Bahçeme bir kuyu tandır nasıl yaparım?

[AkinGulbaz]

Arkadaşlar hala karar veremedim. Acaba tandırı çukuramı gömsem yoksa yer seviyesini yükseltip etrafını besleyerek mi kursam. Çukura gömmek istiyorum fakat havalandırma sorununu kafamda halletmiş değilim. Havalandırma deliği epey bir aşağıda kalacak, tabi borularla toprak yüzeyine çıkarmak mümkün ama buda pek mantıklı gelmiyor, hava almasının zorlaşacağını düşünüyorum. Yer seviyesini yükseltirsem tandırın aşağıdaki açık olan kısmından yarım mt dışarı uzatılan bir boru sorunu çözüyor. Ne dersiniz, farklı fikirleriniz varsa bekliyorum

[Yücel Özlem]

Sayın Gülbaz, Tandır aslında yere kazılmış bir çukuru ifade eder. Yüzyıllarca da bu şekilde yapılmış. Halen de yapmaya devam edenler var. Zaman içinde şartlar ve ihtiyaçlara göre, bazı küçük değişiklikler yapılmış.

Talaş, gazel, saman, kesmik, saçma, gibi küçük parçacıklardan oluşan şeyler, ya da çalı çırpı yakacaksanız, mutlajka yere gömmelisiniz. Bu nesneleri yüksek bir ağızdan içeriye atmak zor olacaktır. Gömülü tandırın ağzı yer seviyesinde olacağından, yere dökülmüş yakıttan her defa yeteri kadarının içeri itilmesi kolay olacaktır.

Odun yakacaksanız sorun yok, yüksek de yapabilirsiniz.

Tandırınızda ekmeği, üzerine konulacak sacta pişirecekseniz silindir şekinde olması yeterlidir. Tandırın duvarlarına yapıştıracaksanız o zaman konik olması ve ağzının hafif içe kıvrık olması tercih edilir.

Yere gömülü tandırda, havalanma sorunu için endişeye mahal yok. Şimdi üretilen malzeme ile istediğiniz uzunlukta külle yapabilirsiniz. Yeter ki, dirsek yapmayınız.

Tandıra girişte ısıdan etkilenmyecek bir 30-40 cm bir parçadan sonra pvc kullanarak uzatabilirsiniz. Tandır evinin boyu kadar uzatılmış külleler biliyorum.

[Yücel Özlem]

Tandır külle bağlantısı çizimde görüldüğü gibi olacak. Yüzyıllardır kullanılan örnek budur. Bu örnekte, küllenin başlangıç ve bitişi arasında kıvrım ya da dirsek yoktur.

Aslında, hava akımı açısından, dirsek veya kıvrım bir engel değildir. Kıvrım veya dirsek yolun açık tutulması, içine kaçan nesnelerin temizlenmesi açısından, sorun yaratabileceği için tercih edilmez.

[Yücel Özlem]

Bir tandır evinde, bazan birden fazla (iki, üç) tandır bir arada olabilir. Bunlar, ihtiyaca göre kullanılır. Günlük işler için, küçük tandır yakılır. Daha az yakıtla, daha çabuk ısınır. Üzerine, yemek tenceresi de konulabilecek şekilde düzenlenmiştir.

Yanan tandırın içindeki gazlar, ısı nedeni ile genleşir. Yoğunluğu azaldığı için yükselir. Yükselen gazların yerine külleden soğuk hava ve oksijen gelir. Gelen oksijen yanmanın devamını sağlar.

Külledeki hava akımını, yanan tandırın içindeki gazın yükselmesi sağlamaktadır. Yanan tandırda bir çeşit emiş gücü oluştuğundan söz etmek, yanlış olmaz sanırım. Tandır ısınıncaya kadar, bu akım olmadığı için, yanma da verimli değildir. Oldukça dumanlı bir yanış sözkonusudur. Tandır ısındıkça, yanma daha verimli ve parlak alevli hale gelir.

Tandırların küllesi, ayrı ayrı olabileceği gibi, örnekte görüldüğü biçimde, birbirine de açılabilir. Tabii bu durumda tandırın ikisi birden kullanılamaz. Birlikte kullanmak düşünülüyorsa, külleler dışarıya açılmalıdır. Aksi halde, ısınan gazların yerine, soğuk havanın gelmesini temin için, tandırın biri yanarken, diğeri soğuk olmalıdır.