Batırık (Silifke-Mersin)

[Nariel]

Öncelikle şunu söyleyeyim, batırık esasında yenmez-içilir

Genellikle yazın soğuk suyla yapılan, içince insana ferahlık veren soğuk çorba benzeri bir yemektir. Önce kısır gibi köftesi yapılır, daha sonra bu köfte sulandırılarak kıvamlı bir çorba haline getirilir. Sulandırılmış halini sevmeyenler köftesinden yer. Yazın eş-dost ziyaretlerinin vazgeçilmez yiyeceğidir. Benim gibi müptelalar ise yılın her mevsimi batırık yapıp, kaselerce içebilir.

Batırığa tadını veren esas malzemeler "bulgur ve kavrulmuş, çekilmiş yerfıstığı"dır, fıstıksız yapıp da adına "dul batırık" diyenler vardır ama ben fıstıksız batırığa batırık denemeyeceği kanaatindeyim.

Malzemeler(8-10 kişi birer kaselik):

5 çay bardağı incecik bulgur
Yarım kiloya yakın kavrulmuş ve blenderde çekilmiş yerfıstığı
1 orta boy kurusoğan
3-4 orta boy domates
2,5 yemek kaşığı salça (domates-biber karışık olunca harika olur)
2 dolu yemek kaşığı tahin
1 demet maydonoz
Yarım demet taze nane/fesleğen
2 orta boy salatalık
Nar ekşisi
Limon suyu
Tuz
Su

Bulgur derince bir kaba konup sıcak suyla ıslatılır ve şişmesi sağlanır(5 dk).
Kavrulmuş yerfıstığının kabukları soyulur ve blenderde çekilir, bulgura eklenir ve karıştırılır.



Sonra soğan ve kabukları soyulmuş domates ya rendelenir ya da blenderde püre haline getirilir (ben blender kullanmayı tercih ediyorum). Soğan ve domatesle birlikte tahin ve salça da karışıma eklenir.



Kaşıkla şöyle bir altüst edildikten sonra karışım elle yoğurulmaya başlanır. Malzemeler fıstıklı bulgura iyice yedirilir ve bulgur ağıza tane tane gelmeyene kadar yoğurmaya devam edilir. Sonra üzerine kıyılmış maydonoz, nane ve fesleğen eklenir (ben taze fesleğen bulamadığımdan maydonoz ve taze nane kullandım, fesleğen eklenmesini tavsiye ederim) ve yoğurmaya devam edilir.



İnce doğranmış salatalık da eklenir.



Tuzu da bolca atılır ve isteyenin bu halde yemesi için el ile parçalar koparılıp bir tabağa konur. Dileyen bu haldeyken üzerine limon suyu ve nar ekşisi döker.

[Nariel]

Bu sırada ocakta kaynayan suya bir miktar lahana atılır, diri kalacak şekilde haşlanır ve sonra kıyılır.




Köfte için ayrılandan geri kalan bölüme su katılır ve iyice karıştırılır. Kıvama dikkat edilmelidir, koyu kıvamda bırakılmalıdır, aksi halde su malzemelerin tadını bastırır. (Sulandırınca tuz eksik kalır; tuz ilave etmeyi unutmayın.) Ardından içine bir miktar nar ekşisi ve limon suyu dökülür, iyice karıştırıldıktan sonra kaselere konulur. Kıyılmış lahanadan da isteyen istediği kadar kâsesine atar. Afiyetle içilir.

Uyarı: Çok sever de aşırıya kaçıp üç kaseden fazla içerseniz mide fesadına yol açabilir.

[feriha]

Teşekkürler.. Adını duyar tadını merak ederdim. Yer fıstığı konulduğunu duymamışım, ceviz karıştırılıyor sanıyordum. Kısa zamanda denemek isterim.
Acı biber salçası ya da pul-toz acı biber konulur mu?

[Sûz-i Dilârâ]

Bir keresinde Konya'da öğrenci evinde Sivaslı ev arkadaşım yapmıştı. Onun haricinde hepimiz ilk defa yemiştik arkadaşın biri sindirim sorunu yaşamış ve soda içmek zorunda kalmıştı. Benim de hoşuma gitmişti ama bir daha yemek nasip olmadı. Ben bu yemeği Tokat, Sivas taraflarına ait sanıyordum.

Ellerine sağlık Nariel çok güzel görünüyor

[Kiraz]

Eline sağlık Nariel, özellikle sulusunu denemek isterim.

[Nariel]

Sağolun, keşke size de ikram edebilsem

Sevgili feriha, buna acı biber konduğuna rastlamadım burada. Köftesini yerken yanına acı turşu biber alabilirsiniz ama içine toz-pul biber konmuyor. Ama bu konulamaz demek değil

Sevgili Sûz-i Dilârâ, bahsettiğiniz yörelerde sanırım sadece köfte halinde ve cevizli yapılıyor. Burada ise fıstıkla sulusu yapılıyor. Biz Silifke'li değiliz ailece ama uzun yıllardır burada olduğumuz için buralı sayılırız artık; kime sorsak batırık Mersin'e özgü diyor burada.

Sevgili Kiraz, sulusu çok güzel oluyor tavsiye ederim. Ben bir oturuşta üç büyük kase içtim yine, daha da içebilirim, öyle çok severim bunu. İnternette de aratırsanız müptelalarının çok olduğunu göreceksiniz

[Sûz-i Dilârâ]

Sevgili Nariel, biz de aynen sulusunu yemiştik ama lahanamız olmadığı için marul koymuştuk. Sindirim sorunu yaşayan arkadaşım "Sivaslıların sağlam midesi varmış" demişti de Sivaslı arkadaşım, "Biz Sivas'ta batırığın arkasından koca bir çaydanlık çay demler, pasta, börek, çöreklerle oturumu tamamlarız" demişti de şaşırıp kalmıştık. Başlı başına bu bile iyice doyururken insanı arkasından börek, çörekler...
Yemekleri bazı şehirler paylaşamaz bizim Maraş çemenini de Tokatlılar sahipleniyordu. Batırık da böyle bir şeydir herhalde.

[Ülkü]

Sevgili Nariel ben toz acı biber ve biraz da nar ekşisi koyuyorum tabağıma nefis oluyor, sen de denemelisin.

[Nariel]

Sûz-i Dilârâ, burada da arkasından bardak bardak çay içilir, onu söylemeyi unutmuşum Çay içmeyen şişer, patlama noktasına gelebilir. Tabii çay yerine mideyi baskılayıcı, madensuyu gibi şeyler de içilebilir. Aslında batırık insanı doyurmuyor ama şişiriyor, insan doymak için başka şeyler de arıyor yanına ama şişkinlikten yiyebilirse tabii.. Marul biz koymadık hiç ama genelde koyuluyor. İnce ince kıyılıp yoğururken içine katılabildiği gibi sonradan lahana gibi üstüne serpenler de var.

Sevgili Ülkü, ben nar ekşisini tümünün içine koyuyorum, sonra isteyen tabağına aldığında yeniden nar ekşisi koyabilir. Ekşiyi sevmediğim için ekşi isteyenler kenardan alsın diyorum

[rrumeysaa]

Ellerinize sağlık, bende batırığı çok sevdim değişik bir lezzeti var gerçekten.
Bende kendi yaptığım batırığı siteye eklemiştim bakmak isterseniz ...

http://www.agaclar.net/forum/showthread.php?t=15951

Yalnız benim öğrendiğim batırık tamamen Karamana özgüdür.
Domates rendesi de ekleniyor ama ben eklememiştim.

[almira]

Sevgili Nariel; ellerine sağlık. Valla canım çekti şimdi. Olsada şöyle ekşi ekşi yesek. Batırık Silifke, Gülnar, Mersin ve Karaman'da yazları vazgeçilmea misafir ağırlama yiyeceğidir. Komşu kadınlar şöyle üç-beş kişi biraraya toplanaıca hemen bir batırık sofrası hazırlanır. Alışık olmayanlar pek sevmiyor ama bu yörelerin vazgeçilmezlerindendir. Bir de yapan kişi çok önemli. Herkes kıvamını iyi ayarlayıp yapamaz. Karaman'da içine domates kurusu da koyarlar. Üzerine haşlanmış lahana konulduğu gibi haşlanmış pazı ve marul da konabilir.

[Hasan]

Ellerinize sağlık Nariel.

Memleketim Konya olduğundan oldukça iyi biliyorum. Karaman da ise misafirliklerde mutlaka sunulan bir yiyecek.(ya da biz senede bir defa gittiğimiz için özel olarak yapıyorlar) Tabi sulu yapmıyorlar genelde, ya da ben denk gelmedim. Bir de nar ekşisini pek yoğun kullanmıyorlar. Muhtemelen o da yapan kişiye göre değişiyordur.

[skaraca]

Elinize sağlık sayın narıel,

Sonradan olma Mersin'li birisi olarak batırık yemişliğim var. Ancak yaklaşık 20 yıl önce bir arkadaşımız yapmıştı. Sonrasında yemedim. Sulu olması dikkatimi çekmişti ve ilk kez yediğim için "kısırın sulusu" demem yapan arkadaşı kızdırmıştı. Ancak açıkça tadını çok sevmiştim. Sizde fotoğraflarla destekliyerek çok güzel tarif etmişsiniz.

Olsa da yesek!

[nevsune]

Sevgili Nariel değişik bir lezzete benziyor, ellerine sağlık.

Bende de ilk anda mercimek köftesi-kısır izlenimi uyandırdı ve ağzım sulandı hemen Yer fıstığını ve tahini çok sevdiğim için sulandırılmamışını içine az birşey de kimyon ilavesiyle mutlaka deneyeceğim.

[agozce]

Sevgili nariel gece gece nasıl canım çekti, Ben de Anamurluyum. Mersin ve ilçelerinde özellikle bayanlarda ki göbek batırık göbeğidir.

Nevsune hanım kimyon bence koymayın. Tadını ağırlaştırır.
Ayrıca bu havada değilde daha sıcak bir günde deneyin. Hava soğuk, batırık soğuk. İlk denemenizde sevmesseniz, bu tada yazık olur.

Baharda bir Ankara toplantısında sizlere yapmak isterim.

Orjinalinde tahin kullanılmaz. Kavrulmuş ve dövülmüş yerli susam kullanılır.

Aslında mevsimi olsaydı, bulguru rendelenmiş domates ile ıslatmak çok daha lezzetli yapar veya kurutulmuş ve dövülmüş domates kurusu da güzel olur.
Bu mevsimdeki domateslerle lezzetli olmuyor.

Bir de yeşil lahana haşlaması da çok güzel olur ve de salamura cin biber.

En önemlisi de fıstık taze olacak. Kuru yemişçilerdekilerle asla olmaz. Onlar en az 2 yıllık.

Biz acı olmayan biber salçası kullanıyoruz.

( Nariel'cim kusura bakma senin tarifi biraz aştım galiba. Mersin'li ye batırık dersen saatlerce konuşur...)
Urfanın çiğ köftesi ne ise, bizim için batırık ta odur.

[Hasan]

Batırık tarifi ve daha birçok yöresel yemeği Sayın Tİjen İnaltong'un Yapı Kredi Yayınlarından çıkan "Her Güne Bir Yemek" adlı kitabında da bulabilirsiniz.

[Buladan]

Yemeyeli yıllar oldu. Fotoğrafları görünce de ağzımın suyu aktı desem yalan olmaz =]

Alışık olmayana biraz acı-buruk gelebilir tadı. Bazıları da tahinli olduğu için yadsıyabilir ama bilen ve seven için hakikaten nefistir.


Yaz denince aklıma (özellikle yayla fırınlarında pişirilen) kahvaltıların vazgeçilmezi biberli ekmek geldi bir anda. O da nefis olur.


Selamlar...

[Günüm]

Orijinal Mesaj Sahibi Buladan

Yemeyeli yıllar oldu. Fotoğrafları görünce de ağzımın suyu aktı desem yalan olmaz =]

Alışık olmayana biraz acı-buruk gelebilir tadı. Bazıları da tahinli olduğu için yadsıyabilir ama bilen ve seven için hakikaten nefistir.


Yaz denince aklıma (özellikle yayla fırınlarında pişirilen) kahvaltıların vazgeçilmezi biberli ekmek geldi bir anda. O da nefis olur.


Selamlar...

Çok nefis görünüyor. Tarifini verebilir misiniz sevgili Buladan?

[Ülkü]

Öğleden sonra komşum batırık yapacak, hepiniz için içebilirim.

[missmenas]

Gecenin bir saatindede, insanın canı silifkeli olurda batırık çekmezmi. Yanlız yapılıp yenecek birşeyde değil,nasılda canım çekti. şöyle eş dost kalabalık olacak, sohbette çiçeklerden olacak.
Offf bolda nar ekşisi koyacan lahanasıda bol olacak sonra bahçeden taptaze patlıcan kopartacan onuda kare kare çiğ içine doğrayacan.....
Ağzımın suyu aktı valla yapan olsada yesek diyeceğim ama. Yakınımda ne Silifke'li nede Konya'lı var

[zymaduo]

iyi akşamlar,
bu saatte bu nasıl bir eziyettir böyle yaaa..

[alperfect]

Evdeyken pektercih etmediğim batırığı şimdi nasıl canım çekti
Bir de sayın nariel biz Anamurda tahin koymaz fıstıkla küncüyü çekip öyle koyarız üstüne koymak için de marul doğranır isteyen lahanadan koyar isteyen marul isteyen ikisinden deı.
Ekşi ekşi bir güzel olur, kardeşim öğrenciyken Ankaradan arardı ben otobüse biniyorum sabah batırık hazır olsun

[kılıç]

Bende kardeşimin arkadaşında yemiştim lahana yerine salamura asma yaprağı vardı çok güzeldi hanım erzincanlıydı.

[ETKİ]

Bir Silifke'li olarak batırığn tarifini güncelliyim. Batırıktan mahrum kalanlar faydalansın.

Eve gitmeden önce bir gün öncesinden sipariş veriyorum ki evde eksik malzeme varsa annem tamamlasın.