Soğanlı bitkiler ve ekimi bakımı

[saisha]

Aklımda kaldı gittim 2 paket frezya daha aldım

[okursan]

Ben de tekrar frezya için gittim ama hiç kalmamıştı.

[besirvekaya]

Orijinal Mesaj Sahibi Lilium

FREZYA (Freesia)
Frezyalar parlak renkleri ve emsalsiz kokusuyla kış aylarında kesme çiçek olarak evlerimizi şenlendirir. Biraz özenle bu güzel çiçeği bahçemizde de yetiştirebiliriz.

Frezya iyi drenajlı hafif toprak, kuytu ve güneşli bir yer ister. Minik soğanlar nisan ayında 5 cm. derinlikte ve 10-15 cm. aralıklarla dikilir. Düzenli su verilir. Temmuz'dan Ekim'e kadar sürekli çiçek açar. Bitki sarardıktan sonra soğanları dikkatlice sökülür. Kuru kum içinde bahara kadar saklanır.

SÜMBÜL (Hyacintus)
Zarafeti ve güzel kokusuyla eskiden beri şiirlere, şarkılara konu olan sümbüller geleneksel çiçeklerimizdendir. Ülkemizde tabii olarak bulunan bu çiçek zamanla Avrupa'ya götürülmüş, özellikle Hollanda'lı çiçekçiler tarafından aşılanarak pek çok çeşidi elde edilmiştir.

Tabii sümbüller uçuk pembe, mavi ve beyaz renklerde, yalınkat olur. Ağır ve tatlı bir kokusu vardır. Dikildiği yerde sürekli çoğalır ve yetiştirilmesi kolaydır.

Hollanda sümbülleri ise çok zengin renklere sahiptir. Çiçekleri kalın bir sapın çevresinde katmerli ve çok sayıdadır. Cinsine göre ağır veya hafif kokulu olabilir.

Sümbül soğanları Eylül-Ekim aylarında iyi gübrelenmiş toprağa 15 cm. derinlik ve 20-30 cm. aralıklarla dikilir. Tabii sümbüller Mart- Nisan, Hollanda sümbülleri ise Nisan-Mayıs aylarında açar. Soğanları topraktan çıkarmaya gerek yoktur.

ZAMBAK (Lilium)

Zambak çiçeği insanlık tarihinde çok eski bir geçmişe sahiptir. Öyle ki bundan 3000 yıl önce yetiştirildiğine dair kayıtlar vardır. Çok fazla çeşidi üretilmiştir. Zambak yetiştirmek kolay değildir. Sabır ve bilgi gerektirir.

Toprak Hazırlığı ve Yapısı
Zambak soğanlarının bahçeye dikiminden önce toprak derince işlenmelidir. Mis zambak yetiştiriciliğinde toprak yapısı ve özelliği çok önemlidir. Köklerin derinlere doğru gelişmesi ve bol saçak yapması toprak tipi ve toprağın havalanma durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Ayrıca zambaklarda soğanın sökülüp dikilme işleminin kök sisteminin gelişmesi üzerinde olumlu etkisi olduğu izlenmektedir. Bu gelişmenin topraktaki nem miktarının uygun düzeyde bulunduğu geç sonbahar erken kış devrelerinde hızlı olduğu saplanmıştır.

Dikim

Dikimler Ağustos sonu ya da Eylül başında yapılırsa soğanın kök ve yaprak gelişmesi iyi olacağından, ilk bahar sonunda erken çiçeklenme sağlanmış olur.

Soğanlar hazırlanan dikim yastıkları 4 - 6 sıra halinde dikilirler. Her yastık arası 40- 50 Cm genişliğinde yol bırakılmalıdır. Bu yollar vasıtası ile çiçek kesimi ve ot kontrol işleri rahatça yapılabilmektedir. Soğanlar sıra üzeri 10- 15 Cm aralıklarla dikilmelidir. Genel olarak dikim aralık, mesafe ve derinlikleri soğan büyüklüğüne göre ayarlanmaktadır. Yapılan üretimde sık dikim gerekirse, sıra üzeri ve arası ölçüleri ortalama soğan iriliğinin 1.5 katı olarak hesaplanabilir. Dikim derinliği ise soğan büyüklüğünün 1- 1.5 katı olarak hesaplanarak üzeri toprakla kapatılmalıdır.


Sulama
Kış ve erken ilkbahar aylarının yeterli ölçüde yağışlı olduğu bölgelerde sulamaya gerek duyulmaz. Buna karşı hızlı gelişme dönemlerinde ve fazla terlemenin olduğu aylarda su kaybının karşılanabilmesi için sulama gerekmektedir. Özellikle ilkbahar, gelişme döneminden **** gelişme dönemine geçiş de kurak geçen dönemlerde yaprakların kısa süre içinde sararmaması ve buna bağlı olarak soğanların iyi gelişmesini sağlamak için çiçeklenme sonunda sulama yapılmalıdır. Aşırı sulamalar ve kötü drenaj kök bölgesi oksijenini azaltacağı için kök ve soğanları gelişmeden alı koymakta, hatta çürütmektedir. Sulamanın genellikle yağmurlama veya damlama sureti ile yapılmalıdır. Salma sulama toprağı aşındırdığından dolayı kökler ve soğan dışarıda kalmaktadır. Buda soğanın yanmasına sebep verir.

Ot Kontrolü
Zambak yetiştiriciliğinde, üretim sıraları üzerinde mevsimlik otlar ile çok yıllık ayrık otu sık görülmektedir. Yapancı otlar toprakta su ve besin maddelerini tüketmekte, yaprak ve sapların gelişmelerine engel olmaktadır. Bu nedenle fazla derin olmamak koşulu ile otların temizlenmesi ve toprağın havalandırılması amacıyla çapalama yapılmalıdır.

Gübreleme
Yeterli ölçüde iyi gübrelenmiş bahçelerde çiçek kalitesi yüksek ve soğan iriliği fazla olmaktadır. Temel gübrelemede yanmış çiftlik gübresinin tarlaya dikimden önce verilmesi daha iyi sonuç alınmasını sağlamaktadır. Taze çiftlik gübresi kesinlikle verilmemelidir. İyi yanmış gübre soğan dikiminden en geç 2- 3 hafta önce toprağa 25- 30 Cm derinlikte karıştırılmalıdır.
Temel gübreleme dışında şerbet, soğanlar sap çıkarmaya başladıktan sonra verilmeye başlanır. Genel olarak sıvı halde (Şerbet) gübreleme bitkinin aktif gelişme ve çiçeklenme devresinde çok yararlı olmaktadır. Bu amaçla Ayda bir kez sıvı gübreleme yapmak çok yararlıdır. Öte yandan zambağın çiçeklenme dönemi tamamlandıktan sonra gübre uygulaması yapılmamalıdır.

Çiçek Kesimi
Zambak yetiştiriciliğinde amaç, zambağın çiçek ve soğanından yararlanmaktır. İyi bakım koşullarında ilkbahar sonunda çiçek açar. Sap ucundaki zambak çiçeklerinin alttan itibaren 1- 2 tanesi açtığı zaman sap yerden 10-15 Cm yukarıdan, makas veya keskin bıçak ile kesilir. İyi bakım koşullarında 150 Cm olabilen zambak sapı, topraktan 30 Cm yukarıdan kesilince 120 Cm lik çiçekli sap yapmış olur.

Zambak Soğanı Sökümü
Zambakların çiçekleri bittikten sonra saplar hafifçe bükülerek çekilir. Ve sap soğandan kolayca ayrılır. Sap çekiminden sonra bahçe sulandıktan 15 gün sonra soğanların sökümüne geçilerek toplanır. Toprak yüzüne çıkan soğanlar sap artılarından özenli bir şekilde temizlenir. Soğanlar toplanırken güneşte fazla bekletilmeden serin ve gölgeli yerlerde depolanmalıdır.

Saksıda zambak yetiştirmesi

Saksılarda zambak yetiştirmek isteyenler; çapı 20 cm. olan toprak saksılara. funda toprağı, eski yanmış çiftlik gübresi ile kumlu toprak karışığı doldurulur. Ana soğanlar bu saksılara sonbaharda dikilir. Saksılar kışı seralarda yahut evlerde geçirir. Mayıs ayında çiçek açarlar. Zambak soğanları l-1,5 m, kadar boylandıklarından dolayı saksılar içerisine birer uzun değnek dikmek ve birkaç yerinden çiçeği bağlamak gerekir.


NERGİS (Narcissus)
Nergisler şüphesiz soğanlı bitkilerin en tanınmış üyelerinden biridir. Yetiştirilmesi çok kolaydır. Soğanları bir kere dikildikten sonra topraktan çıkarılmaz. Yıldan yıla çoğalarak olduğu yerde yayılır. Nergislerin ana rengi sarı olmakla beraber beyaz, portakal rengi veya iki renkli olanları da vardır. Çiçeklerin farklı boyut ve biçimlerde, kokulu ve kokusuz çeşitleri bulunur.

Nergisler normal bahçe toprağında, güneşte veya hafif gölgede yetişebilir. Soğanlar Eylül başlarında 10- 15 cm. derinliğinde dikilir. Çiçekler cinsine göre Şubat ve Nisan arasında açar. Bitkinin yaprakları kuruyana kadar kesilmemelidir.

GİRİT LALESİ (Ranunculus)
Girit lalesi pençe adı verilen köklerden yetiştirilir. Gösterişli çiçekleri suda uzun süre dayanır. Ayrıca sevilen bir bahçe çiçeğidir.

Pençeler Mart ayında güneşli bir yere 5 cm. derinlik ve 15 cm. aralıklarla dikilir. Mayıs ve Haziran'da açar. Bitki kuruduktan sonra pençeler topraktan çıkarılıp kuru kum içinde saklanmalıdır.

SÜSEN (Iris)
Süsen kılıç biçimi yaprakları, garip biçimli ve güzel kokulu çiçekleriyle çok rastlanan bir çiçektir. Bizde genellikle mor renkli olarak bilinir. Oysa dünyada çok sevilen süsenin parlak maviden siyaha kadar birçok rengi elde edilmiştir.

Süsen farklı zamanlarda açan birkaç türe sahiptir.Kolay yetişir. Fazla bakım istemez. Bol güneş, drenajı düzgün iyi işlenmiş bahçe toprağı yeterlidir. Yazın suyu sever. Rizom denen etli kökleri yıldan yıla yayılarak çoğalır. Kışın topraktan çıkarılmaz.

Rizomlar sonbaharda ana bitkiden ayrılır. 5 cm. derinlik ve 15-20 cm. aralıklarla dikilir. Cinsine göre Şubat ayından Temmuz'a kadar açabilir.

LALE
Mart ayının sonlarından Nisanın ortalarına kadar lâleler çiçek açar. Niçin hepsi aynı günlerde çiçek açmaz: Cinsine göre değişir. Bazı türleri soğuğa daha alışık türler oldukları için baharda daha erken çiçeklenir.

Kimi türleri ancak nisanda çiçek açar. Hava şartları, bulundukları yer de çiçek açma zamanını etkiler. Bir tepe düşünün. Kuzeye bakan yamacındaki laleler daha geç, güneye bakan yamacındaki laleler daha erken çiçeklenir. Hatta bazen güneye bakan yamaçtakilerin çiçekleri solduktan sonra kuzeye bakan yamaçtakiler çiçeklenir.

Normalde bir lale soğanından bir sap çıkar, en üstte tek çiçeği olur. Bir soğan yılda bir defa tek bir çiçek açar. Ama birden fazla çiçek açan yeni türleri de vardır. Yine de yılda bir defa çiçek açma özellikleri değişmez.

Bakımı ve çoğaltılması:
Bir lale soğanı çiçek açar ve yok olur. Kökten yeni soğanlar oluşturur. 5 - 10 tane irili ufaklı soğanlar oluşur. Bunlardan sadece biri veya ikisi gelecek yıl çiçek açabililecek kabiliyette gelişebilir. Diğerleri sonraki yıllarda çiçek açacaktır. Laleniz çiçek açtıktan itibaren haftada veya 10 günde bir, suyuna çok az miktarda (paketinde tavsiye edilenden de az) gıda katarak veya gübre şerbeti ile sulayın. Böylece yeni oluşacak soğanlar daha iyi gelişir. Bunu lalelerinizin yeşil yaprakları sağlıklı görünümünü koruduğu müddetçe en fazla üç defa tekrarlayın. Yapraklar sararmaya bozulmaya başlayınca sulamayı azaltın. Sonra iyice sararınca sulamayı kesin kurumaya terk edin.

Lâle soğanlarının saklanması: Topraktaki lalelerinizin yaprakları ve sapları tamamen kupkuru olduğu zaman soğanları topraktan çıkarın. Gölgeli bir yerde bir hafta kadar bekletin iyice kurusun. Sonra üzerinden kendiliğinden dökülen kabukları ayıklayın. Diğer kabuklarını sakın soymayın. Sonra DDT tozu ile ilaçlayarak hava geçiren bez bir torbada ekim ayına kadar serin ve karanlık bir yerde saklayın. Buzdalabında saklamayın ama.

İstanbulda ve benzer iklime sahip olan yerlerde eylül sonlarından aralık ayına kadar lale, sümbül ve zambak gibi soğanlı süs bitkilerinin ekim zamanıdır.

Yalnız dikkat edin işin uzmanlarına sorun: Her soğanlı bitki sonbaharda ekilmez. Meselâ glayöl soğanları baharda don tehlikesi tamamen ortadan kalkınca, nisan ayında ekilir.

Yazımı dikkatle okursanız lâle dikmenin inceliklerini biraz olsun öğrenmiş olursunuz.


Bahçeye Lâle Ekmek
Lâle soğanları Eylül - Ekim - Kasım aylarında dikilir.

Soğanları 20 - 25 cm. aralıklarla dikin. Büyüklüklerinin dört katı kadar derine dikin. Daha derine dikmeyin. Kışın don tehlikesi olan yerlerde toprak üzerine saman yaymak gerekebilir.

Soğanları dikmeden önce toprağı iyi hazırlamalısınız. Bu, sadece ektiğiniz lâlelerin iyi gelişmesi için değil aynı zamanda gelecek yaz gelişecek olan yavru soğanların daha sağlıklı gelişmeleri için de gereklidir. Çünkü lâleler soğanları ile çoğaltılır. Tohum ile çoğaltmak çok zahmetli olup çiçek elde edebilmek için birkaç yıl beklemeniz gerekir. En kolay yolu soğanların toprak altında çoğalması ile üretmedir.

Lâle bitkisi gübreli, humuslu, killi, milli toprakları sever. Lâle için gübre olarak en iyisi eski yanmış çiftlik gübresidir.

Saksıya Lâle Ekmek
Sonbaharda saksılara soğanları dikilir. Sonra bu saksılar soğuk bir bodrumda mart ayına kadar saklanır. Susuz kalmamalarına dikkat edilir. Soğuk yer yoksa bir bahçede soğuk bir köşeye saksılar toprağa gömülür. Zahmetli bir iştir. En iyisi siz saksıda lale yetiştirme sevdasından vaz geçin. Zaten senede bir defa birkaç günlüğüne tek bir çiçek açan bir bitki için uğraşmaya değmez. Yaprakları ise bahardan en fazla yaz ortalarına kadar dayanır sonra kurur. Soğanlar toprağın altında gelecek baharı bekler. Saksıda lâle yetiştirmek için uğraşacağınıza başka çiçeklerle ilgilenin. Benden söylemesi

İlkbaharda çiçek açınca asıl lale bakımı o zaman başlar.

ÜZÜM SÜMBÜLÜ (Muscari)
Anadolu'da, çayırlarda tabii olarak yetişir. Boyu 15-20 cm.,çiçekleri genelde mor olmakla beraber,sarı ve beyaz çeşitleri de vardır. Katmerli olanları çok güzeldir. Kolay yetişir. Zamanla çoğalır. Diğer gösterişli çiçeklerin arasında güzel bir zemin oluşturabilir. Çim alanlara dikilebilir.

Soğanları Eylül-Ekim aylarında,7,5 cm. derinlik,10 cm. aralıklarla dikilir. Mart-mayıs aylarında çiçeklenir. Güneşi sever. Soğanları topraktan çıkarmak gerekmez.

ŞAH TACI (Fritillaria)
Doğu Anadolu bölgesinde tabii olarak bulunan bu bitki eskiden beri bahçelerimizde yetiştirilir. Soğanları oldukça iri ve keskin kokuludur.Bu özelliğiyle bahçeden yılan ve fareleri uzak tuttuğuna inanılır.

İki cinsi vardır. Sarı veya portakal renkli Şah tacı toplu halde, aşağı doğru sarkan çiçeklere sahiptir. Boyu 50-75 cm.uzayabilir. Hafif desenli mor veya beyaz çiçekli diğer cins daha kısa boylu olup çiçekleri tek tek açar.

Hafif gölge ve drenajı iyi toprakları sever. Toprak iyi işlenmiş ve gübreli olmalıdır. Soğanlar Eylül ve Kasım ayları arasında 25-30 cm. derinlik, 30-45 cm. aralıklarla dikilir. Nisan ayında çiçeklenir. Soğanlar topraktan çıkarılmaz. Toprağına her yıl az miktarda yanmış gübre konur.

GALA (Calla lily)
Bu gösterişli bitki kesinlikle bahçeye ayrı bir hava verir. Suyu çok sevdiği için havuz kenarlarına veya fazla sulak yerlere dikilebilir. Son zamanlarda çok değişik renklerde gala üretilmekle beraber dış mekan için en dayanıklı olan beyaz çiçeklilerdir.

Rizomları yaz sonuna doğru ayrılarak humuslu toprakla doldurulmuş bir saksıya dikilir. Üzerinde yaprağı olabilir. Önceleri az sulanır. Bitki büyümeye başlayınca artırılır.

Saksıda yetişebilir. Yahut humuslu toprağa bahçeye de dikilebilir. Bahar ve yaz boyunca çiçekleri geçene kadar toprağı hep ıslak tutulmalıdır. Daha sonra suyu azaltılır.

ZEPHYRANTHES
Son derece zarif, bahçe ve balkonlarımızda kalıcı bitki olarak yetiştirebileceğimiz bir çiçektir. İğne biçimli yaprakları, çiğdeme benzer beyaz çiçekleri vardır. Temmuz ve Ağustos aylarında sürekli açar. Boyu 15 cm. kadar uzar. Pembe ve sarı çiçekli olan cinsleri de vardır ama bunlar soğuğa daha az dayanıklı olup, limonluklarda yetiştirmeye elverişlidir.

Özellikleri
Soğanları Nisan ayında bol güneş alan bir yere 5 cm. derinlik ve 10 cm. aralıklarla dikilir. Toprağı kumlu olmalıdır. Ayrıca ilkbahar ve yaz boyunca köklerinden ayrılarak dikilebilir. Kolayca tutacaktır. Suyu sever. Saksı ve çiçekliklerde de çok güzel durur.

ÇİĞDEM
Çiğdem türleri sonbahardan ilkbahara kadar Kardelenler gibi bol ışıklı killi topraklarda çiçek açabiliyorlar. Soğanlar ellenmediği takdirde her sene çoğalıp ürüyorlar. Siklamen, hercai Menekşe, Çuha Çiçeği, Kardelen ya da Osmanlı çimiyle beraber mükemmel gelişiyor.

Çiğdemi, beyaz ve pembe renkli gibi yaklaşık 40 türünü bulabilirsiniz. Önemli olan, renk geçişlerini ve çiçek zamanlarını doğru ayarlamanızda.

Ortalama 12 -15 cm. olan bu bitki, doğru dikimle kışın bu renksiz günlerinde sürprizli olabilir. Gösteriyi, renkleri, zamanları doğru ayarlamak bir iki senenizi alacak, sabırlı olun…

Sonbaharda çiçek açtığında, üzerine basılamayacak ağaç dibi, bordür kenarı gibi bölgelere Çiğdem soğanlarını yerleştirin. Diktikten sonra sıvı gübre verin, üst yüzeyi de yaprak çürükleriyle koruyun. Gerisi kendiliğinden gelecek, her sene açacaklar.

KARDELEN
Kardelen çok garip bir zamanda, kardan sonra, buzlu havalarda incecik gövdesini dans eder gibi uzatıp, ters çiçeklerini açıyor. Bu havalarda rüzgârdan, yağıştan koca ağaçlar devrilirken ona bir şey olmuyor, ilginç. Dikili olduğu mekânda ışık istiyor, ıslak - rutubetli toprağa bayılıyor; ama en çok da rahatsız edilmemeyi seviyor. Hani çok nadiren çocukların önüne yazarlar ya “öpme beni” diye, Kardelenler’e de “elleme beni” yazılmalı. Çünkü çiçekleri biterken tohumlar oluşuyor, bu tohumlar havada uçup bir yerlerde yeni kardelenler yetiştiriyor, dipteki soğanlar da orada içten çoğalıyor gruplaşıp genişliyorlar. Yani, üstte ve altta iş çok.

Soğanları sonbaharda marketlerde var ama görerek almanın tadı başka. Eski bahçeli evlerde de tek tük olabilir, sorun, ya da küçük bitkilerle uğraşan semt fidanlıklarında ararsanız mutlaka bulursunuz. Sizde varsa ve çok gelişmişse söküp dilediğiniz kadar ayırın, tekrar dilediğiniz yere dikin.

Unutmadan uyarayım, toprakta yaşayan saygıdeğer Danaburnu da Kardelen soğanlarını çok severmiş, yemesini tabii!!! Aman sakın atlamayın, gözünüz yerde olsun, bahçenizde yetişmişse kardelen mardelen ne varsa yer bitirirler…Derhal onlardan kurtulun. (Zirai ilaçlamayla!..) Kurtulamayacak gibiyseniz soğanlı bitkileri plastik saksılarla toprağa dikin. Dibe normalinden büyük, su süzülecek delikler açın. İçten hasır tellerle destekleyin, soğanlarınıza böylelikle bir şey olmayacak. Sadece seneler sonra saksılar küçük gelebilir o kadar.

Sonbaharda Kardelen’i daha iyi açtırmak için soğan dikili bölgelere sıvı gübre verebilirsiniz.

İlkbaharda toprağı çapalarken o bölgelere dikkat, sakin oraları çapalamayın. Boyları 15 - 25 cm. arasında değişen Kardelenler, “lektin” adında bir protein üretiyormuş ve bu da yaprak bitiyle mücadelede kullanılıyormuş. Son duyduğuma göre de kanser ve kalp hastalıklarının tedavisinde Kardelen üzerinde birçok araştırma yapılıyormuş.


Safran

Safranın (Crocurus sativus L.)Türkiye'de tabi olarak yetiştiği bilinmektedir.3 parçalı stigmasının çiçeğin diğer kısımlarından ayrılıp kurutulması suretiyle safran baharatı üretilmektedir.
Değişik kaynaklardan alınan verilere göre bir kilogram safranın 8000 dolar ile 80.000 dolar arasında çok geniş bir fiyat aralığında alınıp satıldığı görünmektedir.
ayrıca safran soğanıda tanesi ortalama 1 dolardan satılabilmektedir.
BOTANİK ÖZELLİKLERİ
Crocus(çiğdem) cinsine ait türler yer altında etli köklere sahiptirler.yapraklar türden türe değişmekle birlikte çiçeklerle birlikte **** çiçeklenmeden sonra toprak yüzeyine çıkmaya başlarlar.
Türe bağlı olarak çiçeklenme ilkbaharda ya da ağustos ayından sonra olur.bir bitkide çiçek sayısı bir veya daha fazla olabilir.
MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ
YAPRAK:
Safran yaprağının sapı
bulunmamaktadır.yapraklar doğrudan gövdeden çıkmaktadır.yapraklar küçük demet şeklinde bir noktada toplanmıştır.yapraklar toprak üzerinde yaygın durmakta ve bir ssoğandan çıkan yaprağın sayısı 5-12 adet arasında değişmektedir.
Ekim ayının ilk haftası yani soğanların dikiminden yaklaşık 45-50 gün sonra yapraklar toprak yüzeyinde görülmeye başlarlar.mayıs sonu ve haziran başında yapraklar sararıp kurumaya başlarlar.yaklaşık olarak 230-250 gün yeşil olarak toprak yüzeyinde kalmaktadırlar.
ÇİÇEK:
Crocus sativus çiçeği hermafroittir.yani erkek ve dişi organları aynı çiçek üzerindedir.safran çiçeği soliterdir, yani gövde üzerinden tek tek çıkarlar.herbir soğandan bir adet çiçek meydana gelmektedir.
safranın gıda, ilaç, boya vb. endüstri alanlarında kullanılan kısımları stigmalardır.polenlerinde anomali olduğu için kısır bir bitki olan safranın tohumu olmamaktadır.çiçekler ekim ayında görülmeye başlayıp bu süre bir ay kadar devam etmektedir.
GÖVDE ve KÖK:
Safranın gövdesi toprak altında korm(soğan)adı verilen, gövdenin metamorfoz olmuş şeklidir.sert bir soğan şeklinde olan kormun üzeri örtü pulları ile kaplıdır.
her yıl ana soğandan meydana gelen yavru soğanlar oluşmaktadır.
Safranda görülen kök şekli saçak köktür.safranda bulunan saçak kök,soğanın taban kısmından çıkmakta ve toprak altında yaklaşık 15cm.kadar uzayabilmektedir.
SOĞANLARIN EKİM VE BAKIMI:
Genel olarak kumlu-killi,gevşek iyi tekstürlü geçirgen topraklarda daha iyi gelişim gösterir.iyice havalandırılmış ve karıştırılmış toprakta 10cm.derinliğinde çiziler açılır ve çiziler arası mesafe 20 cm dir. bu soğanlar dikim yapılacak çizilere 1-2cm.aralıklarla yerleştirilir.ekim zamanı olarak bölgelere göre değişmekler birlikte ağustos ve eylül arası uygun olmaktadır.uygun sıra arası ve mesafesine göre dikim işlemi yapıldığında 1Ha'lık alana yaklaşık olarak 8-10 ton safran soğanı gerekmektedir **** başka deyişle 1 Ha için 400.000 soğan dikimi yapılmalıdır.
Yapılan araştırmalar sonucunda yıllık yağışın 1000-1500mm olduğu yerlerde sulamaya gerek kalmadan yetiştiği bilinmektedir.
Kurak geçen yıllarda soğanın daha iyi büyüme sağlaması için ilkbaharda,çiçek veriminin arttırılması için çiçeklenmeden önce, ekim ayının ilk haftası içerisinde sulanması uygun olur.
Soğan verimi 1'e 4-5 şeklinde değişmektedir(1kg soğan dikimine karşı verim 4-5kg arası.dikilen 20 adet safran soğanından elde edilen çiçek sayısı 3-94adet arasında değişip ortalamam çiçek verimi 40 adettir.

ÖNEMİ:
Özellikle birim alandan en fazla kar elde etmek ve küçük alanlarda bol kazanç sağlamak, emek ve iş gücünü en iyi şekilde kullanmak amacıyla yetiştirilmesi gereken bir bitkidir.Zaten yurdumuzda kendiliğinden yetişen çiğdem türleri mevcuttur. yetişmesi için çok seçici bir bitki değildir.en önemlisive yorucu belkide çiçeklerinin toplanması işlemi olabilir. ama bu bile birçok aileye ve kişiye ekmek kapısı sağlamak açısından oldukça önemlidir.

Kaynak : ziraatci.com

Bakınız burada da çok güzel bilgiler var

bu soğanlardan satışınız varmı, veya kim yardımcı olabilir burdan

[çiğdem42]

Zambak ilgi alanım değil.Sümbül tohumu denememde 3-4 senede açtı.Kokusu bıktırmıyor,çok baygın değil.Satılan top sümbül değil.İyice büyümesi -çiçek sayısı-5yılı buldu.Sümbülü soğan olarak almak daha iyi.Diker dikmez en güzel şekilde açıyorlar.

[tnkirca]

Arkadaşlar bugün BİM de sonbahar soğanları satışa çıkıyor. Lale, Sümbül, Nergis, Çiğdem soğanları 2.95 ₺'den satışa çıkacak. Bilginiz olsun.

[nazcal]

Ön bahçemizde uygun saksılarda lale yetiştirmek istiyoruz. Aydınlık, güneş almayan bir yer olduğu için aynı saksılarda lalelerle birlikte çok yıllık menekşe ve çiğdem de olabilir diye düşünüyoruz. Buradaki sorun lale soğanlarının sökümü esnasında diğer çiçeklerin zarar görmesi olacaktır. Lale çok yıllık bitki olduğu için soğanları toprakta kalabilir diye düşünüyorum. Ama araştırınca sökülüp muhafaza edilmeleri gerektiği yazılıyor. Buna neden gereksinim duyuluyor? Toprakta kalabilirler mi?

[kgursan]

Orijinal Mesaj Sahibi nazcal

Ön bahçemizde uygun saksılarda lale yetiştirmek istiyoruz. Aydınlık, güneş almayan bir yer olduğu için aynı saksılarda lalelerle birlikte çok yıllık menekşe ve çiğdem de olabilir diye düşünüyoruz. Buradaki sorun lale soğanlarının sökümü esnasında diğer çiçeklerin zarar görmesi olacaktır. Lale çok yıllık bitki olduğu için soğanları toprakta kalabilir diye düşünüyorum. Ama araştırınca sökülüp muhafaza edilmeleri gerektiği yazılıyor. Buna neden gereksinim duyuluyor? Toprakta kalabilirler mi?

Lale soğanları toprakta kalabilir ama hangi toprakta? ve/veya hangi koşullarda?

Açık arazi koşullarında yaz aylarında sulanmayacaksa evet kalır, ama saksıda yazlık bitkilerde dikilirse biraz zor olur. ayrıca kalan soğanlar bölünür,ve küçülür. Yani saksıda 2-4 yavru bir arada olur , baharda hepsi çıkar ama çiçek vermeyebilir.. Kolay gelsin

[nazcal]

Orijinal Mesaj Sahibi kgursan

Lale soğanları toprakta kalabilir ama hangi toprakta? ve/veya hangi koşullarda?

Açık arazi koşullarında yaz aylarında sulanmayacaksa evet kalır, ama saksıda yazlık bitkilerde dikilirse biraz zor olur. ayrıca kalan soğanlar bölünür,ve küçülür. Yani saksıda 2-4 yavru bir arada olur , baharda hepsi çıkar ama çiçek vermeyebilir.. Kolay gelsin

Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim. Özel bir sulama düşünmüyorum açıkçası. Tabi eşim dayanamayıp sulayacaktır her zamanki gibi . En azından deneyip ne olacağını görmek gerekiyor. Çıkıp açmayan soğanlar da eretsi yıl açacaktır nihayetinde. Her lalenin çiçek vermesi gerekmiyor benim için.

[Beşiktaş]

Sn. kgursan;

O zaman şimdi dikmek pek anlam ifade etmeyecek. Ne önerirsiniz peki.
Çünkü soğanları almış bulundum bunları dikip bahara hazır hale getirmek çok mu zor?
Yoksa 10 aya yakın buzdolabında saklamam mı gerekecek?

[wakan]

Orijinal Mesaj Sahibi besiktas

Sn. kgursan;

O zaman şimdi dikmek pek anlam ifade etmeyecek. Ne önerirsiniz peki.
Çünkü soğanları almış bulundum bunları dikip bahara hazır hale getirmek çok mu zor?
Yoksa 10 aya yakın buzdolabında saklamam mı gerekecek?

Bence hemen ekin, ilk başta çok soğuk olmayan bir ortamda tutarsınız, bir ay sonra da normal yerlerine koyarsınız. Aksi takdirde soğanları sağlıklı tutmak kolay olmayacaktır. Öbür taraftan sağlıklı tutsanız bile bir yıldan fazla bekletilen lale soğanları genellikle çiçek açmaz, yavrularlar. Yavrular da ilk sene açmayacakları için toplamda 2 sene çiçeksiz kalırsınız.
O yüzden çok geç kalmadan ekin.

[kgursan]

Orijinal Mesaj Sahibi besiktas

Sn. kgursan;

O zaman şimdi dikmek pek anlam ifade etmeyecek. Ne önerirsiniz peki.
Çünkü soğanları almış bulundum bunları dikip bahara hazır hale getirmek çok mu zor?
Yoksa 10 aya yakın buzdolabında saklamam mı gerekecek?

soğanlar buz dolabında beklemez.. zamansız olmakla birlikte dikin toprakta dursun

[Beşiktaş]

Sn. wakan;

Ben bahçeye ekmek istiyorum. Toplamda 55 adet soğanı saksılara ekmek eziyet bana.
Bahçeye ekersem de gece sıcaklıkları düşük olduğu için soğanları bozmak istemiyorum.
Biraz derin dikip toprak üzerini de samanla kapatsam çözüm olur mu acaba?

[wakan]

Orijinal Mesaj Sahibi besiktas

Sn. wakan;

Ben bahçeye ekmek istiyorum. Toplamda 55 adet soğanı saksılara ekmek eziyet bana.
Bahçeye ekersem de gece sıcaklıkları düşük olduğu için soğanları bozmak istemiyorum.
Biraz derin dikip toprak üzerini de samanla kapatsam çözüm olur mu acaba?

Fazla bir seçeneğiniz yok zaten bu durumda. Bahçeye ekin biraz derince. Üstlerini de örtün. Sonra da bekleyin. Bu sene kış çok soğuk değil henüz, bakarsınız çiçeklerini gösterirler.
Diğer türlü yukarda bahsettiğim sorunla karşılaşırsınız. Ayrıca buzdolabında saklarsanız o dolaba yeşillik, sebze meyve koymamalısınız. Bunlar etilen üretirler, etilen de lalelerin çiçek oluşumunu engeller. Soğanlarınız kurtulsa bile çiçeksiz sade soğan olur.

[Beşiktaş]

Teşekkürler sn. wakan.

[Efulimm]

Merhaba arkadaşlar. Sorum yanıtlanırmı bilmiyorum ama yeni üye olduğum için direk konu açamadım. 2 hafta önce marketten bi zambak aldım. Diktikten 1 hafta sonra köküne yakın alt yaprakları kurumaya başladı. Dokununca dökülüyorlar. Üst yaprakları çok canlı ama acaba bitkim ölüyor mu. Yanlış bişey mi yapıyorum?

[kgursan]

Orijinal Mesaj Sahibi Efulimm

Merhaba arkadaşlar. Sorum yanıtlanırmı bilmiyorum ama yeni üye olduğum için direk konu açamadım. 2 hafta önce marketten bi zambak aldım. Diktikten 1 hafta sonra köküne yakın alt yaprakları kurumaya başladı. Dokununca dökülüyorlar. Üst yaprakları çok canlı ama acaba bitkim ölüyor mu. Yanlış bişey mi yapıyorum?

köklerinde sorun olmuş ve düzelmiş Çok su vermeyin

[Kubilay İnan]

Merhabalar, soğanlı bitki yetiştirmedim daha önce. Amarallis alacağım. Birtanede kokulu soğanlı bitki yetiştirmek istiyorum. Bu zamanlarda dikilebilir öneriniz varmıdır mis kokulu

[kgursan]

Orijinal Mesaj Sahibi Kubilay İnan

Merhabalar, soğanlı bitki yetiştirmedim daha önce. Amarallis alacağım. Birtanede kokulu soğanlı bitki yetiştirmek istiyorum. Bu zamanlarda dikilebilir öneriniz varmıdır mis kokulu

Satış başlığına bakın Burası satış yeri değil. Kolay g elsin

[manolya100]

Online satın alıp gala çiçeği yumrusu ekmiştim. bu gün hareketlenmeyenleri topraktan söktüm. Birini ters ekmişim düzeltip tekrar ektim. Diğeri de yarısı çürümüş jelleşmiş bir haldeydi. Diş fırçasıyla ovarak temizledim tarçına bulayıp kağıda sardım. Kendimce uydurduğum yöntemler bunlar. Doğru mu yapıyorum acaba. Çürümüş kısım kuruduktan sonra tekrar ekerim diye düşündüm.

[Lilium]

Orijinal Mesaj Sahibi gullyabani

merhabalar Arkadaşlar bende lale sümbül ve safran soğanları aldım bi marketten ama safran ve sümbüllerin çoğu çürüdü dışarda duruyorlar nerde yanlış yaptık acaba

Sanırım ön bilgi almada yanlış yaptınız, bu türlerle ilgili başlıklara baksaydınız, sanırım hem bilgilenirdiniz, hem neden ve niçin çürüdüğünü kendiniz de çözebilirdiniz.

Sizin bu bilgilerinizle burada hiç kimse şu nedenden çürümüştür diyemez, bir çok nedenleri vardır.

Biraz araştırma ile inanın bu sitede her konuda yeterince bilgi vardır, önçe konular üzerinde biraz araştırma yapalım lütfen, göreceksiniz kendi sorununuzu kendiniz çözeceksiniz.

[Lilium]

Yukarıda birinci sayfada da link verdim. Soğanlı bitkilerle ilgili her türlü bilgi var.

http://www.evdose.com/tur/bahce/cicek/bahcic0122.html

Mevsimlik çiçek bakımı...

Açelyalarınız için bakım önerileri

Bahçenize dikebileceğiniz soğanlı bitkiler

Çiçeklerin en duygusalı...

Her mevsimin güzeli: Oya ağacı

Çiçekli salon bitkilerinin bakımı...

Saksı bitkileri için ışığın önemi

Saksılarınızı değiştirirken dikkat

Bitkileriniz hastalanmasın...

Böğürtlen yetiştiriciliği...
Çiçek yetiştirmeyi sever misiniz?

Salonunuzda Akdeniz rüzgarı...

Kaktüs tutkusu yayıldı...

Onbiray çiçeği (Primula obconica)

Seflera bitkisi...

Afrika menekşesi...
Çiçeklerinizi kurutun...
Begonya Rex bitkisi...

Evde bitki terapisi...
Cycas bitkisi...

Begonvil Tijli form bitkisi...

Croton bitkisi...
Salon yukası Yucca...

Anthurium bitkisi...

Çiçek yetiştirme yolları...

Küpe çiçeği (Fuchsia)

Yüksük otu (Digitalis)

Aylara göre çim bakımı

Porsuk ağacı...

Mum çiçeği....

Sardunya bakımı...

Evde bitkileri nereye koymalıyız?

Herdem yeşil bitkiler

Bahçelerin süsü çardaklar

Hava temizleyen ev bitkileri

İç mekanınız için 'Ixora'

Anneye en güzel hediye

Çiçekleriniz sizi zehirlemesin...

Yalnızca anneniz için...

Bu yazın trendi kır çiçekleri

Nar yetiştiriciliği...

Kış çiçekleri...

Bahçelerin kraliçesi ortancalar

Evlerde çiçek zamanı

Çiçeklerin bakımı...

Yapraklara nefes aldırın...

Nisan ayında bahçede yapılacaklar

Çiçeklere yer açın...

Lale soğanı...

Çiçek ömrü nasıl uzatılabilir?

Dayanıklı ve kolay bakılan bitkiler...

Flamingo çiçeği...

Evinizi ve balkonunuzu şenlendirin

Bonsai tasarımları...

Primula bitkisi...

Saksı bitkileri...

Sağlıklı saksı bitkileri için...

Çiçeğinizin ömrünü uzatın

Çiçek zamanı...

Kırmızı gülün boyu uzadı!

Dekorasyonda kuru dal modası...

Mum çiçeği (Hoya)

Çiçeklerin duygularımıza etkileri...

Bahçelerimizde çiçek soğanları...

Zarif ve nazik yapraklı; Sineralya

Çiçekçi önerileri...

Kış aylarının gözbebeği...

Çiçeklerinizin bakımını unutmayın...

Sümbül ekim zamanını kaçırmayın!

Ayın güzeli; yılbaşı çamı
Çiçek yetiştirirken zehirlenmeyin!

Balkon ya da bahçe bitkisi; Topmazi
İç mekan bitkisi: Ixora

Evinizde “çiçek bahçeleri” yaratın

Sıcak iklim bitkisi...

Pencerenizin ışık kaynağı

Lale nasıl dikilir?

Çiçeklerle oyun...

İç mekan süs bitkisi, Guzmania

Suyu seven Anthurium...

Fidan dikiminin püf noktaları

Sümbüllerle eviniz güzelleşsin...

Şimdi Kasımpatı zamanı!

Sürekli temiz olan Lotus bitkisi

Evde meyve ağacı yetiştirebilirsiniz

Güzel görünümlü Seflera...

Bahçenizde sonbahar hazırlığı

Kılıç çiçegi...

Yasemin çiçeğinin bakımı

Şimdi gül ekmenin tam mevsimi!
İç mekan güzellikleri

Botanika'dan Çiçek Coşturan

İç mekan bitkisi 'Rododendron'

Şimdi sardunya zamanı...

Evinizde çiçeklere de yer var mı?
Saksılarınızdan memnun musunuz?

Vazoda çiçek bakımı
İç mekan çiçeği 'Aeschynanthus'

Tulipa 'Lale'
Kesme çiçek bakımı

Ev bitkisi 'Browallia'

Çiçek bakımı 'Dipladenya'

Meilland gülleri
Salon çiçekleri yetiştirebilirsiniz

İç mekan bitkisi 'Ortanca'

Orkide yıllardır olmadığı kadar ucuz

Nerede hangi çiçek yetişir?
Evinizi bahara hazırlama zamanı

Bitki için bakım önlemleri

Süs bitkilerinin genel bakımı
Bitkiler uyandı, yazı bekliyor

Çiçeklerin anlamını biliyor musunuz?

Çiçek ve bitkilerle pozitif yaşam
Hisleri ifadenin en güzel yolu: ÇİÇEK
Aşkın ifadesini Türk çiçekler anlatacak

Bahçelerde kış güneşi

Mevsimlik çiçekler
Bitkiler neden hastalanır

Bitki bakımı için pratik bilgiler

Kış, çiçeğinizi soldurmasın
Çiçeklerin peyzajda kullanımı

Çiçekleri üç ay kendi sulayan saksı
Çiçeklerde bahar hazırlığı
Hangi çiçek hangi odaya?
Güllerin dikilmesi, budanması ve bakımı
Çiçek saksıları ve bitki kasaları

Tüm bunları yukarıda ki link te bulabilirsiniz.