Bu aşağıdaki yazıyı bir kaç hafta önce görmüş ve oldukça bilgilendirici olduğunu düşünmüştüm.... Uzun bir yazı gibi görünsede, benim gibi köklendirme meraklısı forumdaşların mutlaka okuması gerek derim...
Çelikten Gül Köklendirme
Arkadaşlar ben ziraatçı değilim, buraya da yazdıklarım bu konuya yeni merak salanlar içindir, eğer bir işe yarar sa mutlu olurum. Güllere hem çok zaman hem de para harcadım. İyi cins güller daima ilgimi çekiyor.. bir yerde iyi cins bir gül görsem içim gidiyor..
aşı yapmaya çalıştım ve yaptırdım 40 ın üstünde gül heba ettim, olmadı ..
Aşağıda yazdıklarımı ben deneye yanıla öğrendim ve %100 başarılı sonuçlar alıyorum ve çok da memnunum. Hem de asitlere kimyasallara gerek duymadan en ilkel yöntemlerle. Benim için önemli olan sonuç. Hiçbir kalıplaşmış kuralı yok. Uyulacak tek kural ; bir parça gül dalı, sadece biraz kum ve biraz dikkat hepsi bu.. Bu işte cesur olun hiç kendinizi kasmayın neyi yanlış yapıyorum diye…..****** bir iki püf noktası var ama o kadarda incelemeyin……Daha pratik ve daha teknik bi yöntem varsa o yöntemde size kalmış saygı duyarım.
En kolay yöntem çelik köklendirme .. Aşılama zordur, epey ustalık ister. Asla tohumdan denemeyin. hem çok zaman alır hem zordur hem de Çalımsı, zayıf yapraklı ASİ GÜL dediğimiz bir bitki ortaya çıkar, beklediğiniz, aynı cins güle asla benzemez.Aşı olmadan aynı gülü elde edemezsiniz. Bahçenizde Kuşburnu gillerden bir çalınız olur.
ÇELİKTEN KÖKLENDİRMENİN AVANTAJI ;
En yaygın yöntemdir. Aynı hücreden çoğalma yaptığınız için hem aşıya gerek kalmadan gördüğünüz gülün aynı cinsini elde edebilirsiniz, hem de başka bir şehirde tatilde bile bir yerde gördüğünüz gülden bir parça çelik alıp onu daha sonra bulunduğunuz şehirde köklendirebilirsiniz… Diktiğiniz yere ve bitkiyi besleme şartına bağlı olarak aynı cins gülleriniz olur. Tek dezavantajı; bilindiği gibi çetin toprak şartlarına uygun kökle, iyi cins gövdenin birleştirilmiş olmaması. Buda zaten gül bitkisini etkilemiyor ve sonuçta hiçbir değişiklik yaratmıyor.
İlk önce şunu söylemek isterim tavsiye edeceğim bu yöntem tüm gül cinsleri için geçerli bir yöntemdir.
ÇELİKLERİN SEÇİMİ
Çelikler kurşun kalem kalınlığında olsa iyi olur. O kalınlıkta olmazsa da üzerinde tek yaprak kalmış, kalınca bir dal bile işinizi görür. Hiç endişe etmeyin. Yeter ki sabırlı olun vazgeçmeyin. (ucu nasıl ölçek boyuydu posuydu siz kurallara takılmayın zaten acemisiniz Bahçıvan değilsiniz ki nasıl seçeceksiniz.Kestiğinizi alın işte ucunda biraz yaprak olsun yeter)
Taşıma ve yataklama sorununuz yoksa(kum tavası veya sandığının boyu) boyları ne kadar uzun olursa, o kadar köklenmesi kolay olur ve tek çelikten birden çok fide elde edersiniz ama imkanlarınız müsait değilse, yaklaşık 40 ve 60 cm arası boyda ve görüntüsü genç, ve üzerinde yapraklı kısımları veya gözleri çok olan ince dallardan kesin .. Tecrübeme dayanarak çeliğin ay’ı mevsimi yoktur. İyi cins gül nerede bulursanız hemen çakıyla dalın. Hiç takvime bakmayın. Tek dikkat etmeniz gereken; bahçede köpek filan olmasın. Hatta çiçeğini de gördüğünüzden ne yetiştirdiğiniz ide bilirsiniz. Çelik alırken mevsim olarak ben hiç ayırım yapmadım çünkü başka bir şehirde tesadüfen gördüğüm ve beğendiğim güllerden çelik alarak su dolu pet şişe içinde taşıdım. Uçları su içerisinde olsun sorun değil. 1 hafta bile o şekilde arabada benimle gezen çelikler oldu ara sırada yapraklarını sulayın çünkü gövde yapraktan suyu daha iyi alır geç pörsürler ama geciktirmek iyi değil. Çeliği kesip nemli bir pamuğa-beze sardıktan sonra üstüne streç film dolayıp, sonra kargoyla bile yollayabilirsiniz. Yeni tomurcuk vermeden mart ve ağustos sonları çelik almak için çok uygun..Ama bence beklemeyin ne kadar erken başlarsanız gövde o kadar erken köklenmeye çalışıyor hatta zamandan avantaj bile elde ediyorsunuz
YATAKLAMANIN YAPILACAĞI YERİN HAZIRLANMASI ;
Uygun tavalara en az 5 cm tava müsaitse 10 15 cm ye kadar kum serin. Tava; Kullanmadığınız, yatay balkon saksısı, boyuna kesilmiş pet şişe eski bir dolap çekmecesi veya içine su sızdırmaması için naylon serilmiş ince uzun çiçek kutusu bile olabilir. Ortamınızın müsaade edeceği ne varsa. yalnız tahta sandıklar suyu tutmadığı için iyi sonuç vermiyor deneyecekseniz de içini naylonlayın. Tavalarınızın alt deliği fazla büyük olmasın suyu iyi tutsun, altındaki taliye deliği olarak azcık çatlak veya küçücük bir delik bile yeter.
Eğer hiç imkanınız yoksa bir 1.5 lt lik, içi kum dolu pet şişe bile olur.
ÇELİKLERİN HAZIRLANMASI VE YATIRILMASI ;
Aldığınız çeliklerin uç kısımlarını 45 derecelik açıyla düzeltin.
Çelik köklenene kadar, gövdeden nemi alacağı için, gövdenin uzun olması avantajdır. Çeliğinizde tomurcuk varsa yukarı doğru bakacak şekilde, gövdede yaprak varsa yaprakların yüzleri (altları değil ) havaya bakacak şekilde yatırın. Birden fazla çelik yatıracaksanız aralarında yaklaşık 10 cm mesafe bırakın. Kökler birbirine girmesin, söküm yapılırken zarar görmesin. Yapraklı kısmı çeliğin 3/1 ni geçmemesi kaydıyla tavanın kenarından dışarıda bırakın (yapraklı olan en tepe kısmı) geri kalan kısmı tekrar 0.8 veya o incelikte bulabildiğiniz kumla örtün. Gövde üzerinde yaprak filan varsa hiç koparmayın, kumun dışında kalıyorsa kalsın ama gövdenin tamamı kum altında olmalı. Çelik gövdesindeki yaprak kolları tek çelikten birden fazla fide almanızı sağlar. Fazla yaprakların gövdenin suyunu tüketir gibi bir endişeniz olmasın. Siz kumu nemli tutun gövde fazlasıyla suyunu alır. Deniz kumu olmamasına dikkat edin tuzlu olacağı için köklenme olmaz. Çok mecbur kalırsanız da bence iyice kumu yıkayın. Çeliğin alt kısmındaki kum kalınlığı çok önemli değildir ama üstünü örten tabaka mutlaka 5 santim civarında olmalıdır aksi takdirde yeni sürgünler çıkamıyor veya çelik çürüyor.Çeliğin gövdesi kumun altında yapraklar dışarı da kalacak şekilde yataklanmış oldu.
kumun içine toprak, humus, torf, gübre gibi bir madde katmanızı köklenme safhasında önermem, çürümelere sebeb olur ayrıca toprak gövdenin köklenmesini zorluyor bu nedenle kum kullanıyoruz ama fazladan perlitiniz varsa onu koyun. Köklenme aşamasında sırf kum daha iyi sonuç veriyor. Kesinlikle gübre veya başka bir çeşit besin maddesi ilave etmeyin. Zaten bitkininde bu aşamada besine değil yalnız suya ve köklenmeye ihtiyacı var.
YATAĞIN YERİ VE SULAMA ;
Yatağınızı, güneşi direk görmeyen bir yere bırakın eğer böyle bir imkânınız yoksa üzerine bir tarafını açtığınız karton kutu gibi birşeyle veya bir örtüyle güneşlik yapın. Kumun nemli kalması çok önemli kum daima nemli kalmalıdır Kumun üzerinde kuruma gördüğünüzde tekrar sulayın çok sulama yapmaktan çekinmeyin. Suladığınız su gölcük oluşturup üzerinde saatlerce kalmasın yeter. Kum suyu emmiyorsa gövde çürüme yapar. Tavanın altındaki taliye deliğini ona göre ayarlayın. Akşamları bir kere mutlaka sulamaya bakın. Nemsiz kaldığı 2 – 3 günde bile kurur emekleriniz boşa gider. Ama bir terslik olurda sulayamadığınızda yaprakların kuruduğunu görürseniz, sulamayı bırakmayın, kumun altındaki gövde hala canlıdır, tekrar sürgün verir.
KÖKLENME ;
Yaklaşık bir mevsim sonra köklenme tamamlanır (yaklaşık 90 gün )ama acele etmeyin kökler iyice gelişsin ve kış ayına girerken bahçenize dikim yapın. 90 gün her cins için geçerli olmayabiliyor. Ben hep 1 yıl bekledim, %100 sonuç aldım. Ağustos ayında yatırdığınız çelikleri kışa dikmeye kalkmayın. Kökleri çok az gelişmiştir. Kışı ve gelecek baharı geçirmesini bekleyin. Kökler kumda daha hızlı gelişir. Toprakta çok daha yavaş olur. Dolayısıyla yeni fidanınız cılız ve gülleri zayıf olur büyümekte zorlanır. Bırakın yatakta bir mevsim daha kalsın kökleri iyice serpilsin kalınlaşsın. Güçlü kök, bitkinin daha çok besini topraktan toplaması demektir. Sonra toprağa diktiğinizde daha güçlü ve coşkulu olur. Yataklamanız kış aylarına rastladıysa ve kışları sert geçen bir yerdeyseniz üzerini çulla örtün ve naylonla kapatın aşırı don almasın ama kesinlikle içeri almayın yoksa çelikleri şaşırtırsınız.
SÖKÜM VE DİKİM ;
Sökme işlemini kesinlikle elle çekerek veya etrafını açarak yapmayın, yatağı hafifçe yatırıp su dökerek kumları akıtıp, kökleri ortaya çıkarın özellikle kılcal kökler zarar görmeden bu yöntemle yataktan çıkarabilirsiniz. Çelik kökleriyle tavadan ayrıldıktan sonra açtığınız çukura köklerini açarak üzerini toprakla örtün ince bir tabaka örttükten sonra doğal gübre imkânı olmayanlar meyve sebze artıklarını da gübre olarak kullanabilirler. Sonra toprakla tekrar örterek sıkıştırın. Yaprakların yönünün güneşe bakması iyi olur. Dikim için seçtiğiniz yer ne kadar güneş ve rüzgârdan uzak olursa yaprakları ve açan çiçeği o kadar güzel olur ve Çiçek çok uzun süre dalında kalır. Dikimden sonra bolca can suyu verin ve hatta su çektikten sonra 2 kere daha verin. Suyun alt katmanlara inmesini sağlarsınız ilerleyen saatlerde bitkinin bu neme ihtiyacı olacaktır.
Kaynak :
Çelikten Gül Köklendirme « Erol OKUTUCU
