Aloe vera (Sarısabır)

[-Esin-]

Hangi bitkinin Aloe vera hangisinin başka tür bir Aloe olduğuna açıklık getirmek gerekiyor. Öncelikle botanik isimlendirme ile ilgili biraz bilgi vereyim.

"Aloe vera" bir tür adıdır ve tür isimleri yalnızca bir bitkiyi belirtirler. Dolayısıyla Aloe vera'nın çeşitli türleri olamaz. Bir türün ancak bazı varyeteleri olabilir. Bu varyeteler o bitkinin doğada farklı bölgelerde bulunan ve birbirinden çok az farkla ayrılabilen çeşitlerine denir. Mesela A bölgesindeki bulunan bitki düz yeşil yapraklıyken B bölgesindeki bitkinin yaprakları yeşil üstüne beyaz noktalıdır. Atıyorum ya da Almanya'da bulunan bir bitki bir çiçek sapı üzerinde 3 çiçek açıyordur, aynı bitkiden Türkiye'de de vardır ama çiçek sapı üzerinde 5 çiçek açar. Bunun gibi çok küçük farklar o bitkinin değişik varyetelerini oluşturur.

Aloe vera'ya gelirsek; Aloe vera antik zamanlardan beri insanlar tarafından bilinen, kullanılan ve üretimi yapılan bir bitkidir. Bu yüzden insan eliyle normalde doğada yetiştiğinden başka bölgelere de taşınmış ve bir çok başka Aloe türüyle de hibridize edilmiştir. Bu durum bitkiyi isimlendirme açısından doğal olarak bir karmaşa ortaya çıkarmıştır. Çeşitli araştırmalar sonucu Aloe vera'nın anavatanının Kuzey Afrika olduğu düşünülmektedir. Gerçek Aloe vera yalnızca aşağıdaki fotoğraftakiler gibi griye çalan yaprak rengi olan ve sarı çiçek açan bitkidir.

Bunun yanında, anavatanı Çin olmadığı halde antik Çin'den kalan belgelerde bile Aloe vera'dan bahsedilmekte, dolayısıyla bu bitkinin çok uzun yıllardan beri dünya üzerinde dolaşımda olan bir bitki olduğu bilinmekte. Günümüzde Çin'de yetişen Aloe vera'ların üstünün genelde noktalı olması sebebiyle aşağıdaki fotoğraflardaki bitkiye de Aloe vera var. chinensis (yani Çin'den gelen Aloe vera varyetesi) denilir. Bu noktalı varyetede bitki büyüdükçe yapraklarındaki noktalar soluklaşır ve yaprak rengi üstteki Aloe vera görünümünde olmaya başlar.

Bu bitkiler dışında "Aloe vera" olarak satın aldığınız, görünümü bunlara benzemeyen bitkiler, tür sayısı 400'e yakın olan Aloe cinsine ait başka türlere veya hibritlere aittir ve yanlış isimlendirilmiştir.