Oksinler (büyüme ve gelişme)

[ekip2004]

Oksinler

Bitkilerde büyüme ve gelişmeyi etkileyen en önemli gruptur. Bitkinin gelişmesini diğer BGD'lerle birlikte gerçekleştirir. Bitki kökünde doğal olarak az bulunur.

Bitkinin boyca büyümesini sağlar.
Hücre bölünmesi, büyümesi, hücre ve doku farklılaşmasını düzenler.
Bitkinin güneşe yönelmesini sağlar.
Çok fazla salgılandığında veya suni olanların fazla uygulanması halinde büyümeyi durdurur. Az salgılandığında yapraklar dökülmeye başlar.
Meyva vermede etkindir. Döllenmiş çiçeğin dökülmesini engeller.
Ovaryumun gelişmesini ve çekirdeksiz meyva oluşumunu sağlar.
ilkbaharda kambiyum gelişimini düzenler.
Suni elde edilen oksinler genelde yabancı otların yok edilmesinde kullanılır.Bu kimyasal maddeler şunlardır:

4-CPA (4 -chlorop henoxyacetic acid)
2,4-D (2,4-dichlorop henoxyacetic acid)
2,4-DB [4-(2,4-dichlorophe noxy) butyric acid]
2,4-DEP
Dichlorprop
Fenoprop
IAA (indolacetic acid)
IBA (indolbutyric acid)
IPA (indolpropionic acid)
NAD (naphthalene cetamide)
NAA (? -naphthalene acetic acid)
1-naphthol
BNOA (ß-naphthoxyacetic acid)
NOA (naphthoxyacetic acid)
Potassium naphthenate
Sodium naphthenate
FOAA (phenoxyacetic acid)
FAA (phenylaceticacid)
2,4,6-trichlorobenzoic acid
2,3,6-trichlorobenzoic acid
4-amino-3,5,6-trichloro picolinic acid (kkgm.den alıntı)

Yasaklananlar
2,4,5-T (2,4,5-trichlorop henoxyacetic acid)

Bitkisel hormonların bu grubunda
4-CPA
2,4-D
IAA
IBA
NAD
NAA
BNOA
çok yaygın kullanılanlardandır.

[ekip2004]

2,4-D(2,4-Dikloro fenoksi asetik asit)

1940 lı yıllarda denenmeye başlamış bu kimyasalın %0,1 lik konsantrasyonunun kullanılması ile geniş yapraklı bitkilerin öldürülmesine başlanmıştır. Dar yapraklı bitkilerde zararı yok denecek kadar azdır. Çok yıllık bitkilerde ise ancak yüksek dozlar zarar verebilmektedir. Bu ürünün özel kimyasal işlemlerden geçirilerek dimetil amin tuzları elde edilmiş pratikte daha ucuz olduğundan kullanılmaktadır. Ayrıca 2,4-D nin esterleri de kullanılmaya başlanmıştır.

Ancak 2,4-D nin amin tuzlarının polikültür, Esterlerinin ise monokültür tarım alanlarında kullanılması son yıllarda zorunlu hale getirilmiştir. 2,4-D nin esterleri çok yıllık bitkilerde amin tuzlarına göre çok daha fazla zarar yapmaktadır.

( Çim gibi dar yapraklı ürünlerde bazen ucuz olduğu için 2,4-D amin tuzları kullanılmakta, genellikle çim alanlarda çok yıllık ağaç vs.bulunduğundan kesinlikle 2,4-D ESTER olmamasına çok dikkat edilmelidir. Yoksa bahçedeki tüm ağaçların yok olmasına neden oluruz, amin bile olsa çimlerin çok taze veya yeni biçilmiş OLMAMASINA dikkat etmeliyiz.)
Prof.DR.Esved AÇIKGÖZ

Bitkide büyüme düzenleyici maddelerden oksinler sınıfına giren 2,4-D (2,4 diklorofenoksi asetik asit ) ve 2,4,5-T (2,4,5-triklorofenoksiasetik asit) en iyi bilinen yapay oksinlerdendir.Büyümeyi teşvik eden bu maddeler derişimleri yükseltildiği anda seçici herbisit (yabancı ot öldürücü) etkisi göstermektedir.

Yaygın olarak kullanılan 2,4-D bir herbisit olup yine bu amaçla kullanılmak üzereTarım ve Köy İşleri Bakanlığınca imaline 07.08.1964; ithaline ise 17.05.1971 tarihinden itibaren izin verilmiştir (6)

.Oksinin bitkilerde büyümeyi teşvik edici etkisi, temelde hücre büyümesiyle sağlanmaktadır.Bu durum oksinin hücre çeperini gevşetici etkisi ile gerçekleşmektedir (7).Oksinlerin bitkilerde değişik fizyolojik etkinlikleri vardır.

Oksinlerle muamele edilmibani hıyarlarda dişi çiçeklerin sayılarının arttığı buna karşın erkek çiçeklerin sayılarının azaldığı gözlenmiştir (8).Lahana ve karnabaharda depolama sırasında sık sık meydana gelen yaprak dökümü, hasat öncesinde 100 mg kg-1 konsantrasyonunda 2,4-D muamelesi ile kontrol edilebilmektedir (11). 2,4-D nin 25 mg kg-1 uygulanması ile limon meyvelerinin olgunlaşmadan dökülmesi önlenir ve böylece meyve toplama zamanı yaza kadar uzatılmış olur

[ekip2004]

Oksinler grubunda yer alan BGD lerden İBA+NAA karışımı kompoze köklendirici+büyütücü hormonların pratikte yoğun kullanım bulduğu alanlardan biri de karanfildir.

Karanfilde ne şekilde kullanıldığı konusunda bilgi edinmek isteyenler;

http://www.batem.gov.tr/urunler/sus_ve_tibbi/kesme/karanfil/karanfil.htm

göz atabilir.

[hexus]

Res. Kalıntı Etkisi Yüksek Bir İlaç Bugdayda çok yaygın kullanılıyor Adana yöresinde ...