suyun sertliği ve giderilmesi
Suyun kireci,yani sertliği konusunda biraz bilgi aktarmak istiyorum:
Suyun sertliği dendiğinde,suyun içinde erimiş olarak bulunan toprak alkali metallerinin tuzları anlaşılır.Genellikle bu tuzlar da calcium ve magnesium tuzlarıdır.
Suyun içinde calcium ve magnesium tuzları bikarbonat formunda bulunursa bu sertliğe,geçici sertlik denir ve bu sertlik asetikasit(sirke de asetik asittir) ile muamele edilirse veya ısıtılırsa kısmen giderilir.
Calcium ve magnesium tuzları karbonat,sülfat ve nitrat ,klorür formunda bulunursa bu da kalıcı sertliktir.Suyun sertliği dendiğinde bu sertlik anlaşılır. Bu sertlik sadece kimyasal işlemler sonucu giderilebilir.Su bunlardan başka ağır metal iyonlarının tuzlarını da bünyesinde bulundurabilir
Diğer taraftan suyun sertlik tanımı ;
a-Toplam sertlik (sertlik dendiğinde anlaşılan kavram)
b-Karbonat sertliği
c-Kalker sertliği
d-Magnesium sertliği
e-Stronsium sertliği
f-Baryum sertliği
gibi sınıflandırmalar da yapılır.
Fakat pratikte toplam sertlik kullanılır ve bütün veriler bunun üzerine kurulur.
Birim olarak da sertlik derecesi tanımı kullanılır.Sertlik dereceleri de, Alman sertliği-Fransız sertliği-İngiliz sertliği ve amerikan sertliği olarak Avrupa da kabul görmüştür.
Ülkemizde en çok kullanılan Alman sertlik birimi ve Fransız sertlik birimleridir.Bu birimler kısaca aşağıdaki gibidir.
1°dH=1 Alman sertlik derecesi=10 mg CaO/litre Su
1°fH=1 Fransız sertlik derecesi=10 mg CaCO3/litre Su
1°eH=1 İngiliz sertlik derecesi= 10 mg CaCO3/=0,7 litre Su
1° USAH=1 amerikan sertliği= 1 mg CaCO3/ litre Su
Şebeke sularında bütün sertlik yapıcı maddelere ilave olarak bol miktarda da klor bulunur.Klor suyun içinde bulunan mikropları öldürmek için kullanılır.Klor da şebeke suyuna çamaşır suyu(Sodyumhipoklorit) formunda ilave edilir.Suyu dezenfekte etmek için ozon da kullanılır.Pahalı olduğu için tercih edilmez.
Suyun devridaimi (Buharlaşma-Bulutlar-Yağışlar-Yer altı ve yüzey suları-Nehirler-Denizler)sonucunda birço madde çözünmüş veya çözünmemiş olarak suya karışır.Yağmur atmosferdeki gazları(azot-oksijen-karbondioksit-vs) ve katı maddelerin bir kısmını bünyesine alarak yeryüzüne iner ve suyun yolculuğu başlar.
Su derinlere indikçe geçtiği katmanlardaki eritebildiği maddeleri de bünyesine katar veya bünyesinde bulunan maddelerin bir kısmını bu katmanlarda bırakır.Sanayi suları ve tarım arazilerinden artık sularda bu yolculuğa belirli yerlerde katılarak suyun içeriğini zenginleştirirler.(Madde bakımından)İşte bu su bize tekrar ulaştığında yaptığı yolculuğa göre, içerisinde değişik maddeler bulundurur.Suyun kullanılacağı alana göre arıtılması gerekir.Bu yolculuk sırasında suya en çok sertlik oluşturan calcium ve magnesium tuzları karışmıştır.Bu tuzlar kimyasal yöntemlerle suyun bünyesinden uzaklaştırılabilir.
Yeryüzüne çıkan sular içindeki sertlik yapan maddelerin miktarına göre
1-Çok yumuşak su 0-4° dH (toplam sertlik)
2-Yumuşak su 4-8° dH
3-Orta sert su 8-12°dH
4-Oldukça sert su 12-18°dH
5-Sert su 18-30°dH
6-Çok sert su 30 dan büyük
olarak sınıflandırılır.
Bu iş için arıtma tesislerine ihtiyaç vardır.Su arıtma tesisleri ard arda gelen tanklar zinciridir.En basiti iki tanktan oluşur.Tankın birinde reçine,diğerinde de tuz vardır.Ham su reçineli tanktan geçirilerek suyun içinde bulunan Ca ve Mg iyonları,reçinenin bünyesinde bulunan Na(sodyum) iyonları ile yer değiştirirler.
Na +CaCO3→Na2CO3+ Ca şekline dönüşür
.Bu işlem reçinedeki bütün sodyum iyonları bitene kadar devam eder.Reçinede ki sodyum iyonları bittiğinde,yani reçine calcium iyonları ile doyurulduğunda artık sizin suyunuz yumuşatılmaz.Reçineniz bu duruma gelince,rejenere edilir.Yani diğer tankta eritilmiş olan tuzlu su(NaCl çözeltisi) reçine üzerinden geçirilir.Böylece sizin reçineniz tekrar eski haline döner.Sistemin çalışması;
Ham Su arıtılır→Reçine rejenere edilir→Tuzun fazlası yıkanır→Ham su arıtılır
Bu sistemler genelde 18 saat arıtma,6 saat rejenere yaparak çalışırlar.(Suyun sertliğine bağlı olarak) Bu sistemle sıfır sertlikte su üretilemez.Rantabl değildir.Sıfır sertlikte su isteniyorsa,bu sistemin devamına revers osmos sistemi ilave edilmesi gerekmektedir.
Piyasada her kapasitede su arıtma sistemi yaptırılabilir.İçme suyu için aktif karbon ve ultraviolet üniteleri ilave ettirilirse daha temiz ve sağlıklı su içilir.Çok yumuşak su evlerde daha fazla su tüketimine neden olur.
Mutlaka yumuşak su istiyorsanız,semizotundan,çam reçinesinden veya diğer yöntemlerden vazgeçin.En az kahvelerde kullanılan arıtma sistemlerini sorun.Bu sizlerin işlerini görecektir.
Firma ismi vermiyorum.Çünkü bu işi yapan yüzlerce firma var.
|