürler.Verdiğiniz bilgiler bizim için çok değerli.Elinize sağlık.

[Şule]

Sayın Ali H. Ali hoşgeldiniz!
Sizin gibi yıllarını bonsaiye vermiş birini bulmak bizler için büyük bir şans. Lafı fazla uzatmadan hemen soruma geçeyim. Bir ağaç yılda bir kaç kez budanır mı? Ya da şöyle sorayım hangi ağaçların bu özelliği vardır? Örneklendirecek olursam bir elma ağacım var. Kes büyüt yöntemini uyguluyorum. Bir baharda 5-6 ayrı noktadan dallandı. Bu baharda yeni çıkan dallar 1 metreyi geçmeye başladılar. Hala da uzamaya devam ettiğini görünce dalları budadım. Bu kadar hızlı büyüyorsa yan dallanmaları da bu sene içinde gerçekleştirebilirim diye düşündüm. Büyüme hızına bakarak bu yaz içinde tekrar bir budama yapmayı düşünüyorum. Doğru bir düşünce midir?

[Ali H. ALI]

Merhabalar,
once incir fiddanlarinizin dal durumu nasil dallandimi yoksa tek cubukmu? tek cubuksa yapacak pek birsey yok . Agacinin boyunun ne kadar olmasini istiyorsan ordan kes ve sulayip gubreleyib dallanmasini bekle ,bu bekleme sirasinda da usanmamak icin soyle dalli budakli uc dort yasinda bir agac bulup uzerindde ogrendiklerini uygulamaya koyul.
Incirlerin dalli ise, once incirlerine alici gozle bakip hangi tarzda bir agac yapacagina karar vermelisin, sora agacin her tarafina bakip agacin on tarafinin ne tarafi olacagina karar ver [dogada agacin onu arkasi yok da bonsaide var]sonra budayarak ve telleyerek itediginiz sekli verin[bu hafta sonu firsat bulursam tellemeyi sizlere anlatacagim] sonra agacinizin gelismesini izleyin yeni cikacak tomurcuklari iyice degerlendirin itemediklerinizi kesip atin [ornegin agac kivriminin dis tarafinda deyil de ictarafinda cikanlar istenmiyenlerdir cunku her zaman dallar agacin dis bukeyinde olmalidir]bu uygulama istediginiz dallari daha cabuk buyumesini sagliyacaktir.

Ise birden fazla agacla baslamak iyi bir sey belki kimi agaclarinizda yeni birseyler denemek itersiniz denemediginiz agaclarinizla gozlediginiz zaman aradaki olumlu **** olumsuz degisikligi daha iyi gorebilirsiniz .Birde yeni baslayan birinin deneyim yetersizliginden agac oldurme riskinin yuksek oldugunu var sayalim ikinci **** daha cok agaciniz yoksa oldurdugunuz ilk agaciniza uzulur cesaretiniz kirilabilr .Bir agactan fazla agacla baslamak iyidir.

Toprak tercihi size kalmis birsey. Daha once bir toprak karisimi vermistim isterseniz onu kullanabilirsiniz.
Simdiden bonsai saksisi kullanmaniza gerek yok agacinizin buyuklugune uygun plastik ve ya toprak bir saksi olabilir .[ilerde hangi agaclarin hangi saksilara bir uyum icinde ekileceginden bahsedecegim]
yapacaginiz ilk denemede sizlere basarilar dilerim,iyi gunler sizlerle olsun
Ali

[Ali H. ALI]

Agacinizi budamadan once onu hangi tarzda yapacagiza karar verip onun onden Iyi bir gorunusunu secmelisiniz. Bu bir bonsai yapma baslamasinin en onemli adimlarindan biridir [tipki bir ev yaparken kapisinin penceresinin ne yonde olacagina karar verilir gibi] bir on secmeden once gelisi guzel budama yaparsaniz hem siz hem agaciniz zorluk ceker.

Bir ağacın dogru ön yüzü nasıl seçilir?

• Once agacinizi yavasca cevirerek her tarafina iyice bakin.
• Govdesinin en guzel gorunusu ve kivrilari neresi ise ve o acidan secebileceginiz ilk dal varsa [ilk dallar govdenin sagindan ya solundan cikar. Hicbir zaman ilk dallar agacin onunden veya gerisinden cikmamali] agacinizin on gorunusunu secmeniz kolay olacaktir.
• Birde unutmayin sececeginiz ilk dal agacinizin boyunun ucte birin oldugu yerden cikmasi gerekiyor[cikarsa iyi olur. Japonlar bu kurallarda cok katidirlar. Cinliler oyle değildir , doga da oyle değildir kaldi ki bonsai kitaplarindaki bircok resim de oyle değildir. Bu benim gorusum agac sizin agaciniz karari siz verin]
• Dal dizimine devam edelim, diyelim ki
  ilk dal sagdadir
  ikinci dal geride[solda da olabilir ucuncu dal ozaman geride olur]
  ucuncu dal solda
  dorduncu dal saga yakin onde ama ilk dalla ayni hizada değil
  besinci dal arka ile ilk dalin arasinda
  altinci dal ikinci dal ile geri arasinda ve boyle sürüp gider dallar yukselirken hem boylari hem de dallar arasi mesafe kisalir.
• Agacin one bakan ilk iki dali saat 8i 20 gecer gibi durmali ve agacin govdesi hafif one eyik olmali, nasil ki bir sevdiginize hos geldiniz der hafif one eyilir onu kucaklamaya hazirlanirsiniz agaciniz da ayni oyle olmali geriye yatik insandan kacar gibi durmamali.
• Agacinizi budarken tum dallarinin dis gorunusu bir ucgen gibi olmali ucgenin her kenarinin ayni olmasi gerekmez [kenarlar esit olmasa da gorunum piramitteki gibi olmali. Cindeki bir inanca gore ucgenin en yuksek noktasi cenneti ortadaki nokta insani asagidaki nokta da yer yuzunu simgeler]
• Dallar kalin ise budadiktan sonra budama macunu surmelisiniz.
• Yanlardan yeni dallarin cikmasini istiyorsaniz mutlaka o uzayan dallari budamalisiniz.

Yukarda yazdiklarimdan faydalanip elma agacinizi senede birden fazla budayabilirsiniz. Simdiden hepinize kolay gelsin.
ali

[Ali H. ALI]

Herkese iyi gunler.
Kac zamandir bu forumlarda gordugum yanlis budama sekillerine daha fazla devam edilmemesi icin[cunku yanlis bir budama ileriki yillarda agaci olumsuz etkileycektir] bu gu firsat bulup bir iki resim cektim. Sizlere, cok basit ama ayni zamanda cok onemli olan bonsaide budamayi anlatmaya calisacagim.

Her hangi bir agaci budarken belki bu ayrintilar onemli deyildir Fakat bonsai bir sanat bir estetik isi oldugu icin onemlidir.Cok guzel yapilmis, yontulmus bir heykel dusunun, ve o heykelin en goze carpacak bir yerinde bir yontma hatasi size bakiyor ve o heykelin butun guzelligini mahvediyor.Bu resim de olabilir bir yagliboya eserin bir yerinde kocaman bir leke veya bir yirtik o eseri nasil etkiliyorsa , yanlis budanmis dallar ve govde de bonsai oyle etkiliyor.

succulent and bromeliads 069.jpg

Yanlis budanmis dallar budanan yerler karsidan bakildigi zaman gorunuyor

succulent and bromeliads 058.jpg
succulent and bromeliads 059.jpg

Yine yanlis budanmis dallar

succulent and bromeliads 065.jpg

Yanlis budama ,duz kesilmis dal[kesik yer zaman icinde kapanmaycagi gibi su damlacigi kalip curumesine de sebeb olur]

succulent and bromeliads 057.jpg

yanlis budama budanan yer agacin onunden gorunuyor

[Ali H. ALI]

succulent and bromeliads 060.jpg

succulent and bromeliads 061.jpg

dogru yapilan bir budama

succulent and bromeliads 062.jpg

dogru budamanin agacin arkasindan gorunusu

[Ali H. ALI]

succulent and bromeliads 063.jpg

succulent and bromeliads 067.jpg

Dogru budanan dallar agacin onunden bakildigi zaman kesilen yer gorunmuyor

succulent and bromeliads 068.jpg

kesilen dalin agacin arkasindan gorunusu

[bonsaisever]

Kök budaması

Orijinal Mesaj Sahibi acerpalmatum

Sayın Mine Hanım
Sayın fmt79
Sayın Ormanbotanigi
Bizler konudan konuya atlıyoruz sizlerde sabırla cevaplıyorsunuz. Sabrınız için öncelikle teşekkür etmek istiyorum.
Ağaçları bonsai saksılarına alırken bazen çok ağır budamalar yapmamız gerekebiliyor. Ben geçen yıl Huş ağacınının nerdeyse gövde kalınlığındaki ana kökünü kestim ve sadece saçak kökleri bıraktım. Kendimce bu kadar açık bir yaranın ağaca zarar vereceğini düşünerek kesilen bölgeyi toprağa dikmeden önce aşı macunu ile kapattım. Sonuçta ağaç hala yaşıyor. Bu yıl benim için değerli birkaç Acer Palmatum türünü saksıya almayı düşünüyorum. Nasıl bir kökle karşılaşacağımı bilmiyorum. Ağır budamalarda kesilen ana köklerin aşı macunu veya tavsiye edeceğiniz başka bir şeyle kaplanması gibi bir uygulama varmı ? Huş ağacı ile ilgili sonuç olumlu olduğu için bu konu aklıma takıldı. Belki hiç bir şey yapmasaydım da sonuç yine olumlu olacaktı bilemiyorum. Belkide budanan ana köklere köklendirme hormonu sürmek daha faydalı olacaktır. bu konuda bizleri aydınlatırsanız sevinirim.
Tekrar teşekkürler.

Orijinal Mesaj Sahibi Ali H. ALI

Herkese merhaba.

Acerpalmatum, akcaagaclarini bonsai saksisina gecirirken, yapacagin kok budamasinda, budadiginiz kokler basparmaginizdan kalinsa, asi macunu surunuz.
Budadiginiz kokler ince ise macun surmeye gerek yoktur[ben kok budamasinda kestigim kok kalin deyilse macun kullanmiyorum ve bir sorun da yasamadim]
Keseceginiz kokun, kesik yuzu asagiya topraga baksin.

Agacinizda yeterli sacak kok yoksa ve daha fazla kok salmasini istiyorsaniz koklendirme hormonu kullanabilirsiniz.

Bonsaide ana kok istenmiyen koktur ve her bonsai yapilacak agacta ana kok budanir sebebi de sığ olan bonsai saksisina kolay dikilebilmesi icindir.
Dogada agacin dikili oldugu yerde sabitce kalabilmesi icin derinlere inen ana koke ihtiyaci vardir. Bonsaide ise bu sabitlestirme saksinin altindan baglanan tellerle saglanir. Sacak kokler ise dogada oldugu gibi, bonsaidede ayni gorevi ustlenip agaci besliyor.

Bonsailerinize kok budamasini kis sonu baharin gelmesine yakin yapiniz,
simdi yaparsaniz onunuzdeki soguk kistan olumsuz etkilenebilir.

agacli gunleriniz bol olsun.

[acerpalmatum]

Teşekkürler bonsaisever konunun burada da yeralması iyi olmuş. Saksı değişimi konusuna çeşitli şekillerde değinilmesine rağmen Ali hocamın değindiği ayrıntıya daha önce değinildiğine rastlamamıştım. Saksı değişiminin yaklaştığı önümüzdeki günlerde İlgili arkadaşlarada faydalı olur kanaatindeyim.

Uğur KANLI
ANKARA

[bonsaisever]

İğne yapraklı ağaçlarda yaprakları küçültme

Orijinal Mesaj Sahibi Ali H. ALI

Igne yaprakli agaclarda, igne yapraklari kucultmek, genis yaprakli ve yapraklarini doken agaclardan daha zordur. Sabir ve deneyim isteyen bir calismadir igne yapraklari kucultmek.

Once camlardan basliyayim, camlar uzerinde fazla deneyimim olmasada sizlere arkadaslarimdan, gorduklerimi ogrendiklerimi aktarayim, mutlaka yarari olacaktir.

Japon kara cami [Pinus thunbergii], kizil cam ve diger iki igne yaprakli camlarda yaprak kucultmeyi, ornek vererek soyle anlatayim, onunuzdeki yil agacta yeni cikacak surgunleri, "kandil" durumundan kurtulup[camlarda kandil, yeni cikan surgunlerde, tum igne yapraklarin toplu halde bir birine yapisik gibi, surgunun uzerinde bir zaman durur. Sonra igne yapraklar bir birinden ayrilip acilir, ingilizcede cam surgunlerinin acilmadan onceki durumuna "candle" deniyor o durumdaki surgunlere turkcede ne dendigini bilmiyorum, ben de ingilizcede oldugu gibi, tukcede ne dendigini ogrenene kadar kandil deyimini kullanmayi uygun gordum] tamamen acildiktan sonra. Yaz ortalarina dogru, keskin temiz bir makasla cikan tum surgunleri , dallarin uzerindeki cikis yerlerinden[surgunun dibinden az yukarisi] budayiniz. [dal uzerindde genelde iki ,uc surgun ayni yerden cikar bu surgunlerin bir tanesi diger birlikte oldugu surgunlerden daha hizli buyur.Once yavas buyuyen surgunleri budayin, bir hafta kadar sonra da hizli buyuyen surgunu budayin. bu bir hafta bile yavas buyuyen surgunlerin kesildigi yerler diger hizli buyuyenden once kasildikleri icin yeni cikacak surguncukler hep ayni hizla buyuyeycekler]Surgunleri budadiginiz yerlerden yeni surgunler cikacaktir, bu surgunler budadiklarinizdan hem igne yapraklari daha kucuk hem de surgunler daha kisa olacaktir. Bu yeni cikan surgunlerden hepsini agacinizda birakmayiniz, iki uc tanasini birlikte ciktigi yerde, hangi yone buyltmek isterseniz bir ikisini secip digerlerini , cimcik budama ile[isaret ve bas parmaklarinizla cimcikler gibi surgunu tutup koparmak] agacinizdan aliniz.
Sonbaharda yeni surgunlerin ciktigi dallarin uzerinde kalmis bir iki yilik igne yapraklari cekip agacin uzerinden sokunuz.[yeni surgunlerdeki yapraklari sokup almayiniz] bu islem agacinizin sonbahar ve kista dallarinin daha fazla isik gormesini saglaycagi gibi agaciniz uzun yapraklardan da kurtulmus olacaktir.
Agaciniz birakacaginiz surgunlerle istediginiz sekle geldikten sonra surekli cimcik alimla yeni surgunlerin uclarini alip agacinizi ayni sekilde tutmaya calismalisiniz surgunlerinizin uclarini cimcik alimla budayiniz, makas kullanirsaniz kestiginiz yer kahve rengi olacak ve uzun zaman agacinizin uzerinde oylece kalacak. Igne yapraklari yaridan kesip kisaltmayiniz kestiginiz yerlerden kaverengi kesik uclari hep gorunecek.

Bes igne yaprakli camlarda yaprak kisaltma islemi biraz daha deyisik bir yontemle yapilmaktadir. Bes igne yapraklilada yapraklar iki igne yapraklilardan daha kisadir bu yuzden kimi bonsai yapacaklar bes igne yapraklilari, bonsai yapimina daha uygun buluyor.[Japon beyaz cami, Pinus parviflora]

Bes igne yaprakli camlarda surgunler kandil seklinden kurtulup acilmaya basladiklari zaman tum surgunlerin, ucte biri, cimcik alimla uclari budanir.
Burdaki budama iki igne yapraklilarnin tersi olur once birlikte buyuyen surgunlerden en hizli buyuyenin ucu alinir bir hafta kadar sonra da yavas buyuyen surgunlerun uclari ilk budanan surgunun boyunda budanir. budanan surgunlerin uzerinde bir yil sonra cikacak olan surgunler daha kisa yaprakli surgunler olarak cikacaktir .Sonbaharda eski igne yapraklar, cekilerek agac uzerinden iki yaprakli camlarda oldugu gibi alinir. Ayni sekilde cimcik alimla yeni cikacak surgunlerin ucleri surekli alinarak agacin sekli korunur.

Bu igne yapraklilar camlara gore biraz daha kolay gibi gorunuyor, yalniz camlarda oldugu gibi bunlarda da zamanlama cok onemlidir.

Ladinlerde, daha sertlesmemis, yumusak olan yeni surgunler 2cm kadar olunca, ucundan cimcik alimla yumusakca, kivrilarak 1cm kadar alinip budanir.
agacin uzerinde yapilan bu uygulamaya, 4 hafta kadar devam edilir. Bu 4 hafta sirasinda zamana yayilip buyuyeycek olan surgunler, hep budanir.
Agacinizin uzerinde ince dallar varsa ve o dallarin kalinlasmasini istiyorsaniz o dallar uzerindeki surgunleri budamayiniz.
Bu 4 haftalik budama suresi icerisinde agacinizin uzerine zaman, zaman su puskurtup onu yari golge bir yere aliniz. Agaciniz istediginiz sekli almissa bu cimcik budamayi surekli olarak her sene yapmalisiniz ki toplu ve istediginiz sekilde kalsin. Agaciniz uzerinde bu calismalari yaparken, agacinizin yapraklarinin kuculdugunu goreceksiniz.

Ardic, Japon sediri, Sedir,Porsuk ve Goknar:
Bu agaclardayeni surgunler acilmaya baslarken[1-2cm olduklari zaman] cimcik alimla surgunlerin boylarinin yarisi budanir.Yine ladinler gibi uzerlerine zaman zaman su puskurtulup yari gaolge bir yere alinir.
Ardiclarda kalin dallar uzerinde ve govdede istenmiyen surgunler cikarsa buyumelerini beklemeden budayiniz.

Cin ardici, yalanci selvi ve selviler:
Bu agaclar genelde kisa surgunlerle buyurler, bu surgunler buyurken surekli cimcik alima budanmali, bu budama ilk bahardan, son bahara kadar devam etmeli, sonbahara yaklasirken, budamayi daha seyrek zamanlarda yapiniz bu, budamanin azaltilmasi, agacin dogru zamanda, soguklar gelmeden, buyumesini durdurmasini sagliyacaktir.

Igne yapraklilarda verebilecegim bilgiler simdilik bunardir. Zaman icerisinde ogrennecegim baska bilgiler olursa ,yine sizlerle paylasirim.

Resimlerle anlatmam mutlaka daha iyi anlamaniza yardimci olacaktir. Bunun icin kesin soz vermiyeyim[daha once resimlerle anlatacagim diye soz verdigim bazi konulari bile daha yerine getiremedim]ileride belki resimlerle de bir eklenti yaparak anlatmaya calisirim.

Her sey dilediginizce olsun.

[Ali H. ALI]

Herkese iyi gunler,
Bu gun porsuk[Taxus baccata] agacimi cimcik alimla budadim. Budamadan once , budarken ve budadiktan sonra resimler cektim cimcik alimin[pinching] nasil oldugunu bu resimlerle daha iyi anliyacaginizi dusunuyorum.

Taxus {porsuk] 009.jpg
Porsuk agaci cimcik alimla budanmadan once.

Taxus {porsuk] 007.jpg
Taxus {porsuk] 008.jpg
cimcik budama yapilirken

Taxus {porsuk] 010.jpg
avcumdaki budanmis surgunlerin uclari

Taxus {porsuk] 011.jpg
porsuk agaci cimcik alimla budandiktan sonra.

Onumuzdeki baharda, herkese iyi budamalar diliyorum.

[Ali H. ALI]

Herkese merhaba.
Sayin Ates Oztanin, bircok arkadasa verdigi disbudak fidanlari onumuzdeki yillar icerisinde kim bilir nasil guzel bonsailer olacaklar. Bu fidanlardan alan arkadaslar agaclarinin tarzini belirleyip agaclarini istedikleri gibi yaptiklari bir gun , yaprak kuculmeyi de isteycekler, dusuncesi ile, bir disbudak agacimada yaprak kucultmeyi uygularken resimler cektim, umarim gelecegin disbudak bonsailerni yapan arkadaslara yardimi olur.

Disbudaklarda yaprak kucultmek icin yapilan yaprak budamasi , diger yapraklarini doken agaclardan biraz farkli budaniyor. Bilesik yapraklilardan olan disbudaklarda[yaprak dalciginda 5-7-9-11 veya 13 yaprak olabiliyor] yapraklar olgunlastiktan sonra[ sanirim orada ,mayistan haziran sonuna kadar olan sure icerisinde] yapraklarin uzerinde dizili olan yaprak dalciklari uzerinde bir cift yaprak kalacak sekilde butun yapraklar ve surgun uclari budanir. agac yari golge bir yere alinir 4-5 hafta sonrada agac uzerinde kalan butun cift yapraklar, yaprak diplerinde biraz sapcik kalacak sekilde budanir ve yine yari golge bir yere alinir.[ bu 4-5 haftalik sure icerisinde cift yapraklarin diplerinde olan tomurcuklar
gelisecektir] agac uzerinde kalan eski yaprak sapciklari sararip dusunce agac gunes goren bir yere alinir ve agac kisa bir zaman sonra tekrar yapraklanmiya baslar, cikan yapraklar bir onceki yapraklardan daha kucuktur.
Asagida bunu resimlerle de anlatmiya calistim umarim yararli olur.

disbudak, yaprak budama 005.jpg
Disbudak yaprak budamasindan once

disbudak, yaprak budama 010.jpg
Yaprak dalciklarinin uzerinde bir cift yaprak kalacak sekilde budaniyor

disbudak, yaprak budama 011.jpg
Surgunlerin uclari da budaniyor

disbudak, yaprak budama 013.jpg
Agac budanip yaprak dalciklari uzerinde yalniz bir cift yaprak kaliyor

disbudak, yaprak budama 012.jpg
disbudak uzerinde kalan cift yapraklar 4-5 hafta sonra tekrar budanacak.
O zaman tekrar resim gonderecegim. hosca kalin.

[gallus]

Hocam Dişbudaklarda uyguladığınız bu iki aşamalı yaprak küçültme yöntemini başka hangi ağaç türlerine uygulayabiliriz? Yani Bileşik yapraklı ağaç türlerinden biraz bahsedebilir misiniz?

[Ali H. ALI]

Iyi gunler Gallus.
Iki asamali budama yontemini su an, bilesik yapraklilardan yalniz disbudaga uyguluyorum. Elimde tohumdan yetistirdigim Bir iki japon sumagi fidani var, bir de dalda koklendirdigim murver. Zamani gelince onlara da uygulamayi dusunuyorum. bu yontemi bonsai kulubundan, bir arkadastan ogrendim,yeni yaprak olacak tomurcuklar daha cabuk gelisiyor ve yeni cikan yapraklar dahada kucuk oluyor. Elinde seninde bilesik yaprakli agacin varsa, deneyip sonuclarini bizlerle paylasman iyi olur. Yalniz zamanlamaya dikkat et.
Hosca kal.

[bonsaireef]

Ağaçların yaprak büyüklüğü sizi korkutmasın. Bonsainin yapraklarını küçültebiliyorsunuz.
Yaprakları küçülmüş bir hibiscus ve yapraklarının geldiği son durumla ilgili bir örnek fotoğraf ekliyorum.
buda o hibiscus.JPG
hibiscus yaprakları ne hale gelmiş.JPG

[bonsaisan]

Sanırım herkezin sorduğu Ve merak ettiği bir konu olan yaprasızlaştırma metodunu görsel olarak en iyi mantıkda anlatmanın en basit yolu olduğuna inandığım bu görseli size sunuyorum.

Göreçeğiz üzere yapraksızlaştırma eğer aşağıda ki tablo baz alınarak yapılırsa ağaçlarınızda sorun yaşamadan daha ufak ve daha sık dalı ve sık yapraklı ağaçlara sahip olabilirsiniz.

Dikkat edileçek en önemli nokta ağaçın güçünü kaybetmemesi için C= işaretli bölgedeki yaprak bütünlüğünü bozmamanız olaçakdır.Bu bölge ağaçın kontrol noktasıdır.

A= işareli bölge ise ağaçınızn dış görünümünün son noktası ve ana kontrol noktanız olaçakdır.

Herkeze başarılar.

yapraksizlastirma1.jpg
yapraksizlastirma2.jpg

[bonsaisan]

Sevgili bonsai severler cizelgeye bakmayı unutmayın şu nada içinde bulunduğumuz ay yaprasızlaştırma tekniğini uygulayaçağınız zaman bu uygulama ile ağaçlarınızı cizelgede ki şekilde yapraksızlaştırıp suni bir ortam yaratmış olçaksınız bu sayede ağaç yeni ama ufak yapraklar oluşturaçak.
Eğer ağaçınız çok güçlü bir karektere sahipse tüm yapraklarınıda ala bilirsiniz ama dediğim gibi güçlü bir yapısı var ise.
Ayrıca bu yapraksızlaştırma işleminden sonra yeni yaprak oluşumu için çok fazla eberjiye ihtiyaç duyaçak olna ağaçınızı gübrelemeyi beslemeyi unutmayın.
Saygılarımla

[bonsaisan]

Uzun bir aradan sonra kademeli yapraksızlaştırma ve yapraksızlaştırmanın hemen ertesinde yaptığım dal eğimi sonucunda ağacımızın yeni yaprakları özelikle alt kısmlardaki sürgünlerde ufak ama üstte daha büyük yapraklar olarak çıktı ve çıkmaya devam ediyor.Ama malum şimdi sıra tekrardan üst kısmdaki büyük yeni çıkış yaprakların tekrardan yapraksızlaştırılması ile onlarda ufalacak.


Saygılarımla.

[seckayn]

Merhaba arkadaşlar. Budama konusunda bir deneyimimi paylasmak istiyorum.

Bir saksiya 2 tane ceviz diktim ve filizlendi. Daha sonra, nasil olduysa birtanesinin tepesi kopmus ve iki yandan filiz verip buyumeye devam etti. Digeri gayet guzel bir sekilde buyuyordu.Su anda boyu yaklasik 40 cm. civarinda. Ancak tepesi kopan ceviz 20 cm. civarinda ve govde kalinligi digerinin yarisindan birazcik fazla. Bu olayi anlatmamin nedeni "agacin tepesini koparin ki govdeye versin govdesi kalinlassin" gibi yanlis bilinen bir hurafeyi bizzat yasayarak cokertmemdir.

Yani ağacin büyümesini, gövdesinin kalinlaşmasini istiyorsak, hiç müdahalede bulunmamak en dogrusu olacaktır diye düşünüyorum. ****** son söz konunun uzmanlarının.
Not:Bu hurafeyi agaclar.net forumunun hiçbir sayfasında görmedim.

[bonsaisever]

Aslında bir bakıma doğru, bir bakıma değil
Bu, müdahalenin boyutuna bağlı bir şey.
Daima müdahalede bulunursan o ağacı bonsaiye çevirirsin
Hiç müdahalede bulunmazsan dengeli bir büyüme ile göğe doğru yüselir.
Burada söylenmek istenen:
Gövdenin gelişmesini istediğimiz bölgeden çıkan dala dokunmayıp diğer kısmı budarsak; gövde, çıkan bu dala daha iyi su taşımak için o bölgeyi geliştirecek, kesilen dal bölgesine ise su akışı olmayacağında o bölge gelişmeyecektir.

[cüce nar]

Merhaba.
Benjamin için,içinde bulunduğumuz dönem ağır bi budama için uygunmudur.Aynı zamanda (aynı ağaç için)yaprak küçültme işlemi de uygulayabilirmiyim.Üstadların yorumunu bekliyorum.Saygılarımla

[memet]

Sıcaklar başlamışken ağır budama yapmayı neden gerekli görüyorsunuz?

[cüce nar]

Gerekli gördüğümden değil.Ağacımın gövde yapısı istediğim şekle kavuştu sıra dallara geldi.İşte şimdi onun sırasımı bunu bilmiyorum.Yoksa uygun zamana kadar bekliyeceğim.

[Lymyt]

İçinde bulunduğumuz mevsimde anca sürgün budaması ve çok ince dal budaması yapılabilir. Kalın dalların budaması ve diğer ağır budamalar için ocak ayını beklemeniz gerekecek.

Ayrıca Sn. Bonsaisan'ın oluşturduğu bonsai takvimini incelemenizi önerirrim işinize yarayacaktır.