[sukranayalp]

Sn Syılmaz ;
Bir doğal veya suni yollarla elde edilen ürün için patent almak ayrı bir ifade, tescil ettirmek ayrı bir ifadedir.

Patent almak :
Şayet siz doğal veya suni yoldan bir ürün üretip belli marka adı altında tescil ettirerek sahip olduğunuz yasal haklar çerçevesinde bu ürünün satışını yapmanız durumunda - hukuken sizin haklarınızın korunması açısından- elde edeceğiniz gelir sadece size ve sizin bu amaçla kurup geliştireceğiniz kuruma ait olacaktır.

Buna şöyle bir örnek verebiliriz.Güller üzerinde birtakım yapmış olduğunuz hibrit çalışmaları konusunda yeni bir kültüvar (kültür varyetesi : suni üretim) elde etmiş olabilirsiniz. Bu elde ettiğiniz yeni ürünü Türk Patent Ofisi'nden belgelendirerek, ardından da bunu yeni bir ad ile piyasaya sürme hakkına sahip olursunuz.

Patent aldıktan sonra bunun yasal süresi 25 yıla yakın diye hatırlıyorum. Elinizde belge olduğu müddetçe ve 25 yıl zarfında sizin ürettiğiniz ürünün üretme kullanma ve satışa çalışan kişilerle güçlü olarak hukuki yollardan savaşma ve bundan da ayrıca gelir elde etme hakkını kazanırsınız.

Türk Patent Ofisi patent- marka -endüstriyel ürün -coğrafi ürün ve tescil hakkını verme konusunda T.C. içinde yasal tek kuruluşumuz . Ayrıca Dünya Örgütü içinde de bu şekilde kabul ediliyor ; yani Türk Patent Ofisi'nden tescil almış bir Türk vatandaşının Avrupa veya Amerika'da da geçerliliği ulaulararası düzlemde kabul edilmiş sayılıyor, yeterki belgelerini alırken rüçhan hakkı ile başvuruda bulunsun .(Bu konuda devletler arası bir hukuk geçerli, çok detaya inmek istemiyorum).

Elbette Türk Patent Ofisi'nden tescil almış bir vatandaşın elde ettiği ürünü bir kaç sene öncesinde veya aynı dönemde Bir Avrupa, Afrika, Amerika vatandaşı da tescil ettirebilir. Rüçhan hakkınız varsa böyle bir durumdan korkunuz da kalmaz. Kendi ülkenizde satışını yapabileceğiniz gibi rüçhan hakkı elde ettiğiniz diğer ülkelerde de bu satışı yapabilir ve gelir elde edebilirsiniz.

Tescil ettirme :
Bunda durum farklıdır. Bu olayın üretim ve satışından ziyade daha yasal bir boyuttur ve daha geniş kapsamlıdır. Çünkü tescil ettirmek doğal olarak kendi başına üreyen şeyler içinde yapılabildiği gibi , insan eliyle üretilen şeyle için de yapılabilir.

Size şöyle bir örnek vereyim yine: Bizim Kangal köpeklerimiz tescillenmiş ve uluslararası platformada Türkiye-Sivas'a ait olarak literatüre geçmiş köpeklerimizdir. Bu tescil işini kimin yürütttüğünü , ipi kimin çektiğini bilmiyorum.

Bitkiler için şöyle örnek verebilirim :

Dünya lale çiçeğini Osmanlılar sayesinde tanımış ama bilimsel denemeler ve yürüttükleri çalışmalar neticesinde Hollandalılar yeni elde ettikleri hibritleri tescil ettirerek piyasaya belli ticari adlarla sürmüşler ve bir anda laleler diyarı Hollanda olarak tarihe adlarını yazdırmışlardır. Bu aşamada Türkiye laleler üzerinde ne kadar çalışma yaparsa yapsın Hollanda nın kazanmış olduğu ivmeye yetişemeyeceğinden bir anda kendi doğal topraklarında yetişen bir değeri kaybetmiş hale gelmiştir.

Ama bu çalışmaya yürekten inanan biri çıkıp da yeni bir lale hibriti vücuda getirirse işte bu aşamada Tübitak a başvurarak bunu öncelikle tescil ettirip ardından patentini alıp bir marka ile ve hatta rüçhan hakkı ile tüm dünyaya tanıtabilirse ne mutlu Türk çiçekçilerine derim.

Urfa - Halfeti de yetişen siyah gülümüz var. Ama kimse bunun üzerinde durmuyor. Bu gülü üreten kişiler çok sınırlı. Sait Sümer adında bir bey yaklaşık 35 senedir üretimini yapıyor. Hadi bakalım, tescilini alalım bu bitkinin. Üzerinde çalışmalar yapalım, yeni hibritler üretelim; büyük küçük, kokulu kokusuz....Ve eminim Fransız'ların gül üretimi ve yetiştirmelerinde bu kadar ön plana çıkmaları kraliçelerinin güllere düşkünlüğü, tarihi ipek yolundan gelen doğu ürünleri ve doğu kültürü etkili olmuştur. Kısacası gül Fransa ya bizden gitmişti. Lale Hollandaya bizden gitmiştir.

Malımıza ve doğal değerlerimize ne yazık ki sahip çıkmayı bilmiyoruz. Dilimiz e de sahip çıkmazsak nicelik olarak küçük ama nitelik olarak büyük bu ortamda bile anlaşabilecek bir ortamı kuramayacağız.
Fazla yazdım.