View Full Version : Afrika menekşesi İmece Hibrit Projesi
menekşecibaba
10-05-2014, 18:32
Afrika menekşesi İmece hybrid Projesi
Arkadaşlar hybrid menekşeler üzerinde son yaptığım çalışmalarla elde ettiğim tohumlarla sizlerle ortak bir çalışmaya girmek istiyorum. 3-4 senelik bir çalışma olacak.
Elimdeki hybrid menekşeler üzerinde yaptığım kayıtlı tozlaşmalarla elde ettiğim tohumları ister tohum olarak ister çimlenmiş olarak , o konuda tecrübesi ve ilgisi ve yeri olan arkadaşlara vereceğim . Bu tohumlardan çıkan bitkilerden beğendiğimiz çeşitleri takibini 3 nesil boyunca yapacağız.
3-4 sene sonra Türkiye olarak AVSA ya tescil lerimizi yaparız.
Örneğin:
Adirondack Moon "picasso" Üretici -S.Sorano
Bizde de:
Samiulus "picasso" Üretici -D.Uygun
yani benim tek isteğim hybridizers olarak geçmek.
Yetiştirecek olan kişi de hem kimsede olmayan 100'lerce menekşe sahibi olacak hem de çiçeğin ismini o koyacak.
Evet fikrimi sizlerle paylaştım katkılarınızı bekliyorum.
menekşecibaba
10-05-2014, 19:24
Kullandığım türler:
1. baba Rob’s Macho Devil Üretici - R.Robinson USA + Rob’s Outer Orbit Üretici -R.Robinson USA
2. baba Rob’s Macho Devil Üretici - R.Robinson USA + Humako Sharon Chimera
3. 4 deneme daha var neticeyi bekliyorum.
491483
Bunlar 20 günlük tohumlar .
Polenlerini kullandığım anaç erkek Rob's Macho Devil- (7435) 10/06/1990 (R. Robinson) Semidouble koyu kırmızı çiçeklere sahip , orta-koyu yeşil ve beyaz Alacalı picasso yaprakları var.
491484
Katkıda bulunabilmek için bütün tohumları almak mı gerekmektedir? Ben bir kaç tohum ile katkıda bulunabilirim eğer bölmeyi düşünürseniz Sayın menekşecibaba.
menekşecibaba
10-05-2014, 19:53
Hayır ayrı ayrı kişiler olmalı , ciddi takibini yapmalı.
Bir tohumdan yaklaşık 50 ila 130 arasında yeni bitki çıkacak , onların çiçeklenmesini bekleyip en güzellerini ayırıp onların iki defa daha üretimini yapıp aynı özelliklerini taşıdıklarında neticeye varmış olacağız..:)
cok heyecan verici ve emek isteyen bir proje olacak gibi..buradaki buyuklerimin desteginin eksik olmayacağına eminim..ben varım ; )
Ben de katılmayı çok isterdim ama malesef tecrubesizim.
Coook isterdim.gercekten ama malesef 50 -100 yavruyu barindiracak yer bulamam heralde..keske evim buyuk olsaydi :(
vildan25
10-05-2014, 23:14
Sayın menekşecibaba uygun görürseniz ben de katılmak isterim,farklı ve heyecan verici bir deneyim olacak sanırım.
Bir iki farklı tohum kapsülü için bende varım demek istiyorum :)
Bir çok bitkimi yaz sonu eve taşıyacağımdan yerim olacak :)
Kaçırılmayacak bir fırsat bu, ben de varım :)
kadiryasar
12-05-2014, 13:03
Güzel Proje bende varım...
Süper bir proje.Ben de katılmak istiyorum.Menekşelerle aram iyidir.
rukiyeözgür
12-05-2014, 13:25
Çok güzel bir çalışma :) Başarılar diliyorum..
sami ulus
12-05-2014, 13:43
Sevgili abimizin projesine galiba bir adım ileri atarak başladım.
Kıymetlim abim;
şimdi çiçek açan menekşemdem çelikle çoğaltma yapmalıyım.
Yani önce tohumdan fide elde ettik, bu fideden çiçek açtırdık.
Bu safhadan sonra çelikle mi devam edelim?
Bir de Yener kardeşimiz sanayi tipi ve hibrit karışımları konusunda soru sormuş. Şimdiye kadar tembellik edip elimdeki menekşelerin isim ve türlerini öğrenmedim. Artık zaruri oldu.
Elimdeki menekşelerin ismini de türünü de bilmeyince sağlıklı cevap veremiyorum. Bu bölümle galiba Türkiyede menekşe konusunda çok farklı bir dönem başlıyor. Bir uyarı sabır sabır sabır ve ilgi
haticeilhan
12-05-2014, 16:24
ben de katılabilirim
menekşecibaba
12-05-2014, 19:16
Arkadaşlar ilginiz için çok teşekkür ederim. Bundan sonra anaç olarak tuttuğum hybrid türlerin çiçeklen-enlerini tamamı ile tohum çalışmasına ayıracağım. Şu an 6-7 tohum oluşumu var günü geldiğinde dağıtıma başlayacağım.
Öncelikle bu konuda tecrübesi ve bilgisi olan arkadaşlarımla başlamak istiyorum. Beni desteklediğiniz için oldukça umutluyum.
menekşecibaba
12-05-2014, 19:30
Sevgili Sami Bey . elinizdeki menekşeler noid dediğimiz bir hybrid çalışması sonucu özellik kazanmamış isimsiz menekşeler. Onlardan birşey çıkarmanız pek mümkün değil . O yüzden benim tavsiyem onları eşe dosta dağıtın .
Ama zevkle büyük bir sevda ile bu işe gönül verdiğiniz için ik oluşan tohumu size yollamayı düşünüyorum eğer kabul ederseniz .
Büyük bir umutla, bende varım :)
Sevgili Sami Bey . elinizdeki menekşeler noid dediğimiz bir hibrit çalışması sonucu özellik kazanmamış isimsiz menekşeler. Onlardan birşey çıkarmanız pek mümkün değil .
Neden böyle düşünüyorsunuz ? Sizin tanımınızdaki NOID menekşeler yapay tozlaşmaya genetik olarak uygun değiller mi?
Eğer genetik olarak tohum elde etmek daha zorsa (Bu konuda nette bir bilgiye rastlamadım.)anlarım ama secereli bir menekşe yetiştirmek içinse eldeki menekşeleri vermek , onlardan vazgeçmek hiç doğru gelmiyor :)
menekşecibaba
14-05-2014, 09:35
Hayır hiç alakası yok , hatta noid dediğimiz isimsiz menekşeler de tohum elde etmek daha kolay. Benim demek istediğim kayıt ettirebilme imkanımız olan hibrit türler arası çalışma imkanımız var iken noid lerle vakit geçirmemek . Çünkü oldukça uzun sabır ve emek isteyen bir çalışma.
menekşecibaba
14-05-2014, 10:21
Bunlarda yeni oluşan tohumlar , faaliyet son sürat devam ediyor.
İlk sıradaki Mac's John Calvin +baba Rob's Ouiter Orbit
ikinci Honey Blue Ane + baba Rob's Macho Devil
ve diğer gelişen tohumlar
Sayın menekşecibaba,
Bizler projeye hangi aşamada ve na zaman dahil olacağız.Heyecanla bekliyorum.
Sevgili menekşecibaba,
Tür adlarını da yazarak proje menekşelerimizin fotoğraflarını ayrı ayrı ekleyebilir misin? Teşekkürler :)
menekşecibaba
14-05-2014, 15:53
Ben de sizden bunu rica edecektim , bu şekilde takibi çok zor olacağından bu sayfanın içinde 10 adet alt dizin oluşturabilir miyiz , gerekli bilgileri ayrı ayrı takip edelim.
malina'ya danışalım, yapılabilir mi bilmiyorum .
Sonuca varmak için uzun bir zaman gerekiyor. Bu 3-4 yıllık süreçte paylaşılan tohum, fide ve çeliklerin karışmaması için referans numaraları versek nasıl olur. :confused: Ayrıca etiketleme açısından kolaylık sağlayacağını düşünüyorum.
Tohum Kapsüllerini de referansta belirtmemin nedeni ayrı ayrı kişilere göndereceğiniz tohum kapsülü veya fidelerdeki sapmanın da araştırmasını yapabilmek.
Burada edinebileceğimiz çok tecrübe var bence :)
Belki bendeki düşünce de gereksiz bir teferruat olabilir. :)
492895
492902
antiaging
15-05-2014, 16:30
bende katılmak isterin bu projeye :)
mtgokduman
21-05-2014, 10:33
B u harika çalışmada bulunmayı çok arzu ediyorum ancak eşimin doğum yapmasına sadece 6-7 hafta kaldı...Sonrası derken inşallah eylül ekimi ancak bulurum diye düşünüyorum.. Eğer bu çalışma eylülde başlarsa ben de Bir biyolog ve ziraat mühendisi olarak büyük bir keyifle katılırım...,
bende katılımak istiyorum.
menekşecibaba
26-05-2014, 09:03
Projeye katılmak isteyenler:
maki01
sami ulus
kadiryasar
yener
Günüm
ngr33
vildan25
Fatih
Milla
Haticeilhan
Antiaging
Mtgokduman
Badem
İrfan Ataman
aliustuner
Fatih
aliustuner
29-05-2014, 11:22
Merhaba,
İmece hybrid çalışmasına beni de eklerseniz teşekkür ederim.Çalışmanız takdire şayan.Yönlendirmelerinizi buradan bekleyeceğim.Teşekkürler.aliustuner
bende menekşeleri çok severim benimde birkaç tane var bende katılabilirmiyim size
Bende çiçek hastasıyım bir kaç çeşit menekşemde var sizlere katılmak istiyorum
Charlaux
23-06-2014, 15:13
Projeye katılmak isteyenler:
maki01
sami ulus
kadiryasar
yener
Günüm
ngr33
vildan25
Fatih
Milla
Haticeilhan
Antiaging
Mtgokduman
Badem
İrfan Ataman
aliustuner
Fatih
Merhaba sn.meneksicibaba,
Bu projede yer varsa bende katilmayi cok isterim.Tohumdan tropik bitkiler yetistiren birisi olarak hep aklimda afrika meneksesi yetistirmek vardi;insallah bu projede bana da katilimci olma firsatini verirsiniz.
Sevgiler
Bir menekşe sever olarak bende bu projeye katılmak istiyorum.
Merhaba menekşelerimi farklı dikim istiyorum değişik kutular gibi bana önerisi olan varmı acaba
menekşecibaba
25-07-2014, 18:12
Evet listemiz kapanmıştır.
maki01
sami ulus
kadiryasar
yener
Günüm
ngr33
vildan25
Fatih
Milla
Haticeilhan
Antiaging
Mtgokduman
Badem
İrfan Ataman
aliustuner
Charlaux
nevin77
PEYK74
Fatih
Menekşecibaba
Tohumları gecikmeli de olsa dün teslim aldım, teşekkürler. Aşırı sıcaklar nedeniyle bir süre bekleyerek, Ekim ayında ekmeyi planlıyorum. Bu nedenle buzdolabının +4 derecelik bölümünde koruma altına aldım :)
Tohumla birlikte torf ve perlit göndermişsiniz, teşekkür ederim. Bu malzemelerin bir özelliği var mı?
İnşallah bende nasiplenirim bu tohumlardan
Bu tohumlar için "nasiplenmek" kelimesi yanlış oluyor. 3-4 sene sürebilecek bir projede büyük bir sorumluluk almış oluyoruz. Umarım başarılı bir şekilde tohumları çimlendirir, minik menekşeleri kışın soğuktan, yazın sıcaktan koruyarak projeye katkılarımızı sunabiliriz.
Ben, hem heyecanlı hem de tedirginim :)
menekşecibaba
27-08-2014, 11:20
Tohumları gecikmeli de olsa dün teslim aldım, teşekkürler. Aşırı sıcaklar nedeniyle bir süre bekleyerek, Ekim ayında ekmeyi planlıyorum. Bu nedenle buzdolabının +4 derecelik bölümünde koruma altına aldım :)
Tohumla birlikte torf ve perlit göndermişsiniz, teşekkür ederim. Bu malzemelerin bir özelliği var mı?
Katkılarınızdan dolayı ben teşekkür ederim.
Tohumla birlikte torf ve perlit göndermemin sebebi bulamayanlar için kolaylık olsun diye dir.
menekşecibaba
27-08-2014, 11:21
Tohumlar postalandı mı?
Tohumlar olgunlaştıkca adres gönderenlere yollanıyor..:)
Tamam, ben adres yollamıştım. Zamanı gelince haber verebilirseniz kargoyu takip edebilirim.
celalim01
27-08-2014, 19:39
Hadi bakalım zor bir yolculukta sizlere başarılar dilerim.iler ki dönemlerde ihtiyaç halinde yapabileceğimiz bir görev **** yardım diyelim yapmaya çalışırız.Şimdilik sizlere başarılar dilerim.
menekşecibaba
09-09-2014, 13:43
Adres yollamayan arkadaşlar var , projeye katılmak isteyenler bildirebilir.
Merhaba,
Kargo elime ulaştı. Bir kaç tavsiye verebilir misiniz?
menekşecibaba
11-09-2014, 19:21
Gerekli bilgiler kısmında açıklamalar var.
http://www.agaclar.net/forum/1310248-post17.htm
http://www.agaclar.net/forum/1310248-post18.htm
Kabın en alt katına perliti yayın hafif nemlendirin , üzerine ince torf karışımını yayın hafif nemlendirin .
Beyaz bir kağıt üzerinde açtığınız tohumları kabın içine serperek dağıtın . Kesinlikle üstlerini toprakla örtmeyin , çimlenmeleri için ışık gereklidir.
Kabın kapağını örtün , aydınlık (direk güneş görmesin) biraz serin bir yere koyun.
Birkaç günde bir kapağını açıp havalandırın.Hafif nemli kalmasını sağlayın (fısfıs la olabilir kenarlara doğru sıkın).
Çalışmalarınızı da kendi tohum sayfanızda bizlerle paylaşın.
Kolay gelsin.
celalim01
11-09-2014, 19:47
Projeye yeni katılımcı mı dediniz menekşecibaba,eğer o şekilde ise katılabilirim ben..
Kargo elime ulaştı
Tohum dikimi için uygun bir tarih varmı
menekşecibaba
15-09-2014, 08:13
Havaların hafif serinlediği bahar ayları en ideal zaman (20-25 derece)
Istanbul için ideal bir vakit öyleyse ben bugün ekiyorum tohumları
Sormak istediğim birşey var tohum paketinin üzerindeki menekşenin adı oluyorsa ben nasıl notlar almalıyım
menekşecibaba
18-09-2014, 19:55
Istanbul için ideal bir vakit öyleyse ben bugün ekiyorum tohumları
Sormak istediğim birşey var tohum paketinin üzerindeki menekşenin adı oluyorsa ben nasıl notlar almalıyım
Nevin Hanım sizdeki tohum no=18 Rob's Pogo Stick * Kev's Heavenly Star . Sayfası açılmamış galiba , açacağım sayfada tohumları ekim tarihiyle yaptıklarınızı
fotoğraflarıyla paylaşırsanız sevinirim.
Sayfayı açtığınızda severek paylaşacağım sırasıyla resimlerini
Sayın menekşecibaba,
Ben de tohum ekimini yaptım. Gerekli yönlendirmeyi yapabilirseniz aşamaları kaydedebilirim.
menekşecibaba
22-09-2014, 19:31
Hümeyra Hanım (Milla) bu sayfa artık sizin ; http://www.agaclar.net/forum/afrika-meneksesi-hibrit-projesi/35268.htm , tohumların ekiliş hali ve gelişmelerini buradan paylaşabilirsiniz.:)
Kolay gelsin..
kadiryasar
09-10-2014, 01:38
Menekşeci baba, 15 nolu tohum içinde bir başlık açar mısınız?
kaçırdığım için üzüldüm doğrusu :(
ben varım.sizinle çalışırım
gokselates
27-10-2014, 22:30
Bir menekşe sever olarak çimlenmiş menekşelerinizin, ve çiçek açma aşamalarında resimlerini görmek isterim buradan paylaşan olursa beni çok mutlu eder.
Ben üniversite yıllarında epey menekşe baktım ve çoğaltmış ve eşe dosta da dağıtmıştım.
Çok kolaydır bakımı ayni zamanda da çok ta zor
Sobalı evleri sevmezler fazla kaloriferli evlere bayılırlar sabah veya akşam güneşi görmeliler mutlaka karanlıkta olmaz direk güneşte de yaprakları hassastır, suyu da fazla verildi mi çürür narindir, az verirsen solar dengesi çok hassastır. Yaprağına su deyip güneş gördümü yaprağını yakar, ihmale gelmez. Ben tohumdan üretildiğini bilmiyordum.
Alt kart olan yaprakları koparıp bu sararıp bozulan yaprakları çay bardağında çiçeğin yanında uzun süre suda bekleterek filiz patlatmasını sağlar ve müthiş yeni yavrular alırdım bazen hepsi çürürdü yaprakların sanırım her zaman olmuyor ama bazende, genellikle hepsi eksiksiz can bulurdu yaprakların ve ilk sene ve birkaç sene müthiş gelişip çiçek açarlardı sonra gelişim yavaşlardı tabii saksı değişmeli vs vs detaya inince çok teferruatlıdır bakımı basit gibi görünsede, Geçen gene dayanamadım aldım ama annem kardeşime hediye etmiş oda sağ olsun kimin kardeşi coşturdukça coşturmuş keratayı inanamadım omu bu bizim ufaklık kocaman olmuş dedim. Zevkli iş bende sizden bu işte resim ve bana yakın olan var ise parası ilen bile olsa tedarik edip bu güzelliğe ortak olmak isterim katlı mor olanını üretirdim müthiş bir görünüştü bir kokusu eksik oda varsın olmasın, Evimizin yakında çürük söğüt ağacı vardı onun gövdesinden kuru ve kurt yemiş ağaç tozları ile toprak hazırlardım ona sade su ve bu söğütün gövdesini yiyen kurtların ve çürümüş yapraklardan oluşan toprakta gevşek bir toprak olur müthiş bir gelişim sağlar tecrübe ile sabittir.
Detaylı bilgi isteyenle bilgi ve deneyimimi paylaşabilirim.
Sayın menekşeci baba bu etkinliği kaçırdığıma bende çok üzüldüm. Uzun zamandır siteden ve siz sevgili güzel insanlardan uzak kaldım. Ama şükür yine buradayım güzel çalışmalar dileğiyle hepinize Merhaba. Bunlarda benim baharda yine kendimi tutamayıp bir hevesle aldığım güzelleri ve yavruları.
Arkadaşlar yardım lütfen telefondaki resimleri siteye nasıl aktarabilirim.Bu arada sayın menekşeci baba geç kalmadıysam bende katılmak isterim.
Bu başlık (http://www.agaclar.net/forum/sik-sorulan-sorular-forum-kullanma-kilavuzu/24582-4.htm#post1329142) yardımcı olabilir sevgili yasmins.
Kırmızı beyaz X Kevs Heavenly Star kaç numara ?
Çok sağol sevgili maki01.Beceremedim ben bu işi kızım gelince yardım edebilir inşallah.
Herkese iyi akşamlar dilerim.
Ekte yer alan fotoğraflarda sizce tohum olacak çiçek var mı? Bazılarının ortası şişkin, inşallah bunlar tohum olur.
Saygılarımla
Menekşeleri cok seviyorum ama bakımını yapamıyorum alıyorum sora kuruyor:(
ben bu projede ancak 1 bir buçuk yıl sonra yer alabileceğim sanırım
yaşadığım ilde sıcaklık nedeniyle bakamıyorum hiç bir bitkiye ayrıca taşınma durumları vs de maalesef sık yaşıyorum ancak bu şehirden ayrıldıktan sonra yerleşik bir hayata geçebilirsem o zaman dahil olmayı çok isterim..
menekşecibaba
04-05-2015, 19:24
Bu çalışma oldukça zor ve kıymetli bir iş .Böyle bir şey şimdiye kadar hiç bir yerde yapılmadı. Menekşe tohumları gözle görülemeyecek kadar küçük bir çok arkadaş başarısız oldu.
O yüzden bu konuda bir kaç defa tohumdan menekşe üretimi yapmış , konunun önemine vakıf arkadaşlar tercihimizdir. Bu normal bir menekşe yetiştirme veya tohumdan üretim olayı değildir , bu alanda ABD ve RUSYA arasında kıyasıya bir rekabet var . Şu an 7-8 tohumda başarılı olduğumuz gözüküyor inşallah bunları sonuna kadar götürebiliriz. Fakat bu konuda oldukça iddialıyım şu an oluşum halinde yeni tohumlarım var biraz zaman alacak ama bu tamamı ile bir sabır işi . Burada başlanılan 20 tohumluk safhayı tamamlamak arzusundayım.
Bundan sonraki safhada elde ettiğim tohumları çimlendirip öyle dağıtmayı düşünüyorum.
Menekşecibaba biri standart bir taneside semimini olarak iki tohum gönderdi. Gözle seçilemeyecek kadar toz gibi bir yapıda olan tohum taneciklerinin durumunu merak ettim. Yeterli olgunluğa ulaşmış kaç tohum çıkar diye detaylı olarak incelemek istedim. Macro olarak resimledim ve faydalı olacağını düşünerek paylaşmak istedim.
12 Nolu tohum - Kev's Heavenly Star + Heavens Reflection
( Standart bir tür tohumu )
553907
553908
553909
553910
553911
Şu anda çimlenmiş durumdalar :) Fakat olgunlaşmış boyda 20 civarı kadar tohum görünüyor olmasına ragmen sadece 5 tanesi çimlenmiş durumda.
13 Nolu Tohum
Pixie Blue + Kev's Heavenly Star
(Semimini trail + Standart tozlanmış bir tür)
553912
553913
Yaklaşık 30 adet yeterli olgunluğa erişmiş tohum gözüküyor. Diğer tohumla Aynı şartlarda, aynı zamanda çimlendirme ortamına almış olmama ragmen çimlenme gözlenemedi.:(
menekşecibaba
20-05-2015, 19:13
Çekimler çok güzel olmuş ben bile bu kadar büyük görmemiştim tohumları..:) Genellikle göz kararı ekiyoruz tohumları..
Hibrit menekşe üretim konusu bana uyar , ne yazık ki gül , karanfil ve bir iki soğanlı bitki dışında çiçeklere ilğim pek yoktur.Güle , karanfile hibritleştirme uygulayabilmek için , tecrübe amaçlı bu işe girmeyi düşünüyorum.Menekşelerden anlamam , hibrit menekşe üretiminde amaç nedir , insanlar nasıl bir menekşeye sahip olmak ister , menekşe kokulu bir bitki midir?
menekşecibaba
05-06-2015, 20:28
Bu da yeni süpriz lerden
Mr.Prankton
03-01-2016, 18:51
Bende bu projeye katılmak istiyorum
Futurist
03-01-2016, 19:01
Sn. Menekşeci Baba.. Doku kültürü teknikleriyle de güzel çalışmalar yapılabilir. Somatik hibridizasyon ve haploit teknolojisi ile albenisi güzel bitkiler elde etmek mümkündür. Yardımcı olmak isterim... Saygılarımla
merhaba sizin projenize katilmak istiyorum tahta malzeme kullanılmış yer için kırmızı ve mavi menekşe hibritleri üretmek isterim
menekşecibaba
12-02-2016, 18:00
Sevgili Tutmos , sizlerle beraber çalışmayı çok isterdim ama elimdeki tohumlar çok sınırlı idi ve arkadaşlara paylaştırdım. Şu an gelişmeleri takip ediyoruz.
merhabalar ilginiz için teşekürederim
Charlaux
06-10-2016, 20:21
Merhaba sn.menekşecibaba,
Elime ulaşan tohumların bulunduğu saksıyı yakın zamana kadar ha gayret ha gayret diye atmamıştım. Gerçekten projenize fayda değil zarar vermiş olmaktan büyük bir üzüntü duyuyorum. Orkidelere olan sevgim sizin menekşelere olan sevginizle aynı diyebilirim. Sonuçta çiçek ve çeşitlilik olarak birbirleriyle çok benzemelerine rağmen bilmediğim bir tür olarak kurtaramadım. Sizin çalışmalarınızı heyecanla izliyor ve takip ediyorum. Umuyorum ki projenizden güzel sonuçlar alınacak, adını unutmayacağımız hybridleriniz olur.
İmece hibrit projenize bende dahil olabilir miyim ?
Ben de başlığı görünce heyecana kapılanlardanım. Proje sonuçlarını paylaştığınız ayrı bir sayfa var mı acaba? Veya yeni projeler?
mustafa431
15-11-2017, 12:32
güzel projeymiş ....çalışmalarınız için teşekkürler...takip ediyoruz...
elifaydin
20-12-2017, 15:56
Kaçıralı çok olmuş ancak ikinci nesil için destek olma imkanımız olursa dahil olmak isterim.
vBulletin® v3.8.5, Copyright ©2000-2025, Jelsoft Enterprises Ltd.