Orkidelerde Kök Çürümesi

[Ent]

Hocam bu tipte kökleri kesilerek temizlenmiş ve beklemeye alınmış orkidelerde bazen oldukça radikal davranmak ve bitkiyi nerdeyse köksüz ya da 1-2 kökle bırakmak gerekebiliyor. Bu tip orkideleri tekrar canlandırmak ve köklendirmek için sizin en başarılı bulduğunuz yöntemler nelerdir?

Benim tahminim siz keiki köklendirme yöntemlerinde ya da yeni bölünmüş bitkilerde önerdiğiniz üzere sphagnuma sarıp nemli bir ortamda, bir miktar gölge ve ılık ortamda tutma tavsiyesi vereceksiniz. Umarım hızlı davranıp yanlış tahminde bulunmamışımdır. Sadece, elinde sphagnum olmayanlar ya da nemli ortamı nasıl yaratırım diyenler için farklı yöntemler de olabilir mi, onu merak ediyorum. Mesela vazo içinde bakılan vandalardaki gibi orkideyi çıplak olarak bir vazo ya da kavanozun üstüne/içine oturtmak, bunun içine de su püsküterek nemli bir ortam sağlamak iyi sonuç verir mi? Belki vazonun dibine taşlar koyup dipte biraz su bırakmak... Açıkçası elime bazen böyle orkideler geçiyor ve bunlarda onu mu yapsam bunu mu yapsam diye tereddüte düşüyorum. Şöyle bir sayfaya da denk geldim.

http://www.nhm.org/guana/tz-webpg/plantclt.htm

Burada kökleri tamamen gitmiş bir Cattleya'yı köklendirmek için rizomu alıp bir kadeh suyun içine sokmuş sanki çelik köklendirir gibi. Hem resimlerle süreci gösterdiği, hem de başka bir orkideye uyguladığı farklı bir yöntemin başarısızlığını da resmettiği için adam inandırıcı göründü.

Bir de IBA köklendirme tozunu kök boğazına sürmek fayda sağlar mı? Ben bazı yerlerde dyna-gro gibi IBA ve NAA içeren markaların bu tip orkideler harca ekilmeden önce harcın sulanmasında kullanıldığını ve bitkinin bu sayede daha çabuk köklendiğini okudum. Bunlar ciddi fark yaratır mı?

Bir sorum da oksijenli su ile ilgili. Bu çözelti bir önleyici olarak diyelim ki ayda ya da 2 ayda bir suyla karıştırılarak harcın içine verilse bazı sorunları doğmadan engellemiş olur muyuz?

Teşekkürler, saygılar.

[praecox]

Sayın berenice,

tüm bunlar bir tek sizin bana özelden sormanızla alkalı değildi. Yanlış ifade etmiş olabilirim. Birdizi değişik üyelerden özelden mesajlar alıyorum. Bunları bire bir cevaplasam da bunun forumdan herkeslerin de yararlanması açısından burada sorulmasını istiyorum. Ancak üyelerin bundan çekindiği izlenimi uyandığından yazdıydım bunları.
Sonradan reelde tanışıp görüştüğüm arkadaşlarım da ilk başlarda benden buna benzer intibaaları olduğunu ve yazmıya çekindiğklerini söyledilerdi.
Ondan dolayı sıkça ve özelikle de yinelenen sorular için bu acemiler başlığını açmış idim.

Sayın Ent,

sonuçta orkidelerde bir bitki sınıfı onları da suda köklendirmek mümkün. Ancak rizonmların suda çürüme olasılığı yüksek olduğundan bunu azami dikkatle yapmak gerekir. Ben en uygun yolun saf sphagnuma sarıp bu sphagnumun da oldukça nemli tutlması yöntemini tercih etmekteyim. Köklendirme hormonu elbetteki kullanılabilir ancak şartlar uygunsa hormonlu veya hormonsuz köklenmede bir artış olmadığını okudum ve denedim gördüm.
Kısacası olsa da bir olmasa da.
Ancak sphagnumun bakteriyel ve fungal bastırma özeliği ve köklere sağladığı imkanlar tartışılmaz ve bana göre en uygun metodur. Catt.larda gerideki bulbsuz rizomlardaki uyuyan gözleri uyandırmak filizlenmeye teşfik etmek için bir dizi değişik hormon kullanılabilir. ÖZelikle acetyl-indol ve benzyl purin türevi auxinler.
Tabii oldukça sıcak ve aydınlık çevre nemi yüksek (Akvaryum gibi) bir yerde tutmak en uygunu olur.
Ben akvaryumun altına 5-10 cm kadar su doldurup akvaryum ısıtıcısı ile takribi 30'C ısıtıyorum. Suyun üzerine bir uzgaraya saksılar koyup kapağını da havalanması için aralıyorum. günde bir kaç kez bir PC güç kaynağının fanı ile 5-10 dakka dışardaki havayı içeri üflemek ile hava değişimini sağlıyorum.
Burda da nerdeyse bir sene bekleyip sonradan filizlenen gözlerle dahi gözlemlediğim olmuştur. Rizom tamamen çürümeden bu geri budamalarda artan parçaları hemen gözden çıkartmamakta da fayda var kanısındayım.

[zeynepseyma]

Merhaba.. Hemen hemen bir yıl önce iki adet orkide bana hediye olarak gelmişti.. Etraftan duyduğum kadarıyla dibinde su birikmemesine dikkat ederek ve çok da sık olmadan sulayarak onlara bakmaya çalıştım ama okulda çok yoğun bir dönemde olduğumdan fazla ilgilenemedim, besin bile vermedim. Çiçekleri solduktan sonra kurumaya başlayan sapını (sanırım yanlış bir iş olarak) tam dibinden kestim. Nitekim sonunda bunlardan bir tanesi gözlerimin önünde yaprakları sarararak öldü. Çiçeklerim bana da pek çok kişi gibi, evladım gibi geliyor ve buna dayanamıyorum ama bazen insan böyle ihmalkâr olabiliyor işte.. Bu "zalimliğimle" ikinci orkidem de ölürse hak etmiş olurum bu üzüntüyü sanırım ama yine de sizlerden yardım istiyorum.

İkinci orkidemin de yaprakları büzülüp sararırken, sanırım daha güneşli bir yere aldıktan sonra, ortasından küçük bir yaprak vermeye başladı, ben de iyileşiyor zannettim ama, son yaprağı da büzülmeye başlayınca cesaretimi toplayıp saksısını boşalttım ve resimdeki gibi köklerinin kurumuş olduğunu gördüm. SAnki bir kısmı da ıslak ve çürümüş gibiydi.. Orkidemin türünü bilmiyorum ve durumun vahameti yüzünden ancak yazıların az bir kısmını okuyabildim.. Acaba orkidemin kurtulma ihtimali var mıdır?..

[zeynepseyma]

Bunlar da bir kaç resim..

[praecox]

Sayın zeynepseyma,

bitkinizi kurtarmak adına, yaşama şansı, köklerin durumuna göre ve kökçürüğü hastalığının ilerleme aşamasına göre var veya yok diyebiliriz.
Ancak bu bitkilere olan acemiliğinizi de göz önünde bulundurur isek...
neyse öyle yazmıyayım...
her sene yeni saksı harcına dikmekte fayda var. Kökleri çürük veya kurumuş kısımlarından budamanız gerkli. bundan sonra kalan kısmın resmini bir görebilsek... ne yapılması gerektiği konusunda bir fikir verebilirdik.

Güneşe koyduğunuzu yazmışsınız umarım yaprak yanığı olmamıştır.
Bu gibi kök çürümeleri, göbek çürümesini de çökerten hastalığı adı altında bir bütün olarak adeta birden ortaya çıkabiliyor. Bu hastalık resmi ile genelde yeni hevesli arkadaşlarımızın kurtarma şansaları olamıyor.

EK.:
resmi şimdi gördüm orta yaprak sağlam gibi. köklerin çoğu gidik gibi. kökboğazını yosuna sarıp yeni bir saksı harcına ekmeniz uygun olur.

[zeynepseyma]

Çok teşekkür ederim. bu kadar çabuk ve hoşgörülü bir cevap almak beni çok memnun etti
Yalnız, yosunu nereden bulabilirim acaba?.. Herhangi bir toprağın üzerinde, duvar dibinde oluşmuş yosunlar olabilir mi mesela? Cahilliğimi bağışlayın..

[praecox]

Orijinal Mesaj Sahibi zeynepseyma

Çok teşekkür ederim. bu kadar çabuk ve hoşgörülü bir cevap almak beni çok memnun etti
Yalnız, yosunu nereden bulabilirim acaba?.. Herhangi bir toprağın üzerinde, duvar dibinde oluşmuş yosunlar olabilir mi mesela? Cahilliğimi bağışlayın..

Bu işin BMW si elbeteki sphagnum yosunu. Ancak duvar dibi değil de ormanlarda çam ağaçı altında yetişen yastık gibi yumuşak yosunlar da olabilir.
Örneğin Gerede'den öteye karabük tarafına giden yolun 20.km.sinde kurugöl adında bir göl var. Bunun gibi ağaçsız güneşli ıslak alanlarda yetişen yosunlar da başarılı sonuçlar verebilmektedir.
En azından benim deneyimlerim bu yönde oldu.
Ancak bu yosunlarda zararlılar olabileceği gib bir dizi değişik börtü böceğin de yumurtaları olacağını ve bunlardan bir dizi haşare çıkabileceğini de düşünün. Bundan dolayı birkaç gün evde kovada suda bekletmek uygun olur.

[Ziya Soner]

Orijinal Mesaj Sahibi zeynepseyma

Çok teşekkür ederim. bu kadar çabuk ve hoşgörülü bir cevap almak beni çok memnun etti
Yalnız, yosunu nereden bulabilirim acaba?.. Herhangi bir toprağın üzerinde, duvar dibinde oluşmuş yosunlar olabilir mi mesela? Cahilliğimi bağışlayın..

İstanbuldan arıyorsunuz, beni arayın , ya gelin alın , ya da adresinizi verin ben göndereyim.

Bu çiçeği de bu kadar abartıp korkmayın, bizim sevgimizle bu kadar yaşıyabiliyorsa sizlerin sevgisi ile daha da keyifli yaşar.

saygılarımla

[zeynepseyma]

Ziya Bey, mesajınızı yeni görebildim ne yazık ki, oradan buradan bulduğum yosunlarla da sardım kökünü bir kaç gün önce, hayırlısı bakalaım, ne olacak..
Ama teklifiniz için çok çok teşekkür ederim..

[yıldıztozu]

Orijinal Mesaj Sahibi Ziya Soner

İstanbuldan arıyorsunuz, beni arayın , ya gelin alın , ya da adresinizi verin ben göndereyim.

Bu çiçeği de bu kadar abartıp korkmayın, bizim sevgimizle bu kadar yaşıyabiliyorsa sizlerin sevgisi ile daha da keyifli yaşar.

saygılarımla

Ziya bey selamlar,
Ben istanbulda yaşıyorum. Bir arkadaşımın orkidesi vardı. Geçen şubatta hediye edilmişti kendisine. İlk geldiğinde beyaz çiçekleri vardı. Bu yaklaşık 6 ay önceydi onu son ziyarete gittiğimde orkidesnin porselen saksısının içinde su içinde yüzdüğünü gördüm.
Kendisi yeni doğum yaptığı için eve gelen kadın çiçeklere bakıyordu ve orkidesi yamamen su içinde yüzmekteydi.
Orkideyi alıp eve getirdim, hiç su vermedim belki sağlam kalan kökü varsa suyu çekildikten sonra bakayım ona göre budama yapayım diye.
Busabah bitkiyi çıkardım toprağından ama hiç sağlam kök yok hepsinin içi boşalmış.
Bu yosundan rica edeceğim sizden mümküm ise. Belki kurtarabilirim.Bana yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.

[irem_58]

Orijinal Mesaj Sahibi Ziya Soner

İstanbuldan arıyorsunuz, beni arayın , ya gelin alın , ya da adresinizi verin ben göndereyim.

Bu çiçeği de bu kadar abartıp korkmayın, bizim sevgimizle bu kadar yaşıyabiliyorsa sizlerin sevgisi ile daha da keyifli yaşar.

saygılarımla

sayın Ziya Soner orkide harcı ve sphagnum yosunu teklifiniz hala aktifse şayet bende sizden harç ve yosun talep edeceğim mümkünse ltfn.

[Vera.]

Benim de orkidemin köklerinde yeni yeni kahverengi cürümeler gözlemledim.daha önce orkide bakmadım. Bir mağazadan aldım. 2gün oldu alalı. Yerine biraz alıştıktan sonra ölü kökleri temizleyip saksısını değiştireyim diyorum. Bir sıkıntı olur mu aceba?