Shefflera' nın Türkçe adı şemsiye ağacıdır. Tropikal bir bitki olduğundan genel olarak içmekan olarak bilinir. Kışları çok soğuk geçmeyen bölgelerde (Ege' nin güneyi ve Akdeniz bölgesi) tüm yıl boyunca balkonda veya bahçede yaşamını sürdürebilir. Bunun dışındaki bölgelerde ise, kışın içeri alınarak, bitki soğuktan ve dondan korunmalıdır.
Şemsiye ağacının, en çok bilinen iki türü vardır:
1. Yeşil yapraklı
2. Alacalı yapraklı
Yeşil yaprak bitkide baskındır ve eğer alacalı bir Shefflera' nız varsa, arada çıkabilecek yeşil sürgünleri budamazsanız zamanla bitkinizde yeşil renk hakim olacaktır.
Ortam İstekleri:
Shefflera' nızı kışın içeri aldınız. Soğuktan korudunuz. Fakat bu tür; fazla sıcağı istemeyecektir. Özellikle ısıtıcıların yanında yaprakları sararıp, zamanla dökülecektir. Ayrıca ısıtıcılar, havanın nemini de azalttığı için; bitkiniz yaprak dökecektir. Bu sebeple kışın içeride baktığınız Shefflera' nızı spey şeklinde, her gün, sabahları yapraklarını sulayın. Yazın ise yağmur şeklinde sulama yaparak banyo yaptırabilirsiniz. Zira; bu tür banyoyu çok sever. Yazın serinlemek ve yapraklarında biriken tozlardan kurtulmak bonsainizi mutlu edecektir. Yeni bir çok yaprak verecek, gürleşecek ve bu türe ait özelliklerden biri olan daldan toprağa kök salacaktır. Bu açıdan Ficus' larla benzerlik gösterirler.
Sulama konusunda tavsiyem; bitkinizi kesinlikle susuz bırakmayın. Genel olarak herdaim nemli toprak severler. Susuz kaldığında gelişimi yavaşlar ve durur. Özellikle yaz aylarında günde bir kezden fazla sulama bile gerkebilir. Ama siz bitkinizin isteğine göre sulama yapın. Sulamayı rutin olarak değilde, bonsainizin ihtiyacına göre yapmalısınız.
Sulama suyunuzun kireçli olmamasına azami dikkat etmelisiniz. Hafif asidik topraklarda gelişimi güzel olacaktır. Bonsai denince; akla hep fakir toprakta, azıcık besinle bakılan bitkiler gelir. Ama bu yaygın ve yanlış bir kanıdır. Küçük bir saksıda, oldukça geçirgen bir toprakta, bitkiniz hem sudan hem de besinlerden fazla yararlanamaz. Bu sebeple; diğer saksı bitkilerinize göre bonsailerinizi daha sık, az az sulamalı, daha sık ve yine az az gübrelemelisiniz.
Eğer zamanla bonsainizin toprağında kireçlenme görürseniz; asitliği biraz arttımak için; sirkeli karışım hazırlayarak, bu solüsyonla bonsailerinizi sulayarak toprağın asitlik oranını arttırabilirsiniz. Karışımı hazırlarken; 2 litre suya-1 yemek kaşığı sirkeyi karıştırarak, bu suyla sulayabilirsiniz. Sirke; organik bir madde olduğundan bitkinize zarar vermeden asitliği arttıracaktır. Dikkat edin tüm bitkiler asidik topraktan hoşlanmayabilir. Bu formülü kullanırken; bitkinizin hangi cins toprak sevdiğini öğrenin.
Shefflera konusuna dönersek; gübreleme konusunda azot açısından zengin içerikli gübreler vermeniz daha uygundur. Büyüme döneminde, bahardan itibaren, sonbahara kadar düzenli olarak iki haftada bir, azot bakımından zengin bir gübreyi bitkinize verin. Dinlenme döneminde ayda 1 gübreleme yeterlidir.
Işık konusunda dikkat etmemiz gerek en önemli konu; Shefflera' nın direk güneşten korunmasıdır. Yapraklarını yakabilir. Kışın güneş yakıcı değildir. Yine de içerde baktığınız bitkinizi bol aydınlık ve kısmen güneş gören pencere önü bir yere koyun. Baharda balkona çıkardığınız Shefflera' nızı balkonun güneş görmeyen ve rüzgaz fazla almayan bir bölgesine yerleştirin.
Son olarak Sheffleranızı bonsai saksısına alırken şu karışımı hazırlayın;
%50 torf
%25 bahçe toprağı
%25 perlit veya iri dişli dere kumu
Biçim verme
Genel olarak ilk şekil verilirken; dalların 2-3 boğumdan sonrasını budayın. Çıkan sürgünlerin biraz gelişip serpilmesine izin verdikten sonra yine 2-3 boğumdan budayın. Belli bir forma girdikten sonra gürleştirmek için cimcik alımla uçlardan budama yapmalısınız. Dallarda telleme yapacaksanız; fazla odunlaşmasını beklemeden dalları tellemelisiniz. Çok ince tel kullanmayın. Taze ve henüz odunlaşmamış dallar, çok ince tellerden kolayca yaralanabilirler. Telleri çok sıkı sarmamaya özen gösterin.
Gövde kalınlaştırmak için forumda anlatılan teknikleri kolayca uygulayabileceğiniz bir bitkidir. En uygunu boğma yoluyla kalınlaştırmaktır. Yine boğma yaparken kullanacağınız tel çok ince olmamalıdır. Sonradan dallarda ve gövdede oluşan izler kötü görünecektir ve uzun yıllar kaybolmayacaktır.
Şimdilik aklıma gelenler bu kadar. Bonsaisini yaparken öğrendiklerimi sizlere aktarmaya devam edeceğim. Hepinize sevgiler...
