Sn.riton, bu bakımdan en az sizin kadar üzgün olduğumu söylemeliyim.
Öte yandan bunun alt yapısındaki nedenleri yine üzülerek de olsa anlayabiliyorum.
Dün facebook'da
bir makale paylaştık. Bir çok yorum yazıldı. Yiyecek üretiminden enerjiye kadar zaten çok zamandır konuşulmakta olan bir kavramı ve
değişimi anlatıyor.
"
Farms are on the increase - small farms, mostly growing food for their neighbors." (Çiftliklerin sayısı artışta - küçük çiftlikler, çoğunlukla komşuları için besin üretenler) diyor.
"
Such farming uses less energy and produces better food; it’s easier on the land; it offers rural communities a way out of terminal decline." (Bu çiftçilik, daha az enerji kullanır, daha iyi yiyecekler üretir, daha kolaydır, kırsal topluluklara ölümcül çöküşün dışında kalma imkanı verir) diye ilave ediyor.
Vandana Shiva'nın mayasında
Chipko hareketi ve bunun arkasındaki kültür, inanç ve direnç var, ve tabii ki yalnız değil.
Ağaçlar.net üyelerinden oluşan topluluğun, toplumun doğa konusunda en duyarlı çevrelerini temsil ettiğini düşünebiliriz. Buna karşın, daha bir kaç gün önce Tügider (Tüm Gıda İthalatçıları Derneği) isimli dernek, insan gıdası olarak kullanılmak üzere bazı GDO ların ithaline izin verilmesi için başvuruda bulundu. Bu konuda hiç bir üyemizden tek bir not dahi göremedim.
Oysa, doğaya, topluma bakış açısı bir bütün oluşturuyor olmalıydı, sadece bir saksıdaki bir çiçeğin güzel gelişip, güzel çiçekler açması bizlere yetmemeliydi diye düşünüyorum.
Tarım ve yiyecek üretimi, doğanın anlaşılıp yorumlanması bakımından Fukuoka dünkü çocuk sayılır. 1913 doğumlu, doğulu bir 20.yüzyıl insanı. Bunun için çok daha gerilere gitmek gerekir.
Temel ayrım "doğa"nın yorumlanışında. Batı yaklaşımları "doğa"yı terbiye edip kontrol altında tutmaya dayanır. Buna karşın doğu yaklaşımı doğayı anlayıp onunla uyum içerisinde olmaya dayanır.
Batı bir noktaya kadar haklıydı. Doğa'yı "pavlovun köpeği" gibi şartlandırıp değiştirebileceğini düşündü. Bunu büyük ölçüde yaptı da. Fakat bir farkla. Değiştirdiği şeye bir hakimiyeti yok ve bu mümkün de değil. Terbiye ettiği, köpeğin kuyruğunun ucundaki tek bir kıldı. Bunu köpeğin tamamı sandı. Oysa doğa bütün azametiyle ve muzip gülümsemesiyle oturmuş bize bakıyor.
Bana göre batı Fokuoka'yı da doğru algılamıyor. Arkasındaki felsefe ve kültürü es geçerek gayet mekanik ve şekilsel algılandığını düşünüyorum. Bu yüzden korkarım gerçekten yiyecek üretip insanların karınlarını doyuracak bir yaklaşım olamayacak.
Peki, bu çıkmazdan çıkmanın bir yolu yok mu?
Bence var ama sorunu salt bir tarım sorunu olarak görürsek yok. Bence bu bir sistem sorunu. Yukarıda linkini verdiğim makale ve onun gibi bir çoğu artık tükenişin orta yerindeki sistemin minik çıkış yollarını gösteriyor. "Occupy Wallstreet" hareketini iyi izlemek gerekir diye düşünüyorum. Bu güne kadar hiç olmayan bir şeyin başlangıcı bence.