0,064 m³'te kompostlama: balkonda Eisenia fetida kultivasyonu denemesi

[eflone]

İçinizde sevgi ve işe atılma isteği uyandırsa ne mutlu ancak bahsettiğiniz programda çıkan bayan, benim solucanları temin ettiğim, kurduğu firma hakkında fikirlerimi de paylaştığım, zamanında telefonda gereksiz yere benimle kavga etmeye çalışmış bir insan. Programı izlemedim ama annemden bugün öğrendim, O da izlemiş ve sizin gibi beğenisini benimle paylaştı. Öncelikle programa katılan hanımefendi, benden çok daha fazla senedir bu işin içinde, ve baştan itibaren ticari düşündüğü için benden farklı tecrübelere sahip. Ancak aşırı derecede pahalı, adeta fahiş fiyata satarak elde ettiği gelirine rağmen olayı hala bebeği için yapması gibi basit duygu sömürülerine vurması benim geçtiğimiz senelerde kendisine duyduğum duyguların depreşmesine sebep oldu.

Söylediğim gibi programı izlemedim, annemin deyimiyle, çocuğunun alerjik bir bünyesi olduğu için organik üretime geçtiğini söylemiş. Bunun müşteri yelpazesini şifa aramak için o gübreyi bile yiyebilecek olan insanlara doğru açmaktan başka bir anlamı yoktur çünkü hemen herkes tarafından bilinir ki, astmatik kişilerde krizler bahar aylarında yoğunlaşır, bunun da temel sebebi havadaki polen yoğunluğundaki artıştır. Ve organik üretim doğru yapılırsa polen üretiminde de doğrudan bir artışı beraberinde getirecektir. Yani temelsiz iddiaları, solucan hakkında en ufak bilgisi bile olmayan halka, hala doymayan bir iştahla yedirmeye çalışmak, insanları bilgilendirmekten ziyade, sürdürülebilir yaşam fikrini bile tüketici sistemin elinde oyuncak etmekten başka bir şey değildir.
Ve adeta fetişist bir şekilde solucanları öpmeye kalkışmak saçma ve tehlikeli olduğu kadar yanlış örnek de arz etmektedir. Çünkü forumda da bazı insanların düşündüğü gibi solucan dışkısı steril olmaktan öte, gübreler arasında mikrobik aktivitesi en yüksek gübreler arasındadır.
İnsanlara ve çocuklara, bütün canlıları okşayarak illa da elleyerek öperek sevgi aşılamak, hayatı çizgi-filmleştirmekten başka bir çaba değildir ve bağışıklık sistemi bir miktar baskılanmış bir çocukta yapabileceği sonuçlar açısından vebal teşkil etmektedir.
Daha uzun uzun paragraflarla neden 'aydınlanma'ların sabah programlarında adeta içinin boşaltılıp para kazandıran araçlara döndürüldüğünü anlatabilirim, ancak burada durup kendi yapmaya çalıştığım şeyi tekrar anlatarak konuyu şimdilik kapatmak istiyorum:

Ben bu başlık altındaki dizide amatör ve konunun konuyu açtığı bir öğrenim sürecimin sonunda yaşadıklarımı elimden geldiğince bilinçlendirici bir biçimde paylaşmaya çalışıyorum. Her cevap diğerinden farklı bir konuya değiniyor ve bazı nadir olayları fotoğraflamak ve video kaydı yapmak suretiyle aktarmaya çalışıyorum. Bu işi ticari anlamda da yapacak olsaydım da, terasımdan tanesini 1 lira gibi fahiş fiyatlara sattığım solucanlarla nasıl zengin olduğumu anlatmak yerine sürdürülebilir tarım konusunda konuşmaya çalışır, yıllar önce bir şekilde öğrendiğim bilgileri yıllar içinde değiştirmeden satmak yerine Batı ülkelerinde,özellikle Amerika' da onlarca yıllık tarihi olan 'vermikültür'ü tanıtan kitapları belgeleri çevirmekle uğraşırdım. Sanal ve kurulu bir kütüphane kurar, 'database' oluşturmaya önem verirdim.
Ve internet üzerinden zamanında güvenliksiz yaptığım alışverişlerde FATURA yollardım, kaçakçılık yapmazdım.

Siz izleyip mutlu olduysanız sizin adınıza ben de mutlu oldum. Ancak ekran karşısında saçımı başımı yolmaktan başka bir işe yaramayacak bir konuşmayı dinlemeyi hiç istemezdim.

Konuyu tekrar açıp kendimi ifade etmeme vesile olduğunuz için teşekkür ederim.

Orijinal Mesaj Sahibi Pusarık

Sayın eflone, az önce tv de bir bayanın bebeği için başladığı kompost olayının sonucunda koca bir tesise sahip olması yayınlandı. Açıkcası hem hayran oldum, hem de kıskandım
4m2 lik balkonda başlayan macerası, taleplere yatişemeyen bir tesise ulaşmış. Dinlemenizi isterdim.
Saygılar.

[eflone]

Bu sefer çok uzun bir aradan sonra merhaba. Bu sefer belki geri dönemeyebilirim dedim, okul yoğunluğundan eve bile 2-3 günde bir gelir olmuştum. Ancak oluşan küçük boşlukta hem yeni gelişmelerden, iyi kötü, haberdar edeyim istedim.

Öncelikle erişkinlik süresini inceleyeceğim mini kutudaki deney, zamansızlıktan dolayı sub-optimal hatta başarısız oldu. Çoğu zaman solucanlara verecek bir şeyler hazırlayacak zamanım olmadığı için kapaklarını açıp kapatmayla yetindim.
Yine de bir ayı geçerek erişkin hale geldiler. Üreme yeteneklerini gösteren clitellumları çıksa da yer-besin problemleri sebebiyle üremediler. Daha doğrusu kokon arayacak zamanım olmadı, belki de çoktan kokon üretmeye başlamışlardır.


Bu fotoğraf deneyin 2. haftasında çekildi. Hamsterların dışkılarını aktif olarak vermeye başlamıştım. Ve bir gün içinde tamama yakın tüketiliyordu. Malesef iki hamster' ı da açıklayamadığım sebeplerle 2 hafta arayla kaybettim.


Planımın parçası olarak hamsterların idrarlarını yaptıkları kumda filtre ederek, bakteriyel çoğalma olmadan toprakla kavuşturdum. Koku sorunu yaşamadım. Ancak kemirgenlerimi kaybedince bunun gibi fotoğraflar çekemedim artık.

Solucanlar preclitellate döneme bir buçuk ay sonunda girmişlerdi. Bu dönem clitellum' un, yani seksüel erişkinliğin göstergesi olan organ olmadan 'tubercula pubertatis' denen çıkıntıların oluştuğu dönem. Fotoğrafta çok iyi seçilmese de solucanın kafa kısmına yakın segmentlerde iki taraflı beyaz, 4-5 segmenti içine alan kabarıklık görülebilir.


Aynı dönemde oluşmaya başlayan clitellum.

[eflone]

Düzensiz bir şekilde artık eklediğim kutuların durumu aktarayım:

Büyük kutuya balkonda oluşan dallardan ve bazı artık meyve sebzeden kattım. Ve tabi ki hamsterlardan kalan artıkları bonus olarak verdim. Bu kutuda solucanlar çok ince iş çıkarıyorlar, artıklar güzel bir şekilde parçalanıyor.

İstediğiniz kadar engebeli yapın yarına dümdüz hale getiriyorlar.


Aynı zamanda üreme profili de gayet iyi bu kutunun. Tekrardan her boy solucan görür oldum kutularda sayelerinde.


Büyük kutuya plansız olarak eklediğim bal kabağı, sebze artıkları, mukavva, kahve çay posası vs. nin birkaç gün sonrasında tepeden başlayarak aşağıya doğru yıkılmaya başladığı anlaşılabilir. Artıkları bir köşede toplamıştım, ancak fotoğraf vs çekmemiştim. İzleminde çektiğim fotoğraftan bir hafta kadar sonra seçilemeyecek derecede ayrıştırılmışlardı.


Yine büyük kutudan kokon ve genç-yavru solucan aynı karede. Artan bir dinamikle kutu büyürken yeni bir kutu oluşturmak için ne zamanım var ne de mevsim müsait. Ellerinden geldiğince kutuyu popule etsinler kış boyu. Zaten evin içine alma zamanı da yaklaşıyor..


Küçük kutudan bahsedersek, artıklar büyük parçalar halinde kaldıkça çözünmeleri daha da problemli oldu. Yanlış hamleler ve buradaki solucanların hem farklı (daha küçük) olmaları hem de kutuya alındıkları zaman nispeten daha genç pozisyonda olmalarından dolayı bu tablo büyüyerek sürdü. Ve yanlış idare edilen kutular gibi anaerob oldu. Kokusu yayılıcı olmasa da havalandırmak için yaptığım kazılarda rahatsız edici oldu. Yine zamanım olsa artıkları solucanlardan arındırıp, havalandırıp büyük kutuda tekrar kullanmayı düşünürdüm, ancak malesef böyle idare edecekler. Kokonların çıkma süresini incelediğim deney de zamansızlık kurbanı oldu ve kokonları toptan bu kutuya aktardım. Buradaki erişkinler de kokon ürettiler, diğer büyük kutu kadar olmasa da burada da kokon ve yavru kısmı oluşmaya başladı.

Ancak rahatsız eden kokudan arınmak ve havalandırmayı arttırmak için kutuyu biraz boşaltmak gerekiyordu ve son zamanlarda yeni başladığım işlere uygun olarak aklıma bir fikir geldi.

[eflone]

Son hamster öldüğü gece, ben de bitki evi diye adlandırdığım ışık-ısı ayarlı kapalı sistemimde durgun su kültürü yapmaya karar vermiş, gerekli siparişleri yapmıştım. Sabah çok kötü bir güne uyansam da, çeşitli su bitkileri ile kiraz karides diye adlandırılan Neocaridina heteropoda türlerinden ve salyangoz yiyen katil salyangoz diye adlandırılan Anentome helena aldım.


Su üstü ve altı bitkileriyle oksijen ve ekstra besin ihtiyacı olmayan sistemim oldukça iyi işledi ve kara ekosistemlerinden sonra su ortamlarındaki ekosistemleri ve dengeleri inceleme fırsatım oldu. Akvaryumun ayrıntılarına değinilecek bir forum değil agaclar.net, o yüzden sadece karideslerden bolca yavru ürettiğimi ve su üzerinde yüzen Lemna minor (su mercimeği) ile yeni fikirlerin önü açıldı diyerek geçiyorum.


Yumurtalarına canı gibi sahip çıkan bir erişkin dişi ve erkek karidesin fotoğrafı.

Öncelikle etçil bitkilerimi beslediğim kutuya su mercimeklerinden atarak hem kapalı kutunun oksijenasyonunu arttırdım, hem de akvaryumda oluşan canlı çeşitliliğinden yararlanan etçil kutusu bir anda durgun su, bataklık ekosistemine dönüştü. Mikro ve makroorganizmalar çeşitlendi ve tekrar sinekler oluşmaya başlarken akvaryumdan gelen salyangozlar kutuda gezmeye başladı. Tabi ki salyangozları geri akvaryuma aldım, oluşan sineklerin belirli bir kısmı da etçil bitkilere yem oldu.

Bu hafta ise anaerob hale geçmiş küçük solucan kutusundan bir miktar gübre alıp mikrobiyel olarak çok daha aktif bir bataklık sistemi kurdum.

Bölünme kabiliyetleri inanılmaz olan Lemna minor' lar birkaç gün içinde sayılarını ikiye katladılar. Yanlışlıkla içeri girmiş bir basit salyangoz ise bataklık kutusunun kenarlarını süpürüp durdu.

Ancak ben durmadım. Hep aklımda olan aktif bataklık sistemini etçil bitkilerle bugün birleştirdim.


5 saatimi alan işlemi kısaca anlatmak gerekirse, anaerob, kokuşmuş kutudan belirli miktarda gübre alıp taban malzemesi olarak kullandım ve bolca adi, musluk suyuyla doldurdum. Sonra diğer izole kapta, aylardır olgunlaştırdığım iki çeşit etçil bitkimi yeniden saksı kurmak suretiyle saf sudaki yerlerine yerleştirip, doğal yoldaşları sphagnumlardan bolca ektim. Ardından sisteme ekledim. Önceki sistemi de yeni sisteme ekleyip su altı, yüzeyi bitkileri ve bolca(bolca) alg' i de ekledikten sonra en çok merak ettiğim şeyi de yaptım: birkaç aydır olgunlaştırmaya çalıştığım okaliptus fidelerini bataklık sistemine yüzer şekilde ekledim. Yalnızca onun geleceği hakkında şüphelerim var.

Aktif bataklık ve etçil bitki sistemiyle bataklıkta üreyecek olan sinekler vb. uçan canlılar sinekkapanlara ziyafet çektirirken oluşacak canlı çeşitliliğini gözlemleyecek, yeni şeyler öğrenmenin tadını çıkaracağım. Bataklığa uygun bir canlı bulursam, balık vb, onu da eklemeyi unutmayacağım.


Son olarak yine uzun emekle yaptığım, yine kendini kendini idare eden yavru karides yuvam. İçinde oksijen ihtiyacını sağlayacak bitkiler, besin olacak algler, yeterince saklanma delikleri ve iki yavru karides var.

Herkese iyi günler.