[bitkiavcısı]

Pratik bir "rehber" olarak düşünülen kitap, beş ana bölümden oluşuyor. Birinci bölümde tıbbi bitkilerin yetiştirilmesi; ikinci bölümde toplanması, kurutulması ve saklanması; üçüncü bölümde tıbbi bitkilerden çay, tentür, yağ ve merhem hazırlama yöntemleri; dördüncü bölümde Anadolu'nun çeşitli yörelerinden derlenilen halk ilaçları tarifleri ve doğal boyama yöntemleri; beşinci bölümde ise tıbbi bitkilerle ilgili ayrıntılı sektör rehberi yer alıyor.

Bu içerikte, Türkçe yazılmış tek kitaptır.

Arka Kapak Yazısı

İlaç firmalarının sözünden çıkmayan bir kesim, güzelim tıbbi bitkileri 'ot-çöp' diye aşağılamaya çalışırken, bir kısım 'uyanık' pazarlamacılar da bunları 'mucize, her derde deva, kesin çözüm' olarak lanse ediyor. Bitkileri kullanmanın 'çok zor' olduğu yönünde bir intiba yaratmak isteyenler de var. Hepsi yanılıyor!

Bu kitap, tıbbi bitkilerle ilgili zihinlerde yer etmiş yanlışları düzeltmek için yazıldı. 'Tıbbi ve Aromatik Bitkiler' eğitimi görmüş ve çocukluğundan beri işin mutfağında yer almış Nazım Tanrıkulu, bitki gerçeğini pratik formüllerle açıklıyor.

Kitap, bitkileri yetiştirmeden toplamaya, kurutmadan saklamaya, hangi bitkinin hangi kısımlarının kullanılacağına kadar yararlı ipuçları içeriyor. Farklı çay yapımlarından şurup kaynatmaya, tentürden macuna, kremden merheme, buğudan losyona, gargaradan banyoya, aromaterapiden doğal boyamaya kadar tıbbi bitkilerle ev ortamında yapabileceklerinizi toplam 89 reçete eşliğinde anlatıyor.

Evet, bunların adı 'reçete'. Çünkü birileri kabul etse de etmese de tıbbi bitkilerle tedavi artık modern tıbbın içinde! Sonuçta bu kitapla artık her evde bir yeşil eczane olacak. Bundan sonra Lokman Hekim'i uzakta aramaya gerek kalmayacak.


TIBBI BİTKİLERİ DOĞRU KULLANMA REHBERİ
İÇİN NE DEDİLER?
Tıbbi Bitkiler’in yetiştirilmesi, bakımı alanında doğru bilgilere kolay ulaşma yanında, pratik kullanımları ile ilgili de derli toplu bilgiler veren bu kitabın doğa dostu olan ve bitkileri seven, onları günlük yaşamlarında değişik şekillerde kullanan herkese yararlı bir kaynak olacağı görüşündeyim. Bu eserin arkasının gelmesini diliyorum.

Prof.Dr.Ulvi Zeybek

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Farmasötik Botanik Anabilimdalı Başkanı



Bu kitap 'tıbbi bitki'ye inanan ve onlardan yararlanmak isteyen herkes için doğru bir başvuru kitabıdır. Nazım Tanrıkulu, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler öğrenimi yapmış ve o günden bu güne hiç ara vermeden sadece bu iş ile uğraşmıştır. Yaptığı işe inanan ve bu konuda özveriyle çalışan genç arkadaşımız, tam anlamıyla işin 'mutfağında'dır. Çalıştığı her dönemde ve yerde bu bitkilerin peşinde idi... Doğada çalıştı, bahçelerde bu bitkileri yetiştirdi ve Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi'nde kendini geliştirdi. Pratik sahada olduğu kadar, teorik olarak da bir akademisyen titizliğiyle öğrendi ve öğretti.

Prof. Dr. Ayten Altıntaş
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi


İster 'kocakarı ilacı' denilsin ister 'ot-çöp'… Herhalde bitkilerin hastalıkta ve sağlıkta hayatımızın ayrılmaz birer parçası olduğu rahatlıkla söylenebilir. Günümüzde gelinen noktada; bitkiler, kulaktan dolma veya güvenilir olmayan kaynaklardan elde edilen bilgiye göre değil, eskilerin ifadesi ile "efradı cami, ağyarı mani"yani anlaşılır Türkçe eserlerin rehberliğinde kullanılmak isteniyor. Bu eserlerin sorunlarımıza teorik/pratik çözümler sunması, öncelikle zarar vermemesi ve bütün bunların da konunun erbabınca anlatılması isteniyor. Aslında çok şey istenmiyor! Sadece olması gereken talep ediliyor… 'Tıbbi Bitkileri Doğru Kullanma Rehberi'nin bu talepleri olabildiğince karşılama niyetiyle yazıldığına inanıyorum. O halde buyurun 'çiçek dükkanı'na…

Yrd. Doç. Dr. Selim Altan
Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Etik Anabilim Dalı Başkanı


Bu kitapta, bitkilerden şifa bulmamızı sağlayan etkinin ortaya çıkması için gerekli kullanım incelikleri ile bilimin ışığında, yalın ve akıcı bir dille okuyucuya aktarılmış. Şifalı bitkilerden fayda görmek istiyorsanız mutlaka okumanız gereken bir kitap. Bu alandaki boşluğu doldurduğu için Nazım Tanrıkulu'nu tebrik ediyorum…

Yrd. Doç. Dr. Ernaz Altundağ
Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi


Kitap yeni, konu eski... Yazar genç... Bitkiler dünya kurulduğundan bu yana var... Bilgiler hem kadim, hem güncel... Bitkilerin insanı tamamlayıcı özelliği hem merak, hem sömürü konusu… İşte çığırtkanların ortaya döküldüğü bu zamanlarda ruhu bilge, beyni genç bir yazardan doğruyu öğrenme fırsatı... Bu kitap her eve girmeli...

Ayla Seyhun
Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Teknikeri, Doğa Aktivisti, Yazar



İçindekiler

Sunuş (Prof.Dr. Ayten Altıntaş'ın sunuş yazısı)

Başlarken

BİRİNCİ BÖLÜM
ADIM ADIM TIBBİ BİTKİ YETİŞTİRME
Neden Yetiştirmeliyiz?
Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Tıbbi Bitki Yetiştirmede İlk Adımlar
Serpme usulü tohum ekme
Fide ile üretim
Tohumları çimlendirme aşamaları
Doğal Gübre Hazırlama
Hangi Bitkide Hangi Mineral Var?
Üretimde Kullanılabilecek Diğer Yöntemler
Çelikle üretim
Ayırma ve bölme ile üretim
En Çok Kullanılan Tıbbi Bitkileri Yetiştirme Tablosu
Mevsimlere Göre Tıbbi Bitkilerin Bakımı
İlkbahar
Yaz
Sonbahar
Kış
Bitki Hastalıklarına Karşı Doğal Çözümler

İKİNCİ BÖLÜM
TIBBİ BİTKİLERİ TOPLAMA VE KURUTMA YÖNTEMLERİ
Toplamada Dikkat Edilecek Noktalar
Çiçeklerin toplanması
Yaprakların ve topraküstü kısmın (herba) toplanması
Köklerin toplanması
Tohumların toplanması
Kabukların toplanması
Kurutmada Dikkat Edilecek Noktalar
Sterilizasyon
Neden sterilizasyon yapıyoruz?
Buhar ile sterilizasyon
Işınlama ile sterilizasyon
Evde kullanacağımız kendi topladığımız bitkilerimizin sterilizasyonu nasıl yaparız?
Depolama ve Saklamada Nelere Dikkat Edilmeli?
Bitkileri Satın Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Tıbbi Bitkilerin Kullanılan Kısımlarına Verilen Bilimsel Adlar
Tıbbi Bitkilerin Kullanılan Kısımları ve Bilimsel Adları

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TIBBİ BİTKİLERDEN FAYDALANMA YOLLARI
Tıbbi Çaylar Hangi Özellikte Olmalı?
Tıbbi çayların özellikleri
Çay hazırlarken dikkat edilecek noktalar
Bitkilerden Çay Hazırlama Yöntemleri
Sıcak / haşlayarak demleme (infüzyon)
Kaynatarak demleme (dekoksiyon)
Oda ısısındaki suda bekletme (maserasyon)
Hazırlanan çaylar nasıl kullanılmalı?
Hangi Bitkiden Hangi Yöntemle Çay Hazırlanır?
Tıbbi Çay Formülleri
Çayların Diğer Kullanım Şekilleri
Gargara
Banyo
Buğu (İnhalasyon)
Kompres
Bitkilerin Lapa Şeklinde Kullanımı
Tentür Nasıl Hazırlanır?
Tentürlerin genel özellikleri
Tentürleri kullanmadan önce dikkat edilecek durumlar
Nasıl kullanabiliriz?
Tentür Formülleri
Bitkilerin Kullanılan Kısımlarına Göre Tentür Hazırlama Tablosu
Gliseratlar
Gliserat hazırlama
Gliseratların kullanım şekli
Sirkeli Tentürler
Elma sirkesinin yapılışı
Şuruplar
Macunlar
Bitki Yağları Nasıl Hazırlanır?
Tıbbi Yağlar
Soğukta maserasyonla hazırlanan tıbbi yağlar
Sıcakta benmari usulü hazırlanan tıbbi yağlar
Sabit Yağlar
Buğday özü yağı
Jojoba yağı
Nar çekirdeği yağı
Kayısı çekirdeği yağı
Keten tohumu yağı
Çörekotu yağı
Susam yağı
Tatlı badem yağı
Üzüm çekirdeği yağı
Uçucu Yağlar
Uçucu yağların saf olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?
Uçucu yağlarla ilgili dikkat edilmesi gerekenler
Uçucu Yağlar Ne Şekilde Kullanılır?
Masaj Yağı
Doğal oda kokusu
Kompres
Banyoda
Mekânlara Göre Uçucu Yağ
Pratik Aromaterapi Formülleri
Haşerata Karşı Kullanılan Uçucu Yağlar
Doğal, Katkısız Ev Yapımı Merhemler Ve Kremler

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
ANADOLU HALK İLAÇLARI DERLEMESİ
Gelibolu ve Çevresindeki Köylerden Derlenen Halk İlaçları
Tacir Köyünde Kaydedilen Halk İlaçları
Ödemiş ve Bozdağ Çevresinde Kaydedilen Halk İlaçları
Boğatepe Köyünden Derlenen Halk İlaçları
Doğal Boyama
Hangi Bitkiden Hangi Renk Elde Edilir

BEŞİNCİ BÖLÜM:
R E H B E R
Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na Bağlı Tıbbi Bitkilerle İlgili Birimler
Üniversiteler
Üniversitelere Bağlı Araştırma ve Uygulama Merkezleri
Tıbbi Bitkiler Bahçeleri
Herbaryumlar
Sivil Toplum Kuruluşları
Tıbbi Bitkilerin Kurutulmuş Örneklerine Bakabileceğiniz Web Siteleri
Sterilizasyon Kuruluşları
Doğal Ürün Tedarik Edilebilecek Yerler
Üreticiler

Sözlük

Bitirirken

KAYNAKÇA