Soğanlı bitkilerde çoğaltma
5 Eklenti(ler)
Alıntı:
Soğanlı bitkilerin çoğaltılmasında doğru yöntemler nelerdir? Önce bitki türüne göre yöntemler farklılık gösterir. Sümbül soğanında soğanın tabanı soğanın 1/3 kadar kısmı çapraz olarak 6 eşit parçaya kesilirse kesim yerlerinde zaman içinde küçük yavrular oluşur ve bu yavrular büyütülür. Burada kesmenin amacı soğan tablasının ortasındaki çiçek tomurcuğunu tahrip etmektir. Ama bu yöntem sadece sümbülde kullanılır. Gladiol, frezya ve çiğdem (Crocus) gibi "Soğanımsı gövdeli bitkilerde çoğaltma ana soğan ve yanında oluşan yavrularla yaplır. Lale de çoğaltma sadece yavrularının büyütülmesiyle yapılır. Yavrular büyürken ana soğan kaybolur. Liliumlarda ise çoğaltma küçük yavrularla (bulbil) veya liliumun soğan pullarının ana soğandan kopma noktasında küçük soğancıklar oluşturularak yapılır. Soğanın pullarından yavru oluşturmak için yaz aylarında (Ağustos) poşet içine liliumun dış pullarını biraz toz fungusit (Mantar ilacı) katarak çalkalayıp içine nemli perlit, kum veya torf gibi materyallerle karıştırıp nemlendirip 17-20 oC sıcaklıktaki bir yere bırakıp 2-3 ay beklemek yeterlidir. Bu sürecin sonunda pulların dibinde küçük yavrucuklar oluşur bunlar pullarla birlikte toprağa dikilirler.Bu arada liliumlarda bazı türlerde tohumla çoğaltma kullanılır. Görüldüğü gibi her soğanlı bitki türünün kendine özgü çoğaltma şekli vardır. genelleme yapmak yanlış olur. |
Bu makaleyi yazan kişi biraz bu konularda bilgi sahibi olan insanlara yazmış sanırım .Bize farklı gelen tarafı burası. En iyisi deneme yöntemi.
|
Soğanlı bitkilerde çoğaltma
Alıntı:
|
Kgursan mesele tarafınızdan aydınlatıldı ben de çok memnun oldum.Makaledeki konu hakkında çok haklısınız. Sizlerin de bilgilerinizden istifade etmek isteriz.Bu forum gerçekten bu yönü ile çok hoş. Bakın sizin sayenizde bir çok konuda aydınlandık. Aslında bu makaleye benzer konuda soğanalrına göre tekrar düzenleyip çiçek soğan üretme rehberi diğe konu açıp yazalım diyorum. Siz ne dersiniz? Mesela benim lilium, ters lale sümbül konusunda kendi tecrübelerim var. Ben memnuniyetle katkıda bulunurum. Belki diğer çiçek soğanlarında başka forum üyelerinin de deneyimleri vardır.Onlar da katkıda bulunurlar.
|
Çiçek soğanlarının çoğaltılması, Fizyolojisi, ve Depolanması
2 Eklenti(ler)
Çiçek soğanları ile ilgili bazı temel bilgileri açıklamak için bu başlık seçildi.
Burada: 1.Çiçek soğanlarının yapıları nasıldır? 2.Çiçek Soğanları nasıl çoğaltılır? 3.Çiçek soğanlarını dikimine kadar nasıl ve nerede muhafaza (Depo) edelim? 4.Depo süresince soğanın iç yapısında nasıl bir değişim oluyor? 5.Soğanların depolama süresince sıcaklık ve nem istekleri nelerdir? 6. Çiçek soğanlarının dikim koşulları ve dikildikten sonra çiçek açıncaya kadar yetiştirme koşulları nasıl olmalı? 7. Soğanlar çiçeklerini verdikten sonra ne yapacağız? Gibi soruların cevaplarını ve bu konularda bazı bilgileri kısa kısa sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu konularda doyurucu Türkçe kaynak bulmak zor. Buradaki bilgiler, bazı yabancı kaynaklardan (Physiologie of Flower bulbs vb. gibi) faydalanılarak süzülmüş ve bazı araştırma çalışmalarındaki deneyimlerle birleştirilerek özetlenmiş bilgiler olacaktır. Doğal olarak bütün soğanlı bitkileri bilmek ve anlatmak olanaksızdır. Bu nedenle buradaki bilgiler Lale, Sümbül,lilium, daffodil, gladiol, Frezya gibi türler ile sınırlı kalacaktır. Soğanlı bitkilerle ilgili genel bilgiler Çiçek soğanı dediğimiz yapı; Bazı bitkilerde kök, gövde, yaprak veya hipokotil in toprak altında besin biriktirmesiyle şişmesi sonucu oluşmuş yapılardır. Bitkinin toprak üstü organları kuruduktan sonra bitki soyunu toprak altında besin depolayarak oluşturduğu soğanlarla devam ettirir. Soğanlı Bitkiler 4 gurup altında toplanır: 1. Gerçek soğanlı bitkiler (lale, sümbül, nergis, lilium,dutch iris vb.) 2. Soğanımsı gövdeye sahip olan bitkiler (gladiol, frezya, crocus yani çiğdem) 3. Yumrulu bitkiler (cyclamen, yıldız) 4. Rizomlu bitkiler (şakayık, süsen) Soğanlı çiçeklerin bazılarında söküm zamanında veya sökümden hemen sonra ÇİÇEK TASLAĞI soğanın içinde mevcuttur. dikilinceye kadar ve dikimden sonra bu çiçek taslağı gelişmesine devam eder ve açar. Örneğin Lale ve daffodil (nergis) de soğanlar dikilirken çiçeğin minyatür yapısı soğanın içinde vardır. Bazı soğanlı bitkilerde ise çiçek diktikten sonra oluşur. Bu nedenle bu bitkilerde diktikten sonra ışık önemli rol oynar, bu bitkiler yetersiz ışık koşullarında çiçek açmazlar. örneğin liliumlar ve dutch iris (soğanlı iris). Bu günlük bu kadar .Devamı var |
Sayın kgursan,
Bu konunun ayrı bir başlık olarak açılması, verdiğiniz, vereceğiniz bilgiler açısından çok iyi olmuş. Zevkle izleyeceğim. Geçen yıl açan nergis ve crocus soğanlarımı topraktan çıkardıktan sonra kilitli poşete koyup, soğutucunun üzerinde saklamıştım. Çatıya yani bir nevi cehenneme mesafesi bir metre bile değildi. Bu havasız ve aşırı sıcak koşullara rağmen sağlam kaldılar, yavru verdiler ve bu yıl yine çimlendiler. Genel depolama koşullarına aykırı idi ama bu yıl doğru yöntemleri bilerek soğanlarımı korumak istiyorum. Teşekkürler... |
Soğanlı bitkilerde soğanların çoğaltılması
2 Eklenti(ler)
Soğanların çoğaltılması her tür için farklıdır. Dolayısıyla ayrı ayrı açıklamaya çalışayım..
1.Lale soğanlarında çoğalma: Lale soğanlarında besin birikmesi SCALE denilen (yaprakların toprak altında şişmesi ile oluşmuş) yapılarda olur. Bu scaleler soğan tablasına çember şeklinde birleşmiştir. Soğan tablasının ortasından çiçek çıkar. Soğan tablasını çok kısa bir gövde gibi düşünürsek scaleler bu gövdeden çıkan yapraklardır. her scale nin soğan tablasına birleştiği yerde bir tomurcuk oluşur (Tıpkı bir daldaki yaprakların dibinde oluşan tomurcuklar gibi)Bu tomurcuklardan yavrular oluşur. Ana Soğanı diktiğimiz zaman köklenir, ve sürgün verir, yaprak ve çiçek verir. Yapraklar soğan tablasından çıktığı için yaprakların yaptıkları besinler soğan tablasında oluşan yavruları besler. Merkeze en yakın yavru en iyi beslenir ve en iri olur.Sezon sonunda yapraklar sarardığı zaman yavrular beslenebildiği kadar irileşmiş olur. Ancak ana soğan parçalanmıştır. Bazen soğanın dibinden bir yavru daha yapar ve bu toprağın alt taraflarına kaçar. Bu da yine ana soğanın yapraklarından beslenir. Drop soğan derler. Soğanlar söküldüğü zaman ana soğan ölmüş, Koltuklarda değişik iriliklerde yavrular oluşmuş bazen de 1-2 adet drop soğan oluşmuştur. Yavruların daha iri olması için, bitkinin Mart-Mayıs arasında uzun süre yeşil kalıpbol ışık ile fotosentez yapması, hafifçe gübrelenmesi, sulanması ve yapılan besinleri tüketmemesi için çiçeklerin AÇMADAN KOPARILMASI gerekir.Böylece yapılan besinler soğana gider. Bu yavrular 2-3 yıl tarlada bol güneş altında büyütülerek çiçek için kullanılacak soğanlar üretilir. Çevre uzunluğu 6/8 cm. den küçük olan lale soğanları çiçek vermez veya çok zayıf çiçekler verir. Saha iri soğanlar daha güçlü bitki yapar ve daha iri çiçekler verir. Lale soğanı üretimi için yavrular, Söküm ile dikim arasındaki sürede serin ve havadar (18-20 oC)ve kuru bir depoda/yerde muhafaza edilir.Son baharda (Ekim) ayında iyi hazırlanıp, kabartılmış toprağa 8-10 cm. derinlikte dikilirler. Sulanırlar. Ekim Kasım aylarında kök yaparlar ve 1-2 kın yaprak çıkarırlar ve kışa girerler. Kışın kar altında 5-9 oC arasında beklerler ve ilkbaharda havalar ısınınca yapraklanırlar, Nisan-Mayıs gibi çiçeklerini verirler. Çiçekleri açılmadan kopartılarak soğanların daha iri olması sağlanır. Fotolarda sökülmüş lale soğanlarını görebilirsiniz |
Bilgilerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim sayın kgursan,
Umarım sırası geldikce ekimi bakımı ile olan bilgileride yazarsınız, sitemizin soğanlı bitkilerle ilgili güzel bir bilgi hazinesi olur. Sevgilerimle.. |
2 Eklenti(ler)
TERS LALE SOĞANLARINDA ÇOĞALTMA İŞLEMLERİ
Üretimi devam ettirmek için soğanların çoğaltılması gerekir. Çiftçi koşullarına uygun olan çoğaltma yöntemleri çiftçinin tercihine göre kullanılır. Bu çoğaltma yöntemleri aşağıda sıralandığı gibidir Çiçek soğanlarının ekilmesi yoluyla yapılan çoğaltma kolaydır, ancak vakit alır. Ekilen bir tohumun satılabilir ebatta bir soğan halini alması 4 - 5 seneyi bulur. Bu çoğaltma yöntemi aşağıda sıralandığı gibi uygulanır. •Tohumlar tohum toplamak üzere ayrılan anaç soğanlardan toplanabilir. •Haziran - Temmuz ayları tohum toplama dönemidir. •Tohumlar tohum kapsülleri kuruduktan sonra toplanır. Bir çiçekte yaklaşık 3 - 5 tohum kapsülü olur. Her kapsül içerisinde de yaklaşık 200 tohum bulunur. Bu tohumlar kapsüllerde tam olgunlaşmadan toplanırlarsa çimlenmezler. Ancak bu tohumlar kapsüllerinde çok bekletilirlerse de su kaybı olur ve bu da çimlenme ihtimalini azaltır. En uygunu kapsüllerin ağzı açıldığı zaman tohumların toplanmasıdır. •Tohumlar toplandıktan sonra 6 - 13 hafta içinde ekilmelidir. Çimlenme olasılığı en fazla sonbaharda yapılan ekimlerdedir. •Bu süre içerisinde tohumlar bez torbalar içerisinde ağzı kapalı kuru bir ortamda saklanır. •Tohumların ekimi için meyve kasalarına organik madde yönünden zengin bol humuslu toprak doldurulur. •Tohumlar ekim aralıkları uygun olacak şekilde ne çok seyrek ne çok sık serpilir. Tohumların üstü elenmiş humus ve organik madde yönünden zengin olan 2-3 cm kalınlığında elenmiş toprak ile kapatılır. Toprak nemli kalacak şekilde düzenli sulanır. •Tohumlar oda sıcaklığında, yaklaşık 22 derecede, çimlendirilir. Bu nedenle tohumdan üretimin sera ortamında yapılması tercih edilir. • Dışarı koşullarında çimlenme oranı düşük kalabilir. Birinci seneden sonra kasalardan alınan yavru soğanlar önceden hazırlanmış uygun bir alana dikilir. ANA SOĞANIN YANINDA OLUŞAN YAVRU SOĞANLAR İLE ÇOĞALTMA Bu çoğaltma yöntemi ana soğanın etrafında doğal yolla oluşan yavru soğanların topraktan çıkartılarak yavru soğanlar için hazırlanmış yeni bir alana ekilip büyütülmesi ile yapılır Çiçek soğanları alana dikildikten 1 sene sonra yavru soğanlar oluşturmaya başlar. Bu yavru soğanların satılacak ebatı bulması 3-4 seneyi bulur. ÇAPRAZ KESİM Bu yöntem bitkinin hızlı çoğaltma yöntemlerinden biridir. Anaç soğan keskin bir bıçakla soğanın kök kısmından orta noktasına kadar çapraz olacak şekilde kesilir. Bu bıçağın sırt kısmının tırtıklı olması yavru oluşumunda etkili olduğu için tercih edilir. Soğanı çapraz keseceğimiz bıçak mikroplardan arınmış olmalıdır. Bunun için her soğanı kesmeden önce bıçak herhangi bir alkol (etil alkol **** bir başkası) ile temizlenir veya kısık ateşte tutulur. Kesilen soğanlar açık havada fazla bekletilmeden Benlate - Captan karışımı (10 litre su 100 gram Captan 40 gram Benlate) içerisinde yukarıda açıklandığı şekliyle en fazla 30 dakika bekletilir. Bir elekle alınan soğanların durulanması sağlanır ve toprağa ekimi yapılır. Çapraz kesim yapıldıktan sonra yukarıda açıklanan genel bakım işlemleri yapılır. ikinci sene, bitkinin toprak üstü kısmı sararınca soğanlar topraktan çıkarılır. Çıkarılan soğanlar kesim yapılan yerlerinde dört tane soğan oluşturmuştur. Bazen ilk senede de yavru soğanlar oluşabilir. Yavru soğanlar ayrılır ve uygun koşullarda saklandıktan sonra Eylül - Ekim aylarında dikilir. DİLİMLERE AYIRMA Dilimlere ayırma üretimde çok soğan elde etmek için kullanılan hızlı bir yöntemdir. •Üretim yapacağımız anaç soğan keskin bir bıçakla eşit büyüklüklerde kök hizasından soğanın tepesine kadar kesilerek dilimlere ayrılır. Bu dilimlere ayırma ikinin katları (4 - 8 - 16 - 32) şeklinde ilerleyebilir. Fakat anaç soğanı çok dilimlere ayırdığımız zaman bu dilimlerin satılacak ebatta soğan haline gelmesi 3 - 4 seneyi bulabilir. Bu nedenle dilimler ne kadar az olursa o kadar çabuk istenilen büyüklüğe erişir. Tercih edilen soğanın büyüklüğüne göre 2 - 4 - 8 dilimlere ayrılabilir. •Dilimlere ayırma da çapraz kesimdeki steril yöntemlerle yapılır. Elde edilen dilimler yukarıda açıklanan Captan - Benlate karışlımı içerisinde bekletilir ve toprağa ekilir. Çapraz kesim ve dilimlere ayırma Ağlayan Gelin ve Adıyaman Lalesi üretiminde en etkili yöntemlerdir. |
2. Lilium soğanlarında çoğaltma
5 Eklenti(ler)
Lilium türleri çok geniş bir aile olduğu için 9 ana gurup altında incelenmektedir. Bu guruplardan bazıları çok ticari değerdedir. Bazılarının ticari değeri azdır. Ticareti çok yapılan türler;
1.Lilium longiflorium , 2.Asiatic (Mid-century) melezleri, 3.Oriental melezler, 4.Lilium candidum, 5.Lilium martagon ve melezleri, 6.Lilium speciousum, Bunların dışında Asiatic-Oriental melezleri (AO), Longiflorum-oriental melezleri (LO), Longiflorum-Asiatic melezleri (LA) gibi karışık türler ve her tür içinde onlarca renk ve çeşit bulunmaktadır. Lilium soğanı yine bir soğan tablasından çıkmış yaprakların besin biriktirmesiyle oluşmuş bir yapıdır. Burada besin biriktirmiş kısımlara yine scale denir. Balık puluna benzedikleri için türkçede PUL diyoruz. Lilium soğanlarında lale gibi koruyucu TUNİK (Sert kabuk) yoktur. Bu nedenle çabuk zedelenir ve SU KAYBI daha kolay olur ve zarar yapar. Bu nedenle daha naziktirler. Depolamalarda daha dikkat ister ve su kaybını azaltmak için nemli torf, nemli rende talaşı vb. gibi maddeler içinde muhafaza edilip depolanırlar. Ayrıca laleden farklı olarak kökleri vardır. Kökleri ile birlikte depolanırlar. genellikle eksantrik- konik biçimdedirler. Lilium soğanlarının çoğaltılması genellikle pullar (Scaleler) üzerinde bulbil (yavru) oluşturarak veya yaprak koltuklarında koltuk soğanı (bulbil) oluşturularak yapılsa da özellikle virüslerden arındırmak için tohumla çoğaltma da yaygın olarak kullanılmaktadır. Kısaca çoğaltma önce küçük yavrular sonra da bunların büyütülmesiyle yapılır. Pullardan yavru (Bulbil) oluşturma: Ağustos ayında, Çiçeklenmenin sonuna doğru güçlü kuvvetli bitkiler sökülür ve soğanlarının dış sırasındaki 2-3 sıra pul (scale) soğan tablasından bir parça ile birlikte koparılır. Yıkanır, temizlenir. Hafif kuruttuktan sonra bir plastik torba içine kaşık kadar mantar ilacı (Captan vb.) konur ve pullar torbaya koyularak çalkalanır. Bu arada 1 gün önceden sulanmış ıslatımış fakat gece boyunca süzülerek nemlendirilmiş perlit, torf, temiz dere kumu vb. maddeler hazırlanmıştır. Delikli bir plastik torba, poşet vb. içine 1 sıra perlit (Torf,Kum vs.) 1 sıra ilaçlanmış pullar dizilir. Zımba ile delinmiş olan poşetin ağzı sıkıca kapatılarak 21 oC sıcaklığı olan sakin bir yere konur. Yaklaşık 2 ay sonra soğan pullarının kopma noktalarında küçük yavrular oluşacaktır. Yavrular sürgün vermeye başlayınca poşetten çıkarılır, pul ile birlikte oluşmuş olan yavrular ayrılmadan,birlikte iyi hazırlanmış toprağa dikilirler. Bu yavrulardan oluşan bitkiler ilkbahardan yaz ortasına kadar büyütülür, sulanır, çok hafif gübrelenir ve bakımı yapılır. Sezon sonunda (Ağustos-Eylül) irileşmiş lilium soğanları elde etmiş olursunuz. İri olanlar Çiçek için kullanılır. Küçükler ise tekrar soğan irileştirmek için kullanılır. Çiçek verecek lilium soğanının iriliği türlere göre değişmektedir. Asiatic liliumlarda çevresi 10/12 cm. olan soğanlar çiçek verirken, oriental melezlerde çevre en az 16 cm. olmalıdır. Diğer taraftan bazı lilium çeşitleri yaz aylarında gelişirken çiçekleri kırılırsa yeşil bitki sapı üzerinde yaprakların koltuklarında küçük soğancıklar oluşur. Bu soğancıklar da soğan üretiminde kullanılabilir. Liliumlar tohumdan da çoğaltılabilir. Ancak tohumlarda çimlendirme sorunlu olmaktadır. Liliumlarda 2 tür çimlenme görülmektedir: 1. Epigeal çimlenme: Tohumlar toprak altında çimlenir , yaprak verir bu yapraklar soğanı besler. 2. hypogeal çimlenme : Tohumlar toprak altında çimlenir kök verir soğancık yapar sonra yaprak çıkarır. Fotoların açıklamaları: Lilium soğan üretim tarlası Kasım/1989, |
Kamil Bey paylaştığınız bilgiler ve fotoğraflar çok değerli bir döküman oluşturacak. Teşekkür ederiz.
|
4 Eklenti(ler)
Nergis Yetiştirme Tekniği
Nergisler, tohumla ya da yavru soğanları ayırarak üretilebilirler. Pratikte en çok uygulanan yöntem soğandan ayırma ile yapılan üretimdir. Her yıl merkezinde yeni bir büyüme konisi geliştirerek irileşen soğanlar aynı zamanda dip kısımlarından 4-5 yavru veririler. Bunlardan 2-3 adedi daha kuvvetli gelişirler. Temmuz-Ağustos aylarında toprak üstü aksamı kuruduktan sonra yapılan söküm sırasında ana soğandan ayrılan yavru soğanlara "ayırma" veya "kaşık" denir. Hemen dikilebilen bu soğanlar irileşip olgunlaşarak "yuvarlak" veya "tek burunlu" olarak anılan hale gelirler. Ertesi yıl bu soğanlar soğan yaprakları arasında yeni bir yavru vermeye başlar ve "çift boğumlu" adını alırlar. Böylece nergis soğanları 1.yaşta "ayırma", 2.yaşta "tek burunlu" ve 3.yaşta "çift burunlu" olarak sınıflandırılırlar. Ana ve çift burunlu soğanlar soğan üretimi için kullanılırken, bitki üretimi için kullanılan soğanlar tek veya çift soğanlardır. Tohumla üretim ancak ıslah çalışmalarında kullanılabilir. Tohumla üretimde bitkinin çiçek durumuna gelmesi için 4-6 sene geçmesi gerekmektedir. Nergiste yumruları keserek üretim yapma durumu yoktur. |
3.Sümbül soğanlarında çoğaltma
SÜMBÜL SOĞANLARINDA ÇOĞALTMA
Sümbülün çoğaltılması vegetatif yöntemlerle yapılmaktadır. Çoğaltma materyali olarak soğanlar kullanılmaktadır. Sümbüller yanlarında oluşan yavruların büyütülmesi ile çoğaltılabilirse de ticari olarak soğanlara 2 yöntem uygulanarak yavru soğan elde edilir ve bu yavrular büyütülürler. Bu yöntemler soğan tabanını kesme ve oyma (Scooping) yöntemleridir. Her iki yöntemde de amaç soğanın iç kısmındaki çiçek kısmını parçalamak ve scalelerin kesik kısımlarında yavru soğancıklar oluşturmaktır . En çok uygulanan yöntem Kesme dir. Soğanın taban kısmı merkezden geçecek şekilde ve iç kısımdaki sürgün tomurcuğunu parçalayacak derinlikte karşılıklı (Çapraz) olarak 3 defa kesilerek soğanın taban kısmı 6 eşit parçaya ayrılır. Oyma (Scooping) yönteminde ise soğanın tabanındaki kök kısmı kaşık biçiminde özel bir bıçak ile tamamen oyularak çıkarılmaktadır. Kesme ve oyma derinliği sadece tabanda ve içte (merkezde) bulunan sürgün tomurcuğunu tahrip edecek kadar derin olmalıdır daha derin kesme veya oymakdan kaçınmalıdır. Soğanın tabanında ve iç kısımda bulunan sürgün tomurcuğunun tahrip edilmesi, soğandaki apical dominansı (sürgün uzamasını) kaldırarak scalelerin kesilmiş yerlerinde yavru soğan oluşumunu sağlar. Bu şekilde bir soğandan, Çapraz kesimden 25, oyma yapılandan 50 civarında yavru soğan elde edilebilir. Çapraz kesme; iri (19/20) soğanlarda daha çok kullanılır. Daha az yavru soğan (20-25 adet) gelişir fakat bunlar, oyma yöntemi uygulanan soğanlardan 1 yıl daha erken olgunluğa gelirler. Kesme veya oyma yöntemi çeşitlere göre de değişebilir öyle ki bazı çeşitler küçük soğanlıdır bunlarda soğan sayısını azaltmak için kesme daha iyidir. Oyma yöntemi; özel, kaşık biçiminde bir keskin bıçakla soğan tabanının merkeze doğru konik bir şekilde oyulmasıdır. Oyma işleminden sonra yüzey sterilizasyonu hypoclorid ile yapılır. Her iki yöntemde de uygulama beceri isteyen bir iştir. Çünkü skalelerin soğan tabanına bağlandıkları yerlerde bulunan hücreler yeni meristem oluşturma yeteneğindedir. Daha derin kesme yaparak bu hücrelerin kaldırılması yavru oluşumunu engeller. Daha yüzeysel oyma işleminde ise scalelerin birleştiği taban kısmının kalması da yavru oluşumunu engeller. Anaç olarak kullanılacak soğanlar 1 yıl kadar dikkatli gözlenmeli ve anormal davranış (virüs belirtileri ) gösterenler sökülerek atılmalıdır. Sağlıklı soğanlar Haziran - Temmuz da söküldükten sonra serin, gölge yerlerde kurutulur. Kesme den önce 25 oC da en az 1 hafta (Oyulacak olanlar 2 hafta) bekletilirler. Kesilen soğanlar yüzey sterilizasyonu için Hypoclorid veya benzeri bir solüsyona daldırılarak kurutulurlar. Kesilmiş veya oyulmuş soğanlar, altı telli kasalar içinde sıcaklık ve nem kontrolü yapılabilen depo veya büyütme dolaplarına koyulurlar. kasalar önce 21 oC daki büyütme dolaplarına veya depolara yerleştirilirler. Burada düşük nem oranı kallus (Yara dokusu) teşekkülünü artırır. Buradaki sıcaklık ve nem yavaş yavaş yükseltilir ve sıcaklık 30 oC a nem oranı da % 85 yükseltilir. 30oC da üç ay kalır. Burada 3 ay kalan soğanların kesilmiş yerlerinde ve soğanın çevresinde yavru soğancıklar oluşur. Yavrular gelişmelerini tamamladıktan sonra, sıcaklık yavaş yavaş azaltılır. Birkaç gün soğanlar çevreye alıştırılır. Ana soğanlar, oluşumunu ve büyümesini tamamlamış olan yavrular ile beraber KASIM ayı ortalarında büyütme yerlerine dikilirler. Yavru soğanlar 3-4 yıl uygun yetiştirme koşullarında büyütülürler. Büyütme esnasında düzenli bakım ve besleme koşulları sağlanmalıdır. Sümbül soğanları en fazla 3-4 yaşında olmalı 5 yaşını geçmemelidir. Daha yaşlı soğanlar ve çok iri soğanlar makbul değildir. Sümbül soğanları uygun yetiştirme koşulları sağlanırsa yukarıdaki ölçülere 3-4 yılda gelirler. Sümbül soğanının kalitesi ölçülürken kök halkasının çapı ile soğan çapı arasındaki oran dikkate alınır. Kök bölgesinin çapı, soğanın en geniş yerindeki çapına oranı 1/3 olmalıdır. Bu oranın daha fazla olması kötü kaliteyi gösterir. Sarı çeşitler bu kuralın dışındadır ve ½ oranına kadar çıkabilir. En iyi kalite ölçüsünde çevresi (18/19) cm. olan bir soğan 5 yaşını geçmemiş olmalıdır. |
4. Gladiol Soğanı Çoğaltılması
1 Eklenti(ler)
Eski defterleri karıştırırken 1981 yılında hazırladığım "Gladiol Yetiştiriciliği" seminer notlarımı buldum. sanırım pek çok araştırıcı bu notlarımdan faydalandı. Bazıları cümlelerimi bile aynan kullandı. Gladiol soğanı çoğaltılması ile ilgili bilgileri oradan vereceğim. Evet ilginç olan 27 yıldır daha iyi ve yeni bilgiler yayımlanamadı (veya ben bulamadım).
GLADİOL “Çiçek Soğanı” (DAMIZLIK) ÜRETİMİ : Gladiollerde çoğalma tohumdan veya yavru soğan (cormel-kralen)’den olmaktadır. Tohumdan çoğaltma daha çok “Islah” çalışmaları için kullanılmaktadır. Ticari soğan üretimi yavru (Kralen)larla yapılmaktadır. Kralenden çiçek üretimi için kullanılan “Damızlık Soğan” elde edilinceye kadar 2 veya 3 yıl geçmesi ve yavruların büyütülmesi gerekir. Yavruların Elde Edilmesi ve Dikime Hazırlanması Bu iş için yaz aylarında kralen elde edilecek gladiol tarlaları seçilir, çeşitlerin karışık olmamasına dikkat edilir ve tarlalarda herhangi bir hastalık etmeninin olmamasına dikkat edilir. Seçilen, işaretlenen yerlerden yaz sonunda soğanlar sökülürken yavrular dikkatle alınarak serin, gölge yerlerde kurutulurlar ve altı telli kasalarda 10°C civarında muhafaza edilirler. Aralık sonu ve Ocak ayı içerisinde kralenler dinlenme halinde bulunurken fusarium ve diğer hastalık etmenlerine karşı 52 oC lık “sıcak su” muamelesine tutulurlar. Sıcak su muamelesi aynı zamanda Durmancy (dinlenme)’yi kırıcı etkiside olmaktadır. Daha sonra dikim zamanına kadar 10°C de depolanan yavrular don tehlikesi bittikten sonra (söğütler yeşerince, kurbağalar vıyaklamaya başlayınca:p) Mayıs gibi (Bazı bölgelerde daha erken) dikilirler. Burada en önemli sorun yavruların (Kralen) toprakta çimlendirilmesinde olmaktadır. Çimlenme oranı bazen % 30’a kadar düşebilmektedir. Yavruların çimlenmesini etkileyen çeşitli faktörler vardır. Yavruların kalın kabukları, dinlenme durumları (Dormancy), yetişme devresindeki beslenme durumları ve depolama şartları önemli engelleyici etmenler olmaktadır. Çünkü yavrular sökülüp toplandıktan sonra toplu iğne başından fındık büyüklüğüne kadar çeşitli olgunluk devrelerinde bulunan yavrular bir aradadır. Bu nedenle önce bunların büyüklüklerine göre ayrılması gerekmektedir. Kralenlere dikimden önce yapılan uygulamalar içinde suda 1-2 gün su içinde bırakarak ıslatmak, KNO3, NaC1, GA3 solüsyonlarına batırmak, sıcak su uygulaması yapmak, kabuklarını çıtlatmak (kırmak-soymak) gibi işlemler sayılabilir. Bu konuda araştırıcılar düşük (6-10°C) ve yüksek (27°C) sıcaklıklarda depolanan yavruların 15° de depolananlardan daha iyi çimlendiğini ve kabukları soyulan yavrularda çimlenme oranının arttığını belirtmektedir. Aynı zamanda toprak sıcaklığının yavruların çimlenmelerine etkili olduğu, 10°C’dan 26°C’a kadar çimlenme hızının arttığını bildirmektedir. Yavruların Dikim ve Bakımı Dikime hazırlanan kralenler (aynı zamanda çevresi 2/3., ¾ ve 4/6 cm olan küçük soğanlar) ya serpme olarak tavalara veya makine ile sırt şeklinde dikilebilirler. Dikimden önce toprağın işlenmiş, hazırlanmış olması gerekir. Dikim sıklığı kralenlerde dekara litre olarak hesap edilir ve bu 200-300 lt/da civarında olur. daha iri olan yavru soğanlar ise m2 ye 200-500 adet gelecek şekilde dikilirler. Yavrular serpilerek dikildikten sonra üzerleri 5-6 cm toprak ile kapatılır ve yağmurlama şeklinde sulanırlar ve zaman zaman hafif şekilde gübrelenirler. Tarlada damızlık gladiol yetiştiriciliğinde ot mücadelesi önemli yer tutar. Dikimi müteakip Afalon, gibi ilaçlarla ot mücadelesi yapılabilir. Dikimden sonra bu mücadele devam etmelidir. Dikim genellikle ilkbahar-yaz başında don tehlikesi kalktıktan sonra yapılır. Yaz boyunca su ve besin ihtiyacı karşılanan yavrular normal gelişmelerini sürdürürken hastalık ve zararlılara karşıda sürekli ilaçlı mücadele yapılır. Çiçek devresinde tarlalar gezilerek çeşitlerin arasında karışık diğer çeşitler saptanıp soğanıyla birlikte sökülür. Bu arada çiçekler tam açılmadan “Başak-çiçek kırma” işlemi yapılır. Böylece soğanda daha fazla besin maddesi biriktirmesi sağlanır. Gelişmelerini tamamlayan bitkiler iyice sararmadan (Ağustos gibi)makine ile veya çepinle sökülür, sap kısımları kırılarak soğanlar ayrılır ve çamurluysa yıkanır ve kurutulur. 2-3 hafta sonra yapışık olan eski soğan ve kökler koparılarak temizlenir, boylandırılarak file çuvallara doldurulup havadar serin yerde muhafaza edilirler. Eğer soğanlar uzun süre bekletilecekse 5°C’lık %80-90 nemli soğuk depolarda muhafaza edilirler. Depolarda Botyritis, Aspergillus, Penicullium gibi funguslardan sakınmak için depo havalandırılması iyi olmalıdır. Yaklaşık bir dönüme 250-300 litre kralen (yavru) dikilir. Adet Çevre boyu oran 90.000 2/3 % 10 135.000 3 /4 % 30 90.000 4/6 % 40 45.000 6/8 % 15 22.000 8/+ % 5 382.000 adet Toplam soğan elde edilir. Konu ile ilgili fotolar slaytlarda kalmış tarayamamışım. özür dilerim. |
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Sayın Kgursan,Hocam100 paylaştığınız bilgiler için çok teşekkür ederim gerçekten çok faydalı bilgiler, sanki kendimi bir öğrenciniz gibi hissettim :)) lütfen bilgilerinize devam edin sitede her forumda takipçinizim.İnşallah daha sağlıklı ve güzel çiçekler yetiştirmeyi sayenizde öğrenicem.
|
Virüs belirtileri gösterenler denilmiş. Virüs belirtileri nelerdir?
|
Alıntı:
|
Sümbül çoğaltmda kullanılan kesme yöntemi çok ilgili çekti. Bununla ilgili resim var mıdır? Kesilen ana soğan yanında oluşan yavrular ayrılarak m dikilir, yoksa ana soğanla birlikte mi dikilir? Dikimiçin uygun ay hangisidir?
Teşekkürler. |
peki sümbüllerin çiçekleri solunca tohum keseciklerinde tohum oluşuyor. bunlardan üretilmezmi? Bu tohumlar ne işe yarar.
|
lale de neden yavrudan üretim daha kolay onu anlamıyorum. şu ana kadar 4 senedir lale çoğaltamadım. hep yavrular küçülüp kayboluyorlar. yeni soğan almak zorunda kalıyorum. lalenin üretimi hakkında genel bilgisi olanlar lale soğanı ve yetiştirilmesi başlığı altındaki bölüme yazarlarsa çok memnun olurum
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Alıntı:
|
2 sene önce cevizden daha büyük lale soğanları alıp bahçeme ekmiştim. Ekildikten sonraki ilkbaharda çok güzel çiçeklendiler. Bu sene de çiçek açtılar. Bahçemin o kısmına başka bir çiçek ekeceğimden çapalarken çiçek soğanlarını da topladım. Herbir soğandan büyüklükleri fındık kadar 2-3 adet yavsu soğan aldım. Bu soğanları şu anda serin bir ortamda saklıyorum. Bu büyüklükteki soğanları burada bahsedilen yöntemle büyütebilirim değil mi? Ekim gibi toprağa ekip çiçek açınca çiçeklerini keseceğim.
|
Alıntı:
|
Forum saati Türkiye saatine göredir.
GMT +2. Şu an saat: 00:07. (Türkiye için GMT +2 seçilmelidir.) |
Forum vBulletin Version 3.8.5 Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.0
agaclar.net © 2004 - 2024