İstanbul Ispanağı (Golden Silk Orach-Mountain spinach)

[birnefestoprak]

Tohum sirkulasyonu ve ticari tohumluk bakimindan 20 sene oncesini dusununce bu bitkininki gibi tohumlarin ticari anlamda bulunabilirlik sansinin cok dusuk oldugunu soyleyebilirim. ABD'de baharat tohumlarinin (Dogu tibbinin oneminin anlasilmasiyla birlikte) bile tohum kataloglarina girmesi 80'lerle birlikte soz konusu olmus. Ozellikle dag ispanagi gibi ilginc tohumlarin taninip kataloglarda yaygin yer almaya baslamasi 90'larin sonlarina denk geliyor. Avrupa'daki (ozellikle baharatlarla ilgili) durum biraz daha farkli olsa da komsunuzun ordan da edinmis olma ihtimali cok dusuk.

Buyuk ihtimalle koyunde/yoresinde hudayinabit bir bitkidir. Buyuk sehre gelirken tohumunu bir sekilde edinip gelmis ya da akrabalarindan istemis olabilir. Aksi durumda, Erzincan'da kultivasyonunun yapildigini sanmam. Ihtiyaclari oldugunda evden cikip iki adim otede bahceden topluyorlardir. Bir diger tahmin olarak da, komsunuzun koyunde/yoresinde ve civar koylerde bu bitkinin belli bir amacla (bir ihtimal yaygin olarak bilinen bir eksili, etli ve sulu yemek yapiminda, corba yapiminda ya da yumurtayla kavrularak vs) kullanilagelmis olabilecegini soyleyebilirim.

Siz her sene tohumdan ekiyorsunuz, degil mi?

Orijinal Mesaj Sahibi akçabardak

Sayın birnefestoprak, evet bu sayfayı açtım çünkü bu bitki hakkında uzun zamandan bu yana benim de kafamı sürekli kurcalayan bir şeyler vardı, çok araştırmama rağmen yabancı dilimin olmadığından dolayı bir sonuca ulaşamamıştım.

İyi ki de bu tohumu etkinlikte paylaşmışım diyorum, paylaşmasaydım bu sonuca hala ulaşılmamış ve sırlarıyla öylece kalacaktı.

Tohumunu bana veren komşum ne yazık ki şu anda hayatta değil, kendisi Erzincan Kemaliye'liydi oralardan mı getirdi...nereden bulduğunu ben de bilmiyorum, bana verirken bir kaç komşuya daha vermişti ama onlarda çoktan yok olup gitti, bir tek ben bunca seneden beri hiç yok etmeden bu güne getirebildim.

Ve çok şükür Sevgili Lonicera sayesinde olumlu sonuca da ulaşabildik, bundan sonra sizlere emanet etmiş olduğum bu (değerli midir değilmi dir ona artık sizler karar vereceksiniz) tohumu inşallah severek, hatta araştırarak devam ettirebilmeniz dileğimle, şu anda kendimi üzerimden sanki kocaman bir yük kalkmış gibi hissettim, umarım sizler de bu bitkinin tadına baktığınızda beğenirsiniz.

Güle güle büyütün fidelerinizi, bol bol resimlerini ve yeni bilgilere ulaşırsanız başlığımızı zenginleştirmek adına paylaşırsanız sevinirim... ben de sizlere çok teşekkür ediyorum. Saygılarımla

[akçabardak]

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

komsunuzun koyunde/yoresinde ve civar koylerde bu bitkinin belli bir amacla (bir ihtimal yaygin olarak bilinen bir eksili, etli ve sulu yemek yapiminda, corba yapiminda ya da yumurtayla kavrularak vs) kullanilagelmis olabilecegini soyleyebilirim.

Siz her sene tohumdan ekiyorsunuz, degil mi?

Komşum bu bitkiden sık sık kayganasını ve gözlemesini yapardı, altlı üstlü oturduğumuz için balkondan bana seslenirdi hadi çayı koy kaygana yaptım deyip çayla birlikte tüketirdik ve nasıl yapıldığını bana da öğretmişti rahmetli.

Ben de çorbasından tutun kavurmasını, böreğini, kayganasını aklınıza ne gelirse yakıştırdığım her türlüsünü yaptım.

Evet bu bitkiyi hiç ara vermeden her sene ekiyorum, ben ekmesem bile bazen unutuyorurdum ekmeye dökülen tohumlarından bulunduğu yerde tekrar çıkardı sayın birnefestoprak. Ama her sene mutlaka 2 kök tohum için bırakırım ne olur ne olmaz biri kırılırsa diğeri kalır diye.

[heyyamola]

3 sene önce yetiştirdiğim, kırmızımsı-mor yapraklı çeşit de zannedersem aynı aileye mensup. Kırmızı Dağ Ispanağı ismiyle gelmişti. Tohum, yaprak yapısı ve bitki gelişimi çok benziyor. Magenta Magic Orach da olabilir. 150 cm kadar boylanıp, bir sürü tohum oluşturmuştu. Gençlik dönemlerindeki halleri:

[akçabardak]

Orijinal Mesaj Sahibi heyyamola

3 sene önce yetiştirdiğim, kırmızımsı-mor yapraklı çeşit de zannedersem aynı aileye mensup. Kırmızı Dağ Ispanağı ismiyle gelmişti. Tohum, yaprak yapısı ve bitki gelişimi çok benziyor. Magenta Magic Orach da olabilir. 150 cm kadar boylanıp, bir sürü tohum oluşturmuştu. Gençlik dönemlerindeki halleri:


Eklenti 540070


Eklenti 540071

Sayın heyyamola sormak şimdi aklıma geldi, 3 sene önce yetiştirdiğim demişsiniz, peki şu an ekmeye hala devam ediyormusunuz... ediyorsanız tohumunu etkinlikte paylaşmayı düşünürmüsünüz? paylaşırsanız çok mutlu olurum ne güzel ikisi bir arada kırmızı ve yeşil neden olmasın... sormak istediğim bir soru daha tohumu size nereden gelmişti? Teşekkürler Selamlar.

[heyyamola]

Orijinal Mesaj Sahibi akçabardak

Sayın heyyamola sormak şimdi aklıma geldi, 3 sene önce yetiştirdiğim demişsiniz, peki şu an ekmeye hala devam ediyormusunuz... ediyorsanız tohumunu etkinlikte paylaşmayı düşünürmüsünüz? paylaşırsanız çok mutlu olurum ne güzel ikisi bir arada kırmızı ve yeşil neden olmasın... sormak istediğim bir soru daha tohumu size nereden gelmişti? Teşekkürler Selamlar.

Sn tturt, 3 yıl önceki etkinlikte paylaşmıştı. Ertesi seneki etkinlikte çoğaltıp paylaşmıştım. Daha sonra yetiştirmedim. Bu sene yetiştirip, kısmet olursa tabii ki paylaşırım.

[kaknus]

Bu yıl tohum paylaşım etkinliğinden gelen İstanbul ıspanağını ekip yetiştirdim.Birkaçı tohumluk bırakıp kalanlarını topladım ve geleneksel usülde mısır ununa bulayıp kızarttım.Nefis oldu.Gönderen arkadaşa teşekkür ediyorum.

Bu arada ilginç bir bilgi edindim. Annem bitkiyi görünce tanıdı.Eskiden tarllarda kendiliğinden yetiştiğini ve "tüylü hoşguran " olarak adlandırdıklarını söyledi.Kızartıyor veya ıspanak gibi yemeğini yapıyorlarmış.

[akçabardak]

Orijinal Mesaj Sahibi kaknus

Bu yıl tohum paylaşım etkinliğinden gelen İstanbul ıspanağını ekip yetiştirdim.Birkaçı tohumluk bırakıp kalanlarını topladım ve geleneksel usülde mısır ununa bulayıp kızarttım.Nefis oldu.Gönderen arkadaşa teşekkür ediyorum.
Eklenti 547268
Bu arada ilginç bir bilgi edindim. Annem bitkiyi görünce tanıdı.Eskiden tarllarda kendiliğinden yetiştiğini ve "tüylü hoşguran " olarak adlandırdıklarını söyledi.Kızartıyor veya ıspanak gibi yemeğini yapıyorlarmış.

Sayın kaknus yılın ilk ürününü yetiştirip ve yemeğini bizimle paylaşmanıza öyle mutlu oldum ki anlatamam. Afiyetler olsun, ayrıca annenizin hatırlamasına da çok sevindim, tekrar sofralarımızda yer alması beni çok mutlu etti. Saygılar