Liquidambar orientalis (Anadolu Sığla Agacı)

[AtameR]

Familya: HAMAMELIDACEAE

Liquidamber orientalis [ Anadolu Sigla Agaci ]

Kisin yapraklarini doken 15-20 m. boylarinda kalin dalli, genis tepeli bir agactir. Govdelerinde patolojik balsam kanallari bulunur. Bu olay bir yaralanma sonucu, yani dis etkilerle olusturulur. Tomurcuklar 6-8 pulla ortulu olup, sarmal dizilidir. Yapraklar ince, uzun, sapli, 3-5, bazen 7 lobludur. Ayrica bu loblarin kenarlarida keskin dislidir.

Cicekler apetalae'dir. Teker teker degil, uzun bir sapin ucunda baslik halinde kurullardir, bir cinslidir. Erkek ve disi cicekler birbiri ile kaynasmislardir. Bunlardan erkek cicekler terminal durumlu bir salkim halindedir. Disi cicekler ise yapraklarin koltuklarinda yan durumlu olarak bulunmakta ve bunlar birbiri ile kaynasarak, olgunlastiginda adeta sert, dagilmayan kuremsi kurullar halindedir. Ozellikle stiluslar batici diken gibi olur. Ovaryum iki gozludur. Meyce cepticit kapsuldur.

Siglalar Tersiyerden kalma endemik ve ozellikle relik bitkilerdir. Bunlardan biri olan L. orientalis. Anadolu Sigla Agaci yalnizca Turkiye'de Guney Batı Anadolu'da Marmaris, Koycegiz, Dalaman, cayi etrafinda taoplanmistir. Buralarda kiyi duzluklerinde, dere kenarlarinda alluviyal topraklarda iyi yetisir. Saf **** Kizilcam, Karaagac, Kizilagac, Cinar ve benzeri yaprakli turlerle karisik olarak yaklasik 5000 hektar bir alanda yayilmaktadir. Bu endemik ve relik onemli turun, yapisi ve varligi duzensiz yararlanmalarla gittikce azalmakta ve bozulmaktadir. Bu nedenle Anadolu Sigla Agacinin bulundugu alanlari SIKI bir sekilde koruma altina alinmasi zorunludur.

Anadolu Sigla Agacinin kabuklarinda yara acilarak elde edilen sigla yagi (Styrax Liquidus) iceriginde tarcin asidi, styracin, Styrol ve Storesinol gibi maddeler vardir. Kullanim alanlari olarak basta pomat halinde uyuz ve mantar hastaliklari gibi cilt hastaliklarina karsi cok iyi bir antiseptik ve parazit oldurucusudur. Dahilen astim ve bronsit gibi ust solunum yolu hastaliklarinin tedavisinde kullanilir. Ayrica parfumeri ve sabun endustrisinde kullanilan iyi bir fiksatordur. Ote yandan Sigla yagi uretiminden arta kalan madde (Cortex Thymiamitis), cami ve kilisilerde tutsu ve yaki halinde kullanilir.

Kaynak: Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta) Rahim ANŞİN - Zafer Cemal ÖZKAN