İris / Süsen

[warbanik]

Evet doğal olarak çıkıyor.Bizim araziler derken köy arazileri.

[Ayşe]

Çok şanslısınız.Benim çocukluğumda dere kenatlarında nergiz ve sümbüller olurdu.Ancak insanoğlu neye elini atsa kurutuyor derler ya,artık bir tane bile görmüyorum.Büyük ihtimalle kökleye kökleye yıllar içinde kökünü kuruttuk.Birde tarımın iyice modernleşmesi ve makinalaşma sebebiyle işlenemeyecek hiç bir yer kalmaması sebebiyle yokettik o güzelim çiçekleri.

[warbanik]

Bizim burda pek kimse tabiata zarar vermiyor yani kendi köyüm için diyorum tarımsal ilaçlarda fazla kullanılmıyor o yüzden türler devamlılıklarını sorunsuz sürdürüyor.

[Cansunarya]

Kayserinin farklı bölgelerinde çekilmiş iris fotoğrafları..Çok güzeller değil mi, kimbilir ülkemizde daha ne çeşitleri var, elinde başka türlerin fotoğrafları olan varmı, merakla bekliyorum

[sonark]

süsen yetiştirmek istiyorum.nasıl bakıldığından neyi sevdiğinden bilginiz varsa paylaşırmısınız?

[quercuslover]

Selam sonark süsenler oldukça kanaatkar bitkilerdir çok istekleri yoktur, suyu çok sevmezler kuraklığa dayanıklıdırlar. Süsen yumrularını topraga ekmeniz yeterli arada bir sularsınız (çok sularsanız yumrular-ribozmlar çürür)

[quercuslover]

İrisler hakkında :

Familya: İridaceae

İris, eski yunanca "gökkuşağı" anlamına gelir. Rhizomlu, nadiren de yumrulu bitkilerdir. Sığ köklüdürler. Mavi, sarı ve beyaz renkte açan çiçek rengi çeşitleri vardır. Muhteşem bahçe çiçekleridir.

Her iyi ve hafif yapılı bahçe toprağında çok az ışıkla kolayca yetişir. Kanaatkardırlar. Bazıları çölde, bazıları soğukta, bazıları ılıman iklimde olmak üzere geniş bir sıcaklık aralığına dayanabilir. Park ve bahçelerde fazlaca kullanılan, sevilen bitkilerdir. Bordür ve grup bitkisi olarak kullanılmaya uygundurlar. Kesme çiçek olarak da değerlendirilebilirler.

4. toprak zonunda iyi yetişir. Nisan - Mayıs aylarında çiçeklenir.
1-1.5 metre boylanır. Direk güneş ışığından hoşlanır. 2-3 yılda bir ayrılma yapılmalıdır. İyi drenajlı yerlerde çok iyi yetişirler.

Üretim:
Kökten ayırma yöntemi ve tohumla üretilirler. Ancak, güç tohum bağlarlar ve tohumdan elde edilen bitkiler geç çiçek açar. Yeşil alanlarda kullanılan İris'lerin 3 yılda birgençleştirilmeleri yararlıdır.

Kaynak :hanimlar.com

[quercuslover]

Türkiyede yetişen İris/Süsen türleri :

# Iris barnumae var. barnumae (mor süsen): 10-25 cm boylarında, mayıs-haziran aylarında mor çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu Anadolu'nun doğu kısımlarında, 1300-2600 m yükseklikte, çayırlar ve yol kenarlarında, kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris caucasica ssp. turcica (Türk Kafkas süseni, Türk Kafkas navruzu): 8-18 cm boylarında, haziranda sarı çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu Karadeniz, Orta ve Doğu Anadolu'da, 2200-2300 m yükseklikteki dağlar, bozkırlar ve kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris galatica (Ankara süseni): 5-12 cm boylarında, mart-nisan aylarında açık mavi-mor çiçekler açan çok yıllık endemik otsu bitki (endemik = alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türler). Karadeniz Bölgesi, Doğu Anadolu'nun batı kısımları ve Mersin civarında, 900-1700 m yükseklikteki çalılıklar ve makilerde, bozkırlarda yetişir.

# Iris germanica (gök süsen, mor zambak, mezarlık zambağı): 60-120 cm boylarında, nisan-mayıs aylarında mor çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Karadeniz Bölgesi, Güneybatı Anadolu ve Hatay civarında, 50-600 m yükseklikteki ekili alanlarda ve kayalık taşlık kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris iberica ssp. elegantissima (harika süsen, İspanya süseni): 13-30 cm boylarında, mayıs-haziran aylarında beyaz-mor çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu'da, 1100-2250 m yükseklikteki bozkırlarda ve kayalık taşlık kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris kirkwoodi (Maraş kurtkulağı): 50-60 cm boylarında, nisan-mayıs aylarında kirli beyaz üzerine mor ebruli çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Maraş civarında, 750-1700 m yükseklikteki dağlarda ve kayalık taşlık kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris orientalis (Doğu süseni): 50-100 cm boylarında, mayıs-haziran aylarında sarı-beyaz çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Marmara, Ege, Batı Karadeniz, İç Anadolu'da ve Antalya civarında, 150-1400 m yükseklikteki çayırlar ve yol kenarlarında, bataklık ve sulak bölgelerde yetişir.

# Iris paradoxa (kurtkulağı, hoşap navruzu): 10-36 cm boylarında, nisan-haziran aylarında kirli beyaz üzerine mor ebruli çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu Anadolu'nun doğu kısımlarında, 1750-2800 m yükseklikteki dağlarda, bozkırlarda, ekili alanlarda yetişir.

# Iris pseudocarus (bataklık süseni, sarı süsen, kazip eğir, kelbaş/Isparta-Şarki Karaağaç, yalancı eğir kökü): 70-150 cm boylarında, nisan-mayıs aylarında sarı çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Marmara, Ege, Akdeniz bölgelerinde ve Giresun civarında, 0-1200 m yükseklikteki bataklıklar ve sulak alanlarda, nehir ve göl kıyıları ile kıyı kumullarında yetişir.

# Iris purpureobractea (mor brakteli süsen): 20-45 cm boylarında, nisan-mayıs aylarında sarı-kırmızı çiçekler açan çok yıllık endemik otsu bitki (endemik = alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türler). İç Ege ve Batı Karadeniz bölgelerinde, 600-1600 m yükseklikteki dağlarda ve ormanlarda yetişir.

# Iris reticulata ssp. reticulata (meşe navruzu, mor navruz, cüce navruz): 7-15 cm boylarında, mart-mayıs aylarında mor-sarı çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde, dağlarda ve kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris sari (Seyhan süseni): 10-30 cm boylarında, nisan-haziran aylarında kirli beyaz üzerine mor ebruli çiçekler açan çok yıllık endemik otsu bitki (endemik = alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türler). Karadeniz, İç ve Doğu Anadolu ve Hatay civarında, 900-2700 m yükseklikteki bozkırlarda ve kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris sibirica (Sibirya süseni): 40-70 cm boylarında, açık mor çiçekli çok yıllık otsu bitki. Samsun ve Artvin civarında, 2100-2500 m yükseklikteki çayırlarda ve yol kenarlarında yetişir.

# Iris spuria ssp. musulmanica (yayla süseni): 50-100 cm boylarında, mayıs-temmuz aylarında mor çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Doğu Karadeniz, Kuzeydoğu Anadolu'da, Hatay ve Kayseri civarında, 800-1900 m yükseklikteki çalılık ve makilerde, bataklık ve sulak yerlerde yetişir.

# Iris stenophylla ssp. allissonii (dar yapraklı süsen): 6-12 cm boylarında, mart-nisan aylarında mor çiçekler açan çok yıllık endemik otsu bitki (endemik = alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türler). Akdeniz bölgesinde, 850-1500 m yükseklikteki çalılık ve makilerde, kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris suaveolens (bodur süsen): 8-14 cm boylarında, mart-nisan aylarında sarı çiçekler açan çok yıllık otsu bitki. Marmara, Batı Karadeniz ve Ege bölgelerinde, 30-1400 m yükseklikteki çalılık ve makilerde, kayalık taşlı kurak yamaçlarda yetişir.

# Iris xanthospuria (sarı süsen): nisan-mayıs aylarında sarı çiçekler açan çok yıllık endemik otsu bitki (endemik = alanları belirli bir ülke veya bölgeye ait, yerel, ender ve çok ender bulunan türler). Güneybatı Anadolu bölgesinde ve Hatay civarında, 0-40 m yükseklikteki çayırlar ve yol kenarlarında, bataklık ve sulak yerlerde yetişir.

kaynak : otrehberi.com

[BirLira]

[cevreizcisi]

İrisler harika görünüyor oldukcada farklı ve hoş renkleri varmış.

[gazisalih]

Geçen sene aldığım irisler çiçek açmadı, yavru soğan verdi.Şimdi yapraktalar acaba çiçek açacaklarmı?

[susam]

Benim irislerim açıyor! Yaşasın!
Seviniyorum ama bir yandanda korkum var. Daha küçücükler ama çiçekleri kendini göstermeye başladı. Bu normalmidir? Gerçi bu sayede hangi renk açacaklarını öğrenmiş oldum .

[nurcanaybay]

Sn.Susam ,anlaşılan siz bu gün hepimizi kıskançlıktan çatlatmayı amaç edinmişsiniz ?

[susam]

Nurcan Hanım. Bunu söylediğinize göre süsenlerimde sorun yok. Çok sevindim. İlk tecrübelerim bunlar. Ve şimdi anlıyorum ki aldığım soğanlar sağlıklıymış. Dünya kadar soğan dikmiştim. Yeni yeni böyle yeşerdiklerini gördükçe içim içime sığmıyor. Açtıklarını da görürüm inşallah .

[nurcanaybay]

Ben de sizinle aynı durumdayım.İlk kez bu sene soğanlı bitkilere merak sardım ve 90
tane farklı çiçeklerin soğanlarını diktim.Her sabah ilk işim onları incelemek oluyor.Heyecanınızı anlıyorum ,sizinkiler çok güzel gelişmiş.Ellerinize sağlık.

[susam]

Nurcan Hanım. Dilerim sizinkilerde coşarlar ve sizi mutlu ederler. Ben emek verilen her işte sonuç alınacağına inanıyorum. Emekleriniz boşa gitmeyecektir.

[Adalet Yağcı]

Sevgili Susam, ben Mersin'in yaylasında açtıramadım henüz, siz nasıl başardınız.
Seneye soğanlarınız çoğalacak ve daha muhteşem bir görüntü olacak, bir kaç sene sıklaşmayı bekleyin daha güzel görünüyorlar, kabına sığmamaya başladığında ayırırsınız.
Sanırım bir ay sonra ben de bu sayfalardan irislerimin güzelliklerini paylaşırım sizlerle inşallah.

[susam]

Sanırım saksılarımı sevdiler Adalet Hanım. Galiba alüminyum onlara yaradı. Çünkü bu kazanlara ne diktiysem maşşallah coşuyor. Mesela bir tane büyük kazanımda yaseminim var, 1 yaşında ama yeniye kadar çiçekliydi. Birinde de kamelyalarım var. Üstleri tomurcuk dolu. İnşallah sizinkilerde çiçeklenir. Bizimle paylaşırsınız.

[susam]

İnanamıyorum arkadaşlar. Hiç bir çiçek bu kadar kısa sürede böyle gelişemez. Ya da ben abartıyorum. Dün çektiğim fotoğraflarda yeni yeni rengini belli etmeye başlamış 2 tane iris vardı. Bu gün çoğunu açmış olarak buldum. Üstelik boylanmışlarda. Çoluk çocuk çok sevindik bu işe ...

[sakagun]

İnanılmaz. 1 günde nasıl da büyümüşler. Çiçekleri çok güzel. Benimkiler henüz 2 cm. boyunda.

[susam]

Teşekkür ederim Sakagun. Sanırım benim irisler(süsen) cüce denilen cinsten. Şu anda boyları yaklaşık 10 cm. Dünden bu yana 3 tanesi hariç hepsi açtı. Sanırım yarın onlarında açtıklarını görebileceğim. Gerçekten çok heyecan verici bir süreç.

[eyinasçiçekçilk]

merhaba yaşar bey evet sadece yumur dan çoğalır ne yazıkki ithal olmalarından kaynaklanıyor bende var bende denedim ama sadece yumurdan çoğalıyo 5 rengi var inşallah bu sene daha çokalacaklar saygılar

[eyinasçiçekçilk]

merhaba evet iris çiçeğini çoğaltmak istiyosanız saksıdan çıkarım toprağa dikmelisiniz uzun ömürlu olmaz o yüzden **** oldukça buyuk bir saksıya ekin ben de var iris bodur 5 renk bu sene buyuk bir gözle bekliyorum çoğaldıklarını görmekte güzel ithal almıştım dünya harikası bence.insana başka güzellik sunuyo saygılar

[toprak12]

bende bir zamanlar böyle bir çiçek vardı ama ne olduysa yok oldu. ne ister ne sever diye hiç araştırmadım araştırsam bile bulamadım. acaba bu nedir?gerçek ismi?yapraklarıda aynı bunun gibiydi bulgaristan dan getirmiştim ama açmamıştı.eğer süsen çiçeğise bunun boyu neden bu kadar küçük?bu süsen mi ?

[nurcanaybay]

Soğanlı olan süsenler bu boyda oluyor.

[Günüm]

Süsen çiçeği. Bodur olan türden. Aynı türün sarı olanını yetiştiriyorum ben de sevgili toprak12.

[toprak12]

bizim buralarda pek yok heralde hiç görmedim keşke kurmasaydıişşallah bulurum çünkü çok güzel bir çiçek

[hocam100]

Arkadaşlar bende soğanlı olanalrdan dikmiştim ama çok iri oldu.

[susam]

Arkadaşlar. Süsenler açtı soldu. Ve yaprakları uzadıkça uzuyor. Onları öyle kendi hallerine bırakıp yaz boyu sulamaya devam etmelimiyim? Yoksa sulamayı kesip yapraklarının solmasını bekleyip, soğanları topraktan çıkarmalımıyım? Bilgi verirseniz çok sevinirim.

[Zeferan]

İlk defa soğandan yetiştirdiğim irisler