ne zamandır bakıcam bakıcam diyordum,bu akşama kısmetmiş.
dünya yıllık güneş hücresi üretim kapasitesi ne yazıkki çaresizliğimizi bir kez daha yüzümüze çarpıyor.
#1 Q-CELLS SE
Almanya merkezli Q-Cells firması solar hücre üreticileri arasındaki liderliğini 2007’nin ardından 2008’de de sürdürdü. Q-Cells 2008 yılında 581,6 MW solar hücre üretti. Bu rakam 2007’deki 389,2 MW’ın % 49 üzerinde. Firma 2009 projeksiyonları için rakam vermekten kaçınsa da, 800 – 1000 MW arasında solar hücre üretmesi beklenmekte.
Kapasiteye gelince; bir çok firma piyasada modül aşırı arzı olduğu düşüncesiyle kapasite artışlarına ara verse de Q-Cells bu konuda da kendi rotasını çizmekte. Firma 2008 yılında merkez fabrikası Thalheim’in üretim kapasitesini 516 MW’tan 760 MW’a çıkarmıştı. Q-Cells şimdi Almanya dışında da bu miktar kadar üretim kapasitesine sahip olmanın yollarını ve imkanlarını aramakta. Thalheim’e bu sene 40 MW eklemenin yanında Malezya fabrikasını da açacaklar. Bu fabrikanın kapasitesi 520 MW olacak. Böylece 2009 sonunda Q-Cells’in solar hücre üretim kapasitesinin 1,32 MW olması planlanmakta. Kristal silikon için verilen bu rakamların yanı sıra, Q-Cells ince film üretiminde de büyük artışlar planlanmakta.
#2 FIRST SOLAR Inc.
2008 yılında Q-Cells fırtınası şiddetli esse de, kadmiyum tellür (CdTe) üreticisi First Solar Inc’nin atağı da dikkat çekti. Sadece ince film üretimi yapan tek firma olarak 2007 yılında Top 10'da yer bulan firmanın atağı 2008 yılında daha da kuvvetlendi ve firma dünyanın en büyük solar hücre üreticileri listesinde ikinciliğe yükseldi. First Solar Inc 2008 yılında 504 MW üretim yaptı. Bu 2007 yılına göre % 152’lik bir artışa tekabül etmekte.
Q-Cells’in liderliğine rağmen 2008 yılında pazar payını düşürdü, First Solar Inc ise pastadaki payını % 1,7 arttırarak % 6,4’e yükseltti. Photon’un tahminine göre firma 145 MW Ohio ABD’de, 192 MW Almanya’da, 192 MW da Malezya’daki fabrikalarında üretim yaptı. First Solar Inc 2009 yılında üretimini 2008 rakamının iki katına çıkartarak 1 GW’a yükseltmek istiyor. Firmanın 2009 yılı sonu kapasite hedefi olan 1,1 GW’ın hemen altında bulunan bu rakama ulaşması zor görünmekte. Fakat bu hedef gerçekleşirse (firma genelde kendi tahmini üretim rakamlarını aşmasıyla biliniyor) First Solar Inc 2009 yılı sonunda kendini listenin tepesinde bulabilir.
Bu hedefin gerçekleştirilebilmesi biraz da firmanın imaj probleminin üstesinden gelebilmesine bağlı. Solar modülleri için geri dönüşüm programı başlatan firma, panellerinde toksik bir malzeme olan kadmiyum kullandığı için sadece çevrecilerin değil rekabet ettiği firmaların da suçlamalarına maruz kalmakta. Fakat kadmiyum sorunu dikkati başka yöne çekmek için kullanılan bir bahane gibi görünmekte. Çünkü, bu kimyasalın bir yangın durumunda bile çevreye yayılması tehlike sınırlarının aşılmasına sebep olmamaktadır. Uzun vadede daha tehditkar gibi görünen husus bu firmanın ürettiği panellerin diğer önemli bileşeni olan tellürün doğada çok fazla miktarda bulunmamasıdır.
Aslında First Solar Inc firmasının güneş enerjisi solar PV piyasasına etkisi kimyasal olmaktan çok ekonomiktir. Firma 2008’in son çeyreğinde Watt başına 1 Dolar bariyerini aşağıya doğru kırarak 98 Cent’e ulaşan ilk firma olmuştur. Bu durum diğer firmaların da fiyat politikalarını gözden geçirmelerine yol açmaktadır.
#3 SUNTECH POWER Co. Ltd.
Çin’in en büyük solar hüre üreticisi Suntech Power Co.Ltd. sıralamada üçüncülükteki yerini 2088’de korudu. 497,5 MW yıllık üretimle First Solar Inc firmasının hemen altında kalan firma Sharp Corp.’u geçmeyi başardı. Suntech Power Co.Ltd.’in 2008 yılında yakaladığı % 48’lik büyüme First Solar Inc’nin büyüme rakamından biraz daha az. Bu büyüme rakamına rağmen üretiminin % 60’ı multi-kristal, % 40’ı da mono- kristal olan firmanın pazar payı 2008 yılında % 7,9’dan % 6,3’e geriledi.
Ekonomik kriz Suntech Power Co.Ltd. yöneticilerini 2009 yılında daha muhafazakar olmaya yöneltmiş. 2009 yılının ilk ayında açıklanan 1 GW kapasite hedefinden vazgeçilmiş. Yeni hedefse 2009 toplam üretim rakamını % 60 artırarak 800 MW’a çıkartmak. Bu rakamın anlamı Suntech Power Co.Ltd. 2009 yılı sonunda en fazla solar hücre üreten firmalar arasında olmaya devam edecek. Fakat büyüme rakamlarının revize edilmesi firmanın 2010 yılındaki sıralamalarını etkileyebilir.
#4 SHARP Corp
2009 yılında ürettiği 473 MW solar hücre, Japon Sharp Corp. firmasının sıralamada Suntech’in altında kalmasına yol açmış. 2007 yılında listenin zirvesindeki yerini 8 yıl sonra kaybeden firmanın, 2008 yılında da dördüncülüğe düşmesi eski ihtişamlı günlerin artık geride kaldığını göstermektedir. 2007 yılı üretimine göre gerçekleşen % 30’luk artış Top 10 listesindeki firmalar içinde en düşük rakam. Aslında üretim artışı firma için bir başarı göstergesi. Çünkü 2007 yılında üretim 2006 yılına göre % 16 azalarak 363 MW olmuştu. Sharp Corp. 2009 üretimi için bir tahminde bulunmasa da firmanın yıl sonu üretim rakamının 600 MW civarında olması beklenmektedir.
Mono ve multi-kristal silisyum üretimini % 27 arttırarak 435 MW’a çıkartan firmanın Japonya Katsuragi fabrikasında gerçekleştirdiği amorf-silisyum / mikro-silisyum tandem hücre miktarı % 81 artışla 38 MW’tan 160 MW’ a yükselmiş. İnce film üretimindeki bu yükseliş firmanın bundan sonraki gideceği yönü göstermesi bakımından önemlidir. 2009 sonu ya da 2010 başında başlangıç kapasitesi 480 MW olacak daha sonra aşamalı olarak 1 GW kadar çıkarılacak bir ince film üretim tesisi Osaka’da kurulacak. İtalyan Enel SpA ve adı açıklanmayan bir Avrupa firmasıyla ortaklaşa İtalya’da kurulması beklenen bir ince film tesisinin de aynı kapasiteye sahip olması planlanmakta.
Peki birden bire ortaya çıkan bu kadar büyük yatırım planlarının anlamı nedir? Bu faaliyetlerin, bir zamanlar çok popüler olan ve farklı bir versiyonunun önümüzdeki dönemlerde yeniden uygulamaya sokulması beklenen Japon teşvikleriyle ilgisi olduğu belirtilmekte. Tabi başka sebepler de olabilir; yıllarca solar hücre üreticileri sıralamasında birincilikte oturup, birden aşağılara düşmenin verdiği hırs gibi…
#5 JA SOLAR Holdings Co.Ltd.
Sıralamada Sharp ve bir altındaki üretici olan JA Solar arasında 170 MW’lık büyük bir fark var. Photon’un anketini yanıtlayan firma 2008 üretimini 300 MW olarak bildirdi. Bu rakamın % 90’lık kısmını mono-kristal solar hücreler oluşturmakta. Eğer bu yuvarlak rakam doğruysa JA Solar geçen seneye göre üretimini % 127 arttırarak % 3,8’lik pazar payına ulaştı. Firmanın 2008 sonu üretim kapasitesi ise 750 MW oldu. 2006 sonunda yirmibirinci, 2007 sonunda da onuncu sırada bulunan firma için 2008 yılı sonunda yakaladığı beşincilik büyük bir başarı sayılabilir.
Bu sene için JA Solar 500 MW üretim planlamakta. Bu da geçen seneye göre % 67 değerinde bir yükseliş anlamına gelmekte. Yıl sonunda yakalanması planlanan üretim kapasitesi için de 800 MW – 1000 MW aralığı telaffuz edilmekte.
#6 KYOCERA Corp
Sharp’la beraber dünyanın en büyük solar hücre üreticileri listesine giren diğer Japon firması olan Kyocera Corp. da vatandaşı gibi sıralamada irtifa kaybetti. Her ne kadar 2007 yılına göre üretimini % 40 arttırıp 290 MW’a ulaşsa da Kyocera’nın solar hücre üretim bölümü 2008 yılı sonunda altıncılıkta kaldı. Firmanın Pazar payı ise % 3,7 olarak gerçekleşti. Kyocera bu sene, solar hücre üretimini geçen seneye göre % 38 arttırarak 400 MW’a ulaşmayı planlıyor. Bu rakamın rekabet ettiği firmaların hedeflerinin altında kalmasından dolayı 2009 yılında Kyocera birkaç basamak daha aşağıya kayacak gibi görünüyor.
Kyocera’nın 360 MW’lık 2008 sonu kapasitesinin tamamını Shiga’da kurulu üretim tesisi sağlamakta. Firma yaptığı açıklamada Shiga’daki fabrikasında % 18,5 verim değerine sahip geri kontaklı solar hücre üretimi yapacağını belirtti. Herhangi bir kapasite değeri belirtmese de Kyocera 2012 yılında şimdiki fabrikasında 650 MW üretim planladığını açıkladı. Bu demek oluyor ki firma bir daha asla sıralamada ilk on içinde bulunamayacak.
#7 YINGLI GREEN ENERGY Holding Co.Ltd.
Kyocera’nın hemen arkasında ilk ondaki üçüncü Çin firması Yingli Green Energy 281.5 MW ve tamamı multi-kristal üretimiyle yer almakta. 2008 yılında üretimde yakaladığı % 93’lük çarpıcı yükseliş firmanın iki basmak yükselmesini ve % 3,6’lık pazar payı yakalamasını sağlamış. 400 MW multi-kristal üretim kapasitesinin 2008’de sadece üçte ikilik kısmından faydalanabilen firma 2009 için de iddialı bir hedef koyuyor ve üretim kapasitesini 600 MW’a çıkarmayı planlıyor. Firmanın 2009 yılı üretim hedefi de 550 – 600 MW arasında.
#8 MOTECH Industries
2008’de üretimini % 54 arttırarak 272 MW’a çıkaran Tayvan’ın en büyük fotovoltaik üreticisi Motech Industries sıralamada iki basamak düşerek sekizincilikte kendisine yer bulabildi. Firmanın Tayvan’da ve Çin’de fabrikaları bulunmakta. Motech Industries Tayvan’daki fabrikasının kapasitesini 350 MW’tan 435 MW’a, toplam kapasiteyi de 555 MW’a çıkarmayı planlamakta. 2009 üretimin 360 MW’ı Taylan’da, 55 MW'ı Çin’de olmak üzere 415 MW’a ulaşması beklenmektedir.
Motech Industries Güney Kore’nin DC Chemical firmasıyla 2016 yılına kadar geçerli olacak üç adet poli-silikon tedarik anlaşması imzaladı.
#9 SUNPOWER Corp.
Yüksek verimli solar hücreler konusunda öncü olan SunPower Corp. sıralamada ilk on içinde kendine yer bulabildi. Merkezi Kaliforniya’da, üretim tesisleri Filipinler’de bulunan ve kristal silisyum solar hücrelerde verim rekorunu elinde bulunduran firma 2008’de ürettiği 237 MW solar hücreyle dokuzuncu sırada yer aldı ve pazar payını % 3’e yükselti. Bu % 137’lik müthiş bir yükseliş anlamına geliyor. 2009 yılı üretim planı % 90 artışla 450 MW. Firma üretim kapasitesini de 414 MW’tan 574 MW’a çıkartmayı planlamakta.
#10 SANYO ELECTRIC Co.Ltd.
HIT (Heterojunction with intrinsic thin layer) solar hücrelerini geliştiren Japon elektronik firması Sanyo Electric 2008 yılında 215 MW solar hücre üretti. Bunun 5 MW’ı silisyum amorf (a-Si) ince film hücrelerden oluşmaktadır. 2008 yılında üretimini bir önceki yıla göre % 34 oranında arttırsa da firma sıralamada iki basamak düşüp kendine onunculukta yer bulmaktan kurtulamadı.
Piyasada dolaşan haberlere göre rakip firması Panasonic Corp.'un Sanyo’nun tüm hisselerini satın almak için girişimleri başlamış durumda. Eğer bu gerçekleşirse, Sanyo Electric’in solar hücre üretim departmanı için olumlu sonuçlar doğurabilir. Çünkü nakit sıkıntısı nedeniyle firmanın hareket alanı oldukça kısıtlanmış durumda. Ayrıca bu satın alma sonunda yeni satış kanalları da yaratılabilir.
Sanyo Electric 2009 yılı hedefleri için her hangi bir açıklamada bulunmadı, fakat tahminlere göre firmanın 300 MW solar hücre üretmesi beklenmekte. Yıl sonu kapasitesinin de 340 MW olarak gerçekleşeceği piyasa tarafından tahmin edilmekte.
|