Ben de birkaç hususa dikkat çekmek isterim:
DEVRİK ve KURALSIZ CÜMLELERİN "ÖZNE-NESNE-TÜMLEÇ-YÜKLEM" SÖZCÜK DİZİMİNİ OLUMSUZ ETKİLEMESİ.
Yanlış Kullanım: Yeni eve gelmiştim.
Doğru Kullanım: Eve yeni gelmiştim.
Yanlış kullanımda yeni olan ev, doğru kulanımda eylem (yani hareketin henüz yapıldığının belirtilmesi).
Yanlış Kullanım: Çok dişim ağrıyor.
Doğru Kullanım: Dişim çok ağrıyor.
Yanlış kullanımda ağızdaki dişlerin tamamına yakınının ağrıdığı belirtilmiş oluyor. Elbette anlatılmak istenen kişinin dişinin normaldan daha fazla ağrıması. Dolayısıyla "Dişim çok ağrıyor." cümlesi kullanılmalı ve "çok" sözcüğü eylemden önce yer almalı (ki eylemi niteleyebilsin).
Yanlış Kullanım: Alkollü araç kullanmayın.
Doğru Kullanım: Alkollüyken araç kullanmayın.
Yanlış kullanımda araç (araba, kamyon
vb; artık her neyse) "alkollü" yani "sarhoş" oluyor.
SÖZCÜK DİZİMİNİN BOZULMASI ve YABANCI DİL TAMLAMA MODELLERİNİN KULLANILMASI
Yanlış Kullanım: Parasal sorun.
Doğru Kullanım: Para sorunu.
Yanlış Kullanım: Kültürel etkinlikler.
Doğru Kullanım: Kültür etkinlikleri.
Yanlış Kullanım: Kuaför Altın Makas.
Doğru Kullanım: Altın Makas Kuaförü.
Yanlış Kullanım: Banyo yapmak. ["Banyo inşa etmek" anlamına geliyor.]
Doğru Kullanım: Yıkanmak.
---------------------------------------------------------------
Bir de son zamanlarda televizyonlarda
"hissetmek" sözcüğünün acayip bir şekilde kullanımı var.
Adam, hal hatır soruyor:
Yanlış Kullanım: Nasıl hissediyorsun?
Doğru Kullanım: Kendini nasıl hissediyorsun?
Yanlış kullanımda bir belirsizlik var. Kim, neyi hissediyor belli değil... Bir koku mu, yemeğin tadı mı, yoksa bir sıkıntı mı, dert mi? Madem ki hal hatır soruluyor, "Kendini nasıl hissediyorsun?" biçimi kullanılmalı.
Bir başka örnek... Adam anlatıyor:
Yanlış Kullanım: Spor yaparsan iyi hissedersin.
Doğru Kullanım: Spor yaparsan kendini iyi hissedersin.
Yine, yanlış kullanımda belirsizlik var. Spor yaparsak iyi hissedeceğiz de, acaba neyi iyi hissedeceğiz? Yoksa geleceği hissedip kâhin mi olacağız... Komşumuzun bizimle ilgili düşüncelerini mi hissedeceğiz? Yoksa hafta sonundaki derbi maçın sonucunu mu hissedeceğiz? Oysa cümlenin içine "kendini" sözcüğünü yerleştirme zahmetine katlanıversek iş hallolacak...
Bütün bu yanlış kullanımlar özellikle yabancı film çevirilerinin yanlış yapılmasından kaynaklanıyor. Milyonlara hitap eden bu filmler, Türkçe'nin yanlış kullanımını yaygınlaştırıyor ve sokaktaki adamın Türkçe'yi yanlış kullanmasına neden oluyor...