birnefestoprak / Tohum araştırma ve ticari üretim bahçeleri

[birnefestoprak]

İşleri biraz kolayladığıma göre, tarladan haberler aktarmaya devam edebilirim. Genel olarak, ülke genelindeki sıcaklıkların mevsim normallerinin üstünde seyredeceği belirtilmesine karşın, artık sonbaharın muhteşem havasına doğru yolculuğumuz başladı. Havalar serinliyor, nem oranı düşüyor, zararlıların nüfusu gittikçe azalıyor, yağmurlar neredeyse yok denecek kadar seyrekleşiyor.

Bu mevsim, yerli/yabancı toplamda 65 çeşit domates (yaklaşık 600 fide) deniyorum. Bunların bir kısmı, daha önce deneyip memnun kaldığım çeşitler, bir kısmı ilk defa denediğim çeşitler. Kimisini daha önce tohum arttırımı yapmak için ekmiştim. Onları, şimdi hatırı sayılır tohum üretimi için tekrar yetiştiriyorum. Bir kısım fideler sadece tohum için ayrılacak, bir kısım da çoğunlukla restorana verilmek ve pazarda satmak üzere mahsul için ve aynı zamanda tohum için yetiştirilecek. Bu mevsim, tohumundan seleksiyon yapıp ıslah etmek üzere iki çeşit hibrit de yetiştiriyorum. Bir de Heybetli'den ıslah etmeyi düşündüğüm, daha önce kazara hibritlenmiş tohumlar var.

Geçen senenin bu sahadaki tecrübesizliğimden kaynaklanan bazı sorunlarını bu sefer gidererek ilerliyorum. Geçen sene, sahanın etrafında çit olmadığı için geyikler, domates fidelerini bir güzel mideye indirmişti. Fideler daha sonra toparlansa da, büyümekte geciktikleri için tam verime ulaştıklarında da dondan kaybetmiştik. Şimdi, (toprak üstünde kalan kısmı) yaklaşık 2 m 15 cm yüksekliğinde olan ve mevsim sonunda sökülmek üzere geçici çit çektim (bu uygulamayı üçüncü kez yapıyorum). Aslında, isterlerse bu yüksekliğin üstünden de atlayabilirler ama bacaklarını kırmak gibi bir risk olduğunu biliyorlar. Bu uygulamadan memnunum.

Domatesler için, geçen sene aldığım sırıkları toprağa gömüyorum. Bu sırıklar, çit için kullandıklarıma göre daha kısa. Toprak üstünde kalan yüksekliği 2 m kadar. Neden bilmiyorum ama domatesleri sırığa almak işi, sevdiğim işler sıralamasında en sonlarda yer alıyor. Bu yüzden, misafir çiftçi olarak yarın Amy gelecek ve bu iş için yardımcı olacak. Florida weaving (ya da basket weaving) olarak adlandırılan bir yöntem kullanacağız. Unutmazsam, videoya kaydedip daha sonra bir şekilde yayınlarım.

[TCM]

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

...Bu mevsim, tohumundan seleksiyon yapıp ıslah etmek üzere iki çeşit hibrit de yetiştiriyorum. Bir de Heybetli'den ıslah etmeyi düşündüğüm, daha önce kazara hibritlenmiş tohumlar var...

Kolay gelsin işleriniz...Üstte alıntıladığım 'seleksiyon' - 'ıslah' çalışmaları kolay işlemler olmasa gerek, nasıl yapıyorsunuz bunları, şöyle kabaca, müsait bir zamanda..

[birnefestoprak]

Sağolun. Zor değil ama zahmetli ve sabır isteyen işler. İstenilen sonuca ulaşmak için bolca not alınması, gözlem yapılması gerekiyor. Her zaman istenilen sonuca da ulaşılamayabilinir. Şans faktörü de önemlidir. Belki mevsim sonunda anlamlı bir sonuç da çıkmayacak, göreceğiz. Eğer işlerde sürekli yardımcı olabilecek birkaç kişi olsaydı, ıslah işine çok daha fazla zaman ayırırdım.

Tohum ayrıştırma (seleksiyon) işlemi, çeşitli amaçlara bağlı olarak yapılabilir. Bizde eskilerin, domates tohumunu ilk olgunlaşan ve/veya en iri meyvelerden almaları, bu ayrıştırmaya tipik bir örnek. Ayrıştırılan tohumu tek mevsimde ıslah etmek mümkün olmasına karşın, işlem genelde istenilen sonuca ulaşılana dek çok sayıda mevsime yayılır.

Örneğin, ticari hibrit (F1) olan domates fidelerinden tohum alacağım (piyasada lezzetiyle ve verimiyle bilinen biri pembe, diğeri siyah iki hibrit domatesi seçtim). Bu tohumları sonraki mevsimde diktiğim F2 nesilde sonuçlar büyük ihtimalle karman çorman olacak. Farklı davranış sergileyen (farklı meyve ve bitki boyu, farklı verimler, farklı meyve rengi, farklı lezzet vs) birçok fide elde edeceğim. Bunu gözlemlemek için, ne kadar yer ayırabilirim bilmiyorum ama, çok sayıda fide dikilmesi gerekiyor. Sonra o fidelerden de seçim yapacağım ve tohumlar kendine tozlaşan (hibrit olmayan) ve bizim iklim şartlarımızda istediğim performansı sergileyen bitkiler verene kadar bu şekilde devam edeceğim.

Heybetli'den yaptığım tohum ayrıştırma ise, 2014 senesinde gerçekleşen bir çapraz tozlaşmaya dayanıyor. Diğer ebeveynin Dester olduğunu düşünüyorum. Heybetli x Dester hibritini (F1) geçen mevsimde ekip yetiştirmiş ve bu nesilden tohum almıştım. Eğer bu hibrit tohumun ebeveynlerinin meyve rengi aynıysa (biliyorsunuz, Heybetli de Dester da pembe), F2 neslinden itibaren gen havuzu biraz daha daralmış olacak. Yani, birbirinden çok bağımsız renkte ve davranışta bitkiler beklemiyorum. Beklediğim ve istediğim sonuçları almayabilirim de. Bu mevsim sonunda göreceğiz.

Bir diğer ayrıştırmayıysa Italian Heirloom için, meyve şekli üstünden deniyorum. Şekli yüreğe yakın olan meyvelerden tohum alarak ilerleyip, çoğunluğu bu şekilde meyveler veren bitkiler elde edecek şekilde bir ıslah yapabilir miyim ona bakıyorum.

Orijinal Mesaj Sahibi TCM

Kolay gelsin işleriniz...Üstte alıntıladığım 'seleksiyon' - 'ıslah' çalışmaları kolay işlemler olmasa gerek, nasıl yapıyorsunuz bunları, şöyle kabaca, müsait bir zamanda..