Çocukları bahçede çalıştırın

[gilan]

Ne zamandır bu konuyu yazmayı düşünüyordum, bugün rahat bir zaman yakaladım.

Aslında çocuklar konusunda ne mektepliyim ne de alaylıyım. Bu işin eğitimini almadım, kendi çocuğum da yok. Ama aslında hem mektepli hem de alaylı sayılırım çünkü çocuk psikolojisi ve çocuk eğitimi konularında çok fazla kitap okurum ve 2 de küçük kardeşim var.

Bizim ufaklıkların biri 4 biri 8 yaşında. Aramızda da biriyle 18, biriyle 22 yaş farkı olunca büyümelerinin tüm evrelerini gözlemleme şansım oldu.

Gelelim bahçe konusuna. Bugün bahçeli evlerde bile çocukların bahçeden uzak büyüdüğünü görüyorum. O yüzden çocukları bahçeye özendirmek için neler yapabiliriz, kendi tecrübelerimiz neler, onları konuşalım istedim.

[gilan]

Bizdeki durumu anlatayım.
Bizim evde cumartesi günü bahçe günüdür. Sabah kahvaltısından sonra ilk iş arabaya atlıyoruz, Çayyolu'ndaki seralara gidiyoruz. Çok yakın olmamız büyük avantaj. Hiçbir şey almayacak olsak bile bakmaya gidiyoruz ama bilirsiniz genelde hiçbir şey almadan pek dönülemez.

Normalde yemeklerini yemek için bin bir naz yapan ufaklıklar cumartesi sabah hemen kahvaltılarını bitiriyorlar, çünkü abla hazırlanıp evden çıkarken yemeği bitmemiş olan gelemez.

--------------

Çiçekçiye gitmeden evde bir hesap yapıyoruz. Çaktırmadan matematik çalıştırmanın da çok güzel bir yolu.

• 2 tane kare saksımız var, her birine 5'er tane menekşe dikilecekse kaç menekşe lazım?
• Uzun saksılara da 4'er tane dikiliyor, 4 tane de uzun saksımız var, toplam kaç oldu?
• Menekşelerin tanesi 50 kuruş, petunyalar 1 liraysa; 20 menekşe, 10 petunya ne kadar tutar?

Çiçekçide bir oraya bir buraya koşturmayı çok seviyorlar. Çiçeklere bir zarar vermedikleri sürece bir şey demiyorum. Artık alıştılar zaten, kazara dokunmamak için eğile büküle aralardan geçiyorlar.

Benim değişik kasalardan beğendiklerimi bir araya toplamak, kasaya doldurmak, sayısını hesaplamak gibi işler onların. Büyük olan artık çiçek de seçiyor; çok çiçekli olanı değil, bitkisi gelişmiş olanları alacağını öğrendi. Ufaklık da seçiyor sözde ama genelde arkasından değiştiriyorum.

Alacaklarımızı aldıktan sonra bazı zamanlar kendilerine de birer çiçek beğenip alıyorlar. Kendi aldıkları çiçeği kendileri dikiyorlar (tabii ki yardımla), o şartla alabilirler.

[gilan]

Çiçekçiden geldikten sonra hepimiz kendi bahçe eldivenlerimizi giyip bahçe işlerine başlıyoruz.

Şunu çok rahat söyleyebilirim, bir çocuk için 2 yaşından itibaren bahçede yapabileceği iş var.

2 yaşındaki çocuk neler mi yapabilir?
- Yaprak toplayabilir,
- Saksıya toprak doldurabilir,
- Ufak taşları bir araya toplayabilir,
Bunun gibi bir sürü minicik iş var.

Zaten bu aşamada amaç bizim onun işinden fayda sağlamamız değil, onun alışması. Yaprak toplarken birini alıp üçünü bırakabilir, saksıya koyduğundan daha fazla toprağı yere dökebilir. Böyle böyle öğrenecek, eli alışacak, bahçeyi sevecek.

--

Ben yapılan en büyük yanlışın bu noktada olduğunu düşünüyorum. Yapamayacağını düşünerek çocukları küçükken bahçeden uzak tutuyoruz. Biz gelmelerini istediğimizde ise onlar çoktan bahçenin uzak durulacak bir yer olduğunu akıllarına yerleştirmiş oluyorlar.

[gilan]

8 yaşlarındaki bir çocuğun yapabileceklerine ise şaşırırsınız. Bahçedeki açık ara en büyük yardımcım.

6 yaşından beri çimleri biçiyor. Kenarlara çok yaklaşmamasını söylüyorum, çiçeklerimi riske atmak istemem. O biçmeyi bitirince arada uzun kalmış olanlar olabiliyor tabii. Öyle yerleri gösterip düzelttiriyorum, artık yaptığı işi düzgün yapması gerektiğini bilebilecek kadar büyük.

İlk seferlerde makinenin kablosuna çok dikkat etmesi gerektiğini bir milyon kere tembihledim. Devamlı uzaktan izledim. Artık bayağı öğrendi, ben ön bahçede çalışırken arka bahçeyi biçmeye gönderebiliyorum.

Bu yaz sonundan itibaren belki bir iki yıl yurt dışında çalışma ihtimalim var, o yüzden öğrensin diye bu sene çimin tüm sorumluluğunu ona verdiğimi söyledim. Artık uzayıp uzamadığını kontrol edip biçmeye kendisi karar verecek bakalım. Sonuçları ben de heyecanla bekliyorum.

Bir başka örnek olarak arka komşunun çalılarının tellerden bizim tarafa geçen uçlarını budama işini de çok seviyor. Budama makasını iki elle tutmak gibi bir kuralımız var. Bir elle dalı tutup bir elle makası tutarsa Allah korusun parmağını kesebilir. O yüzden dalı tutmadan kesmesini istiyorum.

Bunların dışında sonbaharda tırmık yapıyor, ilkbaharda çapalanacak yerleri (çok derine inemese de) kazmayı çok seviyor.
Daha bir sürü böyle şey var.

[gilan]

Çocuklarla ilgili genel bir örnek vereyim:

Mesela ön bahçede çiçek dikiyorsunuz, arka bahçedeki çuvaldan gübre gelecek. Bizim için sıradan hatta sıkıcı bir iş bu (çiçek dikmek zevkli, gübre getirmek sıkıcı ). Ama bir çocuk için eline ufak bir kova ve kürek alıp gitmek, gübre çuvalının hangisi olduğunu bilmesi, kürekle çuvaldan alıp kovaya doldurmak ve getirmek hoşuna giden bir şey. Bir nevi başarı, bir iş yapmış olma hissi.

O yüzden diyorum bahçede yapabileceklerinin sınırı yok diye.

[gilan]

Bunları belki başkalarına da fikir verebilir diye yazdım.

Sizin tecrübeleriniz ve düşünceleriniz neler?

[Sevgi Durul]

Çok güzel bir konuya değinmişsiniz. Şu anda evimizde çocuk yok ama, iki ya da üç yıl sonra önerilerinizi değerlendirebiliriz.

Çocukların bahçede çalıştırılması, sorumluluk duygularının gelişmesine de yardımcı olur.

[Kiraz]

Sevgili Gilan, ne güzel bir başlık.

Yabani otları sökmek de çocukların yapacaklarından. Kızıma hangilerini toplayacağını gösteriyorum, basit bir sökme aleti ve eldivenle yardım ediyor.

Bu iş çocuktan çocuğa da değişiyor, kızım ve ben ne kadar toprağı, otu seviyorsak, oğlum ve eşim de o kadar uzak duruyor. Çim makinesini ilk aldığımızda bir kere eşimle oğlum beraber biçmişlerdi, ondan sonra ne makineye, ne bakımına, ne biçilecek çimlere ne de atılacak çimlere bir daha dokunmadılar. Kızım ise ilk yıl, kendine bahçede kurbağa ve solucan arkadaş bile bulmuş, tüllü peri kıyafetleri ile çimlerin keyfini çıkarmıştı. O bahçeyi sevdiği için, ben çalışırken kendi yardım etmek istiyor ama diğeri... Neyse oğlumun da hakkını yemeyeyim, geçen sene çimleri havalandırmak için tırmıklamıştı

[ciceksever70]

Benim cocuklarim da bahcede büyüdüler diyebilirim. 12 yasindaki büyük oglum önceleri uzak duruyordu, bir is istedigimde mirin kirin ederek yapiyordu. Ancak yine de toplanan otlari dökmek, malzeme tasimak gibi islerde yardimci oluyordu. Bu yil hamileligimden dolayi daha bir vicani sizliyor herhalde, yaprak toplamak, toprak tasimak, su getirmek gibi isleri yapiyor.
4 yasindaki kücük oglum ise daha iki yaslarindayken bahceye ilgi duymaya basladi. Ona rahatca kazabilecegi kücük bir yer ayirdik böylece diger bitkileri de güvenceye almis olduk. Birkac kez eline makasi alip ciceklerimi kesti tabii. Ama simdi bilinclendi. Tohum ya da cicek ektigimde sulamayi cok seviyor. Ufak tefek malzemeleri de getiriyor. Evi ilk aldigimizda bahce yokuslu oldugu icin salincak, kaydirak gibi oyuncak koyamadigimiz icin üzülmüstük. Ancak zamanla bahcede hayal güclerini kullanarak, kendilerine oyun icat etmeye basladilar. Simdi bu durumdan cok memnunuz. Sürekli yeni bir sey düsünüp, hayali oyunlar oynuyorlar. Bazen bahcivan oluyorlar, bazen oduncu oluyorlar, bazen sövalye olup kaleyi koruyorlar.
Anaokulu ögretmenligi egitiminde gördügümüz de doganin icinde olmanin cocuklara inanilmaz iyi geldigi, bircok psikolojik problemde, travma vakalarinda terapi görevi yaptigi idi. Ayrica cocuklar dogada stres atip enerji harcadiklarindan evde daha sakin oluyorlar.

[hanndan]

Ne güzel bi başlık açmışsınız sevgili gilan,
8 yaşında bir kızım var, çok şükür ki benim gibi o da cok seviyor doğayı. her ne kadar 7 aydır bahçeli bi evde olmamıza rağmen doğduğundan beri çiçeklere böceklere uzak değildi, yine iç içeydi. İnşaat döneminde el arabasını alıp çivi ve taş toplamak en büyük zevkiydi(ne kadar cok toplarsa ödülü de o kadar çok oluyordu gerçi). İnşaat döneminde ayrık otlarımız vardı onları sökmek için çok uğraştı kızım. bi seferinde unutmuyorum 50 cm kadar kazmıştı toprağı köklere ulaşmak için. şimdiyse bahçeye daha çok alıştı nerde yabani ot bulsa onları eşeleyerek kökünden kopartıyor. ona bunları sevdirerek yapmaya başladık ama şimdi bakıyorum ki kendisi ben demeden yapıyor. bi arkadaşım var hiç bi bitkiyi sevmiyor, nedenini sorduğumda annesi bitkileri çiçekleri çok severmiş, annem onları bizden daha çok severdi dedi, içinde meğerse bastırılmış bi kızgınlığı varmış. düşünüyorum acaba bendemi hata yapıyorum diye ama çok şükür kızımda seviyor uğraşmayı. bu sevginin içtende gelmesi gerek diye düşünüyorum.

[sinasi6]

Sayın Gilan,

Çok güzel ve önemli bir konuya değinmeniz nedeni ile sizi kutlarım.

Konu ile ilgili kendi deneyimimi kısaca aktarayım.

11 yaşında kızım ve yine 11 ve 9 yaşındaki kuzenlerine bahçede bazı sorumluluklar veriyorum. Örneğin yapılan bahçe temizliğinde, çim biçmede ve diğer yaptığım bahçe ve ev işlerinde. Özellikle çocuklar aletleri kullanmayı çok seviyorlar. Bunun dışında ve en az bu konular kadar önemli bir nokta da bahçede kendilerinin bitki dikme-ekme teşviği.
Çocukların kendi ektikleri-diktikleri bitkilerin yetişmesi ve onların ürünlerini yemesi, onları çok fazla heyecanlandırıyor.

Diğer bir konuda, bahçe ileilgili konularda sorumluluk verirken olabildiğince zorlamadan isteyerek yapmalarına veya yapmamalarına fırsat tanımak. Zorlama ile yapınca çocukların soğudunu farkettim. Bu nedenle belli durumlar hariç olabildiğince özendireek bahçe işlerine katılmalarını ve doğadan zevk almalarını elimden geldiğince sağlamaya çalışıyorum.

Önümüzdeki yıl kendilerine ait küçük bir bahçe de ayırmayı planlıyorum. Kendileri ekip dikip bakımını yapsın diye. Umarım başarılı olur.

İyi günler dileği ile.

[takorof]

Genç bir kardeşimizin, bu konuya el atması, bence konunun içeriğinden bile daha önemli diye düşünüyorum.

[takorof]

Evet, gerçektende çok önemli, ben bu siteye yeni katılan bir doğa dostuyum. Kendimi tanıtma yazımda da belirtmiştim, geçtiğimiz yıl, Yalova'nın bir köyünde,büyük bir bahçenin içerisinde bulunan, tek katlı köy evimi satın aldığımda, korkudan evin içerisine girememiştik. Çünkü evin yaşlı sahibi hayatını kaybettikten sonra, geride bıraktığı 4 çocuğundan hiçbiri ev ile ilgilenmemiş, yaklaşık 8 yıl kapalı duran ev ve bahçe de, metruk bir hal almıştı. Daha sonra tapu aşamasında karşılaştığım, evin sahibinin , büyük oğlunun ( 60 Yaşlarında) bana söylediği bir söz, aynen burada konuştuklarımızı doğrular nitekilteydi adeta. ''Rahmetli Babam'' dedi, ''bize hayatı boyunca toprak ve bahçe sevgisini hiç aşılamadı, bizde büyük şehirin hengamesinden kurtulup, buralara gelmeyi hiç düşünmedik, hatta, babam hayatını kaybettikten kısa bir süre sonra, yeğenimle buraya gelip, bahçeye şöyle bir bakıp, biz burlarda yapabilirmiyiz ? acaba diye düşünürken, otların arasından fırlayan bir fare ve ikimizin birden yerimizden zıplamamız, bizim buralara ait olmadığımızın delili olmuştu''
Bende bunları dinledikten ve etrafımdaki çeşitli örnekleri gördükten sonra, anladım ki, sadece sizin sevmeniz, doğal hayatta yaşamaya yetmiyor.Öncelikle eşinize, ardından da çocuklarınıza bu hayatı sevdirmek zorundasınız.
Şimdi, 4 yaşındaki oğlumuzun, bahçeye gitmek için, hafta içi günleri sayar hale gelmesi, eşim ve benim için inanılmaz bir mutluluk, çünkü, tavukların yemini vermek, yumurtaları toplamak,çiçekleri sulamak, çim biçerken bana yardımcı olmak, O'nun en önemli görevleri...

[adacık]

2 yaşındaki kızım Ada sadece su varillerinden su doldrurup boşaltmakla meşgül. Ama yiğidi öldür hakkını yeme bahçenin en uzak mesafesinden aldığı suyu dökmeden, taşıyıp gelip ayaklarımızın dibine döküyor. Çok çalışkan benim kızım, bu turu hiç yorulmadan bıkmadan 20 kez yapabiliyor.

[attar]

çocukların bahçede uğraşmalrı onların bütün elektiklerini alacaktır,psikolojik yapıları daha huzurlu olacakları kesin, elektronik ortamlar çocukların üzerinde müthiş bir stres oluşturuyor.

[selis]

Çocuklar ellerine çapayı alınca tıpkı köpekler gibi bahçenin her tarafını kazıyorlar.. Hattâ çoğu zaman çapaya bile gerek olmuyor..

Bahçenin bir köşesini onlara ayırıp ''burası senin ve istediğin her şeyi yapabilirsin'' demek gerekiyor..

[rhepsag67]

Çok güzel ve önemli bir konu başlığı, çok teşekkürler sevgili Gilan
Çocuklara sorumluluk vermek onlara geniş bir görüş açısı, özgüven ve özsaygı kazandırır. Değer bilmeyi öğretir ve çocukluk zevklerini zenginleştirir. Ve bunlar gibi bir sürü şey öğretir çocuklara...

Benim bahçem yok ama yine de yapabildiklerim oldu şu zamana kadar. Çok şükür yeşili bol bir lojmanda oturuyoruz. Bu konuda en iyi yapabildiğim çocuklarımın bu güzel yeşilliklerin içerisinde doya doya oynayabilmelerine izin vermek. Ne yazık ki günümüzde çevremde gördüğüm kadarıyla, güvenilir ortamlarda bile insanlar çocuklarının dışarıda fazla oynamalarına izin vermiyorlar. Çocuklar özgürce koşup oynayamıyor. Ağaçlara çıkamıyorlar. (Anne babaları kızıyor çıkmalarına, düşerler diye) İki oğlumda dizleri, kolları sıyrık içinde az gelmediler eve. Düşe kalka öğrendiler daha dikkatli olmayı. Fıstık çamı kozalağı toplayıp bir kenarda taşla kırıp arkadaşlarıyla beraber yemelerini balkondan seyretmek bana büyük mutluluk veriyordu. Pazardan aldığım meyveleri, lojmanda ağaçlardan kendi topladıkları meyveler gibi iştahla yemiyorlardı. Bir ara meyve toplayıp annelere satmayı bile becerdiler sonra gidip kazandıkları parayla dondurma alıp yediler. (Paylaşmayı da öğrendiler)

Çocuklarımla (bu arada biri 13, diğeri 16 yaşında iki oğlum var) beraber olduğum zamanlarda doğada gördüğüm bitkilerin, ağaçların isimlerini biliyorsam mutlaka onlara tanıtırım. Bu arada hala öğrenmeye devam ediyorum, öğreteceğim ve öğreneceğim şeyler daha çok. Geçen mart ayında İstanbul'daki NGBB'deki "Şifalı orman bitkileri kursuna" gittim ve öğrendiklerimin bir kısmını yeri geldikçe onlara da anlatıyorum. Çiçeklerle ilgili kitaplar aldım, zaman zaman karıştırıyorum, onların da dikkatini çekiyor.

Doğanın ağaçlarıyla, böcekleriyle, toprağıyla kısacası içindeki bütün canlılarla bir bütün ve etkileşimde olduğunu anlatmaya çalışıyorum, onlara. Doğa ile ilgili ilginç bilgiler ve hikayeler dikkatlerini çok çekiyor.
Bu yaz doğada yaşamayı daha iyi öğrenmeleri açısından, NTV'de çarşamba akşamları doğayla iç içe yaşayarak gösteren bir program sunan, Serdar Kılıç'ın Bolu'daki Campwolftrack kampına göndermek için kayıtları tamam. Doğada hayatta kalma teknikleri de öğretilecek. Döndüklerinde ben onlardan bakalım neler öğreneceğim Sitesinde şöyle bir cümle var, bana çok anlamlı geldi: "TOPRAKLA BAĞ KURMAK" yalnızca çocuk için değil toprak için de yararlıdır.

Bahçem olsaydı eğer, pazardan aldığım meyveler yerine bahçemden çocuklarıma toplattığım meyvelerle komposto yapardım.(Ben meyve suyu diyorum çocuklara) Bizim evde kola, gazoz içilmiyor bu arada. Evde meyve suyu(sürahi içinde dolapta sürekli bulunur) bittiğinde çocukların bittiğini hatırlatıp benden meyve suyu yapmamı istemeleri beni çok mutlu eder.

Ya da güzel sunulmuş, süslenmiş içimi insanı ferahlatan limonataya hangi çocuk hayır diyebilir, hele de kendi bahçenizden toplanmış limonlarla Küçük oğlumun, iki sene önceki yaşgününde pastanın yanına, özellikle kola-gazoz almadım. Kendim doğal, Adana'dan gelmiş limonlarla limonata yaptım. Yanında da seçenek olsun diye anneannemin bahçesinden kara, kokulu üzümlerden toplayıp yaptığım konservelerden, komposta yapıp, suyunu süzdüm. İnanın çocuklar gazozu aramadılar. Limonatayı içen çocuklar ikinci bardaklarını da içtiler. Bu güzellikleri onlara hatırlatmak görevi sanırım biz annelere düşüyor.

Önce doğanın kendisini ve bizlere bolca sunduğu güzellikleri çocuklarımıza öğretip sevdirebilirsek, sanırım gerisi gelecektir.
Sevgilerimle...

[Sudenur]

Bizim evde de çiçeklere su, balıklara yem verme görevini kızım üstlendi. Yeni ekilen çimlerimizi de sulamak istiyor ama suyu fazla kaçırır diye henüz izin vermiyoruz. Üç dört yaşlarındayken bahçeden kopardığı papatyalardan kocaman bir demet yapıp eve getirmiş, üzülüp vahvahlandığımı görünce o da üzülmüştü ama neden koparmaması için uyarılarda bulunduğumu birkaç gün sonra solup çürüdü vakit daha iyi kavradı. Halbu ki tek tük kopardığı anlarda da defalarca uyarıp dalında güzel durduğunu anlatmıştım çiçeklerin ama görerek şahit olması en etkili yöntem olmuş oldu. Şimdi durum mu nasıl? Hımm.. kökünden kuruyup sararan mazıları söküp çıkardığımızda bile üzüldü, varın gerisini siz düşünün.