Tarımda Kaolin, Özellikleri, Faydaları ve Kullanımı
04.01.01 Giriş
Bir kil türü olan kaolin uzun yıllardır pek çok endüstri kolunda kullanılıyor. Çimento, seramik, porselen, kauçuk, kablo, boya ve kağıt imalat süreçlerinin yanı sıra kozmetik ve ilaç sanayilerinde de girdi olarak kullanılan bir mineral.
Çin kili de denilen bu mineralin dünyadaki ilk kullanımı da Çinde gerçekleşmiş. Ünlü Çin porselenlerinin hammaddesi. Avrupalılar bu porselenlerin sırrını keşfetmek için az uğraşmamışlar. Nitekim, kaolinin Avrupada bilinir hale gelmesinin de sebebi bu olmuş. (bkz. Ek-1)
Kaolin yatakları oluşum şekli bakımından iki farklı türde olmaktadır. Birincil denilen oluşum şeklinde, feldispatların veya diğer aluminyum silikat içeren kayaçların çok uzun bir zaman dilimi içinde kaolenleşmesiyle oluşmaktadır.
Diğeri ise, birincil yataklardaki kaolinin yine çok uzun bir zaman diliminde su ile çukur bir yerde birikerek tortu tabakaları haline gelmesiyle oluşmaktadır. En yüksek kalitede kaolin ikincil yataklardan elde edilmektedir. Bunların en ünlüsü ABD'deki Georgia ve Brezilya yataklarıdır.
Kalite ve kullanım amacına göre çok farklı kimyasal ve fiziksel özelliklerde işlenen kaolinin dünya piyasalarında $10/ton'dan kozmetik ve ilaç sektörü için yüksek seviyede işlenmiş kalitede $1.200/ton'a kadar geniş bir yelpazade bulunabilmektedir.
Kaolinin tarımda ilk kullanımı da çok yeni değil. Kaolin, pestisit, gübre ve başka benzer malzemelerin taşıyıcısı ve seyrekleştiricisi olarak kullanımı ilk standart kullanımlardandı. Bu malzemelerle belirli bir konsantrasyon oranında karıştırılan kaolin, malzemelerin lojistik ve depolama özelliklerini çok kolaylaştırıyordu.
0,5-4 mikron arası tane boyutuna sahip kaolinin pestisit taşıyıcı olarak kullanımı, sıvılarda homojen solusyon oluşturabilmesi, püskürtülebilmesi, kolay kolay kimyasal reaksiyona girmemesi en önemli avantajlarıydı.
1993 yılında ABD kongresinin tarımda toksik pestisit kullanımının azaltılması yönündeki talebini takiben, başka bir çok kuruluşun yanısıra ARS (Agriculture Research Service - Tarım Araştırma Servisi)'a bağlı AFRS (Appalaş Meyve Araştırma İstasyonu) tarafından, toprak bilim, bitki fizyolojisi, böcek bilim, biyoloji
vb. uzmanlık alanlarına sahip çok disiplinli
(iligili farklı uzmanlıkları bir araya getirmesi anlamında) bir ekip ile bir dizi araştırma ve bilimsel çalışma yapıldı.
Sonucunda, kaolinin hiç pestisit kullanmadan bitkilere kaplanmak suretiyle zararlı böceklerin bitkilerden uzak tutulması, doğrudan veya dolaylı olarak bitki hastalıklarının azaltılması ve bitkilere zararlı olumsuz güneş ışınlarından korunmasından oluşan çok fonksiyonlu bir teknoloji oluşturuldu. Particle Film Technology (Parçacık Film Teknolojisi) adı verilen bu teknoloji sayesinde çok zehirli organofosfat bileşiklerine sahip pestisitlerin kullanımının çok azaltılmasının yolu açıldı.
Farklı uzmanlık alanlarına sahip onlarca uzman akademisyenin birlikte yaptıkları malzeme çalışmaları, laboratuar ve saha deneyleri sonucunda özel bir şekilde işlenerek belirli fiziksel, kimyasal ve optik özelliklere getirilerek tarımda optimum sonuçları verebilen kaolinin kullanımı bu teknolojinin en önemli çıktısı oldu.
©Meyvelitepe